PZC Woensdag 7 maart 2007 1 7
Snel en goedkoop
schoon drinkwater
Onderzoekers van de University of
Delaware hebben een methode
ontwikkeld waarmee snel en goed
koop schoon drinkwater kan wor
den gemaakt.
Een filter met ijzerdeeltjes kan in
20 minuten 99,99 procent van alle
bacteriën en virussen - waaronder
notoire ziekmakers als E coli en ro
tavirussen - in het water onschade
lijk maken, meldt de universiteit
in een persbericht.
Vervuild water veroorzaakt wereld
wijd jaarlijks 4 miljard gevallen
van diarree, wat leidt tot 1,8 mil
joen doden.
Ook zweet kan deeltjes
hepatitisvirus bevatten
Niet alleen via bloed of slijm,
maar ook via zweet kan het hepati
tis B virus zich verspreiden. Dit
stelt S. Bereket-Yücel (Celal Bayar
Üniversitesi, Manisa) in the vak
blad British Journal of Sports Me
dicine op grond van onderzoek bij
70 worstelaars. Bij personen bij
wie het hepatitis B virus aantoon
baar was in het bloed, bleek ook
het zweet virusdeeltjes te bevat
ten. Een verplichte test en vaccina
tie voor hepatitis B bij contactspor
ters zijn daarom wenselijk, aldus
Bereket-Yücel.
met het virus. Voor oudere men
sen ligt dit percentage lager.
Uit een publicatie van het Neder
lands Huisartsen Genootschap
(NHG-Standaard Influenza en In-
fluenzavaccinatie) blijkt dat de
prik in deze groep de griepkans
met 30 tot 70 procent vermindert.
Dat lijkt misschien wat
weinig, maat daar staat
tegenover dat bij gevacci
neerde ouderen het ver
loop van de ziekte minder ernstig
is: de gevreesde complicaties ko
men 70 tot 80 procent minder
voor.
Overigens is griep ook riskant
voor onder meer long-, nier- en
suikerpatiënten en mensen met
een hart- of vaatkwaal, in al deze
gevallen zowel jong als oud.
Griepcomplicaties -zoals bronchi
tis en longontsteking- kunnen bij
kwetsbare groepen fataal zijn. De
exacte omvang van het aantal sterf
gevallen is moeilijk in te schatten,
omdat griep meestal indirect de
doodsoorzaak is. De geregistreerde
oorzaak bij overlijden is in zo'n ge
val bijvoorbeeld een longontste
king en niet het griepvirus dat de
aanzet tot de fatale complicatie
gaf
Hoe dan ook, tijdens de vijf griep
epidemieën die tussen 1979 en
Handen wassen!
Liever geen griep? Voorkom dan besmetting. Het virus verspreidt zich via minus
cule druppeltjes bij het hoesten en niezen. Bij een krachtige niesuitbarsting kun
nen liefst 40.000 besmette druppeltjes worden weggeblazen die ongeveer ander
half uur blijven rondzweven. Hoesten is minder erg.
Als je deze druppeltjes inademt, dringen de virussen tot in je ademhalingssys
teem door waar ze vervolgens tekeergaan. Ze zijn zeer besmettelijk: in 1979 is
een geval beschreven van een vliegtuig dat drie uur aan de grond bleef staan
met een uitgevallen ventilatiesysteem. Onder de passagiers bevond zich één
grieppatiënt. Binnen drie dagen bleek 72 procent van de inzittenden ook griep
onder de leden te hebben.
Het griepvirus kan via direct contact met een patiënt (hand geven of zoe
nen) of indirect contact (deurkruk, telefoon, computermuis) worden over
gedragen. Bedenk dat een volwassene minstens één dag het virus bij zich
draagt voordat de symptomen zich manifesteren (kinderen tot zes dagen).
Volwassenen zijn tot vijf dagen na de eerste griepverschijnselen besmette
lijk, kinderen tien dagen.
Het is in de eerste plaats zaak goed en vaak de handen te wassen: vijftien
seconden wassen, goed afspoelen en met een papieren handdoek drogen.
Desinfecterende handgels -op basis van alcohol- zijn minstens even effec
tief. Probeer je ogen, neus en mond niet aan te raken. Andere preventieve
maatregelen: Eet gezond en slaap goed om je weerstand te versterken.
Zorg voor voldoende beweging, dat is ook gunstig voor je immuunsys
teem. Sporten, wandelen of fietsen voorkomt geen griep, maar je voelt
je wel minder beroerd.
Vermijd als het even kan de grote massa's. Hoesten of niezen?
Altijd mond en neus afschermen met een tissue om zo ver
spreiding te voorkomen.
Stop met roken: rokers hebben.vaker griep dan niet-rokers.
Bovendien zijn de sterftecijfers bij grieppatiënten die er
graag op los paffen, hoger dan bij mensen die niet roken.
2004 in Nederland toesloegen, de
den zich volgens het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM) tussen de twee- en vier
duizend méér sterfgevallen voor
dan gewoonlijk tijdens een winter
periode.
Het CBS berekende dat in de perio
de 1979-1988 jaarlijks gemiddeld
750 mensen direct of indirect stier
ven door griep. Vaccineren is dus
het parool voor de hierboven ge
noemde groepen.
Spijtoptanten die nu hun beurt
voorbij hebben laten gaan, maar
nu alsnog een prik willen, zijn mo
gelijk te laat. Vaccinatie helpt na
melijk niet meteen. Pas tien dagen
na de griepprik hebben zich vol
doende antistoffen in het lichaam
verzameld om het virus aan te val
len.
Andere maatregelen zijn dus nood
zakelijk om een dijk op te werpen
tegen de dreigende griepgolf: het
voorkomen van besmetting (zie
het kader 'Handen wassen!').
En lukt dat niet, dan zit er helaas
niets anders op dan de griep goed
uit te zieken (zie het kader 'Wat te
doen bij griep?'). Gezonde men
sen blijven gauw een week goed
ziek. En dan kan het alsnog één
tot twee weken duren voordat ze
zich weer helemaal als herboren
voelen.
Griepmythes
Welke mythes doen over griep
de ronde en wat zijn de feiten?
Je kunt de griep krijgen van de
griepprik. Fout: Het vaccin is ge
maakt van een inactief virus, dat
de griep niet kan overbrengen.
Je kunt de griep krijgen van kou.
Bekende kreet van bezorgde
moeders: 'Trek een jas aan, an
ders krijg je de griep' (of 'vat je
kou')!
Onzin: griep (en verkoudheid)
worden veroorzaakt door een vi
rus. Mogelijk lopen veel mensen
in de winter griep of verkoud
heid op, omdat ze in deze perio
de meer dan anders in een afge
sloten ruimte dicht bij elkaar zit
ten.
Een hoge dosis vitamine C voor
komt en geneest griep
(en verkoudheid).
Klinkt leuk, maar is
niet bewezen. Alleen
ten aanzien van ver
koudheid is een
gunstig effect waar
genomen bij één op
de tien volwassenen:
Die werd sneller beter.
foto ANP
Meer risico's voor
tweede tweelingkind
Bij een vaginale bevalling van een
voldragen tweeling -zwangerschap
van meer dan 36 weken- loopt het
kind dat als tweede ter wereld
komt een viermaal hogere kans te
overlijden als gevolg van zuurstof
tekort door een vroegtijdig losla
tende placenta, dan de eerstgebore
ne. Dit concludeert G. Smith (Uni-
veristy of Cambridge) op grond
van de uitkomst van 1377 tweeling
geboortes waarbij een van beide
kinderen tijdens of kort na de be
valling overleed.
Beweging houdt
rokerslongen soepeler
Mensen die het roken niet kunnen
of willen opgeven, moeten in. elk
geval proberen zich regelmatig ma
tig tot stevig lichamelijk in te span
nen. Dat vertraagt enigszins de
achteruitgang van hun longen en
verkleint de kans dat zij COPD
ontwikkelen met ongeveer 20 pro
cent. Dit concludeert Garcia-Ay-
merich (Institut Municipal d'Inves-
tigació Mèdica Barcelona) in het
vakblad American Journal of Res
piratory and Critical Care Medici
ne.
