Opereren in je vakantie
istx balans
Woensdag 14 maart 2007
De gezondheidszorg op Ambon is slecht te
noemen. Veel mensen kunnen hun medische
zorg niet betalen. Binnen het kader van de
Stedenband Vlissingen Ambon is in 2001 de
SSVA (Stichting Samenwerking Vlissingen
Ambon) opgericht. Deze stichting voert
gezondheidsprojecten uit op de Molukken.
In december 2006 vertrekt een medisch
operatieteam, bestaande uit vrijwillige
professionals, naar Ambon om staaroperaties
uit te voeren bij de allerarmsten. Dit team
geeft aan bijna tweehonderd mensen hun
zicht terug. Operatieassistentes Sjoukje Kuijper
(46) en Annemarie Quinten (40) zijn erbij.
Zaterdag 2 december
We vliegen via Hongkong naar Bali. Daar merken we
dat we onze koffer met microscoop missen bij de
bagage. Voor we doorvliegen, maken we daar eerst
melding van. De reis is lang, we weten dit van tevo
ren. In 2002 zijn we ook met het team meegegaan.
Toen konden we ons project helaas niet afmaken. Van
1999 tot 2003 woedde er op Ambon een burgeroor
log tussen moslims en christenen. Daarbij zijn veel
slachtoffers gevallen, ook toen wij er waren. Wij
moesten daardoor uiteindelijk eerder dan gepland
Ambon weer verlaten.
Zondag 3 december
Het ziekenhuis is op loopafstand van onze accommo
datie. De ICU, die om onverklaarbare redenen leeg
staat, is door ons technische team als werkruimte
ingericht. Een oogarts in opleiding heeft de hele week
al poli gedraaid en mensen geselecteerd die voor de
oogoperatie in aanmerking komen.
We drinken een lauw biertje en gaan naar bed.
Maandag H december
Last van de jetlag, maar toch vroeg uit de veren, om
8.00 uur begint het o.k.-programma. De verpleegkun
digen die ons helpen, zijn zeer gemotiveerd. We ken
nen hen al, ze zijn anderhalf jaar in Nederland
geweest en spreken onze taal uitstekend.
We werken door tot 15.00 uur en opereren achttien
patiënten. Dat is veel, gezien de apparatuur en de
methode waar we hier mee moeten werken. We
bedenken hoe verwend we eigenlijk zijn. 'Thuis' is
alles zo goed geregeld, we werken altijd met proto
collen en regels. Hier niet! Er wordt een flink beroep
gedaan op onze creativiteit, improvisatievermogen en
flexibiliteit. Dat zijn overigens voor ons de redenen
om dit werk hier te doen. Een waar avontuur!
Na het werk gaan we voor een verkenningstochtje
naar de stad. Overal ligt afval, er is veel verkeer,
lawaai en smog. We lopen door een kampong met
kleine huisjes en sommige tuinen zien er vreemd uit.
We komen er achter dat de overledenen op eigen erf
begraven worden en dat een graf soms een hele 'tuin'
beslaat.
Dinsdag 5 december
De operaties lopen goed. Organisatorisch gaat het
steeds beter. Wat een verschil met vier jaar geleden.
Toen kwamen we hier ook voor het uitvoeren van
oogoperaties. Helaas verliep het toen anders. Vlakbij
Annemarie Quinten (links) assisteert tijdens oogoperatie.
het ziekenhuis vond er een bomaanslag plaats. Wij
hebben toen met z'n allen slachtoffers geopereerd en
verzorgd. Het was natuurlijk fijn dat je iets kon doen,
maar dat was niet de reden van onze komst.
Na het werk speelt het technische team voor
Sinterklaas en zwarte Piet. In no time staat het voor
onze accommodatie vol met kinderen uit de kam
pong. We delen knuffeltjes en pepernoten uit.
Opvallend is, hoe tevreden de mensen hier zijn. Ze
eisen minder, leven heel close met elkaar en zijn
gewend om te delen, hoe weinig ze ook hebben.
Vanavond eindelijk een koud biertje. We weten nu
hoe het werkt: je moet ze een dag van te voren
bestellen.
Vrjjdag S december
Als ontbijt krijgen we elke dag rijst, zeewier, kroepoek
en soms kip. Gelukkig kunnen we ook witbrood met
pindakaas of jam krijgen. Er is ook vaak wat lekkers bij
de koffie. Vandaag is er taart, speciaal door familie
van een patiënt gemaakt voor Annemarie. Zij wordt
vandaag veertig!! Een verjaardag om nooit te verge
ten.
Dit is tóch wel een werkvakantie om nooit te verge
ten. De dankbaarheid van de mensen geeft enorm
veel voldoening. Helaas merken we ook dat sommige
patiënten uiteindelijk niet komen opdagen. Al snel
weten we waarom: ze kunnen de busreis naar het zie
kenhuis niet betalen. De organisatie is nu bezig om de
volgende keer vervoer te verzorgen.
De microscoop is eindelijk gearriveerd! Gelukkig had
den we al twee werkbare microscopen tot onze
beschikking zodat we niet afhankelijk waren van deze.
Maandag 11 december
In het weekend bij de gouverneur gegeten. Wat een
eer. Vandaag echter weer volop aan de slag. Het aan
tal operaties neemt met de dag toe en de controles
van de geopereerde mensen komt er nu ook nog eens
bij. Het geeft een kick om hen terug te zien, sommi
gen zijn zo blij, vertederend gewoon.
's Middags gaan we met de bus naar de stad. Het is
goed te zien wat de oorlog heeft stukgemaakt. Er
wordt druk gewerkt aan wederopbouw, maar de
middelen zijn beperkt. We merken in ons werk niets
van strijd tussen moslims en christenen. Eerst werden
zij strikt gescheiden behandeld in aparte ziekenhui
zen, nu opereren wij patiënten van beide religies in
hetzelfde, christelijke ziekenhuis.
Donderdag 1 f december
Vandaag is er een bijeenkomst bij de gemeentesecre
taris. Alle positieve punten van het project passeren
de revue, maar ook de verbeterpunten. Zo moet het
een project zijn van Molukse artsen en verpleegkundi
gen die geholpen worden door Nederlanders.
Momenteel is het meer een project van Nederlanders,
geholpen door Molukkers. Er ligt nog voldoende werk
voor de organisatoren.
Sjoukje Kuijper (links) en Annemarie Quinten.
Vrydag 15 december
De laatste dag! In totaal hebben we 195 operaties uit
gevoerd. Een prachtig resultaat. We gaan nog even
met twee Molukse verpleegkundigen kijken op de
plek waar we in 2002 gewerkt hebben, tijdens de
bomaanslag. Alles komt direct weer naar boven. De
chaos, de ellende, we zien het weer helemaal voor
ons. Dan herkent iemand ons uit die tijd. We raken in
gesprek en ze vertelt ons dat de mensen die toen
door ons geopereerd waren, allemaal nog leven en
dat het redelijk goed met hen gaat. Dat geeft ons een
fijn gevoel.
Misschien wilden we daarom dit jaar weer zo graag
mee? Oogoperaties uitvoeren in plaats van gewon
den helpen? We zijn blij en dankbaar dat we dit jaar
konden doen waarvoor we kwamen.
