tegen de kilo's
PZC Vrijdag 9 februari 2007 1 9
Medische hulp na een ongeluk is noodzakelijk, psychologische ondersteuning niet altijd.
Sijbrandij's onderzoek bevestigt
wat uit internationaal onderzoek
eigenlijk al een tijdje bekend was,
namelijk dat snelle, eenmalige op
vang niet goed helpt en zelfs nega
tiefkan uitwerken. „Dat is wel ver
rassend, omdat je intuïtie zegt dat
het beter is om emoties te uiten in
plaats van ze op te kroppen. Maar
de keerzijde is dat sommige men
sen zo getraumatiseerd kunnen
zijn, dat ze door een gesprek vlak
na een gebeurtenis juist extra van
slag raken. Zeker als het bij die ene
keer blijft."
Deze uitkomst betekent volgens
Sijbrandij echter niet dat voortaan
alle vormen van nazorg achterwe
ge moeten blijven. „Hulpverleners
zouden zich meer moeten richten
op het geven van praktische hulp
en informatie, waarbij ze even
tueel kunnen doorverwijzen naar
de geestelijke gezondheidszorg.
Daarnaast is met een vragenlijstje
al een week na een traumatische
gebeurtenis te voorspellen wie er
een paar maanden later nog steeds
Het zelfherstellend
vermogen van
mensen is enorm
last zal hebben van stressklachten.
Mensen die in die week hoog sco
ren op schrikreacties, lichamelijke
spanning, boosheid en een ver
doofd gevoel lopen een zeer grote
kans op het ontwikkelen van
PTSS. Zij vormen een risicogroep,
die gebaat kan zijn bij een reeks ge
sprekken met een psychothera
peut."
Dat kan vooral helpen bij mensen
die heel erg getraumatiseerd zijn,
mits ze snel bij een therapeut te
recht kunnen. „Zulke gesprekken
duren langer en zijn meer gestruc
tureerd. Maar ook meerdere ge
sprekken hebben op termijn niet
per definitie een beter effect dan
niet-praten, blijkt uit een ander
deel van mijn onderzoek. Mensen
hebben namelijk een enorm zelf
herstellend vermogen."
Hoe haal je de 'hoogrisico-men-
sen' eruit? „Ik denk niet dat we ie
deréén die iets traumatisch heeft
meegemaakt, moeten screenen.
Het is voorlopig zinvoller om af te
gaan op informatie van huisart
sen, bedrijfs- en schoolartsen en
maatschappelijk werk. Zij komen
immers in contact met personen
die zo'n hoog risico op PTSS lo
pen. Het is dus belangrijk dat zij
beschikken over vragenlijsten, zo
als die van ons met vier vragen,
waarmee het risico op posttrauma
tische stress te voorspellen is. Ik
hoop ook dat beleidsmedewerkers
zich hierover informeren."
Belangstelling is er genoeg: het
symposium over acute opvang na
ingrijpende gebeurtenissen, dat op
de dag van haar promotie in Am
sterdam wordt georganiseerd, was
in korte tijd volgeboekt.
Overgewicht bij kinderen
Eén op de acht Nederlandse kinderen is te zwaar. Dat is een verdubbe
ling ten opzichte van twintig jaar geleden. De verwachting is dat het aan
tal te dikke kinderen de komende jaren nog zal groeien.
Overgewicht wordt veroorzaakt door teveel (ongezond) eten en te weinig
beweging.
Als maat voor het bepalen van overgewicht wordt voor volwassenen de
BMI-index gebruikt: het gewicht in kilo's gedeeld door de lengte in het
kwadraat (in meters). Voor kinderen, die immers nog in de groei zijn, is
een speciale BMI-index ontwikkeld. Die is te vinden op sites als gezonde-
basis.nl en voedingscentrum.nl
Nooit het ontbijt overslaan, is de gouden regel om overgewicht bij kinde
ren te voorkomen of te verminderen. Na een nacht slapen heeft het
lichaam voedingsstoffen nodig; zonder ontbijt gaan kinderen in de loop
van de ochtend tussendoortjes eten.
Een kind heeft ongeveer 1 tot 1,5 uur per dag beweging nodig, zoals ren
nen, buiten spelen, fietsen of wandelen. Een kind dat iets zwaarder is,
moet meer bewegen.
maal meer aanleg om dik te wor
den dan andere. Daarom heb je
een brede aanpak nodig. Onze
boodschap is: gezond leven doe je
samen. Een kind heeft ons alle
maal nodig om de strijd tegen de
kilo's te winnen."
Ouders die het boek met hun kin
deren lezen, komen in elk hoofd
stuk weer een nieuw thema tegen;
van gepest worden tot hoe je spijs
vertering werkt. In het boek helpen
de vader en moeder van Thom hem
om gezonder te leven, net als opa
en oma. Thom krijgt advies van een
begripvolle diëtiste en op school or
ganiseert hij een kookclub. Bij ieder
hoofdstuk hoort een informatief ge
deelte achterin. Zo staat er een han
dige lijst met dikmakend sinterklaas-
snoep, plus een pagina met iets ge
zondere alternatieven. „Dat je van
gevulde speculaas en marsepein zo
dik wordt, wist ik zelf niet eens", be
kent Groenhuijsen.
De kraakfactor is bedoeld voor kin
deren met overgewicht, maar het
zal jongens waarschijnlijk meer aan
spreken dan meisjes. Zo is het dikke
jongetje Thom op een gegeven mo
ment heel bang om voor een meisje
te worden aangezien omdat hij 'bor
sten' van vet heeft. Diëtiste Anna
maakt een plan van aanpak voor
Thom, waarin ze van hem een ge
neraal maakt die met zijn soldaten
oorlog voert tegen de kilo's. De au
teurs overwegen nog om een nieu
we versie voor meisjes te maken,
geeft Groenhuijsen aan.
En wat die kraakfactor nou precies
is? Dat wordt halverwege het boek
duidelijk. Dan heeft Thom een
slechte dag en gaat hij zich te bui
ten aan een zak chips. „Dat noe
men ze nou de kraakfactor", zegt
zijn moeder als ze hem betrapt.
„Als je eigenlijk boos bent, wil je
iets tussen je tanden kraken, dat
lucht op."
Dat is een goede les: voortaan zet
Thom gewoon de muziek keihard
aan als hij zich rot voelt. Minder
leuk voor papa en mama, maar je
blijft er wel slank bij.
De kraakfactor, uitgeverij SWP Am
sterdam, 159 pagina's, prijs 14,90
euro
Cambodjaanse vrouw
leefde als een wolfskind
In haar geboortedorp in Cambod
ja dook onlangs een vrouw op die
negentien jaar in de jungle leefde.
De vrouw wordt door de autoritei
ten beschreven als half mens, half
dier, niet in staat begrijpelijke taal
te spreken. Ze werd gesnapt door
de dorpelingen toen ze rijst pro
beerde te stelen. Mensen die na
een lang verblijf in de natuur zijn
verwilderd, zijn meestal als kind
verdwenen in een bos en wisten
daar te overleven. Bijvoorbeeld
doordat ze werden verzorgd door
dieren. Ze heten daarom ook wel
wolfskinderen. (Kennislink.nl)
Terroristen zijn vaak in
het Westen opgegroeid
Moslimterroristen die in Europa
aanslagen plegen, zijn meestal in
Europa opgegroeid. Dat consta
teert terrorismedeskundige Edwin
Bakker van het instituut Clingen-
dael. Bakker: „Van de 244 terroris
ten die ik heb onderzocht, kwa
men er maar acht van buiten Euro
pa om aanslagen te plegen. De
mensen die aanslagen plegen, heb
ben dat in Europa bedacht en wil
len dat hier ook uitvoeren." Er zijn
verder weinig gemeenschappelijke
kenmerken te vinden bij jihadis-
ten in Europa. (Kennislink.nl)
Russen stuurden snelle
briefjes op berkenbast
Rond de Russische stad Novgorod
werd in de middeleeuwen leven
dig gecorrespondeerd op stukjes
berkenbast. Ruim duizend van de
ze 'B-mails' zijn nu gefotografeerd,
geanalyseerd en op internet gezet
door een consortium van zeven
onderzoeksinstituten. De Universi
teit Leiden is daarvan penvoerder.
„De berichten zijn het equivalent
van iets tussen e-mail en sms," ver
telt slavist prof dr. )os Schaeken.
„Het materiaal beperkt de lengte
van de boodschap die je kunt over
dragen." (Universiteit Leiden)
Elkaar steunen helpt
bij extreme armoede
Mensen die leven in extreme ar
moede zijn gebaat bij sociale
steun, het deelnemen aan kerkelij
ke activiteiten en participatie aan
de zogenaamde gaarkeukens. In te
genstelling tot wat de psychologi
sche literatuur stelt, zijn dergelijke
manieren van symbolische stress-
verwerking wel effectief. Dat con
cludeert Vicky Arevalo. Ze deed in
de sloppenwijk Callao van de Peru
aanse hoofdstad Lima onderzoek
naar de manier waarop extreem ar
me vrouwen omgaan met de daar
uit voortvloeiende gevoelens van
onbehagen. (RU Nijmegen)