Vellicht toch andere hulp in huis
Elk werk is een uitdaging en
een gevecht voor Van Schayk
Zeeuws model verdient navolging
eelden en woorden raken verstrengeld
Als het model goed
is, laten we er dan
een wet van maken
\oud van vertrouwde huishoudkracht op de tocht door nieuwe indicatie in WMO
thuishulp om assistentie. Ik
denk niet dat de gemeente mag
afgaan op de persoonlijke vaar
digheid en bereidheid van een
huishoudhulp. Dat geldt ook
voor het bewaken van het dage
lijks welzijn. Als meer hulp no
dig is, komen er al gauw drie
verschillende hulpverleners
over de vloer; met elk een eigen
financiering. De gemeenten moe
ten bewust een keuze maken
waar hulp ophoudt en zorg be
gint."
Wat voor hulp zit in de WMO?
De huishoudelijke thuishulp die nu bij de
WMO is ondergebracht kent twee varianten:
Ca'tegorie 1 is de schoonmaakhulp die voor
heen bekend stond als 'alphahulp'.
De thuishulp komt een paar uur per week voor
schoonmaakwerk, de organisatie van het huis
houden, de was en eventueel maaltijdhulp. Ze
zijn in dienst zijn van de cliënt. De thuiszorgin
stelling bemiddelt enkel tussen hulp en cliënt.
Uurvergoeding in Zeeland: 14,50 euro.
Categorie 2 omvat de zwaardere indicatie
huishoudelijke verzorging en lichte psychoso
ciale begeleiding. Het gaat om huishoudelijke
verzorging en bijvoorbeeld de tijdelijke opvang
van kinderen bij ziekte van ouders als er nie
mand is die hen op kan vangen, een oogje in het
zeil houden bij vergeetachtigheid en lichte de
mentie en een wakend oog over voeding en hy
giëne.
Uurvergoeding in Zeeland: 22 euro.
Per 1 januari is de
Ml Maatschappelijke
ttuning) van kracht. Dat
a, gevolgen hebben voor
Ji, hulp nodig hebben
Leshouding- In Zeeland
J» We, dan elders, con-
ju insiders.
voorbeeld moet vol-
vrijdag 26 januari 2007
gens de SP-fractie in de Tweede
Kamer breed gevolgd worden.
Maar wat is nou het veelgepre
zen Zeeuwse model?
In de Wet Maatschappelijke On
dersteuning moeten de gemeen
ten zorgdragen voor goede huis
houdelijke verzorging voor men
sen die dat nodig hebben. De
aanbieders van die zorg moeten
concurreren voor de opdracht
van elke gemeente, zoals de
Europese regels voorschrijven.
In gemeenten die cle huishoud
hulp in hun gebied gunden aan
de inschrijver op de laagste
prijs, verliezen veel mensen hun
vaste hulp als die niet bij de
laagste inschrijver werkt. Veel
hulpen vrezen voor hun baan
omdat hun werkgever het con
tract in een gemeente niet
kreeg.
De Zeeuwse gemeenten deden
het anders. Zij bepaalden geza
menlijk een tarief en stelden
kwaliteitseisen op. De zorgaan
bieders die daaraan voldoen, mo
gen in hun gebied blijven wer
ken. Zo hoeven hulpen niet van
baan te wisselen en blijft voor
cliënten die dat willen, alles bij
het oude. Maar wie wil verande
ren heeft ook voldoende keus.
Snares Jorien Brugmans bij een kunstwerk, dat is gekoppeld aan het gedicht 'op de dijk'. foto Peter Nicolai
judia Sondervan
Agnes Kant: Bij kritiek op de WMO werd steeds gewezen op Zeeuw
se gemeenten, waar ze het anders doen. foto Ron Pichel
door Anita Tournois
TERNEUZEN - De winterexpo-
sitie bij Echo-Audio in Terneu-
zen is ingericht met werk - acryl
en gemengde techniek - van
Geertje van Schayk. Zij werkt
hoofdzakelijk impulsief en de
door haar gekozen thema's resul
teren veelvuldig in abstracte
composities. Deze manier van
werken blijkt voor de kunstena
res, woonachtig in Schoondijlte,
telkens weer een nieuwe uitda
ging en een gevecht.
Tekenen en schilderen waren
als kind al ?eer belangrijke be
zigheden voor de in Amsterdam
geboren Van Schayk. Pas op la
tere leeftijd is ze lessen gaan vol
gen en kon ze haar passie, die al
tijd wel aanwezig was, regelma
tig beoefenen. Ondanks dat
haar hele leven lang werk en
hobby bepaald werden en nog
worden door heftige migraine-
aanvallen, heeft deze beperking
Van Schayk niet weerhouden
haar gang te gaan.
Een verblijf als au-pair in Lon
den en een baan in Berlijn vorm
den het begin voor een langdu
rig verblijf in het buitenland.
Zij verbleef in diverse hoedanig
heden op tal van plekken in de
wereld, van Engeland, Duits
land, Italië en Spanje tot Mid-
den-Amerika, India, Pakistan
en Canada. Potlood en pgpier
waren echter trouwe metgezel
len.
Na deze zwerftochten over cle
wereldbol vestigde ze zich in
Breda. Hier kwam ze tot rust eh
kon ze zich op het artistieke
vlak gaan concentreren. „Door
de lessen van zeer bekwame do
centen, onder wie van een leraar
van de Academie Sint Joost,
bleek ik het allemaal snel op te
pikken. Mij werd toen duidelijk
geadviseerd het tekenen los te la
ten, me vooral toe te leggen op
het schilderen en mijn eigen
gang te gaan. Ik werk impulsief
en spontaan en de emotie van
het moment is zeer belangrijk."
Haar manier van werken resul
teert meestal in abstracte 'com
posities, die gekenmerkt wor
den door afgebakende vormen
en vlakken in een soort speelse
geometrie.
Elk werk blijkt echter een
nieuw gevecht te vormen. Énke
le voorbeelden zijn Blue Moves
en Oh, my head, she said, waar
in ze vorm geeft aan haar frus
tratie rond migraine.
Een enkele maal zijn vormen
herkenbaar, zoals in Vluchten,
waarin geabstraheerde menselij
ke figuren terug te vinden zijn
en in Dans aan de dolfijnen.
Nadat het werk gereed was, ble
ken vage vormen van dolfijnen
waarneembaar in het werk vol
opgaande bewegingen. Van
Schayk: „Dit gebeurt inderdaad
soms, maar meestal ga ik wel uit
van een thema, waarin ik me ver
diep en dit dan meerdere malen
weergeef.
Dat is zichtbaar in de twee klei
nere werken in de vitrine. „Die
zijn ontstaan na een ervaring
van het lopen in de storm en
daarom heb ik ze ook Winter
storm genoemd. Mijn werk en ze
ker ook het kleurenpalet wor
den sterk bepaald door de ver
schillende jaargetijden en bijbe
horende gemoedstoestand."
Dat ook jaren van reizen en
verblijf in het buitenland in
vloed hebben, is merkbaar. En
kele schilderijen refereren hier
aan, zoals bijvoorbeeld de ab
stracte, landschappelijke expres
sie van Nerja en het werk Anda-
lucia, waarin de belijning van
een flamencodanseres zichtbaar
is.
Tentoonstelling t/m 6 maart in
Echo-Audio, De Jongeslraat 1, Ter-
neuzen. Geopend: di.-vr. 13-18
uur, vr. 19-21 uurenza. 10-17 uur.
Bosboom
flZEN - Jorien Brug-
^Terneuzen is bekend
'Mend kunstenaar. Sinds
'laren schrijft ze ook ge-
n Die ontlokten zo veel
Re reacties, dat ze be-
'-eeft haar poëzie te bun-
ender de titel Kleine
'aanleiding was de kunst-
•statie 'Dijken van wij-
s vorig jaar nabij Hern
ial werd gehouden. Brug-
-akte daarvoor betonij-
rentouren van Zeeuwse
8, met daarbinnen onder
pichten die ze had ge-
veel reacties van pu
tmensen lazen ze blijk-
aandacht en plezier,
■jajig werd ook gevraagd
®oundel te koop is. Maar
helemaal geen bundel!
-•r'd hebben enkele men-
'«angemoedigd om mijn
te bundelen. Dat is
want je legt hiermee
Mei bloot."
Ze schrijft al een jaar of zes. „Ik
ben nu eenmaal graag met taal
bezig. Ik lees ook veel en luister
graag naar teksten. Bij gebeurte
nissen die indruk op me maken
borrelen er vanzelf woorden op.
Die rijgen zich geleidelijk aan
een, totdat er een zin ontstaat.
Die laat ik liggen tot er weer
op de dijk
de hoge dijk verdraagt mij zon
der klagen
zijn groene rug biedt onder stil
protest
een ligplaats aan mijn moede
lijf
hier wil ik blijven,
op dit hellend vlak van groen
dat mij zal dragen in de tijd
- een eeuwigheid van rust -
om tussen schepen door
die nimmer anders zagen
dan mijlenverre kust,
de schittering te ontwaren
van licht op het getij
waar vind ik mooier kijk
op leven dan liggend
op mijn groene dijk?
een zin bijkomt. Na een aantal
maanden staat er op die manier
uiteindelijk een gedicht. Als ik
het probleemloos kan declame
ren, dan is het voor mij af. Als
ik ergens blijf haperen, dan
weet ik dat het nog niet hele
maal goed is."
Het zijn veelal persoonlijke en
toegankelijke gedichten, over za
ken die haar boeien of raken.
„De Schelde is voor mij bijvoor
beeld een grote inspiratiebron,
zoals bijvoorbeeld blijkt uit het
gedicht Op de dijk. Het kunnen
ook ontmoetingen zijn die een
bepaalde emotie teweegbrengen
en die een invloed op je eigen le
ven hebben. Voor mij is het voor
al belangrijk dat je daarna weer
thuiskomst, zowel letterlijk als
figuurlijk: dat je dicht bij jezelf
blijft."
Foto
Haar beeldend werk en poëzie
zijn steeds meer verstrengeld ge
raakt. Tijdens het schilderen ko
men soms woorden in haar op
en omgekeerd kan een gedicht
ook weer tot een schilderij lei
den. In de bundel is bij elk ge
dicht dan ook een foto van het
bijbehorend beeldend werk afge
drukt.
De meeste van die werken zijn
vanaf 3 februari te zien in de
Walcherse galerie De Osseberg.
Bij de opening zal Brugmans de
gedichten voordragën, maar ze
gaat nog een stapje verder: een
of twee gedichten zal ze zingen,
samen met mede-exposante
Betsy de Jonge uit Heinkens-
zand. „Haar man is veel met mu
ziek bezig. Hij speelt en compo
neert en vond het een uitdaging
om mijn poëzie op muziek te zet
ten. Dat vind ik heel mooi, maar
ook heel spannend."
De bundel 'Kleine leegte' van Jo
rien Brugmans, uitgegeven in ei
gen beheer, is vanaf half februari
verkrijgbaar in diverse boekhan
dels in de provincie en bij kunst
handel en lijstenmakerij LML in
Hulst. Prijs: €7,50.
Brugmans exposeert samen met
Betsy de Jonge (keramiekvan 3 fe
bruari t/m 3 maart in boerderijga
lerie De Osseberg bij Sint Laurens.
Haar werk is ook te zien op de
Schelde-expositie, van 22 februari
t/m 24 maart in galerie De Cleene
Houttuyn in Middelburg.
Werk van Geertje van Schayk. foto Peter Nicolai
0$ Drie weken na-
jjfn huishoudelijke hulp
[na de WMO, begint de
ih 4 in de praktijk te laten
„We denken toch dat
I een andere hulp gaan
als hun zorgindicatie in
7 [0 verandert. Of meerde-
«verleners. Terwijl we dat
m id wilden."
KJ -0 uit Pank Wisselingh.
4 ~rt voor zorgaanbieder
'1. Êuiszorgteams aan van
gnden, verzorgenden en
!>- jjhilpen in de Ooster-
jegjo. Ze was ook nauw
ja bij de voorbereidin-
fa v de aanbesteding van
ioudhulp in de WMO.
a P:0 mooi aan het Zeeuw-
n
Ca wie van het Zeeuws mo-
a elke aanbieder, groot
r kans maakt om in een
Is mogen werken, mits ze
ji kwaliteitseisen voldoet.
nadert de samenwerking
i ii is om bepaalde zorg in
as sbevolkte regio te geven,
organisatie alleen niet
r Omdat er veel aanbie-
tanregiozijn - inde on-
l3 srtien - kunnen samen-
p die al bestonden ook
h z. Dat is goed voor de
'J kt Zeeuwse model zijn
i roar?
a sa die nog een geldige
hebben volgens de
sing. w rden komend
ir opnieuw beoordeeld
'icemeente. De gemeen-
siets strenger te indice-
tmensen die teruggaan
f-rie 2 naar 1 wordt het
Pank Wisselingh.
lastig uitleggen dat hun hulp
niet meer zoveel mag doen als
eerst. Bovendien moeten we een
andere hulp inzetten: van die
14,50 euro vergoeding kunnen
wij geen werkgeverslasten afdra
gen voor getrainde thuishulpen.
Öf zelfstandig werkende huis
houdhulpen voor dat bedrag
wel hun sociale voorzieningen
kunnen regelen, vraag ik me
ook af."
Welk verschil maakt de nieuwe
indicatiewijze voor de zorg?
„Huishoudhulp in de WMO
moet meer zijn dan een 'witte
werkster'. Er is altijd wat aan
de hand. Mensen zijn oud, onze
ker, ziek, kwetsbaar. Het moet
klikken; zo iemand is toch drie
uur in huis omdat jij het zelf
niet meer kunt. En het is de
vraag of deze mensen werkgever
kunnen zijn voor hun huishoud
hulp. Van de wet moeten zij het
zelf doen."
Hebben de gemeenten het zorg-
aspect in de huishoudhulp vol
doende meegenomen?
„We merkten het nog in decem
ber, als allerlei formulieren bin
nenkomen van de zorgverzeke
ring, energiebedrijf Delta, enzo
voorts. Mensen vragen dan de
Als het zo 'n goed systeem is,
waarom is het dan niet vanzelf
overal in Nederland ingevoerd
„Niet alle gemeenten denken
daar hetzelfde over. Sommige
vinden de prijs het belangrijk
ste. Er zijn ook gemeenten die
dit gewoon nog niet bedacht
hebben."
Maar komt de motie niet te laat?
De WMO is toch al ingevoerd?
„Er gaat in iedef geval een sig
naal van uit, denk ik. Een aan
tal gemeenten heeft de invoe
ring opgezouten. En waar het
niet dit jaar meer kan, kan het
in de toekomst wel."
Gaat uw motie het halen?
„Dat weet ik niet. Misschien
zegt de Kamer toch dat we het
aan de gemeenten zelf moeten
overlaten. Maar omdat de meer
derheid van de fracties in het be
grotingsdebat over Volksgezond
heid aangaf dit zo'n goed sys
teem te vinden, heb ik uit poli-
tiek-strategische redenen die
motie ingediend. Als jullie er
echt van overtuigd zijn, dacht
ik, laat dat dan ook maar zien."
Volgende week, waarschijnlijk
dinsdag, wordt gestemd over de
moties en amendementen bij de
begroting van Volksgezondheid.
door Ernst Jan Rozendaal
DEN HAAG - Nederland kan
een voorbeeld nemen aan de ma
nier waarop in Zeeland de Wet
op de Maatschappelijke Onder
steuning (WMO) is uitgevoerd.
Vindt Agnes Kant, Kamerlid
van de SP. Ze heeft daarom een
motie ingediend om het 'Zeeuw
se model' overal in te voeren.
Waaróm heeft u dat voorge
steld?
„Het viel me op dat bij alle pun
ten van kritiek en nadelige ge
volgen van de WMO steeds werd
gewezen op gemeenten waar ze
het anders doen. Gemeenten in
Zeeland. Dat bracht mij op een
idee. Als dat echt zo'n goed sys
teem is, waarom zouden we
daar dan geen wet van maken?"
Vindt u het zelf ook zo'n goed
systeem?
„Wil je het eerlijk weten? Eigen
lijk vind ik dat die hele aanbe
steding van de zorg uit de wet
moet. Dat gaat helaas niet. Dit
is een mooie tussenoplossing.
Een systeem waarbij de nadelen
van die aanbesteding zo veel mo
gelijk worden gecorrigeerd. Het
biedt de beste waarborgen voor
kwaliteit, zoals een vaste hulp,
en toch ook een breed aanbod,
dus keuzevrijheid."
Een thuiszorgspecialist helpt een cliënt met de afwas. Door een andere zorg-indicering moet de vertrouwde huishoudelijke hulp soms
plaatsmaken voor een ander. foto GPD/Freddy Schinkel
