Bodembedekkers te lijf
v42 I
Zaterdag 10 maart 2007 PZC
TUINEN
door Romke van de Kaa
Een
lentefris
huis
Het huis mag weer naar allesreiniger en boenwas
ruiken.Wie in het voorjaar als een witte tornado door de
kamers jaagt is beslist geen ouderwets poetsmuts.
Integendeel: een opgeruimd huis zorgt voor een opgeruimd
hoofd. En het voelt zo lentefris.
door Alice Plekkenpol illustratie Mare Kolle
Tips
Bereid de grote voorjaarsschoon
maak goed voor en neem ruim
de tijd. Pak je het huis in enkele
dagen aan of spreid je het werk
over een langere periode?
Zorg ervoor dat je alle benodig
de spullen (emmers, poetsdoe
ken, borstels, schoonmaakmid
delen) in huis hebt.
Houdt huisgenoten en huisdie
ren tijdens het poetsen zoveel
mogelijk op afstand.
Werk van boven naar beneden
en per kamer. Dat zorgt voor va
riatie in het werk en je rondt tel
kens een gedeelte af.
Lucht eerst de kamer en richt
de kasten opnieuw in. Neem af
scheid van kleding en schoenen
die een jaar lang niet zijn gedra
gen, want daarna zul je ze zeker
niet meer aantrekken. Kijk ook
kritisch naar badlakens, dekbe
dovertrekken en speelgoed. Lan
ge tijd niet gebruikt? Weg er
mee.
p- Maak eerst droog schoon (stof
fen en stofzuigen) en ga daarna
met een emmer sop aan de
slag.
Plan geen andere dingen tussen
door, maar concentreer je volle
dig op het schoonmaken. Kom
je dat oude fotoalbum of die
vergeten liefdesbrieven tegen?
Ga er niet in bladeren maar leg
het apart voor een theepauze.
I S HHi
Lekker soppen en schrob
ben mag weer. Met dank
aan Liny en Marja, de
poetsdiva's van de televi
sie die schoonmaken
bijna tot trend hebben verheven.
Hun boekjes met poetstips vlie
gen de winkel uit, en wekelijks
gruwelen honderdduizenden tele
visiekijkers van de aangekoekte
pannen, we's die in geen jaren
een borstel hebben gezien en de
dode muizen achter de koelkast.
Altijd bij een ander, natuurlijk.
Want wij zijn niet zo.
Vertelde je pakweg tien jaar gele
den dat je je huis een grondige
schoonmaakbeurt ging geven, dan
werd je meewarig aangekeken.
Zonde van je tijd, daar heb je toch
een werkster voor? Maar een werk
ster komt met twee uur poetsen
per week echt niet aan de ventila-
tieroosters en kledingkasten toe.
En al is het enkele dagen afzien,
daarna kun je wel genieten van
een citroentjesfrisse woonomge
ving.
Dat vindt ook Marja Wegereef,
die elk jaar al in februari haar wo
ning grondig aanpakt. „Het is een
perfecte maand voor zo'n klus. Er
zijn dan geen tijdrovende feestda
gen, er is geen werk in de tuin
maar er is al wel langer daglicht.
Ik neem enkele dagen vrij van
mijn werk en geef het hele huis
een beurt. Lekkere muziek op en
maar poetsen en opruimen."
Ze gaat daarbij niet planmatig te
werk, maar wisselt bijvoorbeeld
kasten af met ramen lappen of het
bed uit elkaar halen. „Ben je een
maal bezig, dan is het helemaal
geen rotwerk. Ie ziet meteen resul
taat, want als ik nu de servieskast
opendoe, glimmen de glazen mij
tegemoet. Bovendien houd je zo
niet-alledaagse zaken als luxaflex
en de zolder goed bij. Ik controleer
ook meteen de levensmiddelen op
houdbaarheid en gooi oude kle
ding en keukentextiel weg. Met
een paar dagen schrobben in het
voorjaar geniet je de rest van het
Een opgeruimd huis
is ook een
opgeruimd hoofd
jaar van een schoon en opgeruimd
huis. Dat geeft mij een heel prettig,
voldaan gevoel."
Marja staat hierin niet bepaald al-
leen.Volgens onderzoeksbureau
Trendbox houdt zeker een op de
drie Nederlandse huishoudens de
grote voorjaarsschoonmaak in ere.
Van de jonge huishoudens tot 35
jaar hanteert bijna de helft in de
vroege lente ragebol en mop, in de
categorie 35-64 jaar doet nog ruim
een kwart de grote schoonmaak.
Dat is vrij opmerkelijk, aangezien
juist de jongere generatie meer dan
ooit is opgegroeid met vaatwassers,
droogtrommels en werksters. Er is
Wie een Amerikaans tuinboek openslaat bij het hoofd
stuk Bodembedekkers (daar carpeters genoemd) zal
zien dat zevenblad met vlag en wimpel bovenaan
staat. En gelijk hebben ze, daar in de USA, want zevenblad
vormt zo'n dicht tapijt dat er geen onkruid doorheen komt. ]a
maar, zult u zeggen, zevenblad is toch zelf onkruid? Ach, het is
maar hoe je het bekijkt.
Ik kan me voorstellen dat zevenblad niet echt in de weg zit als
je die plant gebruikt als bodembedekker in een perk met ro
zen of hortensia's. Struiken zullen er weinig last van hebben
en als het zevenblad bloeit, is het nog aardig om te zien ook.
Het blad is saai, toegegeven, maar de bontbladige vorm van ze
venblad die je - onder de schuilnaam Aegopodium podagraria
Variegatum - in tuincentra kunt kopen, is wel degelijk de moei
te waard. En omdat zevenblad zich zelden uitzaait is het ge
vaar niet zo groot dat de plant zich vestigt waar u hem niet
wilt hebben.
Een andere plant die je in de Verenigde Staten wel als bodem
bedekker tegenkomt, is Luzula sylvatica, grote veldbies in het
Nederlands. Het is een grasachtig gewas dat in de schaduw al
snel grote vlakken bedekt. En ook van deze plant bestaat een
bijzondere vorm. Wie er op uitgekeken raakt, zou hier en daar
een stukje kunnen oprooien om haar te vervangen door haar
goudbladige vorm: Luzula sylvatica Aurea. Vooral in zware
schaduw kan dat heel effectief zijn: net of de zon pleksgewijs
door het bladerdak valt.
Verveling ligt sowieso op de loer
Verveling ligt op de
als je met grote vlakken bodem-
loer bij grote vlakken bedekkers werkt. De bodem
mag dan bedekt zijn, en dat
bodembedekkers scheelt meestal wel aardig wat
wiedwerk, maar het uitzicht op
grote vlakken van dezelfde plant is niet bepaald verheffend, of
dat nu vaste planten, heesters of rozen zijn. Een monocultuur
is bijna altijd saai. Daarom is het aan te raden wat verder te
denken bij het aanplanten van bodembedekkers. Hoe kan ik,
zou je je moeten afvragen, het bedekte vlak doorbreken?
Dat hoeft niet zo moeilijk te zijn. Stel dat je een flink stuk van
de tuin hebt bedekt met het lelietje-der-dalen, een puike bo
dembedekker. In februari en maart, als het lelietje nog nauwe
lijks aan de groei is, zou je al kunnen genieten van kleine bol
gewassen als winteraconieten en Anemone blanda, die zich tus
sen de wortels van de bodembedekker thuisvoelen.
In mei, als het bladerdek van het lelietje-der-dalen zich sluit,
zijn die bollen weer afgestorven. In mei bloeit het lelietje en
dat is zo'n vreugdevolle gebeurtenis dat je geen behoefte aan
afleidende planten hebt, waarbij ik er nog wel even op moet
wijzen dat lelietjes-der-dalen alleen uitbundig bloeien als ze
voldoende licht krijgen. In zware schaduw maken ze alleen
maar blad. Eind mei, als de lelietjes zijn uitgebloeid, begin je te
wensen dat er een plant zou zijn die het bladerdek doorbrak.
Varens zijn hier bij uitstek voor geschikt. Als kleine fonteintjes
kunnen ze boven het tapijt van lelietjes uitgroeien. Het fijnver-
deelde blad van de varens vormt bovendien een mooi contast
met het gave blad van de lelietjes-der-dalen. Als dat tenminste
niet is aangetast door de vraatzuchtige larven van een zaag-
wespje, want dan zijn ze niet zo gaaf
Maar ik neem
aan dat u iets
bloeiends wilt,
en ook dat is mo
gelijk. Meconop-
sis cambrica is
een vaste plant
die met gele of
oranje, klaproos
achtige bloemen
bloeit en die het
met gemak tegen
de sterkste bo
dembedekker op
neemt. Dat heeft
te maken met
het feit dat Meco-
nopsis cambrica
zelf een woeke
raar is. Op de
plaatsen waar
wat licht komt,
zou u ook nog
de wilde kamper
foelie over de
grond kunnen la
ten slingeren. Lelietje-der-dalen, foto Romke van de Kaa
