'Ik voel dat ik gelijk heb'
v9
PZC Zaterdag 31 maart 2007
WUBBO OCKELS
IN ZEELAND
Wubbo Ockels is de eerste
van drie gastonderzoekers die
dit jaar een week werken
vanuit de Zeeuwse
Bibliotheek. Na hem volgt
Paul Schnabel van het Sociaal
en Cultureel Planbureau. De
derde gast is nog onbekend.
Prof.dr. Wubbo Ockels is de
eerste astronaut van Neder
land.
Lodewijk van den Berg, gebo
ren in Sluiskil, ging hem voor,
maar hij was toen al genaturali
seerd tot Amerikaan.
Ockels is tegenwoordig hoogle
raar duurzame energie aan de
Technische Universiteit Delft.
niet storend. En hoe groter ze zijn,
hoe minder storend. Het draaien ziet
er dan langzamer uit. Ik zou ze overal
neerzetten. Op het land, in zee."
Ia, van zulke woorden schrikken de
Hoge Heren meestal, grinnikt hij.
Vooral als hij het over 'morgen' heeft.
„Bestuurders en directeuren zijn ge
wend te denken in voorbereiden, faci-
literen." Maar tijdens de gesprekken
met docenten en studenten bemerkte
hij wel degelijk het enthousiasme om
onmiddellijk aan de slag te gaan.
Benut die bereidheid! Ockels smeekt
er bijna om. „Hup, schrijf een wed
strijd uit, laat mensen met goede plan
nen komen en laat een jury oordelen.
Daar wil ik best in zitten hoor." Een
'sportieve innovatierace' noemt hij
dat „Maak daarvoor geld vrij. Vooral
voor de jeugd. Wij hebben jongeren
verwaarloosd. En ja, dan krijg je pro
blemen. Zie de achterstand die we als
Nederland hebben opgelopen ten op
zichte van Denemarken bij de ontwik
keling van technologie voor wind
energie. Maar neem je jongeren wel
serieus, dan gaat het veel beter. Als je
er dan ook nog bedrijven bij betrekt,
wordt het dynamisch en leuk."
Mooie woorden, maar in een provin
cie waar rust en ruimte de kostbaar
ste schatten zijn, vallen ze niet altijd
in goede aarde. Windmolens vervui
len de horizon, is een veelgehoorde
klacht, die ook tot uiting komt in al
lerlei strenge regels.
Vreemd is dat, merkt Ockels op. De
provincie Zeeland wil meer windener
gie, is voor de helft eigenaar van het
energiebedrijf dat geld genoeg heeft
voor meer molens, maar belemmert
met haar eigen regels de uitbreiding
ervan. „Te gek voor woorden. Je kunt
je ook niet achter regels verschuilen
als je ze zelf maakt. Dat is hypocriet."
In het belang van het milieu bestaat
in Zeeland wel een behoorlijk draag
vlak voor kernenergie. Weer fronst
hij de wenkbrauwen. „Dat is toch
niet duurzaam. Uranium raakt op, en
kernenergie is geen natuurlijk pro
ces." Maar er komt ook geen kooldi
oxide vrij dat de ozonlaag aantast. Hij
pareert. „Maar je hebt er wel een sta
biele politiek voor nodig. Kernener
gie is wel veilig, mensen zijn dat niet.
Dat houdt altijd een gevaar in."
Trouwens, voor wie bouw je in Zee
land die extra kerncentrale, vraagt hij
zich af. „Jullie hebben die zelf niet no
dig. Voor de export dan? Dat is ook
niet duurzaam. Jullie moeten voor je
zelf zorgen. Maak daar ook maar een
wedstrijd van, tussen Zeeland en
Friesland: wie is het eerste zelfvoor
zienend? Ja, wedstrijden zijn leuk.
Die maken het leven fris en span
nend. Ook voor de verliezer."
Heus, wind en zon zijn de toekomst.
„Steek een miljard euro in zonnepane
len en Zeeland voorziet zichzelf van
voldoende energie, trekt bedrijven
aan én biedt kansen voor de jeugd."
Als het zo simpel is, waarom gebeurt
dat dan niet? De tijd is nog niet rijp,
vermoedt Ockels. „Het is ook nog te
duur. Maar als de wereld dit echt wil,
worden zonnepanelen net zo goed
koop als mobiele telefoons."
De wereld wil nog niet mee, in ieder
geval niet in het tempo van de oud-as
tronaut. „We leven te luxe, voelen de
waarde van duurzaamheid nog niet.
Maar ik voorspel je, over vijf jaar is
het omgekeerd. Dan vinden we het
raar dat we dit niet eerder hebben ge
daan."
Als een bekeerde Don Quichotte vecht Wubbo Ockels vóór
windmolens. Geen populair geluid in een provincie waar de
horizon heilig is. Na een week werken in Zeeland keert hij
met motivatie en plezier terug naar de Randstad. „Omdat ik
voel dat ik gelijk heb."
door Maurits Sep
foto Lex de Meester
Op weg naar de maan
drong het pas goed
tot de astronaut door:
de aarde is een bolle
tje en we hebben er
maar één van. „De wereld is een kost
bare oase, een ruimteschip met een
fascinerende natuur die we moeten
koesteren."
Het is dus niet verwonderlijk dat
Wubbo Ockels zich tegenwoordig
hartstochtelijk wetenschappelijk in
zet voor duurzame energie. Afgelo
pen week deed hij dat vanuit de tijde
lijke Standplaats Zeeland - de Zeeuw
se Bibliotheek in Middelburg. Hij ont
ving scholieren en docenten, ging op
bezoek bij politici en producenten
van energie. Leerde zelf hoe 'anderen'
denken, waar zij mee zitten en welke
barrières zij zien.
Leerzaam voor Ockels, zoals hij zelf
belangrijke lessen te vertellen had
voor die anderen.
In het hol van de leeuw, het Zeeuwse
energiebedrijf Delta, pleitte hij voor
meer windmolens en zonnepanelen.
Op het strand van Vrouwenpolder,
tijdens een praktijkproef voor energie
opwekking met vliegers, vat hij zijn
pleidooi kort samen: „Jullie hebben
daken genoeg in Zeeland. Waarom
leg je niet morgen overal zonnepane
len op?" En windmolens? „Ik vind ze
