Ouderschap
Eerst carrière,
Nederland koploper
late zwangerschappen
12 Donderdag 8 maart 2007 PZC
Adviesorgaan van regering is in rapport
bezorgd over het toegenomen aantal late
zwangerschappen in Nederland.
Maak het studentes gemakkelijker om tijdens hun studie al
kinderen te krijgen. De Raad voor de Volksgezondheid en
Zorg (RVZ), een adviesorgaan van de regering, gaf die sug
gestie gisteren aan de overheid in een rapport over 'laat ouderschap'.
De RVZ spreekt daarin de bezorgdheid uit dat Nederlandse vrouwen
vaak eerst hun leven en carrière op poten willen hebben voordat ze
kinderen 'nemen'.
Uit het RVZ-onderzoek blijkt dat bijna de helft van de Nederlandse
mannen en vrouwen tussen de 20 en 45 jaar het lastig vindt of vond
om voor het dertigste jaar aan kinderen te beginnen. Ze vrezen of
vreesden vooral kleinere carrièrekansen en financiële achteruitgang.
Eén op de tien noemt de eigen vrijheid als voornaamste reden om
pas wat later aan kinderen te beginnen. Van de vrouwen die hun eer
ste kind na hun dertigste kregen, had ruim de helft dat achteraf liever
eerder gekregen. Bij de mannen is dat veel minder: één op de vijf.
Nederlandse vrouwen beginnen steeds later aan kinderen. De gemid
delde leeftijd waarop een vrouw voor het eerst bevalt is 29,4 jaar, en
daarmee is Nederland met Spanje en Italië internationaal koploper.
In Nederland wordt 45 procent na het dertigste levensjaar voor het
eerst moeder. In 1970 kreeg ongeveer 10 procent van de vrouwen pas
na hun dertigste het eerste kind. De RVZ vindt dat een probleem,
want naarmate een vrouw ouder wordt, nemen de risico's voor haar
en de baby toe. Het geeft meer kans op vroeggeboorte, groeivertra
ging, Down Syndroom, bloedingsproblemen, misvormingen, bloed
drukproblemen en afnemende vruchtbaarheid. Volgens de voorzitter
van de commissie die het rapport heeft opgesteld, gynaecoloog Didi
Braat, weten veel mensen niet dat 'oude' moeders veel meer kans heb
ben op miskramen of afwijkingen. De Raad constateert dat het uitstel
len van ouderschap medisch weliswaar onwenselijk is, maar dat het
maatschappelijk gezien ingewikkelder ligt. Een van de RVZ-adviezen
luidt daarom dat het jonge stellen gemakkelijker moet worden ge
maakt een geschikt huis te vinden. Een ander voorstel is dat studen
tenhuisvesting ook voor kinderopvang gaat zorgen waardoor jonge
moeders beter hun studie met kinderen kunnen combineren.
De RVZ vindt ook dat de overheid en de sociale partners het combi
neren van werk en zorgtaken gemakkelijker moeten maken. Dat kan
onder meer met deeltijdbanen voor met name starters en mannen,
flexibele werktijden, telewerken en tijdelijk korter werken. Verder
zou er meer betaald ouderschapsverlof mogelijk moeten zijn.
De RVZ zegt de discussie over laat ouderschap aan te willen zwenge
len. Het kabinet moet zich, aldus de RVZ, afvragen of het wenselijk is
dat mensen steeds later aan kinderen beginnen. Als de overheid de
trend wil doorbreken, moet ze actie ondernemen, zo stelt de raad.
Vrouwen hoger opgeleid
p- Uit gisteren gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek blijkt dat het opleidingsniveau van vrouwen hard omhoog is
gegaan. Vrouwen van 25-34 jaar zijn tegenwoordig hoger opgeleid dan
mannen van die leeftijd, in het hoger onderwijs studeren meer vrouwen
dan mannen en ook bij de afgestudeerden zijn vrouwen in de
meerderheid. In het vorige studiejaar bestond 56 procent van de
afgestudeerden in het hbo uit vrouwen. Bij universiteiten was dat 53.
Vrouwen ronden hun studie ook sneller af dan mannen en zijn gemiddeld
bij het afstuderen een jaar jonger dan mannen. In de leeftijdsgroep van 25
tot 34 jaar is het aandeel hoog opgeleiden bij de vrouwen toegenomen
tot 36 procent, mannen blijven steken op 32 procent.
Gemiddelde leeftijd moeder
De gemiddelde leeftijd van de moeder bij de geboorte van haar eerste
kind in Europese landen per jaar.
31
Dat vooral
hoogopgeleide
Nederlandse vrouwen
steeds later kinderen
krijgen, komt volgens
de Raad voor de
Volksgezondheid en
Zorg deels door gebrek
aan voorzieningen op
de werkvloer. Maar
vaak is het ook hun
eigen keuze, of hadden
de vrouwen in hun
jonge jaren gewoon de
juiste partner nog
niet gevonden.
Ze had eenvoudigweg
nooit eerder bij ie
mand gedacht: met
hem wil ik kinderen.
Totdat Esther de
Charon 4t werd. Toen kwam ze
haar grote liefde tegen en was de
zelfstandige communicatieadvi
seur en tekstschrijver na een
maand zwanger. Dolgelukkig is ze
nu met haar tweejarige Abe. „Bij
mij was het zeker geen keuze om
laat kinderen te krijgen. En al hele
maal geen bewuste keuze. Het is
gewoon iets dat gebeurt."
Een betere kinderopvangregeling
of een flexibele werkgever zouden
voor De Charon niets hebben uit
gemaakt. En daarin staat ze niet al
leen. Eén op de vier vrouwen die
na hun dertigste een eerste kind
krijgen, zegt dat het niet hebben
van een partner een rol speelt.
Eenzelfde percentage vrouwen
van die leeftijd weet niet of ze kin
deren wil.
'Verreweg de belangrijkste voor
waarde voor het krijgen van kinde
ren is het hebben van een part
ner', schrijft ook de Raad voor de
Volksgezondheid en Zorg in een
gisteren verschenen advies. En die
relaties zijn sinds de jaren zeventig
flink veranderd, met als gevolg dat
veel mensen van begin dertig geen
vaste of stabiele relatie hebben.
„De een krijgt laat kindjes omdat
het een tijd niet lukt. De ander is
er nog niet eerder mee bezig ge
weest", ziet De Charon in haar om
geving. Er zijn legio oorzaken
waarom stellen het krijgen van
een kind uitstellen. Nogal wat
vrouwen die bij het eerste kind
dertig jaar of ouder zijn, zeggen te
hebben gewacht om nog te kun
nen 'genieten van de vrijheid'.
Medici maken zich zorgen om de
steeds ouder wordende moeders,
omdat bevallingen vaak lastiger
gaan. Bovendien neemt de vrucht
baarheid van vrouwen en - in min
dere mate - mannen tra hun dertig
ste af Als stellen met een kinder
wens dan zover zijn, blijkt het
vaak moeilijker te zijn zwanger te
worden dan ze hadden verwacht.
Vier op de tien vrouwen tussen de
26 en de 45 jaar die verwachten
kinderloos te blijven, zeggen dat
dit een onvrijwillige kinderloos
heid is.
„Het is vooral een medisch pro
bleem dat vrouwen hun zwanger-
Leeftijd moeder bij eerste kind
Leeftijd van de moeder bij de geboorte van haar eerste kind, per 1000
vrouwen (in procenten) in iedere leeftijdsgroep per jaar in Nederland.
WIE WIL ER NOG
MOEDER WORDEN?
CHRISTIEN BRINKGREVE
4 EGBERT TE VELDE
schap uitstellen", zegt Agaath
Beuk van E-Quality, een kennis
centrum voor emancipatie en ge
zin. „In de samenleving is het al
lang geaccepteerd. Je ziet het ook
aan de tweede generatie allochto
ne vrouwen."
De leeftijd waarop die vrouwen
zwanger worden verschilt niet veel
van autochtone vrouwen. „Dat be
tekent dat vooral de samenleving
invloed heeft op het moment dat
iemand kinderen krijgt."
Volgens onderzoekers van de Rad
boud Universiteit van Nijmegen is
het voor kinderen niet schadelijk
als ze oudere ouders hebben. Die
zijn vaak stabieler en kunnen
meer zekerheid geven.
Een visie die wordt beves
tigd door Rien Meijerink,
van de RVZ en Christien
Brinkgreve, hoogleraar so
ciale wetenschappen aan de Uni
versiteit van Utrecht. „Zeker in de
ze tijd hebben mensen wat langer
nodig om evenwichtig te worden,
om de voeten stevig op de grond
te krijgen", zegt Brinkgreve
25-29
I 30-34
35-39
I 40-44
infographic: CvW bron: CBS
infographic: CvW bron: CBS
