zijn
Je moet terloops grappig kunnen
Oratorium is lang niet altijd kerkmuziek
MODESHOW
Voorpremière film Nue propriété
pzc Dinsdag 20 maart 2007 29
foto Friso Keuris/CPD
Vlaamse schrijver
Herman Brusselmans
te gast in Middelburg.
door Nico de Boer
middelburg - Zijn hoofdpersonen
zijn geen lachebekjes. Toch valt er
in de boeken van Herman Brussel
mans (1957), vanavond te gast bij
SLAZ in Middelburg, veel te la
chen. Ook in Muggepuut, zijn jong
ste, 38e roman.
De 'oppergod van de Vlaamse lite
ratuur' is een humoristische schrij
ver, een van die zeldzame auteurs
bij wiens werk je bij voortduring
in de lach schiet. „Ja, ik waag me
wel eens aan een grap", zegt hij
met gevoel voor understatement.
„Muggepuut is echt bedoeld als
grappig boek. Ie bent ervoor of te
gen, je kunt er mee lachen of niet.
Er zijn ook niet veel schrijvers die
grossieren in humor en grappen.
De literatuur is ernstig, kun je wel
zeggen."
„En dan nog, wat is humor?", zegt
de bijna vijftigjarige schrijver met
de nog immer volle, lange manen,
met een verwijzing naar het the
ma van de Boekenweek. „Mijn
vrouw koopt wel eens een boek
voor me. Leest ze op de achterflap
iets over hilarische humor. Denkt
ze: dit is iets voor hem. Enfin, ik
begin te lezen. Maar ik lees niks hi
larisch, hooguit een lichte ironi
sche toets, zoals bij Grunberg. In
diens werk komt ook wel eens een
grap langs of een humorachtig frag
ment. Maar je kunt toch niet zeg
gen dat hij een grappige schrijver
is?"
„Dat ik wel zo gezien word, werkt
tegen mij. Misschien dat ze daar
om tegen mij aankijken als een
soort clown, een pias, een paljas.
Terwijl het toch een verdienste
zou moeten zijn omdat er al zo
weinigen zijn die een echt grappig
boek kunnen schrijven. Ik onder
vind natuurlijk wel de appreciatie
van lezers die zeggen: 'ik lees je
boeken graag want er valt wel 'ns
wat mee te lachen', maar door het
literaire establishment, door de
mensen die de prijzen en subsi
dies weggeven, word ik helemaal
niet ernstig genomen."
Brusselmans' kracht schuilt in de
eigenzinnige toon en de gortdroge,
soms wrange humor. De hoofdfi
guur in zijn nieuwe roman is de
schrijver Danny Muggepuut, een
typisch brusselmansiaans karakter,
allerminst een lachebekje. „Je
moet van jezelf of van je hoofdper
sonage nooit een lachebek maken.
Als iemand zegt: 'zal ik eens een
fantastische mop vertellen', is het
eigenlijk al gedaan. Er zijn maar
weinig mensen die een goede grap
kunnen vertellen, een op honderd.
Je moet terloops, met een soort
koelheid, grappig zijn."
'Er zijn niet veel
schrijvers die grossieren
in humor en grappen'
Het verhaal van Muggepuut wordt
knap uitgewerkt. Toch moet de ro
man het niet hebben van zijn plot.
„De plot is, toegegeven, een hiaat
in mijn talent. Je kunt op tien ma
nieren talent hebben als schrijver
of kunstenaar. Alleen de ware gro
ten beheersen het hele gamma.
Vandaar dat ik geen echte grote
ben. Ik heb wel eens overwogen
om een thriller te schrijven, waar
bij je op het puntje van je stoel zit
als lezer. Maar ik heb daar het ta
lent niet voor."
Brusselmans hoofdfiguren, veelal
zijn alter ego's, zijn doorgaans een
zelvige figuren die door het be
staan struikelen. „Het zijn schle
mielen ja, maar dat ben ik ook. Ik
speel in de top van de tweede klas
se."
Herman Brusselmans, vanavond in
de Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg. Aanvang: 20.00 uur.
Herman Brusselmans: „Door het literaire establishment word ik niet ernstig genomen."
Middelburgs koor
voert twee keer Handels
'Judas Maccabaeus' uit.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Een oratorium van
Handel, in de passietijd nog wel.
Dat moet wel kerkmuziek zijn.
Zou je denken. Het Middelburgs
Kamerkoor wil met de uitvoering
van Judas Maccabaeus (1747) - don
derdag in Middelburg, zaterdag in
Antwerpen - juist laten zien dat
het een groot misverstand is.
Toch is het wel begrijpelijk. Bachs
oratoria zijn bijvoorbeeld onmis
kenbaar religieus. Dat geldt ook
voor Handels bekendste werk: Mes
siah. ,Maar de Messiah was juist
een uitzondering", zegt Andrew
Wise, die sinds anderhalf dirigent
is van het Middelburgs Kamer
koor. „Zijn andere oratoria zijn
juist dramatische verhalen. Die wil
len we weer tot leven brengen."
„Handel baseerde zich op oud-tes-
tamentische verhalen, omdat die
destijds gemeengoed waren bij het
publiek. Het waren boeiende, dra
matische verhalen. Dat de oratoria
meestal worden vereenzelvigd met
kerkmuziek, komt vooral door de
lange uitvoeringspraktijk. Ze wor
den veel gezongen door toonkunst
koren in Engeland en dat is meest
al in de kerk. Maar dat is niet zoals
het was in de tijd van Handel."
Het libretto van Judas Maccabaeus
is van de theoloog Thomas Morell.
Het gaat over de overwinning van
Judas de Makkabeeër, die het jood
se volk bevrijdde van vreemde
machthebbers. Dat is slechts de bo
venste laag, want het oratorium is
vooral bedoeld als eerbetoon aan
William Augustus, hertog van
Cumberland, die in 1746 - een jaar
voor de première - met zijn leger
de opstand van achtduizend Schot
se Highlanders wist neer te slaan.
Wise: „Handels publiek kon zich
goed identificeren met het joodse
volk in het Oude Testament."
De uitvoeringen van deze week
worden mede gegeven in het ka
der van een onderzoek dat wordt
uitgevoerd binnen de werkgroep
oude muziek van het conservato
rium in Antwerpen. De solisten
komen ook van dat instituut en
bovendien werkt het orkest van
het conservatorium mee.
„Het onderzoek bestaat er onder
meer uit dat we aan het oratorium
een bescheiden enscenering toe
voegen", zegt Wise. „Op die ma
nier willen we het uit de sfeer van
de kerkmuziek en het plechtige
trekken en proberen het verhaal le
vendig en levensvatbaar te maken.
Om dezelfde reden is ook de volle
dige tekst in het programmaboek
je opgenomen."
Het is een deels geënsceneerde uit
voering geworden, aldus de diri
gent. „De solisten hebben het stuk
zo ingestudeerd dat ze het van bui
ten kunnen zingen en niet vanach
ter een boek. Ze komen nu ook op
en af"
SI
Oratorium 'Judas Maccabaeus' door
Middelburgs Kamerkoor en solisten
en orkest Koninklijk Vlaams Conser
vatorium Antwerpen, donderdag 22
maart in Burgerzaal van stadhuis in
Middelburg en zaterdag 24 maart in
deSingel (Blauwe Zaal) in Antwer
pen. Aanvang: 20.00 uur.
VLISSINGEN - Film by the Sea heeft
vanavond Nue propriété als voor
première. De voorstelling in de
Vlissingse bioscoop Cine City be
gint om 19.30 uur.
De film van de Franse regisseur
Joachim Lafosse gaat over de op
handen zijnde verkoop van een
huis, die zorgt voor het genadelo
ze verval van een gezin waarin
een gescheiden moeder (Isabelle
Huppert) en haar tweelingzoons
(Yannick en Jérémie Renier) el
kaar gevangen houden in weder
zijdse afhankelijkheid. Na een ge
welddadige uitbarsting lijkt er
ruimte te komen voor een gezon
der evenwicht.
Nue propriété draait vanaf 5 april
in de Nederlandse bioscopen.
DONDERDAG 22 MAART VANDAAG 20 MAART
AANVANG: AANVANG.
10.00 - 13.30 - 16.00 - 19,00 uur 10.00 - 13.30 - 16.00 uur
gratis toegang, reserveren is wel gewenst
KOOPZONDAG 1 APRIL KOOPZONDAG 25 MAART
DELFT f6 MIDDELBURG TEL.NO. 0118 - 612036 WALSTRAAT 199 VLISSINGEN