Zimbabwe kreunt
Gare d'Austerlitz
v18 I
Zaterdag 31 maart 2007 PZC
Vanaf de Seinekade lijkt het een lief
lijk stationnetje, dat prima zou pas
sen in een stadje in een heuvelach
tig landschap diep in de provincie. Gare
d'Austerlitz is echter een van de zes grote
stations van Parijs. Het is mijn favoriete
vertrekplaats voor een reis naar Zuid-
Frankrijk. Anders dan op de andere sta
tions begint de reis hier in alle rust. Aan de
binnenplaats aan de voorzijde van het sta
tion zie je geen late passagiers sprinten
voor hun trein. Niemand vecht er voor
een taxi. Die staan rustig te wachten op
binnendruppelende reizigers.
Toch heeft het station ook zijn stoe
re kant. Kijk maar eens goed, aan de
rechterzijde van de stationshal. Daar
boort zich een metroviaduct het sta
tion in, van lijn vijf.
Onder het station ligt een ingenieus
gangenstelsel waar metrolijn tien en
het voorstedelijk railnetwerk van
RER C samenkomen. Jaarlijkse ver
werkt het op het oog zo bescheiden
station 25 miljoen treinreizigers.
Toch is het station bovenal roman
tisch. Dat begint al bij de naam, waar
bij de (wind)richtingenstations Gare
du Nord, Gare de l'Est en Gare de
Lyon (waar, jawel, treinen naar het
noorden, oosten en naar Lyon en ver
der vertrekken) verbleken. Alleen Ga
re Saint-Lazare, komt wat naam be
treft in de buurt van Austerlitz, voor
al in de Nederlandse vertaling, zoals
W. F. Hermans die gebruikte:
Sint-Lazarusstation.
Bij het Oostenrijkse plaatsje Auster
litz, dat nu in Tsjechië ligt, behaalde
Napoleon in 1805 een van de meest briljan
te overwinningen uit de krijgsgeschiede
nis. Toen de Britten het vertrekstation van
de hogesnelheidstrein tussen Londen en
Parijs, de Eurostar, van Victoria wijzigden
in Waterloo, waar Napoleon zijn beslissen
de nederlaag leed, deed het gerucht de ron
de dat Frankrijk de trein naar Austerlitz
zou leiden.
Dat gebeurde niet, want het zou zeker een
half uur extra reistijd betekenen. Boven
dien zijn Austerlitz en Saint-Lazare de eni
ge Parijse stations die (nog) niet geschikt
zijn voor hogesnelheidstreinen. TGV's die
je in drie uur aan de Cöte d'Azur afzetten,
zul je dus vergeefs zoeken.
Op Austerlitz staan robuuste locomotie
ven met klassieke wagons, die bereid zijn
de passagier een dag lang te trakteren op
de meest diverse Franse landschappen.
Wat te denken van trein 3631, naar Cerbè-
re, aan de Spaanse grens, vertrek om 9:53.
Rond de lunch komt de trein aan in Limo-
ges-Bénédictins, drie uur later in Toulou-
se-Matabiau en via Carcassonne sta je 's
avonds om acht uur aan de grens.
Sommige treinen op Austerlitz dragen nog
namen, zoals in vroeger tijden de Mistral
tussen Parijs en Marseille of L'Etoile du
Nord naar Amsterdam. Nu rijdt de Aqua-
lys naar Orléans en de Joan Miró en de
Francisco Goya arriveren na een nacht
over de rails in Barcelona en Madrid.
Nachttreinen. Die maken de romantiek op
Austerlitz compleet. De TGV mag het
oude station zijn vergeten, het is wel het
knooppunt van het nachtnetwerk, 's
Avonds laat stap je in de slaapwagon, en
de volgende morgen sta je in de Alpen,
aan de Middellandsezeekust of midden in
het land van de Katharen.
Austerlitz is voor mij een perfecte plaats
om even aan de drukte van Parijs te ont
snappen. Die ontsnappingsfunctie had het
gebouw ruim een eeuw geleden ook al, zij
het toen iets serieuzer. Bij het beleg van Pa
rijs in 1870 tijdens de Frans-Duitse oorlog,
deed het huidige stationsgebouw dienst
als productieplaats van luchtballonnen.
Om aan het beleg te ontsnappen.
(zie ook www.parijsblog.nl)
FRANKRIJK
door
Olivier van Beemen
In zeven jaar is Zimbabwe van een redelijk welvarende
staat veranderd in een land dat in een diepe
economische crisis verkeert. Verantwoordelijk daarvoor
is Robert Mugabe, ooit één van Afrika's meest
bewonderde staatslieden en nu één van de meest
verguisde presidenten. Recente ontwikkelingen lijken
erop te wijzen dat er spoedig een einde komt aan het
Mugabe-tijdperk.
door Nona Eveleens
Arrestaties
door het re
geringsleger
in Zimbab
we.
foto GPD
"W" k verdien dertigduizend Zimbab-
I waanse dollars in de week. Mijn
I vervoer van werk naar huis kost
I tienduizend. Dat kan ik me niet
JL veroorloven, ik moet tenslotte
ook iets overhouden voor het schoolgeld
voor mijn kinderen, eten kopen en de
huur betalen. Ik ben nu gedwongen om da
gelijks meer dan twintig kilometer te lo
pen." Hope behoort tot de gelukkige Zim-
babwanen - 20 procent van de bevolking -
die een baan hebben. Hoe werklozen rond
komen in het land waar de economie aan
puin ligt, is haar een raadsel.
„Met een baan lukt het nauwelijks. Ik
moet soms genoegen nemen met één maal
tijd per dag. Door de hoge inflatie, 1800
procent, stijgt alles razendsnel in prijs. De
inkomens nemen echter niet toe."
Hope is eind dertig en werkt bij een com
mercieel bedrijf, waardoor ze zeven jaar ge
leden behoorde tot de welgestelde midden
klasse. Zimbabwe was één van de weinige
landen in Afrika waar de bevolking niet al
leen uit een rijke en arme groep bestond
maar ook een grote middenklasse kende.
Miljoenen van hen zijn naar het buiten
land vertrokken.
„Het begon met de verkoop van mijn au
to, daarna de verhuizing naar een kleiner
huis en van nieuwe kleren droom ik alleen
nog maar. Ik wilde gewoon niet geloven
dat de situatie zo slecht kon worden, an
ders was ik zeker weggegaan. Nu is het te
laat"
De overheid maakt het tegenwoordig de
bevolking nagenoeg onmogelijk het land
te verlaten. Buurlanden doen hun uiterste
best de grenzen potdicht te houden omdat
ze al overspoeld zijn met Zimbabwaanse
vluchtelingen.
John Makumbe, docent aan de universiteit
van Harare, heeft er nooit over gepeinsd
weg te gaan. „Dit is een fascinerende tijd.
Geweldig om mee te maken hoe een dicta
tor als Robert Mugabe zichzelf langzaam
maar zeker ten val brengt", merkt hij cy
nisch op.
Makumbe heeft veel contacten in het bui
tenland, door zijn werk voor de Zimbab
waanse afdeling van de internationale an
ti-corruptie waakhond Transparency Inter
national. Die hadden hem kunnen helpen
om aan de onderdrukking te ontvluchten.
„Als ik weg was gegaan, had u niet met
mij willen spreken", merkt hij grinnikend
op. „Dit is mijn land. Het is belangrijk dat
er mensen in Zimbabwe zijn die de bevol
king een stem kunnen en durven geven,
zodat de buitenwereld weet wat er hier ge
beurt."
Ook zijn salaris is te karig om van rond te
komen. Bovendien heeft hij nog een extra
financiële last. Makumbe is een albino en
heeft zonnebrandcrème met een hoge be
schermingsfactor nodig, omdat de Afri-
