Waakhond zit in de verdrukking PZC Stille diplomatie Bush is succes PZC Cubaanse elite speculeert over veranderingen Zorgsector kijkt uit naar komst centraal computersysteem Onafhankelijke positie Verzwakte positie rechter-commissaris kan leiden tot juridische missers te gast 3 januari 1957 Een rechter-commissaris (rc) is een speciale rechter die zich bezighoudt met het 'zittingsrijp' maken van een zaak. Hij heeft een onafhanke lijke positie, in tegenstelling tot de officier van justitie, die zich vooral bemoeit met het vervolgen van een verdachte. De rc houdt toezicht op het op treden van politie en justitie tij dens een opsporingsonderzoek. Hij controleert of rechercheurs en officier van justitie zich aan de wet houden. Een rc kan al worden ingescha keld voordat een verdachte is aangehouden. Als de politie ie mand wil afluisteren moet ze toestemming wagen aan de rc, die moet beoordelen of de ver denking het 'tappen' rechtvaar digt. Ook als het openbaar mi- nisteiie (OM) of de verdediging getuigen of deskundigen wil len horen loopt dat via de rc. Zittingen vinden niet plaats in een zittingszaal. De rc zelf en de advocaat verschijnen dan ook niet in toga. GPD woensdag 3 januari 2007 door Tom Fawthrop In Cuba neemt de bevolking al voorzichtig afscheid van de op leeftijd zijnde revolutie leiders. Onder de opvolgers die zich warmlopen is Marie- la Castro. Met haar jeugdige passie brengt zij hoop op ver anderingen. De dochter van Raul Castro en directrice van het National Sex Education Centre houdt zich bezig met de weg die Cu ba moet inslaan. „We moeten experimenteren met wat goed werkt voor ons land en niet klakkeloos alle vrijmarkther vormingen doorlopen. We moeten kijken op welke ma nier staatsbedrijven beter kunnen functioneren." Mensen als Mariela Castro ge ven aan dat Cuba in het post-Fideltijdperk geleidelijk wil liberaliseren, zoweL op economisch als op sociaal ter rein. De nieuwe leiders die zich aandienen zijn voorname lijk kinderen van degenen die streden voor de communisti sche revolutie in 1959. Des kundigen verwachten geen ra dicale ommezwaai naar een li berale markteconomie en ook op sociaal vlak zullen veran deringen zich langzaam vol trekken. Maar iedereen is het erover eens dat er een nieuwe wind zal waaien. „De over gang heeft zich al voltrokken. De nieuwe generatie speelt hierin een belangrijke rol", stelt Latijns-Amerikaspecia- list Richard Gott. Openhartig Raul Casti'o, broer van Fidel en tijdelijk waarnemer, deelt enkele van zijn dochter's idee ën. Tijdens een toespraak voor studenten riep hij op 'zonder angst deel te nemen aan publieke debatten en ana lyse'. Minister van Cultuur Abel Prieto ï'eageert openhar tig op beschuldigingen dat i regering politieke websit censureert. „Het is onzin denken dat wij al die inform tie verborgen kunnen ho den", zegt hij, refererend ai de anti-.Castro websites. „I enige mogelijkheid tegensta! ders te verslaan is door h( een beter leven te bieden." Pietro is een van de weini| ministers die ooit de moi had het oneens te zijn met i president. Castro gaf hem de schuld van dat veel artie ten Cuba vei'lieten om in h buitenland te werken. Prie verwierp die aantijging, waa op Fidel Casti'o zich pubüek lijk verontschuldigde. „Prie is uiterst belangrijk. Sinds 1 minister is heeft hij voor ve Cubaanse kunstenaars i schrijvers ruimte gesehapi voor culturele expressie zegt Julia Sweig, directei van het Amerikaanse L, tijns-Amerikaans Onde zoekscentrum. Verwachtingen Tijdens een bezoek aan Cul afgelopen november, merk Sweig dat de verwachting onder regeringsmedewerke hooggespannen zijn. „Op al niveau's van de regering i binnen de communistisc! partij hebben de mensen vertrouwen in dat het regit de dood van Fidel Castro z overleven", aldus Sweig. D bleek ook uit de toesprat die Raul Castro onlangs hie tijdens de openingszittii van het nieuwe parlemer „Vertel de waarheid zonder te verdedigen. Wij zijn het z verantwoording af te leggi voor deze i'evolutie", aldus i inteiïm-president. Volge; Sweig zijn de pogingen v; de regering'-Bush om verand ringen in Cuba teweeg brengen, steeds irrelevant nu de nieuwe generatie me macht krijgt. GPD formatie die een verdachte vrij pleit. Een officier heeft een an der belang: die wil iemand ver oordeeld krijgen." Missers Ook ï'echters zijn niet tevreden met de huidige rol van de rc. „Hij heeft steeds minder grip op het strafdossier", zegt Hans Mi lius van de Raad voor de Recht spraak. „Dat is een risico voor de waarheidsvinding." Recente justitiële missei's, zoals de Schie dammer Parkmoord, hebben die stelling bewezen. Voor de moord op de negenjarige Nienke zat een man onterecht vast, om dat politie en justitie zich op hem hadden blindgestaard. Of dat in de oude situatie niet zou zijn gebeurd, zal Milius niet be weren. Maar het toont wel aan dat de officier van justitie wat al te machtig is geworden, meent hij Milius trekt een vergelijking met de jeugdzorg. „Tien jaar ge leden bemoeide de kinderrech ter zich echt met een zaak. Plij zat er bovenop, kende elk detail. Nu heeft hij vooral een toetsen de rol en vraagt iedereen zich af wie nog het overzicht bewaart. Zo is het met de rc ook." Er kleven echter ook nadelen aan een sterkere rol voor de rc, waarschuwt Martin Holierhoek. „Een rechter die met de politie meedenkt kan besmet raken. Kan die nog wel beslissen over het vooran'est van een verdach te? Een re moet juist afstand be waren." Babyluier Holierhoek stapt na vijf jaar over naar de sector familierecht. Hij zal het werk gaan missen, zegt hij. „Drugs verstopt in bankstellen, onder vloeren en in rugzakjes: ik heb het allemaal meegemaakt. Een collega was laatst bij een huiszoeking toen zijn griffier hem vroeg eens aan de luier van een baby te voelen. En wat bleek? Er zat cocaïne in! Dat soort dingen vergeet je nooit meer." GPD De naam van Willem is uit pri- vacy-overwegingen gefingeerd. Hij houdt toezicht wanneer de politie een huis doorzoekt, be slist of een verdachte langer in de 'cel moet blijven en hoort ge tuigen. De rechter-commissaris speelt een belangrijke rol in het strafonderzoek. „Stoere kerels zitten hier als een klein kind te huilen. door Jan Salden Willem* (21) zucht en wrijft door zijn blonde haar. Hij slaat zijn handen voor zijn ge zicht. „Nu ben ik mijn baan kwijt", zegt hij met overslaande stem. „Maar ik wil een normaal leven. Gewoon mijn werk doen en dan naar huis. Net als ieder een." Onbekend De rechter-commissaris is onbe kend bij het grote publiek. Toch verricht hij belangrijke taken in het strafproces. Dat gaat verder dan beslissen of een verdachte langer vast moet blijven. Zo hoort hij ook getuigen en moet Rechter-commissaris (rc) Mar tin Holierhoek heeft Willem net verteld dat hij twee weken lan ger moet blijven vastzitten. Hij wordt ervan verdacht een tv te hebben gestolen. Willem zelf zegt dat hij onschuldig is, maar volgens Holierhoek zijn er wel degelijk aanwijzingen dat hij een plasmascherm uit een win kel heeft meegenomen. Hij staat bekend als een veelpleger. Will ems'gesnik gaat over in hui len. „Ik ben geen crimineel. Ik hoor niet in de bajes." Tever geefs. De deur zwaait open: par ketpolitie. „Ga je mee?" WiÜem is één van de zes ver dachten die Holiei'hoek, hoofd van het kabinet re in Rotter dam, vandaag ziet langskomen. Niet in een zittingszaal, maar in een normale werkkamer. „Het is allemaal nog vers als mensen hier komen", zegt hij. Deson danks zijn verdachten over het algemeen rustig. De alarmknop onder zijn bureau heeft hij nog nooit hoeven gebruiken. „De stoerste kerels zitten soms als een klein kind te huilen." Een veelpleger voor de rechter-commissaris bij de rechtbank. hij toestemming geven voor de inzet van bijzondere opsporings methoden, waaronder het afluis teren van telefoons. „Het is mijn taak kritische vra gen te stellen aan de officier van justitie, vertelt Holierhoek. „Waarom moet meneer x wor den getapt? Hoe lang moet dat doorgaan? Bij twijfel wijs ik ver zoeken af." Dan zijn er nog de huiszoekin gen. Daarbij controleert de rc of de politie zich aan de regels houdt. „Zodat de juiste spullen in beslag worden genomen", zegt Holierhoek, „en er niks on nodig wordt stukgemaakt," De rol van de rc in het straf proces is de afgelopen jaren da nig veranderd. Waar hij voor heen het opsporingsonderzoek van de politie leidde, doet nu de officier van justitie dat. De oude foto Guido Benschop/GPD onderzoeksrechter is niet meer. Advocaten zijn daar niet geluk kig mee, zegt de Amsterdamse raadsman Stijn Franken. „Het maakt nogal uit of een onpartij dige rechter of een aanklager het strafdossier samenstelt. De eerste zal veel meer letten op in- Sinds ruim tien jaar geldt het als dé oplossing voor veel medi sche fouten en wachtlijsten in de zorg: een computersysteem dat de gegevens van patiënten toegankelijk maakt voor alle art sen. Hoewel ogenschijnlijk sim pel, is het er nog steeds niet. door Hans van Soest Bijna 800.000 volwassenen hebben de afgelopen jaren verkeerde medicijnen gekregen of een verkeerde operatie of be handeling ondergaan, domweg omdat de behandelend arts geen of verkeerde gegevens over de patiënt had. Geraamde kos ten: 1,4 miljard euro per jaar, waarvan een groot deel uitke ringskosten omdat sommige pa tiënten blijvend invalide raken. Dat bleek drie jaar geleden uit onderzoek van de koepel van pa tiëntenverenigingen NPCF. Veel :is er sindsdien niet veranderd. De oplossing lijkt zo simpel: één computersysteem waarin huis artsen, ziekenhuizen en apothe kers de medische voorgeschiede nis van patiënten kunnen nale zen. Ook wachtlijsten in zieken huizen zouden aanzienlijk kor ter worden, omdat een patiënt hetzelfde onderzoek bij een an dere arts niet telkens opnieuw hoeft te ondergaan. Al meer dan tien jaar wordt daarom gespro ken over een elektronisch patiën tendossier (EPD). Maar op wat regionale proeven na, komt het nauwelijks van de grond. „Als het echt zo simpel was, was het elektronisch patiëntendos sier er allang geweest", zegt El len Havenaar van het Nationaal ICT-Instituut in de Zorg (Nic- tiz), dat de invoering van het sys teem coördineert namens het mi nisterie van Volksgezondheid. Momenteel worden in elf regio's voorbereidingen getroffen voor invoering van een deel van het EPD: registratie van iemands medijngebruik voor apothekers en huisartsen. Deze week wordt dat in de grote regio's Amster dam en Rijnmond ingevoerd. In Twente wordt geëxperimen teerd met elektronische over dracht voor waarnemend huis artsen. Maar het zijn slechts on derdelen van het EPD zoals het uiteindelijk moet worden. In de toekomst moet een behandelend arts met één druk op de knop be halve medicijngebruik bijvoor beeld ook digitale röntgenfoto's of uitslagen van laboratoriumon derzoek kunnen opvragen. „Met een slag om de arm voorzien wij dat het nog zeker tot eind 2008 duurt eer alle ziekenhuizen, huisartsen» en apothekers via de computer met elkaar kunnen communiceren"zegt Havenaar. Dat het lang duurt, heeft meer dere oorzaken. Allereerst een technische. Alle ziekenhuizen en apothekers hebben nu eigen computersystemen, die niet zo maar aan elkaar te koppelen zijn. Havenaar: „We hebben er- voor gekozen niet één systeem van bovenaf op te leggen. Dat is in Engeland gebeurd en daar functioneert het niet goed. Daar om willen we dat de systemen met elkaar informatie uitwisse len. Er komt geen centrale com puter waarop alle gegevens van iedereen worden opgeslagen." Vorig jaar is zo'n gedeeld uitwis selingssysteem opgezet. Nu moe ten alle afzonderlijke computer systemen daarop worden aange sloten. Dat kost tijd. Verder werkt de politiek traag. Havenaar: „De Eerste Kamer moet nog steeds beslissen over de invoering van een burger ser vicenummer voor iedere Neder- lander, waarmee artsen en apo thekers toegang krijgen tot ie mands medische gegevens." Privacy Ook was er lange tijd veel te doen over de bescherming van privacy. De gegevens mogen niet voor iedereen toegankelijk zijn. En patiënten moeten kun nen weigeren dat hun informa tie door andere artsen op te vra gen is. „Al blijkt bij proeven dat vrijwel niemand daar een pro bleem van maakt", zegt Iiaven- aar. „Want wie wil er nu tien keer hetzelfde verhaal vertellen bij verschillende artsen?" Ook in de medische wereld bestond er lange tijd weerstand. Reden: de kosten. Uiteindelijk moet de invoering van het systeem door de sector zelf worden betaald, Havenaar: „Gelukkig is ieder een er nu van overtuigd dat het EPD er moet komen, Wel moe ten beroepsox'ganisaties nog re gels opstellen welke informatie wel en welke niet wordt doorge geven aan anderen. GPD Toeristen kunnen vanuit het Zuid-Koreaanse Paju een blik werpen op het politiek geïsoleerde Noord-Korea. foto Lee Jae-Won/RTR George W. Bush heeft van Irak een treurige puinhoop gemaakt, maar niet zijn hele buitenlandse beleid is mislukt. Hij onderhan delt weer met Noord-Korea, de VN-Veiligheidsraad stelt sanc ties in tegen Iran en de relaties met China zijn opgepoetst. Goedkeuring van een nieuw nu cleair akkoord door de Senaat il lustreert de verbeterde verhou ding met India. door Ruud van Dijk Historici zullen de Ameri kaanse president George W. Bush niet voor alles een on voldoende geven. Als de Taliban in Afghanistan op afstand wor den gehouden heeft Washington het land geholpen een nieuw be gin te maken. De kwestie Dar- foer is een van de grote trage dies van onze tijd, maar histori ci memoreren waarschijnlijk ook dat de Verenigde Staten van alle westerse landen het meest hebben gedaan om het moorden tot staan de brengen. Omdat toekomstige historici on ze tijd ook in het bredere kader van de globalisering bezien, zul len zij de succesvolle diplomatie van de regering-Bush met China en India op waarde weten te schatten. Toen Bush twee jaar geleden aan zijn tweede ambtstermijn begon, benoemde hij zijn ver trouwelinge Condoleezza Rice tot nieuwe minister van Buiten landse Zaken. Zij zou de belan gen van het State Department beter behartigen dan haar voor ganger de relatieve buitenstaan der Colin Powell, zo was de ver wachting. Begin 2005 was wel duidelijk dat de eigenmachtige, militaris tische manier waarop de Vere nigde Staten de buitenwereld te gemoet traden tijdens de eerste termijn van president Bush ave rechts werkte. Diplomatie zou daarom prominenter aan een overigens onveranderde ideolo gie worden gekoppeld. Bush behandelde in zijn tweede inaugurele rede vooral de ver breiding van 'de vrijheid'. De suggestie was dat dit minder via de krijgsmacht zou gebeuren. In Irak waren soldaten nog onmis baar, maar bij andere crisishaar- den kon er misschien meer ge praat worden en minder gescho ten. Misschien. Het gevaarlijke nucleaire programma in Iran is zo'n brandende kwestie, Onder Rice begonnen de VS pogingen van Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland te steunen om het veiTijkingsprogramma voor ura nium van Teheran door middel van praten te beëindigen. Het ge bruik vari geweld is voor Was hington niet van tafel, maar erg veel hoor je hier niet meer over. Bush spreekt ook niet meer over Iran als onderdeel van de 'as van het kwaad' al is duidelijk dat hij zijn mening over het fun damentalistische regime niet heeft veranderd. De diplomatieke aanpak (veel Europeanen zien die als superi eur) lijkt natuurlijk tegenover regime's als dat in Teheran net zo ineffectief als de .alternatie ven. Daarbij biedt een gemeen schappelijke internationale koers andere mogendheden vol op kans die aanpak uit eigenbe lang' te ondermijnen. Rusland en China zijn hier meesters in. On dertussen richt iedereen zijn kri tiek op Washington alsof de VS verantwoordelijk zijn voor alles wat er in de wereld mis gaat. Noord-Korea en zijn kernwa penprogramma is nog zo'n voor beeld. Plet standpunt van de re gering-Bush om dit probleem al leen te bespreken in het het fo rum van zes landen waarbinnen de VS met Noord-Korea onder handelen is zo gek nog niet. (De andere leden zijn China, Zuid-Korea, Japan en Rusland.) Plet misdadige regime in Pyon gyang is evenzeer een regionaal probleem als Washingtons kop zorg, China en Rusland werken hier misschien minder tegen, PENSIOEN - De heer Bakker uit de Amsterdamse Boter- diepstraat is de eerste Neder lander die een AOW-uitkering heeft ontvangen. Minister Suurhoff van Sociale Zaken, stelde bij de gelegenheid dat het bedrag niet van hem af komstig was, maar van de ge hele Nederlandse bevolking. VEERBOOT - C. Kammeraad, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor de Zeeuwse Eilanden is 'zeer teleurgesteld' in de minis ter van Verkeer en Waterstaat nadat het verzoek om een twee de veerboot voor de lijn Vlissin- gen-Breskens is afgewezen, voorzitter vreest dat het v keer hopeloos vastloopt zi der tweede veer. „Het geh vervult de Zeeuwen met bitt held en wrevel", zo meer Kammeraad. CHROESJTJOV - Waarnem hebben na het horen van nieuwjaarstoespraken van p tijleider Chroesjtjov gecoii deerd dat de Sowjet-U: weer een harde anti-weste lijn gaat volgen. Chroesjt riep de leiders van de So jet-republieken op vooral, blijven vechten tegen het im] Halisme. maar bondgenoot Zuid-Korea weigert de druk op te voeren. Zo is het voor een regime dat toch al nauwelijks te beïnvloeden is, betrekkelijk eenvoudig om tijd te rekken en voort te bouwen aan zijn nucleaire arsenaal. Bush heeft nog twee jaar te gaan. Hij moet schipperen met een Democratische meerderheid in het congres en alles komt meer in meer in het teken te staan van de presidentsverkie zingen in 2008. Hoewel de presi dent dan snel tot weinig meer in staat is', kan hij toch gemakke lijk voor riskante beslissingen komen te staan. Vooral de situa tie rond Noord-Korea kan snel escaleren, evenals die in Iran. Bush' reactie zal in hoge mate bepalend zijn voor het oordeel van de geschiedenis over zijn ambstermijn - Irak of geen Irak. Ook in Afghanistan en Darfoer kan hij nog belangrijke succes sen boeken, al blijft het de vraag of al deze problemen wel effectief kunnen worden aange pakt. Als Bush het diplomatieke initiatief blijft zoeken en de Na- vo, Rusland en China hem wel willender tegemoet treden, kun nen de komende twee jaar nog dê minst slechte worden van zijn tweede ambtstermijn. Dr. Ruud van Dijk is historicus en verbonden aan de Universi teit van Wisconsin-Milwaukee Hoofdredactie: Peter Jansen Ane Leen Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redaelie@pzc.nl Lezersredacteur: Edith Ramakers Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax; (0113)315609 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraatl 8 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax. (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel, (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@p2c.nl Hulst: Het 's-Landshuis Steenstraat 37, 4561 AR Hulst Tel: (0114)371379 Fax: (0114)371380 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111 >454647 Fax: (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren Goes, Zierikzee en Hulst: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.11l Bezorgklachten: 0800-0231231 Maandag t/m vrijdag vóór 15.00 uur gebeld, nog dezelfde dag nabezorgd; zaterdag vóór 12 uur. E-mail: lezersservice@pzc.nl Fax:(076)5312330 Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 21,50 n.v.t per kwartaal: 61,50 64,50 per jaar: €236.00 239,00 Voor toezending per post geldt een toeslag, E-mail; lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. U ontvangt een schriftelijke bevestiging. PZC. t.a.v. lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,30 zaterdag: 1,85 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35,93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uilgevoe overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgei de Regelen voor het Advertentïewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantoorurei zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (076)5312550 Fax. (076)5312340 Personeelsadvertenties: Tel: (076)5312240 Fax:(076)5312340 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (076)5312104 Fax. (076)5312340 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0113)315570 Fax: (0113)315571 Business to Business/Onroerend goe Tel: (076)5312277 Fax:(076)5312274 Internet: www.pzc.nl/service/adverterer Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Couran aan ons verstrekte gegevens hebben w (abonnementen)administratie en om u te (laten) inforrr ducten van de titels en de werkmaatschappijen von Wegener of di de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit zerssorvice, Postbus 31,4460 AA Goes. olijk melden bij: P20, Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2007 | | pagina 4