Filosofisch waterstaatsman
H
v2
Zaterdag 10 maart 2007 PZC
Hij lacht besmuikt. Natuurlijk is hij een beetje ijdel. Goed verzorgd kapsel, gesoigneerde
snor met opstaande puntjes en geen grammetje vet te veel. Zo stond hij begin vorig jaar bij
de kapot gevaren brug van de zeesluis. Wapperende haren, een beetje jongensachtig.
„Eigenlijk mag ik het niet zeggen natuurlijk. Maar zo'n schadevaring en al die mediaheisa
eromheen vind ik best leuk." Als Willem Vinke even later wordt geconfronteerd met foto's
van toen hij nog grond verwierf voor de Westerscheldetunnel, fronst hij even. „Er zijn toch
wel heel wat rimpels bijgekomen."
door Wout Bareman
foto Mechteld Jansen
ij noemt zich een ech
te waterstaatsman.
Heeft ook zijn hele
leven bij diezelfde
baas gewerkt en
vindt het allemaal nog altijd
'enorm leuk'. In augustus zet hij
een punt achter zijn zeer gevarieer
de carrière. Met enige tegenzin.
„Eerlijk gezegd had ik er grote
moeite mee. Maar ik heb het nu
voor mezelf geaccepteerd. Het is
als een soort echtscheiding, die ik
ook heb meegemaakt. In je hoofd
zingt rond dat het een verstandige
beslissing is geweest, maar tegelij
kertijd springen de tranen je in de
ogen. De regeling die me werd aan
geboden, was té aantrekkelijk. Ik
heb bovendien zoveel andere leu
ke dingen te doen..." -
Onvermoede dingen. Dat hij een
handige doe-het-zelver is, die goed
met zaag en hamer omspringt,
wekt met zijn achtergrond niet di
rect verbazing. Hij volgde immers
ooit een timmermansopleiding.
Grinnikt: „Het laatste dat ik ge
maakt heb is een houten dekseltje
voor een suikerpotje - het ouder
wetse draaiwerk, maar ik heb ook
mijn huis uitgebouwd." Nee, op
merkelijk is vooral zijn diepe inte
resse voor de tantrische filosofie,
de leer gebaseerd op de filosofie
van het Hindoeïsme, Boedhisme
en het Taoïsme. Tantrisme? Van
Dale verklaart: 'in Oosterse religies
een methode óm tot een eenheid
met het goddelijke te komen door
middel van meditatie, yoga en mys
tieke seksualiteit'. Hij verzorgt
sinds enige tijd de cursus tantrisch
sjamanisme, bedoeld om seksuele
intimiteit te intensiveren en de een
heid in het bestaan te ontdekken.
„We leren cursisten hoe ze blokka
des kunnen verwijderen om zich
seksueel vrij te maken en om hun
seksuele energie te gebruiken voor
spirituele groei. Het biedt mensen
de kans hun leven drastisch te ver
anderen, nieuwe kwaliteiten te ont
dekken."
In de periode van zijn echt
scheiding groeide z'n interes
se voor de Oosterse filosofie.
Hij volgde tantracursussen en
verdiepte zich onder meer in het
Russisch sjamanisme. Er ging een
wereld voor hem open. „In de tijd
van die scheiding heb ik mezelf af
gevraagd wat ik fout had gedaan.
Dat leidde tot die cursussen, die
mij meer inzicht in mezelf gaven.
Lichaamsgerichte therapieën, pure
emotie. Ik moest figuurlijk met de
billen bloot, werd totaal met me
zelf geconfronteerd. Dan komt de
vraag: wil ik veranderen of laat ik
alles bij het oude en ga ik geestelijk
dood. Een emotionele ontdekkings
tocht was het, die mij inderdaad
enorm heeft veranderd."
Hij haalt de wijze woorden aan
van een indianenopperhoofd. „Die
vroeg aan een 'witman' met welk
lichaamsdeel wij blanken denken.
Die man antwoordde: met ons
hoofd, waarop die indiaan corri
geerde: nee, je moet denken met je
van het district Westerschelde in
Temeuzen.
Grijnst: „Toch nog een mooie pres
tatie voor het domste jongetje van
de klas hè?" Hij doelt op z'n school
tijd in Hoofdplaat, de christelijke
school. Zijn vader was er hoofd en
die had niet bepaald veel vertrou
wen in de kennis en kunde van
zijn jongste telg. „Toen hij moest
aangeven naar welke school ik
door moest, kwam hij - uiterst zui
nigjes - niet verder dan de Am
bachtschool. Ik moest timmerman
worden, maar uiteindelijk ben ik
via de MTS en de HTS toch afgestu
deerd als weg- en waterbouwkun-
dige."
'Die mediaheisa rond zo'n kapotte brug is best leuk'
buik." Tijdens de cursus die hij ver
zorgt, probeert hij de deelnemers
te leren hoe ze de seksuele energie
kunnen verfijnen tot spirituele
energie door middel van technie
ken, ademhalingsoefeningen, dan
sen en masseren. „Veel, zo niet al
les, draait om respect, begrip, accep
tatie. Ooit, in de tijd van de seksu
ele revolutie, werd gepropageerd
dat seks niet stiekem hoefde. Ieder
een had het over seksuele vrijheid.
Maar intussen zijn we geen stap
verder. Wij zitten nog net zo ge
vangen als onze ouders. We zijn
simpelweg niet vrij. Wie dat wel is,
is niet langer manipuleerbaar. Als
je jezelf niet meer onderdrukt, ge
voelens niet langer wegstopt, res
pect hebt voor jezelf, ben je vol
gens mij op de goede weg."
Na zijn vertrek bij Rijkswaterstaat
reist hij af naar Trinidad om er
veertig dagen door te brengen bij
een spiritueel leermeester.
Maar de komende maan
den bouwt hij eerst
zijn carrière bij water
staat af Begonnen bij
de Deltadienst in Zierikzee, kwam
hij via de sluizen van [Jmuiden en
de dienstkring Gelderse IJssel in
1987 terug naar zijn geboorteland,
Zeeuws-Vlaanderen. Hij werd er
hoofd van dienstkring Terneuzen,
beheerde het Kanaal Gent-Terneu-
zen, de sluizen en de bruggen, pak
te ook nog even de wegen mee en
nam vervolgens, eind jaren negen
tig, de grondverwerving voor de
Westerscheldetunnel op zich. Na
dat hij zich ook nog even intensief
bezighield met de plannen voor de
nieuwe N57 op Walcheren, sluit
hij zijn loopbaan nu af als hoofd
„Ik heb mijn vleugels bij waterstaat
uiteindelijk behoorlijk uitgeslagen.
Ik kreeg veel vrijheid, veel moge
lijkheden. De dienst had ooit het
imago 'een staat in de staat' te zijn,
onbenaderbaar. Die tijd ligt inmid
dels ver achter ons. De zaak is be
hoorlijk opengegooid. We staan nu
echt ten dienste van de samenle
ving en niet omgekeerd. Vooral de
laatste tijd schiet dat wel eens
door; met eindeloze inspraakproce
dures en een bijna manische zorg
vuldigheid. Als je bij wijze van spre
ken jeuk krijgt van een nieuwe
weg voor je deur, kun je je gelijk
proberen te halen tot bij de Raad
van State. Zorgvuldigheid is goed,
maar niet ten koste van slagvaardig
heid. We moeten wel blijven besef
fen dat we een overheidsorganisa
tie zijn, die uiteindelijk in het alge
meen belang toch knopen moet
doorhakken."
Durfden medewerkers van Rijks
waterstaat vroeger nog wel eens be
leid uit te stippelen en politiek bela
den adviezen aan te dragen, van
daag de dag is het voornamelijk
een uitvoerend orgaan. „Neem de
ontpoldering. Wij verstrekken tech
nisch advies, maar uiteindelijk
moet de politiek de keuzes maken.
Wat ik ervan vindt? Nuchter gere
deneerd stel ik vast dat ontpolde-
ren allerlei voordelen biedt, maar
laat ik m'n emotie spreken dan
zegt ik als jongen, die achter de
Scheldedijk is geboren: niet doen.
Ja, daarin ben ik heel duidelijk een
echte Zeeuw."
jarenlang trok hij als hoofd van de
dienstkring in Terneuzen richting
Vlaanderen om, vooral in Gent, te
praten over alle mogelijke vraag
stukken rond het Kanaal Gent-Ter-
neuzen.
Pretoogjes: „Om die Vlamingen
een beetje op stang te jagen, waar
schuwde ik dan dat het kanaal echt
helemaal aan het dichtslibben was.
Grote paniek natuurlijk. Ach, in
die tijd bedreef je wel een beetje
politiek. Recentelijk nog trouwens,
bij de onderhandelingen over de
vervanging van de bruggen over de
zeesluis. Dan draait het om geld en
om niets anders. En daar draait het
straks, als een besluit moet worden
genomen over een nieuwe zeesluis
ook weer om. Vlaanderen stevent
zo goed als zeker af op een kosten
verdeling van 60 - 40. Wij veertig
procent van de bouwkosten, zij de
rest. Tja, als je de goederenstroom
ziet en het belang van die sluis
voor de haven van Gent, moet je je
afvragen of dat wel zo reëel is.
Maar goed, de besluitvorming daar
over maak ik niet meer mee. En de
bouw? Met alle voorbereidingen
meegeteld, hou ik het op 2020. En
dan zal die sluis vermoedelijk wes
telijk van de huidige zeesluis wor
den aangelegd, maar wel verder
landinwaarts."
Zowel bij de grondverwer
ving voor de Wester
scheldetunnel als bij het
project N57 stuitte hij op
bijkans onwrikbaar verzet. „Maar
ik had nooit het gevoel dat ze me
haatten. Ik heb er zelfs goeie con
tacten aan overgehouden. )e moet
altijd voor ogen houden dat je te
maken hebt met mensen vol emo
tie. Verklaarbare emotie, want jij
bent toch degene, die hun land
komt afpikken. Het is de kunst
goed te luisteren, met respect voor
je gesprekspartner. Ja, daar heb je
m'n levensfilosofie weer. Het is
trouwens ook een kunst om op
een charmante wijze toch je zin te
krijgen."
Willem Vinke
Naam: Willem Vinke
Geboren: 6 februari 1945,
Zaamslag, opgegroeid in
Hoofdplaat
Woonplaats: Koudekerke
Opleiding: LTS, MTS, HTS
(weg- en waterbouw)
Burgerlijke staat: samenwo
nend; kinderen Andrea (38),
Jacco (37), vijf kleinkinderen.
- Werk: hoofd waterdistrict Wes
terscheid e van Rijkswaterstaat
Hobbies: Hamer en zaag en
Oosterse filosofie.
