Het Lake
1
Vakantie mét Britten
Even een graf openen...
■_!40r
v34
Zaterdag 10 februari 2007 PZC
REIZEN
door Derk Bolt
In een klein dorpje ten westen van de Braziliaanse hoofd
stad Sao Paulo zijn we al een paar dagen op zoek naar een
moeder die uit deze streek moet komen. We kunnen ner
gens een echt aanknopingspunt vinden. Niet dat de verschil
lende instanties in dit plaatsje tegenwerken. Nee, verre van
dat. Men is juist uiterst behulpzaam, hier in de outback van
Brazilië. Ambtenaren van de gemeente lopen zich het vuur
uit de sloffen. Ziekenhuizen openen archieven vol patiënten
gegevens. De stadsnotaris kijkt met plezier zijn hele voorraad
registers voor ons door. En net als je denkt dat het niet gekker
kan, blijkt dat toch te kunnen.
In een verwoede poging informatie over de gezochte vrouw
boven water te krijgen, besluit ik om ook even op het kerkhof
te gaan kijken. Misschien is er een grafsteen met haar naam.
Misschien een boekje waarin de namen staan die bij de gra
ven horen. En inderdaad, ook hier alle medewerking. Samen
met de twee onderhoudsmedewerkers van het kerkhof blade
ren we door de archiefboekjes op zoek naar die ene naam.
We komen niets tegen. Dan krijgt een van de grafdelvers een
idee. We moeten meekomen. Hij loopt naar zijn gereed-
schapshok en haalt hamer en beitel. De man gebaart ons hem
te volgen en dat doen we. Ik ben benieuwd.
Nou heb ik wel eens vaker bizarre taferelen meegemaakt op
begraafplaatsen. Zo herin-
Ik rlpnk aan hpt ner ik me een °Pengebr°-
ik aenK aan net ken gj.afin Coiombia
kerkhof en annuleer waarin je een lichaam
kon zien liggen. Het was
de lamskoteletjes een macabere trekpleister
voor de jeugd. Kinderen
speelden het spel wie het langst bij de 'mummie' durfde te
blijven liggen. De beheerders keken lachend toe.
Ook hier in Brazilië krijg ik al snel het idee dat er weer iets
vreemds staat te gebeuren. Onze man legt uit dat er op het
kerkhof nog een fosso comun, een gezamenlijk graf is. Daarin
liggen de resten van de lichamen uit geruimde graven. Wan
neer na drie jaar de familie van de overledene het grafgeld
niet voldoet, worden de resten verzameld en in een plastic
vuilniszak gestopt. Op die zak komt een naam en zo gaat het
stoffelijk overschot het gemeenschappelijk graf in. Misschien
ligt de persoon die we zoeken daar ook wel, zo redeneert de
man.
We stoppen bij een enorme bunker. Aan de kopse kant is een
grote betonnen plaat gemetseld en die begint onze grafexpert
nu los te slaan. Ik bedenk dat dit misschien wel een beetje ver
gaat. Maar onze vriend wuift alle ethische bezwaren weg en
beitelt lustig verder. Het duurt een minuut of tien en dan valt
het stuk beton weg. Geheel in de traditie van Indiana Jones is
het ook bij het openen van dit graf een komen en vooral gaan
van insecten. Bergen kakkerlakken en pissebedden spoeden
zich van ons weg. Bah!
We staren in een zwart
gat vol vuilniszakken. Be
moedigend gebaart de man mij dat ik er wel even in mag
rondkijken. Ik doe alsof ik er niets van begrijp en probeer dui
delijk te maken dat de man er zelf maar in moet gaan. Dat
doet hij zonder problemen. Een voor een houdt hij de zakken
omhoog en leest een naam voor. Onze vrouw wordt niet aan
getroffen. Wel is er nog een naamloze zak met een onbeken
de dode. Er steekt een bot uit. De grafdelver oppert dat we er
best even in kunnen kijken. Ik maak de man duidelijk dat dat
ons echt niet verder zal
brengen en teleurgesteld
gooit hij de zak weer in
het vooronder. Het blij
ven rare jongens, die kerk-
hoveniers.
We zijn laat. Het restau
rant van ons hotel is nog
net open. We bestellen
snel. Wanneer de keuken
deur opengaat, zie ik een
rijtje zwarte vuilniszak
ken staan. Ik denk aan
het kerkhof en annuleer
de bestelling. Nu geen
lamskoteletjes. Doe mij
maar een chocoladereep
en een glaasje rum. Even
die rare smaak wegspoe
len.
Op vakantie met en tussen de Engelsen? Ca dan naar het
Lake District, vakantieregio waar de gewone Brit zelf ook
graag komt. De noordelijke meren zijn ruig en rustig en
vooral bedoeld voor wandelaar en mountainbiker, de
zuidelijke meren zijn lieflijker en bieden stranden, vermaak
en volop vertier voor watersportliefhebbers.
tekst en foto's Gerard Chel
B eatrix Potter wilde graag
voorkomen dat project
ontwikkelaars de fraai
glooiende oevers van de
meren van het Lake District in be
zit namen. Of welgestelde Britten
die er hun luxueuze optrekjes zou
den neerzetten - de lokale bevol
king het nakijken gevend. Maar
daar is de schrijfster slechts gedeel
telijk in geslaagd. Op de in diverse
groentinten geschilderde heuvels
die afglijden in diep donkerblauw
water zijn heel wat buitenhuizen
verrezen. Rolls Royce's, Bentleys
en Jaguars sjezen met enige regel
maat door de smalle havenstraat
jes.
Maar het zijn toch vooral de gewo
ne Britten die er in de zomer
maanden het straatbeeld bepalen
en dat is eigenlijk wel zo leuk, op
vakantie met de Engelsen, tussen
de Engelsen. Als wij er eind juni
zijn, kpmen we bijna geen buiten
landers tegen, zelfs de immer zo
reislustige Nederlanders ontwaren
wij er nauwelijks. Japanners wel,
maar die komen met z'n allen in
sneltreinvaart met de bus een dag
je of wat langs. Ze zijn voorname
lijk geïnteresseerd in alles wat met
Beatrix Potter of die andere Britse
literaire grootheid, William
Wordsworth, te maken heeft.
Heel begrijpelijk, zo wordt ons uit
gelegd, want op de lagere school
leert de Japanner Engels aan de
hand van Peter Rabbit en op de
middelbare school dient het ge
dicht Daffodils uit het hoofd te
Worden geleerd. Dus is het aange
naam druk in Grasmere, waar
Wordsworth rond 1800 in zijn
huisje Dove Cottage vele van zijn
gedichten schreef Bijna tachtigdui
zend bezoekers komen er jaarlijks
op af] wat de plek tot de drukst be
zochte culturele attractie van de
regio Cumbria maakt. Iri het naast
gelegen museum zijn ze er trots
op liefst 90 procent van alle manu
scripten van Wordsworth in bezit
te hebben.
Ietsje verderop, in Rydal Mount,
staat een andere woning waar de
koninklijke dichter woonde. Ook
die is te bezoeken en het aardige is
dat Williams nakomelingen er
nog steeds enkele weken per jaar
verblijven. Wij vinden vooral de
wandeltocht er naartoe interes
sant. Want de tocht loopt over het
voormalige 'lijkkistenpad' tussen
Rydal en Grasmere. Alleen laatst
genoemde had grafrechten en dus
moesten de doden over een kron
kelig en heuvelachtig paadje weg
geleid worden alvorens ze hogere
sferen konden bereiken. Honder
den jaren oude beuken, eiken en
kastanjes en een enkele waterval
begeleiden ons op onze tocht.
Wordsworth' graf ligt in Grasme
re en bij de ingang staat de in
Cumbria wereldberoemde kiosk
van Sarah Nelson waar je vers
gemberbrood kunt kopen.
Grasmere (Sting schijnt er een
huis te hebben), Windermere,
Keswick, Bowness, Newby Bridge,
Buttermere, Bowmanstead, Glen-
ridding. Het zijn van die typisch
Engelse stadjes - herkenbaar bij
Het kasteel van Greystoke.
WÉÉ
m
Derwent water bij Keswick.
blijft steken. Jongensachtig span
nend natuurlijk om deze steilte te
overwinnen, temeer omdat het
weggetje vol haarspeldbochten zó
smal is dat één auto al moeite ge
noeg heeft binnen de bermen te
blijven. Maar gelukkig kun je in
de verte de tegenliggers aan zien
komen en wacht je op een van de
vele uitwijkplaatsen geduldig op
je beurt.
Door de immense kaalheid, fasci
nerende vergezichten en soms rot
sige omgeving lijkt het hoger dan
het in werkelijkheid is, slechts 393
meter. Het gevoel doet niet onder
voor menig oude pas in Zwitser
land. Ook schapen, die eeuwen
lang het landschap hebben kaalge
vreten, kunnen zomaar de weg
oversteken, dus blijft alertheid ge
boden. De weggetjes ernaar toe
zijn overigens ook meer dan de
moeite waard. Smal en bochtig als
een slang - iets waar de Britse we
genbouwers toch al patent op heb
ben - maar hier in de heuvelen
voorbeeld aan de winkelgevels in
uiteenlopende snoepkleurtjes -
die ervoor gemaakt lijken ons op
prettige wijze te vermaken.Ver-
maak van een geheel ander kali
ber snuiven we op wanneer we
dwars door de bergen van Cum
bria rijden richting Ierse Zee. Daar
voor moeten we twee passen over
- de Romeinen gebruikten ze al -
die niet hoog zijn, maar wel steil.
Voorproefje is de Wrynose-pas
met hellingen tot 20 procent, de
vuurproef ondergaan we op de
Hardknott-pas,
waar de teller
op 30 pro
cent
