Verkiezingen
iien behouden
Regering kan opgelucht ademhalen
Rolstoelers racen
naar stembus
Koffie met bokkenpootje in
kleinste stembureau van het land
PZC Donderdag 8 maart 2007 9
SP houdt winst
Kamerverkiezingen vast
bij stembusgang Staten.
door Jeroen Hoorn
DEN HAAG - De coalitiepartijen
CDA, PvdA en Christenunie heb
ben bij de Statenverkiezingen van
gisteren verlies geboekt, maar be
houden volgens de eerste progno
ses hun meerderheid in de Eerste
Kamer. Winst is er opnieuw voor
de SP.
De gisteren gekozen Statenleden
kiezen eind mei een nieuwe lich
ting senatoren. Op basis van 55
procent van de stemmen kunnen
de coalitiepartijen rekenen op 41
van de 75 zetels. Nu hebben ze er
44-
Het CDA komt op 21 zetels (nu
23), de PvdA op 15 (nu 19), de
Christenunie op 4 (nu 2). De ver
kiezingen van gisteren gelden in
politiek Den Haag als een referen
dum over de pas aangetreden rege
ringscoalitie.
De SP gaat van 4 naar r2 zetels en
wolfheze - De Rol je Rot race in
Gelderland is gisteren succesvol
geëindigd in Wolfheze. Zes teams
van rolstoelers gingen 's ochtends
van start in verschillende Gelderse
plaatsen, met als doel als eerste
het stembureau in Wolfheze te be
reiken.
De actie was bedoeld om te wij
zen op het belang van goed ver
voer voor mensen met een beper
king. „Dat vervoer valt onder de
verantwoordelijkheid van de pro
vincie", aldus een van de initiatief
nemers van de race. De deelne
mers maakten onder meer gebruik
van de trein, regiotaxi's en bus.
Ook de toegankelijkheid van stem
bureaus kwam aan de orde. „Ruim
dertien procent van de bevolking
heeft een beperking en daar wordt
bij het stemmen onvoldoende re
kening mee gehouden."
is daarmee de grote winnaar van
de Statenverkiezingen. Bij de T\vee-
de Kamerverkiezingen van novem
ber boekte de partij van Jan Marij-
nissen ook al de meeste winst. De
Partij voor de Dieren maakt straks
met één zetel haar debuut in de se
naat.
De WD blijft gelijk op 15 senaats
zetels. De liberalen hebben niet
weten te profiteren van de afwezig
heid van de Partij voor de Vrijheid
van Geert Wilders. Die deed niet
mee, omdat Wilders niet genoeg
voorbereidingstijd had.
Uit een gisteren door Maurice de
Hond gehouden peiling blijkt dat
elf procent van de ondervraagden
op de PW zou hebben gestemd
als die had meegedaan. Onder
WD-stemmers is dat zo'n 28 pro
cent.
Uit een peiling van Maurice de
De SP heeft een goed resultaat
geboekt bij de Statenverkiezin
gen. De coalitiepartijen verloren,
maar behouden een meerder
heid in de Senaat.
Hond blijkt dat de landelijke poli
tiek voor veel kiezers bepalend is
geweest bij het bepalen van hun
stem.
Voor 40 procent heeft alleen de
landelijke politiek meegespeeld,
voor 16 procent alleen de provin
ciale. Tweeënveertig procent heeft
beide laten meespelen.
De verkiezingen liepen vrijwel
zonder grote incidenten. Alleen in
Emmen deed zich een probleem
voor: daar moesten de meeste
stembureaus gisterochtend de deu
ren enkele uren lang sluiten omdat
de stemcomputers verkeerd waren
geprogrammeerd.
De gisteren verkozen Statenleden,
564 in totaal, kiezen op 29 mei de
75 leden van de Eerste Kamer.
Daarbij stemmen ze doorgaans op
kandidaten van hun eigen partij.
Niet alle stemmen wegen even
zwaar.
Een stem van een Statenlid uit een
provincie met veel inwoners heeft
meer gewicht dan die van een Sta
tenlid uit een provincie waar wei
nig mensen wonen. GPD
MARLE - In de uiterwaarden van
de IJssel staat op een terp het klein
ste stembureau van Nederland. De
vijftig stemgerechtigden uit het
Overijsselse Marle komen traditio
neel massaal richting dit stembu
reau, ook als ze tijdens deze pro
vinciale verkiezingen geen stem
hebben in het voor hen meest om
streden onderwerp: de aanleg van
een hoogwatergeul bij Veessen.
In de huiskamer van de boerderij
pronkt woensdag de stemcompu
ter. De woning lijkt half in het wa
ter te staan.
Het Ijsselwater is zo gestegen dat
de pont naar het tegenovergelegen
dorp Wijhe uit de vaart is geno
men.
„Als dit stembureau er niet was,
moesten kiezers hier zeventig kilo
meter heen en terug rijden om te
stemmen", zegt de voorzitter van
het bureau Wim Westhoff Daar
om besloot de toenmalige gemeen
te Wijhe in 1948 in het gehucht
Marle een stembureau neer te zet
ten.
De laatste jaren staat de stemma-
chine in de huiskamer van de fami
lie Westhoff en worden kiezers be
groet met een kop koffie en een
bokkenpootje.
Het kleinste stembureau kent tradi
tioneel een hoge opkomst, zegt
Westhoff. „Tijdens de afgelopen
verkiezingen voor de TWeede Ka
mer zaten we zelfs boven de hon
derd procent omdat ook mensen
van de andere kant van de IJssel
speciaal hier kwamen stemmen."
Dat wordt tijdens de provinciale
verkiezingen echter nooit gehaald.
„Provinciale Staten in Overijssel of
in Gelderland, nee, dat leeft hier
niet echt."
Teleurstelling bij SCP
over verlies van zetel
den haag - De SGP is teleurgesteld
dat ze een van de twee zetels in de
Eerste Kamer dreigt te verliezen.
De partij wijt het verlies aan het la
gere aantal te verdelen zetels in de
Provinciale Staten, waardoor de
kiesdeler hoger uitvalt. Een restze
tel die de vorige keer wel naar de
SGP ging, gaat nu verloren.
Stemwijzer geeft ruim
half miljoen adviezen
rijswijk - De Stemwijzer heeft
voor de verkiezingen van Provin
ciale Staten ruim een half miljoen
adviezen verstrekt.
Dat zijn ruim 200.000 adviezen
meer dan bij de Statenverkiezin
gen van 2003, maar het aantal
komt niet in de buurt van de 4,7
miljoen adviezen die de Stemwij
zer verstrekte bij de Kamerverkie
zingen vorig jaar.
Ook bij deze verkiezingen lieten
164 555 mensen zich woensdag
nog raden.
Kiezers stemmen
vooral voor senaat
Rijswijk - Bijna de helft van de Ne
derlanders die gisteren naar de
stembus gingen, deed dat om de
zetelverdeling in de Eerste Kamer
te beïnvloeden. Slechts 17 procent
stemde 'voor de provincie'; 34 pro
cent bracht een stem uit voor zo
wel de Kamer als voor de provin
cie. Dat blijkt uit onderzoek van
Maurice de Hond in opdracht van
de NOS.
Kwart van Nijmeegse
kiezers stemt op SP
nijmegen - Een kwart van de kies
gerechtigden in Nijmegen heeft
gisteren op de SP gestemd.
Dat was vorig jaar bij de Tweede
Kamerverkiezingen ook al het ge
val.
De SP heeft in de stad de leiding
overgenomen van de PvdA, die
20,7 procent van de stemmen be
haalde.
Christenunie en de WD haalden
in Nijmegen een procent winst.
D66 en Groenlinks verloren enke
le procenten.
Marijnissen: SP nestelt
zich bij de grote vier
den haag - De SP won gisteren
voor de derde keer op rij fors bij
verkiezingen. „Het is een vergis
sing te denken dat de SP een een
dagsvlieg is. De partij is al heel
lang met een onstuitbare opmars
bezig", concludeerde leider Jan Ma
rijnissen. Volgens hem heeft de SP
zich genesteld bij de grote vier.
Rozendaal als eerste
klaar met tellen
rijswijk - De gemeente Rozendaal
was gisteravond als eerste in Ne
derland klaar met het tellen van
de stemmen. Om 21.03 uur werd
de uitkomst bekendgemaakt.
73 procent van de stemgerechtig
den kwamen naar een van de
stemlokalen. De WD werd de
grootste partij in de gemeente met
346 stemmen. In totaal stemden
847 bewoners uit de Gelderse
plaats. Het eiland Schiermonni
koog was de tweede gemeente die
de uitslag bekendmaakte.
Blanco stem Wilders
'tegen Haagse elite'
den haag - Fractieleider Geert
Wilders van de PW heeft gisteren
blanco gestemd, zoals hij eerder al
had aangekondigd.
De PW doet niet mee aan de Sta
tenverkiezingen. Volgens Wilders
wilde hij met zijn blanco stem
'een signaal afgeven aan de Haagse
elite dat de kloof tussen de poli
tiek en de bevolking nog steeds le
vensgroot is'.
Virus haalt streep door
stembureau in tehuis
zoetermeer - In het verpleeghuis
aan de Brechtzijde in Zoetermeer
kon geen stembureau worden inge
richt omdat enkele bewoners van
de instelling al een paar dagen met
het besmettelijke norovirus kam
pen.
Dat meldde de gemeente gisteren
op haar website.
Het norovirus is een veroorzaker
van buikgriep. Het is zeer besmet
telijk en wordt overgedragen van
mens tot mens, via voedsel of via
besmette toiletruimtes.
De gelegenheidscoalitie van
VVD en SP in Eerste Kamer
blijft uit. De regering be
houdt daar de meerderheid.
Het trio jan Peter Balkenen
de (CDA), Wouter Bos (Pv
dA) en André Rouvoet
(Christenunie) kon gisteravond
laat opgelucht ademhalen. De drie
kersverse regeringspartijen behou
den hun meerderheid in de Eerste
Kamer.
De uitslag van de Provinciale Sta
tenverkiezingen van gisteren geeft
de centrum-linkse coalitie de mo
gelijkheid om in relatieve rust te
bouwen aan het project 'Samen
werken, Samen leven'.
De kiezers kwamen in geringe aan
ANALYSE
door Wierd Duk
tallen naar de stembus, zoals ge
bruikelijk bij de Statenverkiezin
gen.
In interviews bekenden veel men
sen de regionale kandidaten niet
te kennen en ook overigens nauwe
lijks te weten waar het provinciaal
bestuur toe dient.
Veertig procent van de mensen
die wel kwamen stemmen, deden
dit vooral om invloed uit te oefe
nen op de landelijke politiek. Op
grond van de uitslag kiezen de sta
tenleden, via een ingewikkeld ge
trapt systeem, op 29 mei immers
de Eerste Kamer. En die doet er
wel degelijk toe: de vijfenzeventig
senatoren beslissen over de deug
delijkheid en uitvoerbaarheid van
de wetten die de Tweede Kamer
heeft aangenomen.
De Eerste Kamer kan tegen die
wetten slechts 'ja' of'nee' zeggen.
Wijzigingen aanbrengen mag de
Senaat niet. WD en SP, de twee
grootste oppositiepartijen, hadden
al aangekondigd om, indien het ka
binet haar meerderheid zou verlie
zen, in de Eerste Kamer een blok
kade op te werpen tegen de
AOW-plannen van Balkenende
IV.
Balkenende toonde zich behoor
lijk gepikeerd over die toekomstige
gelegenheidscoalitie van socialis
ten en liberalen. „De AOW-plan
nen zijn nog niet eens uitge
werkt," zei de premier in een inter
view. „Hoe kunnen senatoren zich
daar dan nu al tegen uitspreken?"
Deze buikpijn blijft de coalitie dus
bespaard.
Maar net als bij de recente verkie
zingen voor de Tweede Kamer gaf
een deel van het electoraat een sig
naal van betekenis af De SP van
Jan Marijnissen werd, evenals in
november, de grote winnaar. De
partij, die nog in geen enkel pro
vinciebestuur is vertegenwoor
digd, verdriedubbelde haar zete
laantal. „Er kunnen nu meerderhe
den ontstaan in de Eerste Kamer
die mogelijk afwijken van de rege
ringscoalitie", hoopte de SP-se-
naatsfractievoorzitter Tiny Kox.
Een andere klap werd virtueel uit
gedeeld door de Partij voor de Vrij
heid van Geert Wilders. Welis
waar deed de PW niet mee aan
de Statenverkiezingen, maar uit on
derzoek blijkt dat Wilders had
kunnen rekenen op maar liefst
tien procent van de stemmen.
De spectaculaire opkomst van Wil
ders en diens anti-islamplatform
lijkt het politieke debat in Neder
land nog wel enige tijd te zullen
blijven beheersen.
Dat de WD niet profiteerde van
de afwezigheid van Wilders is
voor de liberalen bijzonder teleur
stellend.
Partijleider Mark Rutte had inge
zet op een beter resultaat dan de
15 senaatszetels uit 2003. Maar de
WD, die in Rita Verdonk een on
ruststoker van betekenis heeft,
blijft gelijk. De partij heeft zich
kennelijk voor de rechtse kiezers
niet als een aantrekkelijk alterna
tief weten te profileren.
Rest er één troost: in tegenstelling
tot in de Tweede Kamer, waar de
SP de liberalen voorbij streefde,
blijft de WD in de Senaat de
grootste oppositiepartij.