kc
Wie
reist
reist,
door
Excursiereizen in Europa!
21
De winnaars
Haast met reizen
Kristal Reizen
s Vraag de GRATIS
„««sïïé 1 brochure aan!
zaterdag 3 februari 2007
Ie speciale lezersactie met de beroemde Nederlandse
jtuurfotograaf Frans Lanting leverde honderden
igezonden foto's op. Het onderwerp 'Nederland;
sden en verleden' moest op één foto zichtbaar zijn.
la door lezers van uitleg worden voorzien. Foto's die
im meer vragen dan een vluchtige blik. Lanting
roorziet de tien mooiste foto's van zijn commentaar,
ij krijgen elk zijn meest recente boek 'Leven: een reis
tor de tijd', gesigneerd door Lanting.
aan de vloedlijn van een ondiepe
baai in het oosten van Amerika om
getuige te zijn van een oeroud ri
tueel. Als de zon ondergaat en de
vloed komt opzetten vertonen er
zich duizenden degenkrabben.
Vreemde wezens met helmen als
pantsers die uit het water kruipen
om eieren te leggen. Hun primitieve
vruchtbaarheidsrite is daar al miljoe
nenjaren te zien. Toen besefte ik dat
de wereld vol sporen uit het verleden
zit. De laatste zeven jaar heb ik gepro
beerd dat vast te leggen. En mérkte
ik dat wie reist, eigenlijk reist door
de tijd.'
Tentoonstelling
lanting is in Nederland om zijn mul-
timediaproject 'Life: A Journey
Through Time' te promoten. Met een
tentoonstelling, boek en website.
Het is tevens een poging van het stig
ma natuurfotograaf af te komen; ie
mand die mooie plaatjes van dieren
maakt.
'Een dier fotograferen is niet zo moei
lijk. Maar beseffen waarom dit dier
uitgerekend hier is, wat zijn rol is en
dan zo vastleggen dat iedereen dat
kan zien, is wat anders. Daarom foto
grafeerde ik de degenkrabben zo als
of de foto ook een miljoen jaar gele
den gemaakt kon zijn. Lang voordat
yCORNO VAN DEN BERG I
De aanleiding voor de le
zersactie was het feit dat
Lanting na tientallen ja
ren in het veld geen zin
Kr had om nóg meer foto's te ma-
a van dieren. 'Internet en docu-
atairezenders als Discovery Chan-
ien National Geographic voorzien
üoveel informatie dat mensen diep-
under over de wereld gaan naden-
ai. Langzaam ontstaat er een .brug
sen wetenschap en publiek. Dus is
ghoog tijd voor een andere manier
2kijken. Met foto's als bewijsmate-
sl Zodat je de wereld anders gaat
ajken; thuis en op vakantie.'
lyordt vaalc gevraagd om motiva-
ïij een bepaalde foto. De fotoserie
-fel - een reis door de tijd' is de eer-
waartnj hij ook zijn gedachten-
dkan beschrijven. 'Tijdens een.ex-
litie naar de bovenloop van de
aazone in Peru, keek ik met verba
lg naar voeten van mijn gids, een
aaninka-indiaan. Hij had nog
xiit schoenen gedragen en zijn voe-
azagen er totaal anders uit dan die
ui mij. Zo zie je hoe makkelijk het
lenselijk lichaam zich aanpast aan
jomstandigheden. Net als veel plan-
ai, dieren en bomen.'
heen rustige lentemiddag stond ik
de mens in beeld kwam.' Zijn visie
speelt in op een ontwikkeling die
zich ook in Nederland voordoet. 'Het
maatschappelijke kader verandert.
Wetenschappers ontrafelen elk chro
mosoom, organisme of wat dan ook.
Daarnaast zorgen diverse ontwikke
lingen voor wereldwijde aandacht,
zoals de opwarming van de aarde.
Daarnaast kan door de beschikbaar
heid aan informatie iedereen tegen
woordig alles te weten komen over
elk land of elk onderwerp. Er zijn
nog nooit zoveel mensen geweest die
iets weten over tsunami's, dino's,
haaien, de Amazone of de klimaatver
anderingen. Hierdoor neemt niet al
leen het kennisniveau toe, maar ook
het kwaliteitsniveau van reizen. De
cultuur- en natuurbeleving wordt
breder en dynamischer.'
Herinneringen
En daarvoor hoef je volgens Lanting
niet de halve wereld over. Ook Neder
land kent genoeg levende herinnerin
gen aan het verleden. De stuifduinen
op de Veluwe en Brabant zijn er al
eeuwen, net als de rivieren, de vloed
bossen en de Wadden. 'In dit soort ge
bieden ervaar je hoe Nederland is ont
staan en alles met elkaar is verwe
ven. Ik beschouw de wereld als één
groot organisme, een voortdurend le
vend iets. Voor wie het wil zien', al
dus de Nederlander die tegenwoor
dig in het zonnige Californië woont.
Lanting had geen televisie of internet
nodig om zijn kennis te vergaren.
Het reizen naar zo'n beetje elk plekje
op deze aardkloot heeft zijn ogen ge
opend. 'Langzaam begin je te begrij
pen hoe het leven op diverse plekken
zich heeft ontwikkeld. Dat geldt voor
mens en dier.'
De expositie LIFE in natuur
historisch museum Natura-
lis in Leiden is nog te zien
tot en met 2 september
2007.
www.lifethrouqhtime.com
j Het boek 'Leven: een reis door de
tijd' kost 39,90 euro (uitgeverij-Ta-
j schen).
(rechtsboven) en het madeliefje op de
De drie winnende foto's, de fabriek van Philips in Eindhoven, haaietand op het strand
schedel (rechtsonder).
M
Frans Lanting heeft de tien beste foto's, ingestuurd door lezers, van
commentaar voorzien. 'Het is goed om te zien dat mensen bewust be
zig zijn geweest om naar het landschap en hun bewoners te kijken met
een oog naar het verleden. Bij ons is dat besef meestal niet zo groot. Ik
zag talloze voorbeelden waar dat wel zo is. De volgens hem drie echte
uitschieters zijn hier afgebeeld. De overige zeven zijn online te zien in
de rubriek Reizen op de website van deze krant.
Philipsfabriek:
Ingezonden door Joep Aerts uit Eindhoven: 'In 1891 startte Philips met
de productie van gloeilampen in een klein fabriekje in het huidige cen
trum van Eindhoven. Het staat nu pal naast het hoogste gebouw van
Eindhoven, 'de Admirant'. Ooit stak de schoorsteen ooit boven de be
bouwing uit; nu valt het in het niet bij de omringende bebouwing.'
Lanting: 'Het menselijk tijdsbesef is grafisch fraai neergezet. De foto is
af en roept om aandacht.'
Madeliefje op schedel:
Ingezonden door Annemeik Buijs uit Stavenisse: 'Madeliefjes bloeien
mooi maar dat ze daar een kopje van een haas (met tanden) voor kiezen
is bijzonder.'
Lanting: 'Heel leuk beeld van leven en dood. Een zwaar onderwerp is
kleurrijk neergezet. En nodigt uit tot onderzoeken, want welk dier was
het?'
Haaietand op strand:
Ingezonden door Jurgen Sloots uit Eindhoven: 'Tijdens een strandwan
deling in Cadzand is het mogelijk om sporen van leven van honderden
miljoenen jaren geleden te zien.'
Lanting: 'Mooi hoe de twee levensvormen uit verschillende tijden geab
straheerd zijn neergezet. Geen storende elementen maar alles goed.
Hier ontmoet het verleden het heden.'
Heerlijk vond ik het, toen ik half november in
Juan les Pins bloot lag te zonnen in de tuin
en de temperatuur (uit de wind) om twee
uur was opgelopen tot 25 graden. Niet ver-
die global warming, dacht ik even. En als we 's
E'ddags onze dagelijks tour ondernamen om pittoreske
iwjesals Mougins en St. Paul de Vence te bekijken of
ïlunchen op de Cours Saleya in de kunststad Nice, ver-
Men we ons niet eens meer over de hitte die ons over-
De zon brandde flink terwijl de luchttemperatuur
'sttigfris bleef. Mijn weer! Veel aantrekkelijker dan de
moordende hitte die je hier 's zomers aantreft (afgelo-
jaar liep de temperatuur in de Provence op tot ruim
en er vielen enkele elektriciteitscentrales uit we-
door massaal aircogebruik)
Nu we zojuist met vervroegd pensioen zijn gegaan,
Lnnen we ons de luxe veroorloven om de hitte te vermij
den en te gaan en te staan waar de temperatuur het best
is afgestemd op de warmteregulatie van onze ouder
wordende lijven.
Een ander voordeel van de pensionering is de vrij
heid om 's middags naar de bioscoop te gaan. Zo zagen
we Het Parfum, Zwartboek, en onlangs An inconvenient
truth.
Nou, dat was niet misselijk, die film van Al Gore!
Een regelrechte aanslag op ons schuldgevoel en onze be
zorgdheid. Wat laten we naast de vergrijzing aan onze
kleinkinderen na? Zijn boodschap over de ongemakkelij
ke waarheid kwam hard over. Ik ben me kapot geschrok
ken van de confronterende feiten die aantonen hoe wij
(vooral in de westerse wereld met z'n allen bezig zijn de
ze aardkloot te verzieken en te ontdoen van zijn schoon
heid en zijn huidige ecologische systemen. Global war
ming... en veel zal anders worden.
Verdwijnen dus. Zoals de ijskap van de Noord
pool, waar ijsberen massaal verdrinken omdat ze geen
voet meer krijgen op het ijs dat in zijn immense groots
heid verdwijnt in zee. Als het zo doorgaat hebben we
binnen een aantal jaren 's zomers helemaal geen ijskap
meer op de Noordpool. Waar zijn de gletsjers in Patago-
nië gebleven, in Oostenrijk, in Nepal, Alaska en Peru? En
in welke mate hebben deze ontwikkelingen, behalve op
het natuurschoon, zijn effecten op de verhoging van de
zeespiegel? Wat betekent dat voor Bangladesh en voor
ons lage landje? Krijgen we Utrecht aan zee, of is dat
nog een te rooskleurig scenario?
De warmste elfjaren ooit gemeten zijn' ons overko
men sinds 1990. Met als uitschieters 1998 en 2003 (de
heetste zomer sinds 500 jaar), waarbij in dat laatste jaar-
in West Europa tijdens de hittegolf 35.000 mensen om
het leven kwamen, waarvan 15.000 in Frankrijk. Het
grootste koraalrif ter wereld, het Barièrre Rif nabij Cairns
in Australië, waar ik ooit al snorkelend mijn kop in het
water stak en me verheugde over het meest indrukwek
kende natuurschoon ooit door mij aanschouwd, neemt
jaarlijks aanzienlijk af. De koralen verbleken en met het
toenemen van de watertemperatuur in de oceanen is de
koraalstand wereldwijd met 16% gereduceerd.
Flora en fauna passen zich aan. Nu al, in januari
nota bene, komt de Magnolia in bloei, moet het gras ge
maaid worden, treffen we vogels aan die voorheen naar
warmere oorden vlogen, en kan de beer zijn winterslaap
niet vatten omdat het niet koud genoeg is.
We hebben haast, dacht ik na het zien van de film.
Ik wil nog naar Alaska, naar Patagonië, naar de rivier de
Ganges. Ik wil nog op wintersport met de kleinkinderen,
en op safari naar Afrika voordat het allemaal verdwenen
is. Maar ja, hoeveel kerosine heb je nodig om daar te ko
men? Hoeveel bomen moetje planten om ecologisch
verantwoord te reizen?
LIZA VAN SAAMBEEK
Meer vakantie voor uw geld
Speciaal voor de lezers van deze krant
Wee''
-----
■K*
Alle reizen zijn exclusief:
entree- en gidsgelden, reis- en
annuleringsverzekering en
Calamiteitenfonds 2,50).
Kroatische
Rivièra
10 dagen vanaf 529>"
Reisprogramma met o.a.:
Opatija, Ljubljana, laurierstad Lovran,
oude zeeroversnest Mosceni.cka Draga,
vissersplaatsje Rabac, Pula, grotten
van Postojna, Plitvice Meren, gouden
eiland Krk, Rovinj, Limski-kanaal en
Po ree.
Gratis Kristal extra's:
gebruik openluchtzwembad,
welkomstdrankje, hotel direct aan
zee en kamer met airconditioning.
Inclusief:
Reis per luxe Comfort Class touringcar,
kopje koffie bij vertrek, alle excursies,
alle reisbelastingen.tolkosten, diensten
ervaren chauffeur/reïslèider, 2x half-
pension op heen- en terugreis, 7x half-
pension in hotel Kristal, afscheidsdiner
bij terugkomst en reserveringskosten.
Vertrekdata:
27/04,11/05,01/06,31/08 en 12/10.
Rondreis
klassiek Italië
12 dagen voor 775»"
Reisprogramma met o.a.:
Venetië, Assisië, Rome (inclusief
Colosseum, het Vaticaan met de Sint-
Pieter, het Forum Romanum), Pompeï
(optioneel, inclusief Vesuvius),Toscane,
Siena, Florence (inclusief de Ponte
Vecchio), Pisa (inclusief scheve toren)
en Lucca.
Inclusief:
Reis per luxe Royal Class touringcar,
kopje koffie bij vertrek, alle excursies,
alle reisbelastingen, diensten ervaren
chauffeur, 2 x halfpension op de heen-
en terugreis, 9 x halfpension in goede
driesterren-hotels, afscheidsdiner bij
terugkomst en reserveringskosten.
Gratis Kristal extra's: Vertrekdata:
Nederlandstalige reisleiding gedurende 12/05,09/06,01/09 e" i5/09-
de hele reis en Royal Class touringcar.
Informatie en reserveringen: 0486-45 99 00 of www.kristal.nl @1
Al 35 jaar oog
voor de wereld
Baobab Reizen bestaat vijfendertig jaar. De or
ganisatie, gespecialiseerd in avontuurlijke
groeptours, werd in 1972 opgericht door Rik
Jan Viezee. Hij bracht zijn jonge jaren door in
Afrika en de passie voor dat werelddeel is al
tijd gebleven.
'Ik heb lang getwijfeld tussen ontwikkelings
werk of een reisorganisatie', vertelde Viezee tij
dens een 'wereldlunch' in de Amsterdamse
Hortus Botanicus. Dat dualisme komt weer hel
der aan de oppervlakte in het nieuw program
malabel dat deze touroperator uitdraagt, de
Baobab United.
'Ek heb altijd geloofd dat onze aanwezigheid
op een plek in de wereld meehelpt aan verbete
ring van de lokale economie. We respecteren
de.mensen en hun lokale gebruiken, opvattin
gen en natuur. Dat komt terug; Wie goed doet,
goéd ontmoet', aldus de oprichter en direc
teur.
Het programma van Baobab voor 2007 kent 69
bestemmingen, naar alle werelddelen en ver
borgen hoeken van de aarde. De Experience
lonkt naar jongeren, niet alledaagse sportieve
uitdagingen zijn daarin opgenomenRijden
met jeeps door de Jordaanse woestijn, olifan
ten voeren in Sri Lanka? - het kan allemaal.
Voor alleenreizenden zijn speciale vertrekdata
opgenomen in het dikke Baobab-programma-
boek, dat ook ruimte geeft aan gespecialiseer
de festivalreizen.
'In vijfendertig jaar zijn we groot geworden',
aldus Viezee, 'we begonnen met een bus naar
Kenia, die drie weken te laat vertrok. Probeer
dat nu nog eens. Wat nooit is veranderd is het
open oog voor de andere wereld en onze reis-
deelnemers appreciëren dat.'
Jonge olifanten voeren in v
leshuis op Sri Lanka.
Foto GPD