Verval verpakt in berusting en troost
Nuchtere profeet onderkent ook de positieve kant
40 Zaterdag 31 maart 2007 PZC
Theo Voorzaat centraal
in tentoonstelling
en boek.
door Ali Pankow
DOMBURG - Vernissages en Theo
Voorzaat (69) gaan niet goed sa
men. De grijs gelokte kunstschil
der uit Dreischor houdt niet van
dikdoenerij. Bovendien valt het
hem zwaar over zijn werk te pra
ten. „Al dat diepe gewroet over
mijn schilderijen, dat hoeft voor
mij niet."
Voorzaat relativeert liever als
'nuchtere profeet'. Maar de over
zichtstentoonstelling in het Marie
Tak van Poortvliet Museum in
Domburg én het fraaie boek Theo
Voorzaat De Illusie van Robbert
Jan Swiers vindt hij wél leuk.
Burgemeester Jack Asselbergs van
Schouwen-Duiveland opent van
middag om 14.00 uur de expositie,
die een ruime keuze biedt uit het
werk van Voorzaat door de jaren
heen.
Tevens verschijnt vandaag het
boek over zijn werk bij uitgeverij
Den Boer/De Ruiter. De Zeeuwse
schrijver Robbert Jan Swiers heeft
daartoe enkele gesprekken gevoerd
met Voorzaat en met galeriehou
der Koen Nieuwendijk uit Amster-
'Al dat diepe gewroet over
mijn schilderijen, dat hoeft
voor mij niet'
dam (Galerie Lieve Hemel). Swiers
schetst een beeld van Voorzaat en
van diens werk, dat kan worden
gerekend tot het hedendaags realis
me. Het tekstgedeelte sluit af met
een beknopte biografie. De rest
van het boek is gereserveerd voor
de ongeveer honderd fullcolour
illustraties van het werk, waaron
der de zestig werken die in Dom
burg worden geëxposeerd.
De titel van het boek verwijst naar
een schilderij waarin tal van Voor-
zaatiaanse kenmerken samenko
men.
Zo is de kunstenaar zijn levenlang
al gefascineerd door verval. Als
14-jarige tekende hij al de oude,
verrotte dakpannen die hij vanuit
zijn kamertje in Rotterdam-Noord
kon zien.
Hoewel zijn werk soms een huive
ring oproept, kan het onmogelijk
somber worden genoemd. Voor
zaat weet verval te verpakken in
berusting en troost. Hij werpt zich
niet op als wereldverbeteraar om
te elfder ure het tij te keren, maar
constateert en laat zien. Gevoel
voor humor en zelfspot zijn hem
daarbij niet vreemd.
Enig venijn over de teloorgang van
alles en iedereen duikt in zijn
werk soms wel op, in de vorm van
dreigende witte bollen. Vaak ook
echter toont hij alleen het gevolg
Theo Voorzaat reikt
beschouwer vorm aan
om te overleven.
door Ali Pankow
DOMBURG - Het sleepbootje dat
een vlot met schilderijen van Rem
brandt, Mondriaan en Voorzaat
voorttrekt, koerst onherroepelijk
op de ondergang af De desolate
aanblik van het Badhotel biedt het
passend decor voor Transport in
Domburg. Op de achtergrond
stoomt nog een monumentaal zee
schip op. Verval in combinatie
met schoonheid van weleer.
Het is een van de treffende voor
beelden van het werk van Theo
Voorzaat dat vanaf vandaag te zien
is in het Marie Tak van Poortvliet
Museum in Domburg.
Hij reikt de beschouwer een vorm
van overleven aan. De 69-jarige
kunstschilder drijft zelf op het be
sef dat je als individu veel hebt te
slikken en weinig kunt verande
ren, maar toch het beste de positie
van de tand des tijds en gunt hij
de toeschouwer met een zweem
pje blues wat verzachting, zoals in
De Violist. Ook al staat de muzi
kant op gammele kistjes en dreigt
het monument naast hem weldra
in te storten, de man speelt door.
Theo Voorzaat mag dan geen pra
ter zijn over zijn werk - over aller
ve kant van het bestaan kunt on
derkennen.
Koen Nieuwendijk van Galerie Lie
ve Hemel in Amsterdam leverde
een belangrijke bijdrage aan de in
richting van deze retrospectieve
tentoonstelling. „Zijn schilderijen
ontstaan als een gedicht, weinig
wordt van te voren bedacht, het
grootste gedeelte komt op impul-
'Zijn schilderijen ontstaan als
een gedicht, weinig wordt
van te voren bedacht'
sieve wijze tote stand", luidt een
conclusie van Nieuwendijk.
Naast de tragiek van het onvermij
delijke einde, biedt de expositie
een impressie van Voorzaats be
wondering voor kleine dingen als
een pop, speelgoedberen en ballet
schoentjes.
De Illusie, Domburg, t/m 3 juni, di.
t/m zon. 13.00 - 17.00 uur.
lei zaken (motorrijden, radiogra
fisch bestuurbare vliegtuigen, zijn
kinderen, het kroegleven) weet hij
enthousiast te vertellen, kan au
teur Swiers vaststellen.
Theo Voorzaat De Illusie, uitgeverij
Den Boer/ De Ruiter, ISBN/EAN:
978-90-74576-84-0, verkoopprijs::
34,90.
Schoentjes, 2001
De Violist, 2001, olieverf op paneel, 69 x 100 cm. Theo Voorzaat is al jarenlang gefascineerd door verval. In zijn optiek is immers niks van eeuwige waarde.
„Je moet dat accepteren. Alles gaat een keer weg. Of het nou de Nachtwacht van Rembrandt is, het Nehalenniabeeld dat op de boulevard in Domburg
staat of mijn eigen werk."
Nieuwe Oogst,1990, olieverf op paneel, 42,5 x 50 cm. Witte bollen symboli
seren het dreigend verval van het aardse bestaan.