De Heilige Graal ligt in Graauw
airco-garage.nl
BOSCH
Recorddeelname Vól-koren
Monografie over Paul de Nooijer
38 Vrijdag 23 maart 2007 P2C
Corine Kisling Paul Verhuyck: „ledereen zoekt naar de graal, maar als het eenmaal zover is, is men die liever kwijt dan rijk."
Historische thriller
schrijversechtpaar
Kisling 8c Verhuyck.
door Rolf Bosboom
CRAAUW - De Heilige Graal ligt
niet in Glastonbury, Parijs, Perzië
of Noord-Spanje, maar gewoon in
Graauw, Zeeland. Die ontdekking
- een vermoeden eigenlijk - is de
rode draad in de onderhoudende
roman Het leugenverhaal, een his
torische thriller van het schrijvers
echtpaar Corine Kisling Paul
Verhuyck, dat in Graauw woont.
Het boek, dat deze week is versche
nen, gaat over de Amsterdamse uit
gever Lucas Mingus, die na het
overlijden van zijn tante Fien af
reist zijn geboortedorp Graauw
om de erfenis af te handelen. Dan
blijkt dat de boerderij van zijn tan
te bijzondere belangstelling geniet
van veelal dubieuze lieden, die
kennelijk geld ruiken.
Die zijn gelokt door een artikel
van de oude monnik Rosseel, die
in een wetenschappelijk tijdschrift
verbanden heeft gelegd tussen de
graal en het Reinaert-verhaal. Een
kluizenaar zou de graal in 1170
naar Graauw hebben gebracht. De
auteur van Van den vos Reynaerde,
Willem, hoorde rond 1250 verha
len over een schat nabij 'Hulsterlo'
(Nieuw-Namen) en verwerkte die
in zijn Reynaertepos als het leu
genverhaal dat de vos vertelt.
In hoeverre berust het boek op
feiten?
Hij: „95 procent is juist, verankerd,
vaststaand."
Zij: „Ontzettend veel is waar."
Hij: „Er waren wel enkele lacunes.
Daar moest de fictie bijspringen."
Zij: „Waar we zelf van achterover
vielen is de ontdekking dat Wil
lem in Zandberg is geweest. Hier
dus, in Graauw. Dat staat in een re
cente studie van Rik van Daele."
Hij: „Dat was zó overtuigend. Ei
genlijk was dat wereldnieuws."
Maar de graal in Graauw?
Hij: „Dat is natuurlijk absolute fic
tie. Dat die kluizenaar hier is ge
weest, hoort bij die vijf procent."
Zij: „Maar dat er een kluizenaar is
geweest die hier een uithof heeft
gesticht, dat is wel geattesteerd."
Wat vonden jullie zelf opmerke
lijk?
Hij: „Wat voor ons heel leuk was,
is dat 'grauw' staat voor 'vaal, som
ber', maar oorspronkelijk 'schitte
rend, stralend' betekende."
Zij: „Wat ook waar is, is dat onder
Graauw allerlei regenputjes en gan
getjes zijn die met elkaar verbon
den zijn."
Corine Kisling
Jullie hebben ieder afzonderlijk
al vijf romans geschreven. Wat
heeft jullie doen besluiten nu
wel samen te werken?
Zij: „In het verleden hebben we al
eens samen een studie geschreven
en een vertaling gedaan. We had
den dus al samengewerkt. Dat is
wel een opstapje geweest."
Hij: „In 2005 hebben we samen
een boek geschreven over de ge
schiedenis van Graauw. We zaten
dus al helemaal in de materie. Dat
heeft ons wel op het spoor gezet."
Zij: „Maar samen een roman schrij
ven is natuurlijk wel een andere
discipline. Je begint met een kern
idee, in dit geval de graal die naar
Graauw komt. Dan ga je praten
over wat er allemaal bij moet."
Hij: „Je moet in elk geval conflict
stof hebben. Zonder conflict geen
roman."
Wat is jullie werkwijze?
Hij: „Elk deel spreken we eerst sa
men aan tafel door. Dan gaan we
uit elkaar en maken we allebei ons
'huiswerk'. Vervolgens komen we
weer samen en gaan we dingen
verbeteren, aanpassen, schrappen.
Véél schrappen vooral. De plot ligt
wel in grote lijnen vast, maar gaan
deweg komen er steeds meer as
pecten bij."
Zij: „Zeno Leander, bijvoorbeeld,
zou aanvankelijk in het verhaal al
leen een lezing geven, maar is uit
eindelijk heel belangrijk gewor
den. Dat heeft hij zichzelf aange
daan. De roman schrijft toch ge
deeltelijk zichzelf. Dat werkt nog
sterker als je er samen aan werkt.
Dan zie je bij de ander een zin
staan waar je zelf niet aan had ge
dacht en ga je juist daarop door."
Er is een duidelijke eenheid in
stijl. Je merkt niet dat er twee
auteurs aan hebben gewerkt.
Zij: „Zelfs onze uitgever, die ons in
middels heel goed kent, kon niet
zeggen wie wat geschreven heeft."
Hij: „Het is ook de bedoeling dat
er iets nieuws ontstaat, een derde
auteur met een eigen identiteit.
Dat is de meerwaarde ervan."
Is het niet riskant om een boek
te schrijven over je woonplaats?
Veel mensen zullen toch, al dan
niet terecht, zaken en personen
menen te herkennen.
Hij: „We wonen nu acht jaar in
Graauw en willen hier graag blij
ven wonen, dus we gaan niemand
op de tenen trappen. De roman is
wel in Graauw gesitueerd, maar
niet met de mensen uit Graauw.
Bovendien hebben we de topogra
fie van de plaats helemaal veran
derd - je kunt dus niet de weg lo
pen van Het leugenverhaal - zodat
er geen malloot komt die denkt: ik
ga die graal even zoeken."
Zij: „Het boek is een parallelle we
reld, die een beetje schuin op de
werkelijkheid zit. Die kreek uit de
roman bestaat. En natuurlijk zal ie
dereen in verzorgingshuis de Groe
ne Stee wel De Blaauwe Hoeve
herkennen. Maar we hebben bij
voorbeeld bewust onduidelijk gela
ten waar zich de boerderij van tan
te Fien, waar het verhaal zich gro
tendeels afspeelt, bevindt."
De grote drijfveer in het boek is
de kracht van de mythe.
Hij: „Die is toch vooral negatief
Uiteindelijk wil niemand de graal
hebben. Iedereen zoekt naar de
graal, onderneemt een queeste,
maar als het eenmaal zover is, is
men die liever kwijt dan rijk. De
realisatie doodt de begeerte. Het is
de kern van het taoïsme: de weg is
belangrijker dan het doel."
Veel lezers zullen jullie boek on
vermijdelijk associëren met De
Da Vinci Code. Is dat erg?
Hij: „Ach, De Da Vinci Code is al
leen maar een pageturner. Wij wil
den een literaire roman schrijven.
Dat boek wordt nu inderdaad vaak
aangehaald, maar er is al zoveel
foto Wim Kooyman
over de graal geschreven, al vanaf
de twaalfde eeuw. Onze roman zal
ook zeker niet de laatste zijn."
Zij: „Ik denk dat er bij ons meer
humor in zit. En meer literaire ver
wijzingen onderhuids. Dan Brown
is veel rechtlijniger in zijn plot."
Is jullie volgende boek weer een
gezamenlijk project?
Hij: „We zijn nu elk apart bezig
aan een boek. Corine schrijft over
rare sterfgevallen van bekende figu
ren en ik ben bezig met een studie
over de echte troubadours, in het
zuiden van Frankrijk in de twaalf
de eeuw. Dat waren de eerste sin-
ger-songwriters, zeg maar. Binnen
kort willen we wel weer samen be
ginnen aan een onderwerp."
Zij: „Daarvoor gaan we ons eerst
inlezen. Waarover het zal gaan,
kunnen we nog niet zeggen, maar
het zal wel weer een historisch the
ma hebben en zich in het heden
afspelen. En het spanningselement
blijft belangrijk. Het moet weer
een spannende roman worden."
Kisting Verhuyck, 'Het leugenver
haal'. De Arbeiderspers, 320 pagi
na's, 17,95 euro.
Geboren in 1954 in Rotterdam.
Studeerde Franse taal- en letterkunde in Leiden. Werkzaam als schrijfster
en literair vertaalster, aanvankelijk uit het Frans, nu ook uit het Engels.
Woont sinds 1999 in Graauw, samen met Paul Verhuyck.
»- Eerdere romans: Tangen (1993), De engelenbak (1994), Satan in de polder
(1996, bekroond met de Schaduwprijs), De groene gloed (1999, geschre
ven in opdracht van Cosun) en Afgrond (2004).
Paul Verhuyck
»- Geboren in 1940 in Antwerpen.
Studeerde Romaanse filologie in Gent. Was verbonden aan de Rijksuniver
siteit in Leiden, waar hij oudere Franse en Occitaanse literatuur doceerde.
Woont sinds 1999 in Graauw, samen met Corine Kisling.
b Eerdere romans: De doodbieren (1991bekroond met de Anton Wachter
prijs en de Vlaamse debuutprijs 1992), Moord door geboorte (1993), De bin
nendienst (1995), Hout en koper (1999) en De elektrische man (2003).
MIDDELBURC - Voor de negende
editie van het zangevenement Mid
delburg Vól-koren (zaterdag 2 en
zondag 3 juni) bestaat grote belang
stelling. Er hebben zich 88 koren
uit Nederland en België aange
meld, in totaal ruim 2000 zangers.
Dat is ruim meer dan het record
jaar 2005, toen 50 koren en 1500
zangers naar Middelburg kwamen.
Technologie voor het leven
APELDOORN - In het Coda Museum
in Apeldoorn wordt vandaag de
monografie Paul de Nooijer, over
het werk van de Zeeuwse kunste
naar en zijn zoon Menno, gepre
senteerd. Deze is uitgegeven door
Focus Publishing. In het museum
is nog tot en met 1 april de ove^
zichtsexpositie Zoete paradijs J
vader en zoon De Nooijer te i
