i
Monument krijgt
plek bij Colijnsplaat
Stop borstkanker 9 Geef voor onderzoek
weekenddiensten
Speciale vangstinstallaties betalen zich uit
de Zonnebloem*
"Ik draag het lint omdat
het mij óók kan overkomen."
vrijdag 29 december 2006 sljj
door Frank Balkenende
COLIJNSPLAAT - Het monu
ment voor de 117 verdronken
dorpen in Zeeland komt vrijwel
zeker in de buurt van Colijns
plaat. Een werkgroep onder
zoekt momenteel twee geschikte
plaatsen ten westen en ten oos
ten van het dorp.
Gedeputeerde H. van Waveren
wil in het eerste kwartaal van
2007 de knoop doorhakken. Na
dat het dorp Kats in september
niet alleen het omstreden ont
werp van kunstenares Lydia
Schouten had afgewezen, maar
eigenlijk helemaal geen monu
ment bliefde aan het strandje
bij de Zeedijk, moest de provin
cie als opdrachtgever op zoek
naar een nieuwe plek.
Het monument dient er te ko
men, want dat is de wens van
Provinciale Staten. Het oog
bleef op Noord-Beveland ge
richt. Ten eerste telt het eiland
veel verdronken dorpen en ligt
het centraal in Zeeland. Ten
tweede juicht de gemeenteraad
de komst van een monument
toe. Ook na de mislukte exerci
tie in Kats bestaat nog steeds
een politieke meerderheid voor
plaatsing. Ten derde is Noord-
Beveland bereid 20.000 euro
mee te betalen aan het artistie
ke monument. Sindsdien heeft
een werkgroep, bestaande uit
vertegenwoordigers van provin
cie, gemeente, Stichting Cultu-
reel Erfgoed Zeeland en hel
Zeeuwse Landschap, naar nieu
we locaties op het eiland ge
speurd. Uit die zoektocht zijn
twee geschikte plaatsen overge
bleven: aan de zeedijk ten wes
ten én ten oosten van het dorp
Colijnsplaat. Van Waveren wi]
de exacte plaats van de beoogde
locaties nog niet prijsgeven.
Volgens de gedeputeerde is gede
tailleerder onderzoek noodzake
lijk. De plek ten oosten van Co
lijnsplaat heeft het mogelijke na
deel dat het monument onder de
schaduw van windmolens komt
te staan. Ook moet boven wata
komen in hoeverre een monu
ment invloed heeft op foerage-
rende vogels op het nabije
schor. Ten westen van het dorp
geldt dat het recreatiepark Paar-
dekuup in de buurt van de be
oogde plek ligt.
De les die hij uit de affaire-Kak
trekt, is dat het monument op
een stille plaats moet komen, k
elk geval niet (te) dicht bij re
creatie, een strandje of een pleis
terplaats. Om te gedenken, zul
len mensen er speciaal naar toe
moeten rijden. Aan het ontweip
van Lydia Schouten hoeft niet
te worden getornd, maar Van
Waveren laat alles aan de artis
tieke vrijheid van de kunstena
res over.
Het monument kan in de loop
van 2007 definitief aan de zee
dijk bij Colijnsplaat verrijzen.
zaterdag 30,
zondag 31 december 2006 en
maandag 1 januari 2007
CENTRAAL ALARMNUMMER
112
Huisartsen
Schouwen-Duiveland
Huisartsenpost Schouwen-Duiveland
Kon. Gustaafweg 2, Zierikzee
tel. 0900-1585 (geopend ma. t/m vr. van
18.00 tot 8.00 uur, in weekeinde of tij
dens feestc'
Tanda
Apothe
Apotheek "Zierikzee", Dam 18, tel.
(0111412906, geopend za. 09.00-12.30
uur en 16.30-17.30 uur. Zo. 12.00-12.30
uur en 18.00-18.30 uur. Ma. 12.00-12.30
en 18.00-18.30 uur.
Wijkverpleging
Allévo.
Schouwen-Duiveland tel. (0113)
249111.
Dierenartsen
Weekenddienstartsen Schouwen-Duive
land voor spoedgevallen bereikbaar via
telefoon 412180. Spoedgevallen spreek
uur gezelschapsdieren zaterdag
13.00-13.30 uur, Grevelingenstraat 17te
Zierikzee.
Dierenambulance
Stichting Dierenvrienden Schouwen
Duiveland, tel.(0111)406111.
door Harmen van der Werf
DEN HELDER - Het invangen
van mosselzaad met speciale in
stallaties in het water is lonend.
Pionier Kees Groot uit Den Hel
der heeft dit jaar voor het eerst
winst gemaakt. „Het lek is bo
ven water."
Sinds 1999 is Groot al bezig, in
een tijd dat de mosselsector er
nog niet bij stilstond op een al
ternatieve manier mosselzaad te
gaan winnen. „Maar dat er een
tekort aan mosselzaad dreigde,
was wel duidelijk", aldus Groot.
Hij had die wijsheid niet van
zichzelf, maar van Martin Schol
ten, indertijd hoofd van onder
zoeksinstituut TNO in Den Hel
der.
„Wij waren eikaars buren", ver
telt Groot. „Een vestiging van
mijn groothandel zat in Den Hel
der naast TNO. We dronken wel
eens een kopje koffie samen en
toen kwam het op mosselen.
Scholten wist dat ik creatief
ben. 'Of ik niet iets kon beden
ken om mosselzaad te produce
ren?', vroeg hij. Dat was het pril
le begin."
Groot verdiepte zich in de biolo
gie van de mosselen. „Ik had
daar helemaal geen verstand
van." In 2000 ging hij met zijn
uitvindersbedrijf West 6 in zee
met TNO om materialen te tes
ten waaraan mosselbroed zich
het best hecht. „Want dat was
nergens bekend." De uitkomst
was verbluffend. Nylon, pvc of
sisaltouw, het maakte niks uit.
Mosselbroed bleek niet kieskeu
rig.
Boomstammen
Met vallen'en opstaan ging het
vervolgens verder. Groot bracht
in 2001 de eerste installaties
voor het invangen van mossel
zaad aan, in het Malzwin bij
Den Helder. Met drie meter lan
ge visnetten in het water om de
mossellarfjes in te vangen, met
boomstammen om de boel drij
vend te houden en met blokken
beton als verankering. Een suc
ces was het niet. Groot: „De be
tonblokken gingen rollen, hoe
zwaar ze ook waren. De boom
stammen als drijvers waren ach
teraf ook niet handig, al hebben
we dat eerste jaar wel 15.000 ki
lo geoogst."
De blokken beton zijn vervan
gen door ankers, de boomstam
men door blauwe plastic jerry
cans. Elke installatie - Groot
heeft er momenteel zeventien -
is 110 meter lang. Over de volle
lengte hangt drie meter net in
het water. „In 2002 hebben we
daar voor het eerst mee ge
werkt", verhaalt Groot. „Er zat
25.000 kilo mosselzaad per vis
net aan. Onze oogstapparatuur
was niet op zo'n grote hoeveel
heid gebouwd. Met tien man de
den we achttien uur over één
net, wat natuurlijk veel te lang
was."
Groot liet een oogstponton
bouwen, Kaatje Mossel „Het
was niet in één keer goed.
We hebben een jaar gewerkt om
de juiste oogstmethode te
vinden. We kunnen nu met vier
man op de ponton in twintig
minuten één net doen." Twee
keer per jaar kan van de installa
ties van Groot worden geoogst,
begin juli en begin oktober. Elk
net levert jaarlijks zo'n 30.000
kilo mosselzaad. „Over heel
2006 komen we op 365.000 kilo
uit", aldus Groot die het mossel
zaad verkoopt aan vooral
Zeeuwse mosselkwekers, „én
we hebben voor het eerst winst
gemaakt. Dat is een mooie opste
ker."
De Yersekse schelpdierbedrij-
ven Prins Dingemanse en De
Roem van Yerseke hebben on
langs aangekondigd het aantal
invanginstallaties uit te brei
den. Ook Groot gaat dat doen.
Hij werkt aan een verdubbeling
in 2007 tot 35 installaties en wil
doorgroeien tot zeventig. Als
dat aantal constructies in het
water ligt, kan de oogst jaarlijks
op 1,5 miljoen kilo uitkomen.
Groot: „Het gaat dan toch al om
behoorlijke hoeveelheden mos
selzaad."
Het voorbeeld van Groot heeft
de laatste twee jaar alom navol
ging gevonden in de mosselsec
tor. Het besef dat er een alterna
tief nodig is voor het opvissen
van 'wild' mosselzaad van de
Wadbodem, is doorgedrongen.
Veertien experimenten zijn in
middels gaande. Groot heeft
niet het idee dat overal opnieuw
het wiel wordt uitgevonden. „Ie
dereen werkt aan zijn eigen me
thode. Dat kan nooit slecht
zijn."
Een van de invanginstallaties voor mosselzaad van Kees Groot bij Den Helder, met de blauwe tonnen als drijvers voor de netten waaraan mosselbroed zich hecht.
foto Antha BV
icbf!
Bijna 40.000 Zonnebloemvrijwilligers brengen per jaar
één miljoen bezoekjes aan mensen die ziek of gehandicapt zijn.
Word lid. Bel 0900-5000 4000 of kijk op www.zonnebloem.nl
www.stopborstkanker.nl
Ruth Jacott, zangeres
i op de 9 vrouwen krijgt borstkanker.
Maar er is ook hoop. Dankzij weten
schappelijk onderzoek kan deze ziekte
steeds effectiever worden bestreden.