>zc
Op versiertoer
met kralen
In L'Avenir leer je hoe het later moet
Horloge
Weekshirts
Pronkstuk
])c imtk
um
zaterdag 6 januari 2007
Kralen lijken kleine, onbenullige dingetjes. Toch worden ze wereld
wijd al honderdduizend jaar gebruikt ter versiering of om een
boodschap over te brengen. Het Tropenmuseum in Amsterdam laat in
de expositie 'Pracht Kraal' zien hoe allerlei culturen zijn beïnvloed
door de kraal, van bruidsgewaden uit Afrika tot een met pailletten be
werkt schaamlapje van David Bowie.
pop in een pikante outfit ontworpen
door John Galliano voor Dior, bestaan
de uit een paar lapjes van kraaltjes die
de edele delen bedekken. Voor zo'n ex
clusief ontwerp betalen de rijken der
aarde torenhoge bedragen. Maar in be
paalde Afrikaanse culturen behoort dit
Expositie
Pracht Kraal
soort kledingstukken tot de standaard
uitrusting voor een rituele dans. Zo
zijn er diverse schaamschortjes te zien
van aan elkaar geregen kraaltjes, soms
ook behangen met schelpjes en munt
jes, voor een lekker rinkelgeluid bij het
uitvoeren van de dans.
Er is ook een westerse variant van de
schaamschort te zien, waarin David Bo
wie ooit het podium beklom. Het minus
cule lapje is gemaakt van spijkerstof en
bewerkt met roze pailletten.
Ook legendarische filmsterren als Mari
lyn Monroe en Mariene Dietrich wisten
wel raad met pailletten. Natuurlijk
moesten zij van het doek af spetteren,
maar omdat films in hun tijd in
zwart-wit gedraaid werden was het na
tuurlijk onmogelijk om ze er'met hun
kledingkleur extra uit te laten sprin
gen. Daarom werden hun jurken over
goten met pailletten en glaskralen. Een
pronkstuk op de tentoonstelling is een
half doorschijnend glitterjurkje dat Ma
rilyn Monroe droeg in Some Like It
Hot terwijl ze als Sugar Kane 'I wanna
be loved by you' zong. Op een video
scherm komt de filmscène voorbij. Dat
de kraal zich ook leent voor humoris
tische interpretaties, laat bijvoorbeeld
Hinke Luiten zien.
Deze Nederlandse ontwerpster van
'draagbare kunst' maakte speciaal voor
de tentoonstelling een gigantische jurk
van rode synthetische stof waarop in
totaal 9350 knopen zijn vastgestikt.
Een bijpassend handtasje maakt de
tien kilo wegende creatie af.
Ook ludiek zijn de eetbare jarretels van
Spencer Fleetwood uit Engeland,
een bedrijf dat lingerie maakt van de
bekende snoepkettingen met mierzoete
pastelkleurige kraaltjes. En met rol
schaatsen die volledig uit kraaltjes be
staan, glitterende plateauschoenen van
Madonna en met schelpkraaltjes be
plakte teenslippers van de Albert Cuyp
laat 'Pracht Kraal' zien dat dat mi
nuscule voorwerpje na honderddui
zend jaar nog steeds inspireert.
Anneke Stoffelen
'Pracht Kraal', in het Tropenmu
seum Amsterdam, Linneausstraat 2.
Dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00.
Meer info: www.tropenmuseum.nl.
geldt ook dat munten behalve als be
taalmiddel, in sommige culturen als
versiering worden gebruikt door er een
gaatje in te boren. Er is op de expositie
een mooi voorbeeld van een 'geldhoed'
van een negentiende eeuwse Palestijnse
bruid. Op een ondergrond van gekleur
de kraaltjes zijn munten vastgemaakt,
die onderdeel zijn van de bruidsschat
die de bruidegom aan de vader van de
bruid moest betalen. Bij bijzondere ge
beurtenissen na het huwelijk, zoals een
geboorte, kreeg de vrouw er nieuwe
munten bij die op de geldhoed vastge
maakt werden. Zo ontstond een draag
bare spaarrekening. Hoe meer munten,
hoe meer status een vrouw had. Maar
ook als de intrinsieke waarde van de
kralen nihil is, hebben kledingstukken
bijna altijd een symbolische betekenis.
De koningslaarzen en bijpassende
kroon van de Yoruba stam uit Nigeria
bestaan volledig uit minuscule kleurige
kraaltjes. Juist die specifieke kleuren
combinatie mag alleen door de koning
worden gedragen. In de Zulu-cultuur
communiceren jongeren liefdesbood
schappen met kralen. Als een meisje
een jongen leuk vindt, maakt ze een ket
ting voor hem met een bepaalde kleur
code. Is de verliefdheid wederzijds, da.n
draagt hij hem ook.
Pikant
Omdat in de tentoonstelling westerse
haute couture naast Afrikaanse en
oriëntaalse pronkstukken wordt gepre
senteerd, is goed te zien hoe ontwer
pers van de grote modehuizen zijn beïn
vloed door andere culturen. Vlakbij de
ingang van 'Pracht Kraal' staat een
Pracht Kraal presenteert westerse haute couture naast Afrikaanse en oriëntaalse pronkstukken. foto GPD/Alique
Archeologen hebben met allerlei
vondsten aangetoond dat de mens
al zeker vanaf 100.000 voor Christus be
zig was zichzelf te versieren. Schelpjes,
haaientanden maar ook wervels van
dieren werden doorboord en aan een
stuk touw gehangen. Het Tropenmu
seum laat in de expositie 'Pracht
Kraal van Madonna tot de Masaï' enke
le voorbeelden zien van kettingen van
wervels en tanden. Veel later, na de uit
vinding van de glaskraal rond 3500
voor Christus, gingen kralen ook als
ruilmiddel fungeren in de internationa
le handel. In de koloniale periode was
het gebruikelijk dat schepen uit bij
voorbeeld Amsterdam glazen kralen
meenamen naar Afrika om ze daar te
ruilen tegen goud, ivoor, palmolie en
slaven. De prijs van een slaaf was ge
lijk aan een kralensnoer met de afme
ting van zijn middelomvang. Andersom
Rolschaatsen 'Babe Rainbow Skater', in bruikleen gege
ven door Tom Wegman, Iowa (VS). foto GPD
Plateauschoenen
van Madonna uit 1
1992, die ze droeg tij- 1
dens haar Girlie Show
Tour. De schoenen van 1
Dolce Gabbana zijn ge
maakt van glaskralen, leer 1
en textiel. foto GPD
Vintage sloeg ooit vooral op po
pulair tweedehandsspul, maai'
inmiddels wordt het gebruikt
voor alles wat er maar enigszins
versleten uitziet. Zoals het horlo
ge van Nautica, dat zowel als
zakhorloge als rond de pols ge
dragen kan worden.
Het uiterlijk is wat ouder ge
maakt dan het klokje werkelijk
is. Ze worden geleverd met een
leren band en een stalen ketting
voor in vest- of broekzak. Prijs:
189 euro.
Marc Newson is een industrieel
ontwerper die voor denimmerk
G-Star al enkele jaren een eigen
lijn ontwerpt. Dit keer heeft hij
een reeks T-shirts, voor elke dag
van de week een, waarbij zijn
eigen naam dé hoofdrol vervult.
Elke dag van de week heeft een
andere letter uit de naam
Newson, öjïgèlëiikt' 'niet wat die-
renafbeeldingen. Voor de zeven
de dag heeft hij alle prints ach
ter elkaar gezet. De overheersen
de kleuren zijn rood, wit en
blauw.
Het Belgische lingeriemerk Ma
rie Jo bestaat 25,jaar. Het merk
uit Schellebelle viert dat onder
meer met een voorjaarscollectie
die een lust is voor het oog.
Dat geldt zowel voor de wat jon
gere lijn Marie Jo l'Aventure,
met veel kleur en de nadruk op
draagbaarheid, als voor de Hau
te Lingerie-collectie, met veel
oog voor details. Pronkstuk van
die laatste collectie is een torse-
letje met slip, vernoemd naar
Evita Perón. Het bloemdessin is
geborduurd op transparant tule
en afgezet met glanzende strik
jes. Het setje is ook verkrijgbaar
in het zwart.
Redacteuren Edith Ramakers en Ray
mond de Frel beschrijven in de serie De
Smaak van Edith en Raymond hun er
varingen in Zeeuwse eetgelegenheden.
Na de dure decembermaand houden zij
de hand op de knip en geven daarom
niet meer dan vijftien euro per persoon
uit. Vandaag: restaurant L'Avenir in
Temeuzen.
Wat een drukte op het schoolplein.
En ook in de kantine kan je
haast over de koppen lopen. Het is mid
dagpauze op het ROC Westerscheldecol-
lege en dus banen we ons tussen de
scholieren een weg naar het praktijklo
kaal van de horecaleerlingen, dat beter
bekend staat onder de chique naam
L'Avenir. Eenmaal binnen wijst niets
er meer op dat we in een school zijn.
Sfeervolle verlichting, comfortabele
stoelen met rode bekleding, ruim opge
stelde tafels... het lijkt verdorie wel een
echt restaurant! En dat moet ook.
Want wat is nou een betere leerschool
dan de praktijk? Precies. Mede daarom
ith <$t l^atjuxokd
wordt L'Avenir gesponsord vanuit het
bedrijfsleven. Docenten, leerlingen,
maar vooral veel 'buitenstaanders' we
ten de weg naar L'Avenir steeds beter
te vinden. Reserveren is noodzaak.
Hoofdreden? Het is er goedkoop, maar
toch vaak lekker. Elk bord wordt im
mers voor de gang van keuken naar ta
fel nog eens door een docent bekeken.
Een schoonheidsfoutje wordt de leerlin-
¬c van de tafel
„Raymond, echt waar, ik heb voor min
der mijn mond, open gedaan.
gen vergeven, maar grote blunders wor
den net buiten de klapdeur de kop inge
drukt. „Toch moet je er rekening mee
houden dat er iets fout kan gaan. De
kans dat hier een glas wordt omgesto
ten is nu eenmaal groter dan in een nor
maal restaurant. Het is hier vooral een
leerplaats", zegt docent Ludo Haers.
Hij heeft deze dinsdag de eerstejaars
scholieren onder zijn hoede. Jongens en
meiden die van de praktijkschool af
komstig zijn, veelal leerlingen met een
leerbeperking. We merken er bij bin
nenkomst helemaal niets van. „Goede
middag heren, welkom in restaurant
L'Avenir. Heeft u gereserveerd?", zegt
gastheer Renaldo Wojtal, die de oplei
ding tot horeca-assistent volgt. Ja, we
hebben gebeld, onder de naam Roe-
landt. Ik neem dit keer 'vriend van de
redactie' Lucien Roelandt mee, die zich
specialist noemt op het gebied van 'veel
en lekker eten voor weinig geld'. Of
nog liever: helemaal voor niets.
Renaldo schuift onze stoelen aan, waar
na hij ons een menu presenteert. Nee,
vandaag is er vanwege vele zieken geen
kaart beschikbaar. Dus moeten we eten
wat de pot schaft: een varkenspiccata
(een soort schnitzel) met pasta, toma
tensaus, champignons, tuinbonen en
tfeoondetinij
Prijs-kwaliteit:
Entourage:****
Bediening aan tafel:
iV: Elelderheid van de kaart: nvt
-! Horen, zien en ruiken: Dooreen
'f kiertje naast het gordijn zien
we leerlingen op het school-
- plein, maar verder doet dit res
taurant zeker niet schools aan.
S Conclusie: Met zulke prijzen is
L'Avenir zelfs een concurrent
van de supermarkt. Alleen al
V daarom zeker voor keukendra- a
ma's een aanrader.
onvoldoende
matig
voldoende
goed
uitstekend
worteltjes. En als dessert een blader
deegkoekje met een bolletje vanille-ijs,
appelvulling en warme chocoladesaus.
Keurig opgediend, op een klein beetje
morsen op de rand van het bord na.
Renaldo doet zijn stinkende best, is
hartstikke beleefd en laat zich niet van
zijn stuk brengen. Alsof hij allang weet
dat wat wij krijgen goed is. En dat is
het: simpel, maar lekker. „Raymond,
echt waar. Ik heb voor minder mijn
mond opengedaan" zegt Lucien. Zijn
mond valt later nog een keer open. Van
verbazing welteverstaan. Twee menu's,
één rode wijn en één cola leveren een
rekening op van 11,50 euro. Inclusief
twee pepermuntjes.
Restaurant L'Avenir in het ROC Wes-
terscheldecollege, Vlietstraat 11a, Ter-
neuzen. Tel: 0115-641725. Internet:
www.restaurantlavenir.eu. Open: ma
t/m vr 12.00 - 13.30 uur. Wo diner van
17.30 tot 21.00 uur. Pinnen: ja. Roken:
nee. Vegetarisch: op aanvraag. Rolstoel-
vriendelijk: ja.
Restaurant L'Avenir in TerneuZen.
foto Peter Nicolai
