huid levert verrassende resultaten
PZC Woensdag 14 februari 2007 19
Marleen Bron met haar dochter Anouschka van Gelder foto Do Visser
haar geboorte wel bekend dat ze
spina bifida had. Ik kreeg een echo
omdat er sprake was van een stuit-
ligging. De gynaecoloog zag een
waterhoofd. Op de tweede echo za
gen we de open rug."
Spina bifida
Corinne: „Het spookte door mijn
hoofd: waarom ik? Ik voelde me
schuldig, want het was in mijn
lichaam gebeurd. Nu weet ik dat
het gewoon een fout is van de na
tuur. Klaar."
Maar makkelijk is het niet ge
weest. „Ik was in het begin geobse
deerd door haar waterhoofd. Ik
ging de omtrek elke dag meten. Ik
had er geen vertrouwen meer in,
voelde me geen moeder maar dok
ter. Was altijd bezig met katheteri-
seren, stoma, fysiotherapie, logope
die. Ik wilde mijn kind beter ma
ken. En ik was heel beschermend.
Niemand mocht aan mijn kind ko
men. Dat heb ik een jaar volgehou
den."
Sandra heeft 'geluk'. Ze kan korte
stukjes lopen, met aangepast
schoeisel. Buiten zit ze in een rol
stoel. Verstandelijk mankeert San
dra helemaal niets. Maar veel ook
kan ze niet. Sandra heeft een kat
heter, een stoma en draagt luiers.
Corinne: „Ze vindt het verschrik
kelijk dat ze niet zindelijk is. Ze
komt in de pubertijd en zegt: 'ik
wil die luier af, ik wil gewoon
zijn'. Ik probeer haar te laten in
zien dat dit nooit zo zal zijn."
Het kostte twee jaar eer Corinne
en haar man konden accepteren
dat ze een kind hadden met spina
bifida. „Ik ben extravert. Ik had
het nodig om te praten en heb
hulp gezocht bij een maatschappe
lijk werker. Voor mijn man was
praten lastig. We hebben een hele
moeilijke periode gehad. Maar we
zijn er beter uitgekomen. En zijn
nu heel gelukkig met Sandra. We
doen wat ze kan, wat ze niet kan:
daar praten we niet over. We heb
ben leren relativeren. Met kleine
dingen zijn we heel erg blij."
Ook Marleen Bron herkent zich in
het onderzoek. „Je begint in een
roes maar groeit er in. Ik heb zelf
hulp gezocht bij een maatschappe
lijk werker om het van me af te
praten. Ik heb geleerd boos te mo
gen zijn. Mijn partner kon veel
moeilijker praten."
Marleen: „Ook wij moeten heel
veel regelen. Ik ben een jaar'bezig
geweest om een rolstoel goed aan
gepast te krijgen. Vreselijk. Maar ik
heb geleerd als ouder heel assertief
te zijn."
Het ergste verdriet en de boosheid
zijn weg. Marleen: „Anouschka is
vreselijk gezellig. Ruzie maken
kent ze niet. Ik kan me echt niet
voorstellen dat ze er niet zou zijn."
Spina bifida is een ernstige afwijking van het centrale zenuwstelsel. Letter
lijk betekent het 'gespleten wervelkolom'. In de volksmond wordt de aan
doening 'open ruggetje' genoemd.
Spina bifida ontstaat in de eerste vier weken van de zwangerschap. Bij de
aanleg van de ruggenwervels worden een of meer wervels niet gesloten.
Tekort aan foliumzuur, alcoholmisbruik en -verkeerd- medicijngebruik kun
nen daarvan de oorzaak zijn.
Bij de geboorte is vaak sprake van een open rug en is er meestal een
wond.
Een kind wordt binnen enkele dagen geopereerd om het defect te sluiten.
Door de beschadiging van het ruggenmerg kunnen veel lichamelijke pro
blemen ontstaan. De symptomen van spina bifida zijn heel divers: ze varië
ren van verlammingen aan voet, been en heup tot problemen aan blaas
en darm, verstandelijke problemen en een waterhoofd. Bij een water
hoofd is de afvoer van het vocht in de hersenen en ruggenmerg ver
stoord. Een drain (pompje) moet dit teveel aan hersenvocht weer afvoe
ren naar buikholte of hart.
Spina bifida komt in ons land gemiddeld een op de tweeduizend keer
voor.
Zie voor informatie: www.bosk.nl
vroeg hun opwachting maken.
Deze traditionele manier van pre
ventieve inspectie vertoont gaten
en is vervelend voor het kind.
„Eigenlijk wil je die stoffen doorlo
pend meten omdat het tussen
twee metingen in mis kan gaan.
Maar dat is onmogelijk: een baby
kan niet voortdurend geprikt wor
den. Om de twee uur is al belas
tend genoeg", weet Maurice Aal-
ders, onderzoeker bij het AMC in
Amsterdam.
Maar er is hoop. Aalders, van huis
uit fysicus, is bezig met het ont
wikkelen van een methode die
wél voortdurend kan meten zon
der het kind te belasten. Zijn in
steek is gebaseerd op licht van een
doorsnee gloeilamp.
Het begint allemaal met het aan
zetten van het lampje. Het licht
dringt drie tot vier millimeter
door in de weefsellaag, wordt ge
deeltelijk opgenomen (absorptie)
en kaatst daarna grillig terug. Dan
volgt analyse van het gereflecteer
de licht.
De crux zit hem in de absorptie
en reflectie. Lamplicht bevat alle
kleuren van de regenboog, en oogt
dus wit. Wat er weer aan kleuren
de weefsellaag uitkomt, hangt sim
pelweg af van de stoffen daarin: el
ke stof absorbeert op een unieke
manier kleuren, en reflecteert dus
ook op een unieke manier. Als er
bijvoorbeeld bilirubine aanwezig
is, zullen sommige kleuren beter
geabsorbeerd worden dan andere.
Dit is direct terug te zien in het te
ruggekaatste licht: daarin zit rela
tief minder van de kleuren die zijn
'blijven hangen in de weefsellaag'.
De onderzoeker redeneert: kenne
lijk zit er bilirubine in het weefsel.
Op dezelfde manier kan zuurstof-
arm bloed onderscheiden worden
van zuurstofrijk bloed. Aalders,
die deze toepassing binnen twee
jaar in het ziekenhuis wil testen:
„We zijn met deze techniek al een
eind op weg." Maar er is nog veel
meer te onderzoeken. Neem bij
voorbeeld kindermishandeling.
Daarbij is het soms van belang
blauwe plekken te kunnen date
ren. Immers, die datering kan ver
moedens omtrent de boosdoener
ondersteunen of verzwakken door
na te gaan wie er in die periode bij
het kind in de buurt was.
Voor de tijdbepaling is de analyse
vrijwel hetzelfde als bij het moni
toren van baby's. Wederom wordt
de huid bestraald met lamplicht,
en het gereflecteerde deel geanaly
seerd. Daarna wijkt de analyse af.
Aalders: „Een blauwe plek ont
staat doordat bij een klap bloedva
ten knappen en het bloed zich uit
breidt naar de zijkanten. Tegelijker
tijd worden stoffen in het vrijgeko
men bloed omgezet in andere stof
fen. We weten hoe snel dat omzet
tingsproces gaat. Door nu de hoe
veelheid omgezette stoffen met
kleurenanalyse te meten, weet je
iets over het tijdstip van ont
staan." Deze mogelijkheid heeft
onder anderen het Nederlands Fo
rensisch Instituut (NFI) enthou
siast gemaakt. Want niet alleen de
ouderdom van blauwe plekken,
maar ook die van wonden bloed-
spatten op de muur of van een
lijk, zou zo bepaald kunnen wor
den.
Maagzweer is zo oud
als de mensheid zelf
Maagzweren plagen de mens al
sinds zijn ontstaan. Die conclusie
trekt B. Linz (Max-Planck Institut
fiir Infektionsbiologie, Berlijn) uit
zijn onderzoek naar de genetische
evolutie en verspreiding van de
'maagzweerbacterie' Helicobacter
pylori. Het verspreidingspatroon
van veranderingen in het DNA
van de bacterie blijkt parallel te lo
pen aan het verspreidingspatroon
van veranderingen in het DNA
van de mens over de aarde. Het
DNA van H. pylori kan helpen om
de verspreiding van de mens over
de aarde in kaart te brengen.
Zwangerschap is zware
test voor bloedvaten
Vrouwen die tijdens de zwanger
schap hoge bloeddruk ontwikke
len, hebben later in hun leven 50
procent meer kans op atherosclero-
se (aderverkalking) in de kransslag
aderen van het hart. Dit consta
teert S. Sabour (Julius Centrum.
Utrecht) op grond van een onder
zoek onder 491 vrouwen. Zwanger
schap is waarschijnlijk een 'stress
test' voor hart- en bloedvaten.
Wie dan hoge bloeddruk ontwik
kelt, is blijkbaar gevoeliger voor
het ontwikkelen van hart- en vaat-
aandoeningen.
Vrouwen gevoelig voor
geur mannelijk zweet
Mannen, vergeet de deo-reclames.
Simpelweg het ruiken van een be
standdeel van mannenzweet, de
stof androstadienon, voldoet al
om bij vrouwen de stemming, sek
suele opgewondenheid en de aan
maak van het stresshormoon Corti
sol te verhogen.
Dit meldt onderzoeker C. Wyart
(University of California, Berke
ley) in het vakblad Journal ofNeu-
roscience. De promovendus kwam
tot de conclusie na het doen van
geurproeven bij 21 (heteroseksue
le) vrouwen.
foto ANP
Hiv-eiwit kan kanker
helpen bestrijden
Een eiwit dat hiv (het virus dat
aids veroorzaakt) in staat stelt
lichaamscellen binnen te dringen,
blijkt ook goed te gebruiken als
'sleepboot' voor stoffen die kanker
cellen kunnen aanzetten tot cel-
dood. Gekoppeld aan het hiv-eiwit
TAT kan het eiwit Bim, ingespo
ten in een tumor, gemakkelijk de
kankercellen binnendringen en
aanzetten tot celdood (apoptose),
schrijft H. Kashiwagi (Washington
University, St. Louis) in het vak
blad Annals of Surgical Oncology
op grond van proeven bij muizen.