Buitenland
Irakezen ontvluchten land
Ruilhuwelijk in Turkije onder vuur
Meer geld
voor leger
Rusland
EU en Oekraïne
werken aan een
vrijhandelszone
8 Donderdag 8 februari 2007 PZC
Inwoners ontvluchten
massaal het geweld in
hun land.
door Harald Doornbos
BEIROET - Het eerste wat Muham-
meds vierjarige kind zei na aan
komst vanuit Bagdad in de Libane
se hoofdstad Beiroet was: „Papa,
ik hoor geen geschiet."
Op dat moment wist de 36-jarige
Muhammed zeker dat hij de juiste
beslissing had genomen Irak te
ontvluchten. „Het is echt ongeloof
lijk in Bagdad", vertelt hij, nadat
Moskou geeft vier keer
zoveel uit aan Defensie
als vijfjaar geleden.
MOSKOU - Rusland geeft dit jaar
ruim 25 miljard euro uit aan defen
sie, 19 miljard meer dan vijfjaar ge
leden. Minister Ivanov van Defen
sie heeft dat in het Russisch parle
ment gezegd. Ten opzichte van
2006 stijgen de defensieuitgaven
met ruim 20 procent.
Ivanov stelde dat Rusland de be
schikking moet krijgen over een al
omvattend radarsysteem gecombi
neerd met een waarschuwingssys
teem tegen inkomende raketten.
Bij Sint Petersburg is al een com
mandopost ingericht. Die dekt het
gebied vanaf West-Europa tot aan
de Noordpool af. De bewapening
van 180 bataljons wordt totaal ver
nieuwd. De realisatie van de plan
nen is mogelijk dankzij de econo
mische groei van Rusland in de
laatste jaren, zo liet Ivanov weten.
Het Russische leger bestaat nu nog
uit 1,1 miljoen manschappen. Vol
gens Ivanov is verdere imkrimping
onverantwoord.
KIEV - Oekraïne en de EU willen
een vrijhandelszone vormen,
heeft de Oekraïnse premier Janoe-
kovitsj aangekondigd. De vrijhan
delszone moet het sluitstuk vor
men van een nieuw akkoord tus
sen het land en de EU dat eind
2008 rond moet zijn.
Onder de vorige regering streefde
Oekraïne nog naar een EU-lid-
maatschap op zo kort mogelijke
termijn. Het kabinet-Janoekovitsj
heeft die plannen op een laag pitje
gezet, ook al omdat het de relatie
met Rusland goed wil houden.
Namens de EU stelde de Duitse
minister Steinmeier van Buiten
landse Zaken dat voorrang wordt
gegeven aan samenwerking met
Oekraïne op economisch terrein.
Daarnaast zijn justitie, defensie en
veiligheid prioriteiten. Janoeko-
vitsj benadrukte de rol van Oekraï
ne in de energievoorziening van
de EU-lidstaten.
hij zojuist met vrouw en kinderen
is gearriveerd Beiroet. „Het geweld
is zo geëscaleerd. ]e kunt daar niet
meer blijven." De laatste 'mode'
waren sluipschutters, aldus Mu
hammed, die niet met achternaam
in de krant wil. „Ze waren overal,
en waar je ook naar toe ging, plot
seling werd het vuur geopend op
willekeurige burgers. Bommen,
schietpartijen, executies, ont
hoofdingen en dan nog die sluip
schutters, het werd me allemaal te
veel." Deze keer voelt hij zelfs
geen heimwee. „De eerste keer dat
ik Irak voor een korte tijd verliet,
had ik na een dag al heimwee,
maar deze keer is het anders. Er is
zoveel gebeurd, dat m'n gevoelens
zijn aangetast. Ik heb zoveel ge
zien, m'n hart is dood. Ik weet al
leen dat ik, m'n vrouw en onze
twee kinderen het hebben over
leefd. En dat we nu ergens ter we
reld een nieuwe toekomst moeten
opbouwen."
Honderdduizenden Irakezen (som
mige schattingen spreken zelfs van
drie miljoen) hebben inmiddels
hun land verlaten. De meesten
zijn gevlucht naar buurlanden Jor
danië en Syrië, maar ook elders in
de regio: Libanon, Egypte, Iran en
Turkije. „De vliegtuigen zitten vol
met mensen die weg willen", zegt
Abdel Hadi Hassa Bassal, vertegen
woordiger van Irak Airways in Bei
roet. Is er iemand die een retourtje
koopt in Bagdad? „Ze moeten wel.
Als ze geen retourtje hebben en
geen tweeduizend dollar in cash
kunnen laten zien op de luchtba
ls Om te ontkomen aan bomaansla-
gen en schietpartijen zoeken Ira
kezen hun heil elders in het Mid
den-Oosten. Velen beschouwen
hun vertrek als definitief.
ven van Beiroet, dan worden ze di
rect weer teruggestuurd naar Irak."
Ondanks dat retour-ticket willen
de meeste Irakezen niet terug naar
hun vaderland.
Mazin, een 30-jarige sjiitische Ira
kees, wil dat wel, omdat hij een ei
gen bedrijf heeft in zijn vaderland.
Nochtans verzucht hij: „In Bagdad
zitten we vanaf vijf uur 's middags
binnen. Je hoort de hele tijd ge-
weersschoten. Af en toe een luide
explosie. Er zijn wijken waar nie
mand de straat nog opdurft na
twee uur 's middags. Dan word je
geheid doodgeschoten."
Protesten tegen bouwwerkzaamheden Tempelberg
Een bulldozer voert graafwerkzaamheden uit bij
de Tempelberg in Jeruzalem. De Israëlische poli
tie heeft daar gisteren bij een protest tegen
bouwwerkzaamheden een van de moslimleiders
in Israël gearresteerd. Sjeik Raad Salah en zes an
dere mannen hadden geprobeerd het verboden
gebied in de Oude Stad van Jeruzalem op te ko
men. Daarbij kwam het tot een handgemeen.
Moslims zijn bang dat de bouwactiviteiten scha
de toebrengen aan de fundamenten van de al-Aq-
sa-moskee op de Tempelberg, voor joden en mos
lims een heilige plaats. foto Ammar Awad/RTR
Turkije kent veel
huwelijkstraditie. Eén
ervan is de 'berdel'.
door Fidan Ekiz
ISTANBUL - Wanneer een Turkse
jongen en een meisje seks hebben
vóór het huwelijk schenden zij de
eer van de familie. In delen van
Turkije moet in ieder geval één
van hen daarom volgens de tradi
tie worden vermoord. Tenzij een
familie een 'berdel' (ruilhuwelijk)
voorstelt.
Broer of zus van het desbetreffen
de meisje wordt dan tegelijkertijd
gewdongen uitgehuwelijkt aan
een broer of zus van haar vriend.
De twee huwelijken worden op de
zelfde dag voltrokken. Dan nog is
het meisje niet voor de rest van
haar leven veilig. Als haar zus uit
onvrede met haar gedwongen hu
welijk van huis vlucht of zelf
moord pleegt, loopt ook zij alsnog
gevaar. Als haar zus wordt mishan
deld, wordt zij ook mishandeld en
andersom. Beide huwelijken zijn,
kortom, voor altijd met elkaar ver
bonden.
Niet alleen meisjes verzetten zich
tegen deze traditie, maar ook jon
gens. Zij moeten vaak hun grote
liefde opgeven om het leven van
hun broer of zus te redden. De ber
del komt veel voor in het arme
Zuidoosten van Turkije, weet dr.
Nuran Elmaci, verbonden aan de
Dicle universiteit in Diyarbakir.
„Berdel wordt niet alleen gebruikt
als alternatief voor bloedvetes. Het
wordt in sommige arme families
ook ingezet als alternatief voor de
bruidsschat", zegt Elmaci. „Sommi
ge mensen hebben geen geld voor
een bruidsschat voor hun zoon.
Wel kunnen ze een dochter af
staan aan een zoon van de schoon
familie." Mensen in het beter ont
wikkelde westen van het land wer
den pas met berdel geconfronteerd
door de populaire televisieserie Si-
la. Daarin wordt het verhaal ver
teld van de jonge Sila die moet
trouwen met Boran. De huwelijks-
ruil vindt plaats, omdat het zusje
van Boran en het broertje van Sila
op heterdaad worden betrapt als
ze stiekem willen trouwen. Boran
en Sila weten dat zowel hun broer
tjes als zusje vermoord zullen wor
den al ze protesteren tegen de hu-
welijksruil. 'Barbaars', noemen
'Berdel wordt vaak ingezet
als alternatief voor
de bruidsschat'
Turkse kranten de berdel-traditie.
De jongeren in het oosten van Tur
kije denken daar net zo over, maar
leggen zich neer bij hun 'lot'.
De 17-jarige A.A. uit Diyarbakir
haalde alle kranten, omdat ze pu
bliekelijk haar onvrede durfde te
uiten. In de krant omschrijft zij de
huwelijksruil als 'primitief. Om
dat zij er vandoor ging met een
jongen op wie ze verliefd was,
moest haar 14-jarige broertje trou
wen met het zusje van haar gelief
de. A.A: „Mijn vader was razend.
Hij eiste compensatie van mijn
schoonfamilie, anders zou ik én
hun zoon worden vermoord. Mijn
ouders vroegen om tienduizend li
re en één van hun dochters."
Het broertje van A.A vertelt hoe
doodongelukkig hij is. „Ik wilde
tot mijn 25ste niet trouwen, ik
droomde ervan om leraar te wor
den en de vrouw van mijn dro
men te ontmoeten. Voor mijn zus
heb ik dat allemaal opgegeven."
Volgens Elmaci durven steeds
meer jongens en meisjes hun stem
te verheffen tegen de huwelijks-
ruil.
Elmaci: „Een goede ontwikkeling.
Dat het niet meer gebeurt, komt
vaak door onwetendheid; in de
streken waar berdel voorkomt, zijn
de mensen laag opgeleid en ne
men ze tradities zonder meer
