levende legendes
met pensioen
Avonturier Sjef Faas trekt zich
nu echt terug uit de smokkel
Lie bijlagen: 0113-315680
pzc.nl
;redactie@ pzc.nl
nS31,4460 AA Goes
lentie-exploitatie:
i.en Midden-Zeeland: 0113-315520;
«•Vlaanderen: 0113-315570;
(1331:020-4562500.
politie 'de bende van Faas' betrapte
op het moment dat ze op het erf van
een bedrijfje in Puur bezig waren be
vroren garnalen weg te kappen rond
een partij verstopte hasj.
Faas werd veroordeeld tot een jaren
lange celstraf. Vlak voor de rechts
zaak hadden medewerkers van de ge
vangenis in Mechelen op het laatste
moment een vluchtpoging van Sjef we
ten te voorkomen. Hij stond al op de
gevangenismuur, maar kukelde er aan
de verkeerde kant af.
Vrijbuiter
Gevangenis in en gevangenis uit. Dat
beeld ontstaat. Maar ook het beeld
van een vrijbuiter, die de prikkels en
de spanning van het avontuur niet
kon missen. Geboren als Jozef Maria
Prudence in Kaprijke (z'n moeder, die
nog leeft, is een Vlaamse, z'n inmid
dels overleden vader kwam uit Bier
vliet) bracht hij van z'n vijfde tot z'n
veertiende jaar door op strenge Bel
gische kostscholen. Luisteren, gehoor
zamen en vooral mond houden. Toen
hij uiteindelijk bij zijn ouders in Ter-
neuzen introk, werd hij al snel gecon
fronteerd met de smokkelpraktijken
van Witte Marien. De botersmokkel
was verklaarbaar: het was de keuze
tussen armoede en een stukje wel
vaart en avontuur. Maar eerst ging de
toen vijftienjarige Sjef nog even va
ren, op de legendarische sleepboot
Coby M. van Muller in Terneuzen.
Toen zijn ouders cafetaria Panaché in
de Nieuwstraat verruilden voor ca
fé-restaurant De Kraag op de weg
naar Zaamslag, verhuisde Sjef mee.
Aan de toog hoorde hij de spannend
ste verhalen. Het begon met het terug
rijden van lege vrachtwagens vanuit
België, maar al snel reed de negentien
jarige Sjef met vrachtwagens vol de
grens over. Tol hij, nog geen twintig,
voor het eerst in de armen van de
Rijkswacht liep, bij Verrebroek. Z'n
cel in Dendermonde was kil, een tafel
die ook als bed fungeerde en een stro
matras. Later zag hij alle mogelijke
gevangenissen van binnen. Zoals de
oude gevangenis op de Kousteense-
dijk in Middelburg, waar gedetineer
den op zolder in kooien sliepen op een
stromatras. Levensgevaarlijk, want er
werd gerookt.
Natuurlijk is het afkicken, na een le
ven als smokkelaar en het eeuwige ge
vecht met de 'sterke arm'. „Het kost
moeite afstand te nemen, al ben ik er
nu écht uitgestapt." Maar hij twijfelt
er niet aan dat politie en justitie hem
nog steeds in het oog houden. Met een
grijns: „Natuurlijk word ik nog afge
luisterd; dat weet ik wel zeker!"
Aector Dooms en
Wout Bareman
ag 3 februari 2007
Sjef Faas bij het beeldje van de smokkelaar in De Klinge.
wandelt op z'n sokken door het huis in
doodgewone woonwijk in Hulst. Geen
villa met een knappe wagen voor de
een rijtjeshuis met een tweedehands
,Ach, als je meer dan dertig maanden in
ihebt gezeten, is alles ruimer dan dat. Ik
et allemaal prima. Heb altijd sober ge
in dat blijf ik doen." Hij denkt wél aan een
aan de Vlaamse kust, voor hem en z'n
Monique. Maar wil hij eerst wel zwart
de tien jaar gevangenisstraf, die hij
og moet uitzitten, verjaard is.
Sjef Faas werd vlak voor kerst 66
jaar. Ruim twaalf jaar van z'n le
ven zat hij in de gevangenis, in Neder
land en België. Decennialang werkte
hij aan een bijna onaantastbaar ima
go, dat van een onverbeterlijke avon
turier, die werkelijk alles smokkelde
wat los en vast zat. Het begon met bo
ter, daarna waren het sigaretten, alco
hol, mensen, diamanten en uiteinde
lijk vooral drugs. Softdrugs, want aan
harddrugs begon hij niet, uit morele
overwegingen. Ja, xtc-pillen dan weer
wel, maar ook die beschouwt hij als
een geestverruimend middel dat het
lichaam weinig schade toebrengt.
Faas, aan tafel in de kleine, knusse
woonkamer: „Het klinkt misschien
vreemd uit mijn mond, maar soft
drugs en xtc moeten zo snel mogelijk
worden gelegaliseerd. Op die manier
voorkom je criminalisering en de dis
tributie van rotzooi, die wél schade
lijk kan zijn."
Na een bewogen leven en na een laat
ste verblijf van meer dan dertig maan
den in de gevangenis voor een
xtc-zaak heeft Sjef Faas het milieu de
rug toegekeerd. Definitief, verzekert
hij. „Vroeger zat ik in de cel alweer
plannen te maken voor nieuwe smok-
kelzaken. Nu ik de vijfenzestig gepas
seerd ben, is dat voorbij. Ik wil ex-
voor m'n kinderen en vooral m'n klein
kinderen zijn. Ze hebben recht op een
vader en een opa, niet één die steeds
weer in de kranten vei-schijnt als die
drugsbaron. M'n verstand zegt nu dat
het genoeg is geweest."
Topcriminelen
Trouwens, het verhardende milieu
stond hem allang niet meer aan. „Ik
heb al die mannen, die in de IRT-affai
re passeerden, gekend. Topcrimine
len. Door de komst van de Joego's en
andere buitenlanders ging het er in
het milieu steeds rauwer aan toe. Dat
was niets voor mij, zoals ik ook die
harddrugs afwees. Ik kom uit een to
taal ander milieu, botersmokkel, siga
rettensmokkel, alcohol en natuurlijk
hasj. Ik heb meer dan twintig jaar ge
werkt met dezelfde mensen, een vaste
ploeg. Het waren mijn werknemers, ik
zag het als een bedrijf, een onderne
ming. De grote jongens uit de Rand
stad hielden zich niet enkel bezig met
hasj, maar met allerlei zaken. Dan
heb je op den duur geen overzicht
meer. Ik ben een enkele keer wél met
zulke lui in zee gegaan, maar dan liep
het fout. Dan bleek dat die hele orga
nisatie al tijden door de politie werd
getapt, bijvoorbeeld." „Ik vroeg voor
af aan m'n bemanningsleden wat ze
Wilden verdienen met zo'n reis. Zei
den ze 25.000 gulden, dan verhoogde
ik dat tot 35.000 gulden. Maar je had
er altijd bij, die onderling gingen pra
ten als ze die grote partijen aan boord
zagen komen. Die wilden dan plotse
ling een ton of zo. Dat weigerde ik per-
tinent. Niet omdat ik zogenaamd een
krent was, maar omdat ik ook met al
le risico's zat. Ik financierde de zaken,
zorgde voor de schepen, moest - als ze
vast zaten - ook opdraaien voor hun
advocatenkosten en zorgen dat hun
vrouw en kindex-en te eten hadden.
Daar stonden ze nooit bij stil. En eer-
lijk gezegd... van het geld dat ik aan
anderen heb voorgeschoten, kun je
wel tien levens leiden"
Halverwege de jaren negentig werd
hij door de rechtbank in Brugge en
die in Gent kort na elkaar veroordeeld
tot in totaal achttien jaar gevangenis
straf (later teruggebracht tot tien
jaar) wegens deelname aan een crimi
nele organisatie, die verschillende
schepen had ingezet voor het trans
port van grote hoeveelheden hasj uit
Senegal en Marokko. Voor diezelfde
vergrijpen, werd hij ook door de recht
bank in Middelburg aangepakt. Offi
cier van justitie mr. Jo Valente zag
zijn pogingen om Sjef Faas vervolgens
- via de pluk-ze-wetgeving - 35 mil
joen gulden af te snoepen, stranden.
Uiteindelijk bleef het bij teingbeta-
ling van een uitkering, vereffening
van belastingschulden en een ontne
ming, in totaal zo'n 3,3 miljoen gul
den. In 2003, toen Faas naar eigen zeg
gen schoon schip had gemaakt en een
nieuw leven wilde beginnen, volgde
z'n aanhouding wegens betrokken
heid bij de Australische xtc-zaak. Hij
zat ervoor vast tot vorige zomer; in
het najaar was hij weer vrij man.
De handelwijze van officier mr. Rob
Rammeloo in die laatste zaak heeft
hem gesterkt in zijn mening dat justi
tie dossiers veelvuldig manipuleert, al
dan niet op basis van rammelende pro
cessen-verbaal van rechercheurs, die
creatief omspringen met de gesprek
ken, die via telefoontaps zijn opgevan
gen. „Ze verbouwen zinnen en maken
samenvattingen, die belastend zijn,
maar die je absoluut niet zo hebt ge
zegd. Er wordt écht geknoeid met dos
siers, er worden stukken weggelaten
Kokkelvissers vluchten naar Afrika
en aan de verdediging onthouden. Ge
tuigenverklaringen worden niet ge
toetst, maar voor zoete koek aangeno
men. Ik neem het Rammeloo kwalijk
dat hij de nadrukkelijke verklaring
van een belangrijke getuige, die bij
het eerdere verhoor in die zaak perti
nent had gelogen, buiten het dossier
heeft proberen te houden. Bewust.
weinig over. In zijn laatste woord
voor de rechtbank in Middelburg, in
maart 2005, voegde Faas de rechters
toe: „Laat u niet misleiden door aller
lei verklaringen die afgelegd zijn door
mensen in grote psychische nood en
met een wel heel zwakke en gevoello
ze gewetensfunctie. De leugen regeert
in deze zaak en het Openbaar Ministe-
foto Peter Nicolai
toen hij werd verdacht en regelmatig
ook werd veroordeeld voor grote hasj
transporten. Hét bezorgde hem titels
als 'smokkelkoning' en 'drugsbaron'.
Politie en justitie spraken van 'één
van de belangrijkste sleutelfiguren in
de internationale di'ugssmokkel', die
halverwege de jaren zeventig verant
woordelijk werd gehouden voor 'de
Sjef Faas wordt door Belgische Rijkswachters gearresteerd
Hadden ze in die zaak doorgerecher
cheerd, dan hadden ze de werkelijke
daders gevonden en was ik vrijge
pleit."
Bevriend
Dat nota bene Robbie Rammeloo hem
dat moest aandoen, een zoon van de
confectieverkoper uit de Nieuwstraat
in Terneuzen. De pa en ma van de offi
cier gingen ooit bevriend om met Sjefs
vader, 'de Witte Marien' Faas en diens
vrouw, actief in de horeca in diezelfde
straat.
Van de hoge straffen, die Rammeloo
in de xtc-zaak eiste, bleef uiteindelijk
rie tracht er de vruchten van te pluk
ken."
De zeven jaar, die de rechtbank hem
gaf, werd door het Gerechtshof in Den
Haag grotendeels ongedaan gemaakt.
Maar voor de zoveelste keer was Faas
ervan overtuigd dat justitie er een pot
je van, maakt. „Ik heb het toch alle
maal meegemaakt. De ene keer werd
ik veroordeeld voor iets wat ik niet ge
daan had en de andere keer vrijgespro
ken voor zaken waar ik middenin zit.
Dan kun je dat hele apparaat niet
meer serieus nemen."
In de jai-en zeventig en tachtig domi
neerde Sjef de krantenkolommen,
grootste drugsvangsten ooit'.
Zoals in '76, toen de politie bij een ac
tie ter hoogte van de Haringvlietbrug
een partij van 3500 kilo hasj onder
schepte of nauwelijks vier maanden
later, toen 4300 kilo hasj werd aange
troffen in een landbouwschuur bij
Heinkenszand. De partij uit Marokko
was een uur eerder in de Flipjeshaven
bij Wissenkerke aan wal gezet door de
kotter Latvia.
In Heinkenszand ontvluchtte Sjef de
politie ternauwernood. Hij sprong
door een raam en rende de polder in.
Een soortgelijke vlucht ondernam hij
begin jaren tachtig, toen de Belgische
Verongelukte smokkelauto bij Eede, november 1957.
foto Oscar de Milliano/Zeeuws Documentatiecentrum
