Buitenland
Warschau worstelt met Stalins cadeau
j Keukens
w
Trio vast
na terreur
Tulp
8 Vrijdag 23 maart 2007 PZC
Pleinen rond het Paleis
van Cultuur maken
een desolate indruk.
door onze correspondent
Marloes de Koning
WARSCHAU - Alles aan het Paleis
van Cultuur in het centrum van
Warschau is bijzonder. De grijs
bruine stenen toren is de hoogste
van het land. Het plein erom heen
het grootste. Het aangrenzende
kruispunt het drukste. De grond
waarop het gebouw staat de duur
ste en het leegst.
Het Paleis was een cadeau van Sta
lin voor Warschau, dat na de Twee
de Wereldoorlog grotendeels in
puin lag. Een 230 meter hoge wol
kenkrabber, gemodelleerd naar ze
ven soortgelijke exemplaren in
Moskou, werd in 1955 opgeleverd.
Het gebouw lijkt in een vacuüm te
staan, alsof niemand ooit heeft ge
durfd er iets naast te zetten.
Sinds 1 januari is het Paleis een be
schermd monument waarmee te
gelijk een einde kwam aan de de
batten over de sloop. Het gebouw
prijkt nu op elke ansichtkaart. Het
is niet langer het symbool van het
communistische tijdperk waarin
hele generaties de concerthallen,
sportzalen en musea in het Paleis
bezochten. Of aan de voet naar de
1 mei-parades op de dag van de ar
beid keken.
Maar jaren nadat de laatste versier
de tank uit beeld is gerold, maken
de pleinen rond de toren een deso
late indruk. De paradeplaats is in
gebruik als parkeerplaats en biedt
ruimte aan een bazaar met honder
den winkeltjes vol schoenen en
textiel. Wie in het Paleis naar de
sportschool of universiteit wil
moet zich door rondhangende al
coholici en daklozen wringen.
Inwoners van Warschau willen
dat de stad eindelijk een echt
'hart' krijgt, met Stalins gift als cen
traal punt. Voor toeristen is het na
de Tweede Wereldoorlog herbouw
de oude centrum het middelpunt,
maar bewoners van Warschau
zien dat stadsdeel als openlucht
museum, historische kitsch.
„Waarom heeft onze stad zo'n le
lijk centrum", was onlangs de eer
ste vraag aan burgemeester Hanna
Gronkiewicz-Waltz op een bijeen
komst. Ze heeft haar excuses pa
raat. Begin jaren negentig, nadat
de eerste ontwerpen voor de herin
richting van het gebied werden ge
presenteerd, doken voormalige ei
genaren van de grond op. Dwars
over het plein loopt bovendien de
grens van het joodse getto.
„Elke grote stad in Oost-Europa
heeft een gezond restitutieproces
gehad, maar Warschau niet", be
weert Gronkiewicz-Waltz. „Men
sen die maar een paar vierkante
meter grond bezitten kunnen veel
tegenhouden." Ook de eigenaren
van de kleine winkeltjes op de ba
zaar maken niet zonder meer
'Waarom heeft onze stad
zo'n lelijk centrum', was de
vraag aan de burgemeester
plaats. Zij willen tot eind 2008 blij
ven zitten.
Het stadsbestuur koos er eind ja
ren negentig voor het stratenpa-
troon bij het Paleis te handhaven
en alleen laagbouw in de omge
ving toe te staan. Begin deze
maand kreeg de Zwitserse archi
tect Christian Kerez opdracht voor
de bouw van een museum voor
moderne kunst naast het Paleis.
Een gemiste kans om iets gedurfds
te doen, meent de Poolse architect
Krzysztof Banaszewski. „Het ge
meentebestuur had kunnen kie
zen voor een soort Manhattan
met het Paleis als toppunt er tus
sen."
Het Paleis van Cultuur domineert het centrum van Warschau.
Banazewski's wens wordt overi
gens langzaam realiteit. Langs het
enorme plein komen steeds meer
glimmende wolkenkrabbers. On
derzoek heeft uitgewezen dat War
schau de komende jaren bij het
aantrekken van nieuwe onderne
mingen, uitstekend scoort.
Projectontwikkelaars kijken verlek
kerd naar de grond bij het Paleis.
Geld is geen probleem, verzekert
Witold Orlowski van Price Water
foto Marloes de Koning/GPD
house Coopers. „Wij kunnen de
komende jaren het meeste interes
sante stadscentrum van Mid
den-Europa bouwen. Alleen moet
het stadsbestuur daartoe durven te
besluiten."
LONDEN - Drie mannen zijn giste
ren gearresteerd in verband met
de bomaanslagen op het openbaar
vervoer in Londen in juli 2005.
Dit heeft de Britse politie gisteren
bekendgemaakt.
Bij de aanslagen zijn 52 mensen
om het leven gekomen.
Twee van de arrestanten, 23 en 30
jaar oud, werden gistermiddag op
de luchthaven van Manchester op
gepakt toen zij een vliegtuig naar
Pakistan wilden nemen.
De derde man (26) werd kort daar
na in een huis in de stad Leeds
aangehouden.
Bij de aanslag op drie metrotrei-
nen en een bus vielen naast de 52
doden meer dan 700 gewonden.
Het was de zwaarste terreuraan
slag die ooit op Britse bodem is ge
pleegd.
De vier daders kwamen om het le
ven.
Er is tot nu toe nog niemand in
staat van beschuldiging gesteld in
verband met de aanslagen.
De drie mannen die gisteren zijn
opgepakt en aangehouden worden
verdacht van de voorbereiding van
of het aanzetten tot terroristische
daden, aldus de Britse politie.
Keukenboulevard
Ned. Rljssen
Ambachtsstraat 2
tel. 0548-530600
KEUKENS
Woonboulevard
Veenendaal
Groeneveldselaan 35*
tel. 0318-529944
Rotterdam
Alexandrium III
tel. 010-2205633
Veendam
Transportweg 3
tel 0598-632363
Amsterdam
Villa Arena
tel. 020-5675420
Goes
Nobelweg 2-26
tel 0113-216230
Drachten
Dr. M L. Klngsingel 44
tel. 0512-541144
Velserbroek
Zeilmakerstraat 10
tel. 023-5390681
Woerden
Jaap Bljzerweg 25
tel 0348-462500
Heerhugowaard
J.J.P Oudweg4
tel 072-5760333
Amersfoort
Brabantsestraat 6
tel. 033-4640588
