Frustraties in
spookstaat
Noord-Cyprus
Loopneus
v12
Zaterdag 17 februari 2007 PZC
STANDPLAATS
door
Remco Reiding
Laatst was ik in het ziekenhuis voor
een testje. De uitslag kreeg ik uitge
reikt in een kennelijk hergebruikte
envelop waarop in rode letters het woord
'overleden' stond. Dat is niet best, zei ik.
Maar de arts kon er niet om lachen.
Gezondheid is in Rusland namelijk een se
rieuze zaak, een doodserieuze zaak. Niet
dat de behandeling altijd geweldig is, maar
de angst voor ziekte zit diep in de Russi
sche geest. Waarschijnlijk doordat het me
rendeel van de Russen onverzekerd door
het leven gaat Ik herinner me mijn reis
over de Wolga op de Karl Liebknecht, een
cruiseschip dat wat minder nieuw en
luxueus bleek te zijn dan in de folders
stond geschreven. We waren Mos
kou nog niet uitgevaren of alle passa
giers werden op het achterdek ontbo
den. De crew werd voorgesteld en de
arts hield een praatje. Veel begreep
ik er niet van, maar de woorden 'dy-
senteria' en 'cholera' deden een belle
tje rinkelen.
Onlangs was onze zoon ziek. Hij
kuchte een beetje en had een loop
neus. Doodziek dus, naar Russische
begrippen. Mijn vrouw durfde hem
niet naar het kinderdagverblijf te
brengen uit vrees voor de boze reac
ties van andere ouders, die onze
zoon zouden kunnen zien als levens
gevaarlijke verspreider van bacillen.
Daar is al eens een toespeling op gemaakt
op een ouderavond.
Op het kinderdagverblijf van onze zoon is
steevast de helft van de groep afwezig. Het
is niet verwonderlijk dat Russische kinde
ren voortdurend ziek zijn. Ze bouwen am
per weerstand op, als ze voor elk wissewas
je thuis worden gehouden, lijkt me. Ook
het kind van een Russische vriendin is zel
den geheel gezond. Ze vindt het volkomen
logisch dat ouders ons zouden vervloeken,
als we onze zoon met zijn loopneus niet
thuis hadden gehouden. „Geheel terecht.
Daar zou ik ook heel boos over worden."
Vooral hygiëne is een terugkerende zorg.
Kinderen leren snel, dus heeft onze vierja
rige zoon die houding volledig overgeno
men. Hij is, zo gezegd, aardig ingeburgerd.
O wee, als ik na thuiskomst niet direct
mijn handen ga wassen. De zeep goed in
wrijven en daarna flink boenen natuurlijk.
Goed afspoelen en handen afdrogen.
Met het voortrazende verkeer in Moskou,
Ninja Turtles of lugubere insecten maak je
ons kleine mannetje niet bang. Maar als je
het woord microben laat
vallen, dan weet hij niet
hoe snel hij naar de wasbak
moet rennen. Gehoorza
men is niet zijn sterkste
kant, maar het gevaar van
bacteriën hebben ze er op
het kinderdagverblijf op
één of andere manier wél
in weten te stampen.
Moskou staat niet bekend als de vriende
lijkste stad op aarde, maar het is merkwaar
dig hoe behulpzaam de inwoners zijn als
het gaat om de gezondheid van ander
mans kinderen. Als de temperatuur daalt
tot onder de vijftien graden, word je op
straat geheid aangesproken op het feit dat
zoonlief geen sjaal draagt. Foei, wat een
slechte ouders! Laatst sprak zelfs een man
mij erop aan dat ik mijn muts niet had op
gezet. Was ik helemaal van de pot gerukt?!
Nee, wij buitenlanders zijn een stelletje
barbaren die niets van gezondheid en hy
giëne weten. Ondanks een eeuw minder
beschaving weten Russen het beter. De sal
monellabacterie onschadelijk maken door
eieren onder de kraan af te spoelen? Na
tuurlijk! Bij minus dertig in een wak sprin
gen? Gezond! Ik was mijn handen en zet
mijn muts op, maar er zijn grenzen. Al een
week heb ik een loopneus. Maar doodziek
of niet, ik blijf stug doorwerken. Punt uit.
Cyprus zou de geboorteplaats zijn van Aphrodite, de godin van de
schoonheid en liefde. Maar op het eiland valt van haar goddelijke
invloed weinig te merken. Cyprus is sinds de Turkse inval in 1974
opgedeeld in een
Turks en Grieks deel.
De Turks-Cyprioten,
enkele jaren terug
nog voorstander van
een verenigd eiland,
willen niks meer
weten van vrede met
hun Griekse mede
eilandbewoners.
door Fidan Ekiz
Bufferzone bewaakt
door VN-troepen
Souvereine Britse
militaire bases
Kyrenia 1
Morphou
Nicosia
Turkse republiek
NOORD-CYPRUS
In 1983 eenzijdig uitgeroepen,
203.000 inwoners
Famagusta
Polis
Paphos
CYPRUS
Overwegend Grieks,
640.000 inwoners
Limassol
Larnaca
GRIEKEN
LAND
infographic JD bron: CN, ANP
De felblauwe
ogen van Fi-
rat Pil (55)
steken sterk
af tegen zijn
gerimpelde, zonverbrande
huid. „We voelen ons gedis
crimineerd en buitengeslo
ten", zegt hij.
Pil steekt een Turkse Sam-
sun-sigaret op. Vanaf zijn
bankje kan hij de mediterra
ne versie van de Berlijnse
muur zien. Een betonnen
afscheiding, prikkeldraad
en VN-troepen scheiden
hem van 'De andere kant',
zoals de Turks-Cyprioten
het Griekse deel kortweg
noemen. Die andere kant is
rijker, mooier en toeristi-
scher. Terwijl het land van
Pil formeel niet eens bestaat. Hereniging
van beide delen van het eiland onder Euro
pese vlag had het enorme verschil in wel
vaart kunnen verkleinen, maar de noorder
lingen staan met lege handen. Toch steun
den zij in 2004 per referendum de hereni
ging van Cyprus. Dat werd internationaal
als een doorbraak beschouwd, maar het
Griekse deel wilde niet. Daarmee hield het
de Turkse eilandbewoners buiten de Euro
pese Unie. Het noordelijk deel, met zijn
160.000 Turks-Cypioten, wordt internatio
naal niet erkend sinds het zich onafhanke
lijk verklaarde in 1983. Daarmee werd al
leen het Griekse zuiden, de Republiek Cy
prus, lid van de EU.
Het was de zoveelste klap voor het armere
en geïsoleerde noorden, dat al meer dan
dertig jaar te kampen heeft met een inter
nationaal handelsembargo. Per hoofd van
de bevolking zijn de Turks-Cyprioten tien
keer armer dan hun Griekse buren, en eco
nomisch en politiek totaal afhankelijk van
Turkije. Die band met Ankara redt de
Turks-Cyprioten.
Het is een vreemde gewaarwording om na
anderhalf uur vliegen vanuit Istanbul te ar
riveren op een eiland met palmen en ci
troenbomen dat in niks op Turkije lijkt en
toch zo Turks is. In het centrum dezelfde
voedselketens en gsm-providers als in Tur
kije. Alleen staat hier overal KKTC voor
(Turkse Republiek van Cyprus).
Uit een koffiehuis, waarvan de voordeur is
afgeplakt met posters van Turkse voetbal
clubs, klinkt muziek: Sibel Can, één van de
bekendste Turkse zangeressen. Zelfs de
geur, een mix van verbrand hout, döner
en aarde, is hier hetzelfde. Ook de oude
banden met het Verenigd Koninkrijk - de
oude koloniale heerser - zijn nog duidelijk
zichtbaar. Er wordt ook hier links gereden.
Cyprus was een Britse kroonkolonie, tot
het eiland in i960 onafhankelijk werd.
„Onze soldaten zijn hier gekomen om een
eind te maken aan de etnische conflicten
die ontstonden na de onafhankelijkheid",
vertelt Firat Pil. „Ook daarvoor waren we
niet de beste vrienden. In Europa denken
ze dat Turken en Grieken hier gezellig sa
menleefden totdat de Turkse troepen kwa
men. Dat is dus niet waar, onze huizen en
Turks-Cyprio
tische jonge
ren houden
zich op bij
de grens tus
sen het Turk
se en Griek
se deel van
het eiland,
foto Fidan
Ekiz/GPD