Meningen
Voor altijd mitrailleurs in je hoofd
Politiek geruzie verscheurt
nieuw EU-lid Roemenië
1 8 Maandag 12 februari 2007 PZC
Oud-strijders kampen
met onverwerkte
ervaringen uit Libanon.
door Floor Ligtvoet
AMSTERDAM - Defensie wil oud-
strijders met psychische proble
men opsporen en geestelijke hulp
bieden. Joop van Egteren en Eugè-
ne Sandel deden in '79 en '82 mee
aan de Unifil-missie in Libanon,
maar leven nog midden in de
strijd. Dagelijks moeten zij het wa
pengekletter in hun hoofd ontwij
ken.
De Amsterdammer Sandel (46)
werd in 1982 uitgezonden als kor
poraal ie klas. Hij was chauffeur
bij de bijstandeenheid. Al jaren zit
hij in de wao. Werken gaat niet
meer, door zijn 'posttraumatische
stress stoornis'.
Sandel: „In de buurt zijn ze er aan
gewend dat ik 's nachts met de au
to rondjes rijd, net als in Libanon.
Dat doe ik om tot rust te komen.
Slapen doe ik hooguit twee tot
drie uur per nacht. Nog steeds
voel ik me opgejaagd en denk ik
dat er achter iedere boom een
schutter kan zitten. Tsjk, tsjk, tsjk!
Dat geluid van zo'n automatisch
machinegeweer raak ik nooit meer
kwijt."
„Na de missie heb ik me niet meer
kunnen aanpassen. Ik ben lid ge
worden van de schietvereniging,
heb nu twee wapens en voel me
veilig met die dingen. Te allen tij
de wil ik mijn gezin beschermen.
Ik heb meerdere malen op het
punt gestaan om met mijn auto
het politiebureau in te rijden. Ge
woon om aandacht te vragen. Ik
ben een keer bij het militair hospi
taal langsgegaan voor mijn klach
ten, maar ik kreeg woorden met
de dokter daar. Ik wil inmiddels
ook geen hulp meer, ik pas hier
toch niet. Niemand begrijpt me.
„De missie vond misschien lang ge
leden plaats maar ik lijd nog iede
re dag. Alleen op de veteranendag
voel ik me goed. Dan sta ik trots in
mijn uniform tussen alle oud-strij
ders. Het klinkt gek maar ik zou
het liefst naar Irak of Afghanistan
worden gestuurd. Laat mij die klus
maar opknappen. Dan hoor ik ein
delijk ergens thuis."
Eugène Sandel deed in 1982 mee aan de UNIFIL-missie in Libanon. Sindsdien voelt hij zich altijd opgejaagd en kan hij zich niet aanpassen aan zijn leven in
Nederland. foto GPD
joop van Egteren (50) behoorde
tot de eerste lichting die naar Liba
non vertrok. In 1979 was hij com
mandant van de keukengroep.
Ook bij hem werd ruim twintig
jaar later de diagnose posttraumati
sche stress vastgesteld.
Hij werkt parttime als systeembe
heerder: Van Egteren: „Mijn
vrouw zei op een gegeven mo
ment dat ik hulp moest zoeken. Ik
ben een stille, een echte binnenvet
ter. Over Libanon praten doe ik
niet. Ondertussen bleef ik in mijn
slaap maar de bommen aftellen,
vertelde ze. Dat deed ik tijdens de
Vredesmacht UNIFIL is nog steeds aanwezig in Zuid-Libanon
De VN-vredesmacht UNIFIL werd in 1978 geïnstalleerd, nadat Israël zich
onder dwang van de Veiligheidsraad uit Zuid-Libanon had teruggetrokken.
Nederland heeft van 1979 tot 1985 in totaal 8.675 man personeel gele
verd aan deze missie. In 1982 kwam UNIFIL buiten spel te staan nadat Is
raël opnieuw Libanon binnenviel.
Pas bij de volledige terugtrekking van Israël in 2000 konden de blauwhel
men hun militaire taken opnieuw opnemen.
UNIFIL is nog altijd aanwezig in Zuid-Libanon, zij het in een andere bezet
ting. In totaal zijn nu zo'n 2.000 blauwhelmen ter plekke.
missie ook. Door de tijd tussen hoe ver de bom van je is ingesla-
het afschot en de neerslag van de gen. In mijn slaap zoek ik dus nog
bom te tellen, kun je berekenen altijd dekking.
„Of ik vlucht weg in het werk.
Dan draai ik overuren of ben ik
soms avondenlang in de schuur
aan het knutselen. Gewoon thuis
zijn is moeilijk. Ik ben soms echt
niet te genieten.
Mijn herinneringen wegduwen
lukt altijd maar even. Ze komen
even hard weer terug. Rond oud
en nieuw, als het geknal begint,
ben ik op mijn slechtst. Vorig jaar
gooide een jongen een rotje naar
me, ik had hem bijna bij zijn strot-
je gegrepen. Vroeger was ik een
spontane jongen, ik lachte veel.
Dat ben ik kwijtgeraakt."
Uw Mening
Koopzondag
Het nieuwe CDA-PvdA-ChristenUnie-kabinet wil paal en perk stellen aan de koop
zondagen. De middenstand in met name Hulst en Sluis is daar niet blij mee. Wat
vindt u, een vrije koopzondag: ja of nee?
„Maar natuurlijk!"
„Het is veel gezelliger in de stad ook voor de toeristen Maar we moeten
de winkeliers het niet verplichten d.i.v. met personeel!"
GCMeeuse
„Voor zoveel mogelijk mensen één dag in de week voor gezin, familie,
ontspanning, sport, kerk, vriendenDaar mag iéder toch wel iéts voor
over hebben!"
H.Stegemaan
Verschelling
„Nee, het is wel makkelijk en leuk om op zondag te winkelen, wat zal
het volgende zijn wat ons sociale leven verder individualiseert!?"
Sander Kribbe
President en premier
gooien publiekelijk
met modder naar elkaar.
door Marloes de Koning
BOEKAREST - Ruim een maand na
toetreding tot de Europese Unie
(EU) is Roemenië verlamd door
een politieke crisis. Een referen
dum tegen de president en nieuwe
verkiezingen dreigen. Terwijl de
premier en president hun onder
linge afkeer botvieren, staan de
nog altijd broodnodige hervormin
gen op het tweede plan.
Premier Calin Popescu Tariceanu
van de liberale partij (PNL) en pre
sident Traian Basescu van de De
mocratische Partij (PD) slaagden
er nooit goed in te verbergen dat
ze het niet met elkaar kunnen vin
den. Basescu, een grofgebekte
oud-kapitein, is een tegenpool van
de diplomatiekere Tariceaunu. Hij
is populair bij de bevolking, maar
niet bij zijn collega-politici. De par
tijen van de twee kemphanen vor
men samen de regerende (minder-
heids-)coalitie, maar de president
zegt al tijden in het openbaar dat
hij spijt van de samenwerking
heeft. Tot voor kort wisten de
'Alle hervormingen staan
stil', zegt EU-onderhandelaar
Vasile Puscas
twee hun vijandigheid nog enigs
zins binnen de perken houden. Er
was een gezamenlijk doel: ervoor
zorgen dat Roemenië op 1 januari
tot de EU kon toetreden. De afgelo
pen weken lijkt die discipline ver
dwenen. Basescu beschuldigde 'an
dere politici' ervan de belangen
van criminelen te dienen en noem
de premier Tariceaunu een leuge
naar.
De oppositie eist nu zijn aftreden
en krijgt daarbij steun van Tari
ceaunu's PNL.
Het geruzie legt ondertussen het
land plat. „Alle economische her
vormingen staan stil. De lokale en
centrale instanties wachten nu de
uitkomst van deze politieke en
constitutionele crisis af', zegt Vasi
le Puscas, sociaal-democraat en
ex-EU-onderhandelaar namens
Roemenië. „Onze discussies gaan
alleen nog maar over politiek, een
decadentie die we ons helemaal
niet kunnen veroorloven."
