Eten en drinken
Verdwalen in het
woud van keurmerken
De heerlijkheden
Ui geeft nieuwe kracht
20 Donderdag 15 februari 2007 PZC
ETEN MET PUCK
door Puck Kerkhoven
Met carnaval stijgt
de afzet van
uien met sprongen
i ik heb er de kracht niet meer voor'. Deze zin, thea-
I 1 traal zuchtend uitgesproken met de rug van de
hand tegen het voorhoofd, is hier in huis heel popu
lair. Vooral bij het tienervolk, als de afwasmachine moet wor
den uitgeruimd of zo. Ze doen, heb ik begrepen, Gordon na,
die op huishoudelijk gebied kennelijk ook niet gewend is de
handen uit de mouwen te steken. Neem een ui, zou ik ze toe
willen roepen. Die gaf de Egyptische piramidebouwers al nieu
we kracht. Gouden tip voor vermoeide carnavalvierders.
Je staat er niet bewust bij stil, maar als je flink hebt doorge
haald en een paar vermoeidheidsgrenzen bent gepasseerd,
smaken uien bijna altijd goed. Een hamburger of een frikadel
met veel gebakken uien, braadworst met ui, een warm uien
stokbroodje, een stevige kop
uiensoep of snert, hachee... en
'friete mèh zoervleisj' (zuur-
vlees). Iedereen die in Limburg
woont, of daar wel eens komt,
zal dit herkennen. Dit heerlijke
stoofvleesgerecht dankt zijn ken
merkende zure smaak aan de azijn waarin het rauwe vlees mi
nimaal acht uur mag marineren. Het zuur wordt plezierig afge
zwakt door het zoet van suiker, gefruite uien en peperkoek,
die ook voor de binding zorgt (zie recept).
Onze vrienden, die hun hele leven in hartje Maastricht heb
ben gewoond, en nu net over de grens met België een huis
hebben, zijn experts op het gebied van zoervleisj. Er gaat geen
carnaval voorbij of er staat een grote ketel op het vuur. Wie
honger heeft, neemt. Ze bakken zelf hun frieten erbij, van die
lekkere stevige, maar die kun je natuurlijk ook halen bij de
plaatselijke frituur. Zo'n maaltje, met wat
sla erbij, en je kunt er weer uren tegen.
De oude Egyptenaren wisten het
v al: uien geven weer nieuwe fysie-
ke kracht. Ze gaven ze in grote
hoeveelheden aan de bouwers
hun piramides. Bij de lunch, bij
het avondeten, zelfs bij het ont-
L bijt. Ze kenden deze verkla-
ring toen nog niet, maar uien
bevatten behoorlijke hoeveel
heden vitamine B en C, fos-
>r, calcium en calium. Bovendien bevat
ten alle ui-achtigen (dus ook knoflook) gro
te hoeveelheid 'bio-actieve stoffen' zoals
quercetine, die het lichaam beschermen tegen vi
russen en infectieziektes.
Dus als je weerstand op de proef wordt gesteld, zoals bij carna
val zomaar kan gebeuren, zijn uiengerechten hét antwoord.
Een broodje shoarma met veel knoflooksaus kan ook uitkomst
bieden, maar dat heeft weer nadelen.
Wist u trouwens dat de ui in Nederland de meest gegeten
groente is? Hij heeft de bloemkool van de eerste plaats gesto
ten. We kopen per huisgezin jaarlijks 3,35 kilo uien, maar we
eten er nog veel meer, want ook de voedingsindustrie is dol
op uien. We schijnen per persoon tussen de 4 en 5 kilo uien
per jaar binnen te krijgen. Met carnaval stijgt de afzet van uien
(juinen) onder de grote rivieren en in andere carnavalshaar
den met sprongen, let maar op! Om tot slot een toepasselijke
carnavals-liedtekst te citeren: Ich loap de frituur in, En sjrieuw
mich doa heisj: Ich wil friete mit zoervleisj!
Limburgs zoervleisj (voor 4 a 5 personen)
1 kg magere runderlappen, 2 dl wijnazijn, 2 theelepels, zout, vers
gemalen peper, 2 laurierblaadjes, 2 kruidnagels, 2 jeneverbessen, 2
theelepels gedroogde tijm, 4 grote uien, 100 gram boter, 2 eetle
pels bruine suiker, 4 plakjes ontbijtboek, 1 eetlepel bessengelei
Snijd het vlees in blokken. Vermeng in een kom azijn met zout,
versgemalen peper. Voeg kruidnagel, laurierblad, jeneverbessen,
tijm en blokken vlees toe. Kneed goed door, dek af en laat mini
maal acht uur intrekken.
Snipper één ui en snijd de rest in dunne ringen. Verhit 25 gram bo
ter in een koekenpan en fruit hierin de uien.
Schep vlees uit de marinade, dep droog. Zeefde marinade en be
waar 2 dl. Smelt de rest van de boter en bak hierin het vlees rond
om bruin. Voeg uien, suiker en marinade toe. Laat twee uur heel
zachtjes pruttelen op het kleinste gaspitje met sudderplaatje.
Voeg een half uur voor het eind verkruimelde ontbijtkoek toe.
Neem van het vuur en roer er een lepel bessengelei doorheen.
Serveer met frieten (of kruimige aardappels) en sla. Een biertje
smaakt er prima bij.
Tip: Maak deze typisch Limburgse carnavalspot een dag van tevo
ren. Hij wordt er alleen maar lekkerder op. Op de dag zelf hoeft u
hem alleen maar op te warmen. Frieten bakken of halen en klaar.
De medewerkster van Al-
bert Heijn zet grote
ogen op. „Een rood logo
voor tandvriendelijk
snoep?", herhaalt ze met onverho
len verbazing. Ze zoekt door het
rek met kauwgum, peper
munt en drop, maar
vindt niets. „Tooth
Friendly, zei u?"
Het woud aan
keurmerken in
supermarkten is
de laatste jaren
zo dicht gewor
den dat zelfs
winkelpersoneel
de weg kwijt
raakt. Voor de con
sument is er hele
maal geen touw meer
aan.vast te knopen. Zo bestaan
naast het obscure Happy Tooth-lo-
go ook de gezondheidslabels Ik
Kies Bewust, het Klavertje van Al-
bert Heijn en het algemene blau
we Energielogo dat het aantal calo
rieën van een product vermeldt.
Bij duurzaamheidslabels is de ver
warring nog groter. Er is het
Het aantal logo's en
keurmerken in de
supermarkten rijst de pan
uit. Voor de consument is er
geen touw aan vast te
knopen. Maar één
betrouwbaar keurmerk voor
voeding is nog ver weg.
door Dylan de Gruijl
foto ANP
Eko-logo, Milieukeur, Eu
ropees eco-label, Gras
Keurmerk, Beter Le
ven-logo, Max Have-
laar, MSC-label en
nog meer. „Voor
een consument
het heel lastig
zich daarin een
SMK-directeur Regien van der Sijp
van het Milieukeur. „Maar het is
een ingewikkeld verhaal. Je hebt lo
go's en keurmerken, zoals ons Mi
lieukeur."
Het Voedingscentrum en de Con
sumentenbond zijn de ratjetoe
beu. Zij pleiten voor één logo, te
beginnen voor gezondheidclaims.
De consument moet in één oogop
slag zien of een product veel vet,
suiker, calorieën, zout of andere
stoffen bevat.
De Consumentenbond ziet wel
wat in het Engelse stoplichtsys
teem dat het voedingsetiket een
voudig weergeeft. Rood staat voor
ongezond, groen voor gezond.
Hoewel supermarkt Tesco het over
heidsinitiatief bekritiseerde, zijn
consumenten positief „Zo'n
logo moet dan voor de
hele industrie gel
den", aldus
Marcel
van Beuse-
kom van de
Consumen
tenbond „En
het liefst in heel
Slager Pépé Barbe (Uit het boek Van
het varkenfoto GPD
Stéphane Reynaud,
kleinzoon van een Franse
slager, schreef een lijvig
(kook)boek over het varken.
Over alle heerlijkheden van
deze vaak verguisde
knorrende krulstaart.
door Ray Simoen
Met een en hetzelfde
betaalmiddel voor
heel Europa moet
het lukken, dachten
slimme politici vlak voor de in
gang van het derde millennium.
Europa zou met de euro snel één
geheel worden. Een kwestie van
geduld. Lang voor de euro uitge
dokterd werd als bindmiddel voor
de kibbelende naties was Europa
echter al verenigd door een beest
op vier poten: het varken.
Twee millennia lang leefde Euro
pa, van Spanje tot Duitsland en
van Engeland tot Italië, van dit
knorrebeest. „Zijn rijk is het meest
universeel en zijn kwaliteiten zijn
het minst betwist. Zonder hem
geen spek, en dus geen keuken,
zonder hem geen ham, geen
worst, geen andouille en geen
bloedworst", loftuitte Grimod de
La Reynière (1758-1838), de uitvin
der van de gastronomische journa
listiek, zeg maar de voorloper van
'onze' Johannes van Dam.
De Fransman vroeg zich dan ook
terecht af'welke schandelijke nala
tigheid zijn naam tot een grove be
lediging heeft gemaakt?' Het ant
woord is helder: de mens heeft het
varken tot de koning van de smeri-
P -.VJPEtfeliJc