Braam's Nopera steeds weer anders
Schoonheid en industrie
rond De Schelde in beeld
28 Woensdag 21 februari 2007 PZC
De Nijmeegse pianist, componist en bandleider Michiel Braam houdt van vrijheid en flexibiliteit bij het maken van muziek. Bij de opzet van de improvisa
tie- opera Nopera ging hij net zo te werk als met zijn Bik Bent Braam: musici en zangers kunnen steeds een andere betekenis aan de muziek en aan de
tekst geven. foto Lex van Rossen
Improvisatie-opera
belooft fascinerende
mix in 't Schuttershof.
door Ali Pankow
MIDDELBURG - Het lijkt op een ope
ra, maar toch ook weer niet. Et
wordt een verhaal verteld in het
'Nogniets', een taal die het publiek
niet verstaat, maar wel voelt. Nope
ra is muziektheater dat niet in een
eenduidige omschrijving is te van
gen. Improvisatie-opera komt in
de richting.
Componist/pianist Michiel Braam
brengt dit project vanavond sa
men met zijn eigen trio BraamDe-
JoodeVatcher, het Zapp String
Quartet, zanger/saxofonist Sean
Bergin en de zangeressen Lucia
Meeuwsen en Vera Westera in mu
ziekcafé 't Schuttershof in Middel
burg.
Nopera is steeds weer anders. Het
afgelopen weekend eerst in Am
sterdam, daarna in Wenen en van
avond dus in Middelburg. „Het is
voor onszelf ook elke keer een ver
rassing. We evalueren wel, maar
niet te uitgebreid. In het Bimhuis
viel het op dat werkelijk alles op
z'n plaats viel. Daar vloeiden de
composities zo mooi in elkaar
over", zegt Braam. Volgens hem
heeft ook de locatie belangrijke in
vloed. Mise-en-scène is een wezen
lijk onderdeel van de voorstelling.
De zangeressen nemen letterlijk
de ruimte die elk verschillend po
dium biedt. Ook de van oorsprong
Zuid-Afrikaanse saxofonist Bergin,
die in Nopera vooral zijn vocale ta
lenten laat horen, zet zijn rol met
veel bewegingen kracht bij.
„Twintig muziekstukjes liggen
vast, maar de wijze van uitvoering
is steeds verschillend: hard/zacht,
snel/langzaam. Ook de volgorde is
willekeurig. We weten nooit van
te voren met welk stukje we begin
nen", legt de componist uit.
Door de mengeling aan muziekstij
len is de asem van de ene voorstel
ling wat klassieker dan de andere.
Soms speelt jazz een grotere rol,
dan weer pop of wereldmuziek.
„Het heeft met onze stemming,
maar ook met de sfeer in de zaal
te maken hoe het optreden zich
ontwikkelt."
Vaak worden, volgens Braam, alle
twintig composities gespeeld.
Soms ook blijft het bij een stuk of
vijftien en worden er afhankelijk
van de sfeer enkele stukken her
haald. „Over het algemeen hou
den we wel de duur van een voet
balwedstrijd aan: twee keer drie
kwartier met een pauze ertussen."
Deze manier van werken komt
overeen met die van zijn Bik Bent
Braam, maar nu met zang en tekst
erbij. „Bij het publiek werkt het
echter totaal anders. Normaal
komt er na elk stuk wel applaus.
Nu blijft het zo stil in de zaal, dat
ik eerst dacht 'O, God, wat heb nu
weer gemaakt?'. Maar aan het ein
de blijkt het publiek bijzonder en
thousiast en staat als één man op."
Nopera vergt extra concentratie
van de uitvoerders. „Scherp luiste
ren gebeurt altijd al. Nu moet je
ook visueel goed opletten. Onder
ling geven de muzikanten elkaar
soms een seintje. Iedereen die van
muziek houdt, vindt hierin iets
van zijn gading",zegt Braam.
Michiel Braams Nopera, vanavond in
't Schuttershof, Middelburg, aanvang
21.30 uur.
Frida van Overbeeke laat een meisje in brons de diepte van het water pei
len. Aan de wand een schilderij van Marie-Claire Jansen. foto Ruben Oreel
Kunst uit Nederland en
België in galerie De
Cleene Houttuyn.
door Ali Pankow
MIDDELBURG - In galerie De Cleene
Houttuyn in Middelburg geldt de
Westerschelde niet alleen als geo
grafische verbinding tussen twee
landen, maar ook als gemeen
schappelijke inspiratiebron voor
kunstenaars uit Nederland en Bel
gië.
Galeriehouder Wim van den Berg
nodigde in beide landen zes kunst
schilders uit hun interpretatie van
deze rivier in het platte vlak te vat
ten. Verrijkt met ruimtelijk werk
van vier beeldhouwers uit eigen
land heeft dit een gevarieerde ex
positie met als thema 'De Schelde'
opgeleverd. Gedeputeerde Harry
van Waveren van Cultuur verricht
vanmiddag de officiële opening.
„Ik wilde me laten verrassen met
het werk dat de kunstenaars zou
den inleveren, maar ik was wel
even bang dat het allemaal scheep
jes zouden worden", zegt de gale
riehouder. Hij is inmiddels gerust
gesteld. Het werk blijkt zeer divers
en de expositie biedt een beeld
van zowel schoonheid als indus
trie rond de Schelde.
Het expressionisme van Rob van
Goethem spreekt Van den Berg
persoonlijk zeer aan. „Maar ik heb
dan ook zelf les van hem gehad",
luidt zijn verklaring. Peter van Nes
toont een drieluik van het Ver
dronken Land van Saeftinghe met
nietige wandelaars in het weidse
land. De etsen van Philip Vermeu
len roepen nostalgie op van het
aangenaam verpozen 'nabij de
Scheldekant'. Een sfeer van weleer
ademen ook de gouaches van Wil-
'lk wilde me laten verrassen,
maar was wel even bang
voor allemaal scheepjes'
ly van de Velde. Hij verbeeldt de
bedrijvigheid in de vroegere hout-
loodsen op de scheepswerf
Jorien Brugmans koos eveneens
voor de ambachtelijke kant. In
haar gouaches met kleurrijke vlak
verdeling komen de schepen in
beeld.
Theo Jordans blijkt het water in de
Westerschelde te kunnen laten
vloeien, terwijl Saskia Eggink zich
heeft laten inspireren door het le
ven onder water. Met haar kenmer
kend grafisch werk presenteert zij
vissen en krabben. Ook is er van
haar klein ruimtelijk werk te zien.
Marie-Claire Jansen brengt het
ooit bezongen strandje bij Sint An
neke zowel een fotografische als ge
schilderde ode.
Ankie Bakker roept met haar kera
mische handen een vroegere af
straffing in de herinnering: Wie
geen tol betaalde, liep gevaar de
hand te worden afgehakt. Tevens
eert zij de verweerde werkmans
handen die zoveel arbeid verricht
ten in de Scheldehavens. Een ver
melding verdient ook haar verbeel
ding van de verleidelijke sirenen
die een metalen schip in hun stevi
ge stenen greep houden.
Frida Overbeeke laat een meisje in
brons op speelse wijze de diepte
van het water peilen.
Prominente plek neemt een schil
derij van Cee Pollux in. Hij Iaat in
kruisvorm donkere wolken en een
lichte opklaring over de Schelde
trekken.
Wim van den Berg heeft zijn gale
rie voor deze gelegenheid uitge
breid met binnenplaats en een
deel van zijn atelier. Daarmee
biedt hij alle exposanten de ruim
te die hen toekomt.
Expositie De Schelde bij De Cleene
Houttuyn is tot en met 24 maart te
zien van do. tot en met zat. tussen
13.00 en 17.00 uur.