Rus is zelfs in eigen bed niet veilig
Ontpoldering zet kabinet voor dilemma
Kerk moet zich met zichzelf bemoeien
8 Woensdag 21 maart 2007 pzc
Levens beschermen
heeft niet de prioriteit;
geld is veel belangrijker.
door Remco Reiding
moskou - Russische steenkoolmij
nen zijn levensgevaarlijk, maar
ook in hun eigen bed zijn Russen
doorgaans niet veilig.
Tientallen bejaarden overleden
maandagnacht in een vlammen
zee, toen in hun tehuis brand uit
brak. Het vuur kon zo veel slacht
offers eisen omdat de dichtstbij
zijnde brandweerkazerne 50 kilo
meter van het bejaardentehuis af
lag-
T\vee rampen binnen 24 uur, meer
dan 160 doden. Rusland treurt, red
dingswerkers zoeken naar stoffelij
ke resten en politici schreeuwen
om maatregelen. Nog even en ie
dereen gaat weer over tot de orde
van de dag, totdat beelden van een
nieuwe ramp binnenkomen.
De oudjes in de provincie Krasno
dar werden weliswaar in hun
slaap verrast, maar grote branden
en mijnongelukken wekken al
lang geen verbazing meer. Ze lij
ken bij Rusland te horen als wod
ka en kaviaar.
Jaarlijks sterven in Rusland door
brand ongeveer 18.000 mensen.
Dat staat gelijk aan het inwonertal
van pakweg Middelharnis,
Nunspeet of.. Volendam.
Het zal je maar gebeuren. De vuur
grijpt om zich heen en als je door
de muur van vlammen eindelijk
de nooduitgang hebt bereikt, is die
gebarricadeerd. Of je treft hoes
tend door de rook de brandtrap
vergrendeld aan. Door het raam
naar buiten dan? Helaas, tralies.
Vorig jaar zagen de televisiekijkers
mensen in paniek van het dak van
een flatgebouw in Vladivostok
springen. In december slokte het
vuur 45 vrouwen in een kliniek in
Moskou op. Ze zaten als ratten in
de val.
„Oordelend op basis van de plaats
waar we de lichamen hebben ge
vonden, hebben ze geprobeerd er
uit te komen", zei de vice-minister
van noodsituaties, Aleksandr
Tsjoeprijan, destijds.
De oorzaken van de branden zijn
meestal dezelfde: gebrekkig onder
houd en het negeren van de veilig
heidsvoorschriften.
Vooral in de provincie is er geen
geld voor een opknapbeurt van
staatsinstellingen als tehuizen,
scholen en ziekenhuizen.
Maar ook in het rijke Moskou ne
men veel woningbouwcorporaties
'Tragedies blijven mensen
maar kort bij, in een land
dat veel problemen kent'
en bewoners het niet zo nauw
met de voorschriften.
Neem de nieuwbouwflats bij het
Iljitsjplein. De Turkse bouwers
hebben keurig een ontsnappings
route gecreëerd, een brandtrap die
via de balkons naar de begane
grond voert. Je opent het luik en
klimt telkens een verdieping lager.
In theorie dan, want de meeste lui
ken zijn met een ijzeren hangslot
afgesloten. „Logisch", vindt Irina.
„Omdat buren anders via dat luik
op jouw balkon kunnen komen."
Maar is dat niet juist de bedoeling
bij een brand? „Ja, maar het is niet
de bedoeling dat ze naar beneden
klimmen via dat luik om de boel
leeg te jatten." Inbraakpreventie
op z'n Russisch dus.
Voor kompels is het helemaal een
kwestie van aftellen. Elke paar
maanden vindt er wel een dode
lijk ongeluk plaats in één van de
verouderde, slecht onderhouden
steenkoolmijnen.
Maar zelfs in een nieuw onder
gronds winningscentrum als de
Oeljanovskaja-mijn in Novokoez-
netsk kunnen dus zomaar 106 do
den vallen. Het werk is zo onge
zond dat, zelfs als kompels dergelij
ke ellende bespaard blijft, mijnwer
kers doorgaans geen lang leven be
schoren is. Ze krijgen wel een ho
ger pensioen, als ze dat halen.
Een veel gehoorde smoes is dat de
mijnen worden bedreigd met slui
ting en daarom geen extra geld vrij
maken voor betere veiligheidsvoor
zieningen. Als de mijn moet slui
ten, dan verliezen de kompels hun
baan en resteert niets dan een ho
peloze toekomst. Dus kritiek leve
ren op de werkomstandigheden?
De meeste mijnwerkers kijken wel
uit.
De gruwelijke menselijke tragedies
achter de cijfers blijven de meeste
mensen maar kort bij in een land
dat veel problemen kent.
De verontwaardiging en roep om
maatregelen sterven daardoor vaak
een langzame dood. Stalin zei het
al: „Eén dode is een tragedie, een
miljoen doden een statistiek."
Russische mijnwerkers na de methaanexplosie bij de kolenmijn van Uljano-
vskaja. De kompels doen gevaarlijk werk, maar ook buiten de mijnen lopen
Russen risico's. foto Sergei llnitsky/EPA
De Tweede Kamer heeft
over ontpoldering twee op
het oog tegenstrijdige beslui
ten genomen. Welke daar
van weegt het zwaarst?
Het Vlaamse parlement
maakte vorige week, bij
monde van de liberaal
Marc van den Abeelen, duidelijk
dat het Nederland wil houden aan
de verdragen die vorig jaar zijn ge
sloten over de Westerschelde. De
ontpoldering van 600 hectare
Zeeuwse landbouwgrond is daar
van een niet te negeren onderdeel,
stellen onze zuiderburen. Het
Vlaamse parlement heeft de Schel-
deverdragen vorige maand goedge
keurd en maant nu de Kamer tot
spoed. Die had de ratificatie uitge
steld, zolang er geen nieuw kabi
net was. Dat zit er nu, dus de pro
ANALYSE
door Ernst Jan Rozendaal
cedure om tot goedkeuring te ko
men is weer hervat. Binnenkort
kunnen Kamerfracties vragen in
dienen. Na een schriftelijke beant
woording door het kabinet wordt
een datum geprikt voor een Ka
merdebat.
Daar zal de ontpoldering het grote
struikelblok blijken. Het vorige ka
binet had dat al voorzien. Dat
heeft daarom in september 2005
de Kamer om toestemming ge
vraagd de Rijksprojectenprocedure
(RPP) toe te passen. Deze geeft
een regering de mogelijkheid
dwang uit te oefenen om een be
sluit uit te voeren. In zijn toelich
ting liet de toenmalige minister
Veerman er geen misverstand over
bestaan dat hij dit middel uit de
kast haalde met het oog op het
'project natuurontwikkeling Wes
terschelde', oftewel de ontpolde
ring van minimaal 600 hectare
landbouwgrond. Omdat de betrek
kingen met Vlaanderen in het ge
ding zijn, is dat een zaak van 'na
tionaal belang met een internatio
nale dimensie', aldus Veerman. De
Kamer werd erop gewezen dat
sprake was van stilzwijgende toe
stemming als het besluit om de
RPP toe te passen niet binnen vier
weken op de vergaderagenda werd
geplaatst. Dat gebeurde niet.
Het lijkt tegenstrijdig dat de Ka
mer vorig jaar oktober in een mo
tie vastlegde dat ontpoldering al
leen mag als grondeigenaren hun
land vrijwillig afstaan. Werd de
stilzwijgende toestemming om
landeigenaren en boeren indien
nodig te onteigenen daarmee in
feite niet herroepen?
Die vraag is actueel doordat Vlaan
deren vorige week de druk heeft
opgevoerd. Het kabinet moet een
einde maken aan de slepende dis
cussie over ontpoldering, sugge
reerde Van den Abeelen. In Vlaan
deren kan dat met een noodde-
creet, gaf hij aan. In zijn ogen is
het tijd het Nederlandse equiva
lent toe te passen: de RPP. Kan
het kabinet met een beroep daar
op inderdaad de Kamermotie
naast zich neerleggen?
Volgens J. van den Berg, deskundi
ge in het waterstaatsrecht, oud-Ka
merlid voor de SGP en indiener
van een eerdere motie tegen ont
poldering, is daarop geen makke
lijk antwoord mogelijk. „Door in
te stemmen met de RPP heeft de
Kamer de regering een aantal in
strumenten in handen gegeven,
maar daarmee is nog niet het eind
resultaat vastgelegd. Het kabinet
hoeft niet alle aangereikte instru
menten te gebruiken." De vergelij
king met een nooddecreet gaat vol
gens Van den Berg niet op. „De
Rijksprojectenprocedure zet de
Tweede Kamer niet buitenspel."
Het dilemma is dus niet juridisch
maar politiek van aard. Het kabi
net kan altijd een motie van de Ka
mer naast zich neerleggen. Daar
mee loopt een regering het risico
te worden weggestuurd, maar het
ligt niet voor de hand dat dit ge
beurt naar aanleiding van de ont
poldering van 600 hectare land
bouwgrond in Zeeland, hoe gevoe
lig die kwestie ook ligt. Tijdgebrek
en het uitblijven van een alterna
tief voor ontpoldering noodzaken
het kabinet wellicht de uiterste
consequentie van de RPP toe te
passen: onteigening.
„Men loopt langzamerhand wel
een beetje in een fuik", erkent Van
den Berg. „De regering zit met de
verplichtingen richting Vlaande
ren. Het goede nabuurschap staat
tegenover een politieke afweging
in eigen land. Dat is uiterst moei
lijk manoeuvreren, zoals in eerde
re dossiers is gebleken."
i iTT*'
L [zj 1 a
-ij
Spaar mee voor 50% korting op vier exclusieve serviezen van Johnson
Brothers, één van de merken van Wedgwood. Spaarkaarten kunt u
downloaden via onze website www.pzc.nl/spaaractie.
U kunt ze ook afhalen bij onze klantenbalie.
Met een abonnement spaart u sneller!
Bel 0800-0231231 zf
het alfabet van Zeeland
amsterdam - De inwoners van
dorpen in het zuiden van Limburg
staan ambivalent tegenover de
Rooms-Katholieke Kerk.
Enerzijds vinden zij de kerk be
langrijk om bijvoorbeeld de band
met het verleden te behouden, an
derzijds moet de kerk zich niet be
moeien met de manier waarop zij
leven. De pastoor als vertegen
woordiger van de kerk wordt met
dezelfde tweeslachtige gevoelens
bejegend. Dat stelt godsdienstan
tropologe Kim Knibbe van de
Vrije Universiteit in Amsterdam.
Knibbe onderzocht de rol van het
geloof in dorpen. Volgens Knibbe
zijn er genoeg cijfers over kerk en
religie, maar is er nauwelijks onder
zoek gedaan naar de manier waar
op mensen het geloof beleven.
In de Limburgse dorpen noemt
bijna iedereen zich rooms-katho-
liek, maar velen houden zich niet
meer actief met het geloof bezig.
De rol van de kerk is vooral so
ciaal.
