In paartijd laat de haas zich zien
In alle
eeuwen
stormvloed
26 Zaterdag 10 maart 2007 PZC
In natuurgebieden komen
hazen in dichtheden voor
die van nature overal in het
buitengebied aanwezig zou
moeten zijn. Daar is de
dichtheid laag. De haas trekt
naar onbezette gebieden,
waarbij soms schade
optreedt. Maar dat ligt niet
aan de beschermde
natuurgebieden.
door Chiel Jacobusse
Wie wordt niet blij
van de onbekom
merd rondhuppen-
de hazen die nu
eens tikkertje lijken te spelen en
dan weer haasje over doen of gezel
lig in een kring rondrennen? Het
ziet er uit als het toppunt van on
schuld. Je zou niet zeggen dat die
spelletjes een enkele keer een do
delijke afloop hebben, maar toch
is dat zo. De mannetjeshazen -ram
melaars in jargon- kunnen elkaar
met de achterpoten zo hard schop
pen dat er doden vallen. En dat tik
kertje spelen is ook lang niet zo on
schuldig als het lijkt. Een moer
haas die bereid is om te paren
wordt achtervolgd door een hele
schare aanbidders en alleen de
rammelaar met de langste adem
wordt uiteindelijk beloond.
Hazen zitten lang niet overal. Ze
hebben een voorkeur voor graslan-
den van minstens vijf hectare aan
eengesloten oppervlak. In de win
ter krijgt men ze nauwelijks te
zien, omdat ze er dan een nachte
lijke levenswijze op na houden. Ze
drukken zich overdag tegen de
grond in hun leger en je ziet ze al
leen als ze gestoord worden door
een passerende wandelaar. Zeker
als wandelaars vergezeld zijn van
Jonge hazen zijn veel kwetsbaarder dan konijnen, omdat ze niet in een ondergronds hol, maar gewoon tussen het gras, in een leger, geboren worden.
foto Chiel Jacobusse
een hond raken de hazen al op
flinke afstand gealarmeerd.
Als in het vroege voorjaar de paar
tijd aanbreekt vertonen hazen zich
ook overdag. Ze lopen opzichtig
door het veld en van tijd tot tijd
gaan ze even op de achterpoten
staan om de omgeving af te speu
ren op eventueel gevaar. Je ziet
ook de snorharen en de neus
voortdurend bewegen omdat de
dieren eventueel gevaar tijdig moe
ten ruiken.
Hazen hebben ondanks hun groot
te verschillende natuurlijke vijan
den. Jonge hazen zijn veel kwets
baarder dan konijnen, omdat ze
niet in een ondergronds hol, maar
gewoon tussen het gras, in een le
ger, geboren worden. In tegenstel
ling tot jonge konijntjes zijn ze
vanaf hun geboorte al behaard. Ze
moeten het hebben van hun schut
kleur, in combinatie met zo wei
nig mogelijk beweging. Jonge ha
zen vallen dikwijls ten prooi aan
kraaien en meeuwen en een enke
le keer kan dat zelfs een volwassen
haas overkomen.
Maar voor een volwassen dier zijn
vossen en hermelijnen veel gevaar
lijker. En dan natuurlijk de mens.
Vanwege hun combinatie van mo
gelijke schadelijkheid voor de land
bouw en hun smakelijke vlees wor
den hazen al vanouds bejaagd. In
natuurgebieden gebeurt dat in
principe natuurlijk niet. Daarbij
kan zich soms wel een probleem
voordoen. Doordat de omgeving
veel minder dichtbevolkt is trek
ken hazen soms uit de natuurge
bieden weg. Gebieden zonder con
currerende soortgenoten zijn nu
eenmaal aantrekkelijker. Als er
dan schade optreedt wordt vaak
met de beschuldigende vinger
naar de natuurgebieden gewezen.
Dat is lang niet altijd terecht. In na
tuurgebieden komen de dichthe
den voor die van nature overal aan
wezig zouden zijn.
Door tal van oorzaken -bepaald
niet alleen de jacht- is de dicht
heid in de omgeving onnatuurlijk
laag. Het is vrijwel onvermijdelijk
dat er dan trek naar onbezette ge
bieden op gang komt. Het gaat
niet aan om oorzaak en gevolg
hier om te draaien.
tekening adri karman
Wind en golven die de zeewering
beuken. Het is een vertrouwd
beeld. En in alle gewesten wordt de
stem van het water met zijn eeuwige
rampen gevreesd en gehoord. De
dichtregels van Marsman geven
het treffend weer. Zeeland is in al
le eeuwen door meerdere storm
vloeden getroffen. Eén van de eer
ste waarvan in de annalen mel
ding wordt gemaakt is die in 828,
de jongste is de Februariramp
1953-
