Nepwereld met gevaarlijke trekjes
Noorwegen in rep en roer
over praktijken roddelblad
PZC Woensdag 14 februari 2007 1 1
Rabo-topman vergelijkt
computerhit Second
Life met piramidespel.
door Arend Pleysier
UTRECHT - IBM, Philips en ABN
Amro: allemaal hebben ze een
plaatsje veroverd in de computer
hit van 2007, Second Life. Marke-
tingtrucs misschien, maar niet zon
der risico. Voor de speler weltever
staan.
Second Life valt het best te om
schrijven als een echte wereld,
maar dan op de computer: een uit
de hand gelopen computerspel.
Honderdduizenden computeraars
van over de hele wereld doen mee
aan deze virtuele wereld. Dat kan
heel eenvoudig: het internet op,
aanmelden en klaar.
Op het computerscherm ver
schijnt een wereld die bijna niet
van echt te onderscheiden is: je
kunt wandelen op Times Square
in New York, een concert bezoe
ken of een proefrit maken in een
Toyota of BMW.
Uiteindelijk draait het, zeggen criti
ci, in Second Life maar om twee
dingen: seks en geld. Seks is volop
voorhanden, geld niet. Bezoekers
kunnen hun echte Amerikaanse
dollars bij de beheerder van het
programma inwisselen voor Lin-
dendollars, de munteenheid van
net spel.
En daar zit nu juist een groot risi
co, constateert Wim Boonstra,
hoofdeconoom van de Rabobank.
In het laatste Rabo-themabericht
belicht hij de economische wereld
van Second Life.
Linden Lab, de bedenkers van Se
cond Life, regeert 'met dictatoriaal
gezag', constateert Boonstra. Lin
den Lab verdient flink aan het spel
door echte dollars in te wisselen
voor virtuele lindendollars. Als
een echte centrale bank creëert
Linden Lab daarmee geldschep-
pingswinst: de verkoopwaarde van
de Lindendollar ligt aanzienlijk ho
ger dan de materiaalkosten ervan.
En die zijn in een virtuele wereld
gering.
Een wereld waarin het draait om
geld, met als enige toezichthouder
een commerciële despoot die er
zelf aan verdient, is een uitgelezen
kans voor criminele witwaspraktij
ken, constateert Rabobankeco-
noom Boonstra. Het enige wat Lin
den Lab daartegen doet, is de valu-
tahandel stil leggen als er te grote
Criminele witwaspraktijken
liggen op de loer in virtuele
wereld vol geld en seks
bedragen uit het spel worden ge
sluisd. Maar met twee miljoen ge
schatte bezoekers kunnen er nog
heel wat Lindenbiljetten worden
omgewisseld voor hard, wit, Ame
rikaans geld.
Met Lindendollars is geld te verdie
nen, vooral door virtuele project
ontwikkelaars. Ze kopen een stuk
je grond en kruipen enkele uren
tot dagen achter de pc, om een
flink gebouw te programmeren.
Die kastelen gaan voor flinke virtu
ele bedragen van de hand, vooral
naar mensen die met slim spelen
veel geld hebben verdiend.
Of naar mensen die de echte en
de virtuele wereld moeilijk van el
kaar kunnen onderscheiden, en
maandsalarissen omwisselen voor
geld dat alleen op hun beeld
scherm bestaat. In China loopt de
eerste Second Life-miljonair rond:
een dame die, dankzij goedkope
Chinese arbeidskracht, is uitge
groeid tot de grootste projectont
wikkelaar van het spel. Ze heeft
acht - echte - werknemers in
dienst.
Leuk of gevaarlijk? Vooral het laat
ste, constateert Boonstra.
Want het spel vertoont twee ge
vaarlijke trekjes.
Allereerst die van een piramide
spel. Virtuele banken schermen
met hoge rendementen, soms tot
44 procent. Ze claimen die op
brengst te halen door te investeren
in virtueel onroerend goed. Boons
tra: „Critici stellen dat het hier een
piramidespel betreft, waarbij met
de inleg van nieuwkomers de ren
dementen van eerdere beleggers
worden uitgekeerd." Daarnaast
blijft Second Life een 'zero sum ga
me': alleen het geld dat door men-
p m
sen in het spel wordt gestopt, kan
er weer uit gehaald worden. Tegen
over elke Second Life-winnaar
staat dus een verliezer. „De winst
van de een wordt per definitie op
gebracht door de ander", stelt de
econoom. Toch weerhoudt dat risi
co grote ondernemingen er niet
van in te stappen. Eén daarvan is
een concurrent van Boonstra:
ABN Amro. De bank doet er nog
niet veel: er is een uitgestorven
kantoortje op een eilandje, waar
enthousiast reclame wordt ge
maakt. Toch is Boonstra kritisch.
„Hoe meer partijen er met com
merciële doelstellingen in stappen,
des te groter de kans op teleurstel
lingen."
Die teleurstelling zal vooral ge
voeld worden onder particulieren,
die het grootste deel van het kapi
taal bijeen hebben gegaard. De
koers van de Lindendollar drijft
op de vraag naar de valuta en dus!
op het succes van het spel. Zodrai
de hype over zijn hoogtepunt
heen is, zullen meer mensen zichj
willen terugtrekken en zakt dé
koers ineen, vreest de Rabo-eco-
noom.
„Daarbij zal het opgebouwde ver-I
mogen snel verdampen. Wil je je,
in Second Life behaalde winst in'
harde Amerikaanse dollars cashen.j
dan zul je er dus als een van de eer-
sten uit moeten stappen. Net als'
in een echt piramidespel."
IBM, Philips, ABN Amro en Van Nelle: allemaal hebben ze een plaatsje veroverd in Second Life, een virtuele wereld
waaraan honderdduizenden computeraars van over de hele wereld meedoen. foto CPD
Ex-verslaggever doet
boekje open over
zijn werkmethoden.
door Windy Kester
OSLO - Een boek dat de methodes
van een roddelblad onthult, zorgt
in Noorwegen voor grote opschud
ding. Het parlement stelt vragen
en verschillende bedrijven en auto
riteiten stellen een onderzoek in
naar de loyaliteit van hun werkne
mers.
Schandaal na schandaal komt naar
voren in het boek Een heel gewone
werkdag. Een voormalig verslagge
ver van het grootste roddelblad
van Noorwegen, Se og Hor (Zien
en Horen) beschrijft hierin hoe hij
en zijn collega's aan een goed ver
haal komen. Journalist Havard Mel-
nass doet uit de doeken hoe hij
met name de koninklijke familie
bespioneert en keer op keer infor
matie koopt van de vader van
kroonprinses Mette-Marit.
Bovendien blijken nogal wat be
drijven rotte appels onder hun
werknemers te hebben. De Scan
dinavische Nordeabank kondigde
maandag een onderzoek aan naar
bedienden die informatie over de
bankrekeningen en het uitgavepa-
troon van prinses Martha Louise
verkocht zouden hebben. Politiebe
ambten lekten volgens Melntes bo
vendien de strafbladen van
ex-vriendjes van kroonpinses Met
te-Marit naar de pers. Daarnaast
onthult hij dat veel tipgevers
zwart worden betaald zodat nie
mand, ook de belastingdienst niet,
hun identiteit kan achterhalen.
Justitie wil nu dat de zaak tot op
de bodem wordt uitgezocht en de
Bankbedienden verkochten
geheime informatie over
uitgavenpatroon prinses
regels voor het vergaren van infor
matie eventueel worden aange
scherpt. Parlementsleden stellen
ondertussen de vraag of politici
zich mogen laten betalen voor in
terviews. De leider van de populis
tische Volkspartij kreeg 12.500 eu
ro voor een reportage over zijn pri-
vé-leven. Vervolgens stemde zijn
partij voor een wet die weekbla
den belastingkorting geeft. „Dit
riekt naar corruptie", menen veel
van zijn collega's. Één van de best
betaalde bronnen van het blad is
de vader van kroonprinses Met
te-Marit. Zodra in 2000 duidelijk
wordt dat zij kroonprins Haakon
aan de haak heeft geslagen, ont
vangt Sven O. Hoiby duizenden
euro's om Se og Hor van familiefo
to's en vertrouwelijke informatie
te voorzien. Hij krijgt bovendien
een mobiele telefoon die door het
weekblad wordt afgeluisterd.
Al snel is Hoiby in koninklijke
kringen persona non grata en
wordt hij zelf onderwerp van arti
kelen. Hoogtepunt is zijn huwelijk
op de Noorse ambassade in Den
Haag.
Het weekblad besloot dat Hoiby
zijn vriendin, een dertig jaar jonge
re stripper, in Nederland het
ja-woord moest geven. De kans
dat de bruiloft uit zou lekken naar
andere media, leek hier het
kleinst. Bruiloft, huwelijksreis en
honorarium voor het bruidspaar
komen voor rekening van het rod
delblad, dat hiermee exclusiviteit
koopt.
In een interview met de Noorse tv
zei de zus van de koning, prinses
Astrid, gisteravond de journalistie
ke methodes 'beangstigend' te vin
den.
UW MENING
De stelling van gisteren was: Staken mag salaris kosten.
De rijksoverheid wil salaris inhouden van ambtenaren die onder werktijd deelne
men aan kantinebijeenkomsten, demonstraties en andere acties.
Als je ergens voor staat,en dat is met staken zo want het is de bedoeling
dat je er dan op vooruit gaat, moet het niet uitmaken of je er wel of
geen geld voor krijgt. Moet niet zo zijn dat mensen maar gaan staken
want ze krijgen toch salaris en hoeven er niet voor te werken die dag,
dan ben je verkeerd bezig. Ellen Ramondt
Op deze pagina verschijnt een selectie van de reacties op De Stelling op
www.pzc.nl. Reacties worden alleen geplaatst als ze zijn voorzien van de vol
ledige naam van de afzender. De redactie behoudt zich het recht voor, reac
ties te weigeren.
De lezersvraag
Over de nieuwe strip Havank
„Ik meen me te herinneren dat de Schaduw Charles C.M Carlier is en niet Havank.
Die initialen zijn H. van K, dat staat voor Hans van Katwijk of iets dergelijks."
J. Krijgsman, Wagnerlaan 19 in Vlissingen.
Hans Stoel, stripwinkel Perron 2 in Middelburg antwoordt:
„Havank is het pseudoniem van Hendrikus, Frederikus van der Kallen.
De eigenzinnige politie-inspecteur heet Charles C. M. Carlier, beter be
kend als De Schaduw. Havank was vooral succesvol met zijn pocketuitga
ven, de zogenoemde Zwarte Beertjes. Van der Kallen is op 22 juni 1964
overleden op zestigjarige leeftijd. De strip die nu in de PZC wordt gepu
bliceerd is van de hand van Daan Jippes. Jippes schrijft onder het pseu
doniem: Danier. De aflevering in de PZC heet Hoofden op hol en ik
denk dat deze geënt is op een detective van Havank. Jippes heeft zelf
weinig strips gemaakt, maar is in deze wereld wel heel bekend. Hij is ge
boren in 1945. Van Jippes weet ik dat hij de strip Thee voor twee heeft
gemaakt en dat hij lang in de Verenigde Staten heeft gewoond en ge
werkt. Hij heeft een reputatie opgebouwd en een bijdrage geleverd aan
Donald Duck, Aladin, de Lion King Deel II en Mulan. Ik vind Havank
een goeie strip, maar mijn favoriet is: Casper Hobbes."
