Schatrijk en nergens tijd voor
Het is een echt huisdier
Geld kost geld
NS steken bijna
half miljard in
dubbeldekkers
Pensioenfondsen
moeten beter
communiceren
Scheidende PZC-columnisten laten hun licht schijnen over begrip welvaart
donderdag 28 december 2006 AD
pester Eijffinger, Joop Har
ig en Alfred Kleinknecht schre-
in jarenlang een column voor
>ze krantDrie hoogleraren
et wekelijks een originele visie
de economie. Ze nodigden uit
it nadenken. Nu nemen ze af-
met een gesprek over
elvaart.
oor Maurice Wilbrink
IEN HAAG - De decemberver-
open bereiken nimmer vertoon
hoogten, de economie bloeit
reer, de banenmolor draait en
koopkracht stijgt. „Wij bezil-
n in Nederland met z'n allen
rceduizend miljard euro ver
logen. Iedere pasgeboren baby
fzit al 125.000 euro", zegt Syl-
ester Eijffinger.
chter steeds meer voordeuren
naagt ook onbehagen. Is dit
elvaart? Daar is uiteraard
ylvester Eijffinger: „Welvaart
i ook. dat je trein je op tijd
aar huis brengt."
een simpel antwoord op te ge-
ai, zeggen de drie hoogleraren
ïkoor.
jpnger: ..Ons wordt vaak ver-
den dat we welvaart als een te
ngbegrip nemen. Welvaart uit
gedrukt in een groeicijfer, als
et bruto nationaal product,
(elvaart is natuurlijk ook dat
prettige kinderen hebt of dat
je veilig voelt. Alleen: dat is
iet goed te meten." Alfred
Kleinknecht: „Ik zou graag de
milieuvervuiling in cijfers uit
drukken en aftrekken van het
groeicijfer. Dan kom je wat dich
ter bij welvaart. Hoe bepaal je
de schade die ontstaat als ie
mand twee jaar eerder sterft,
omdat hij te veel fijnstof heeft
ingeademd?"
Welvaart is lastig te meten,
want is vaak erg subjectief. Zo
herinnert Joop Hartog zich dat
hij tot in de jaren zestig in rivie
ren kon zwemmen. „Die werden
te vuil, en er werd een zwembad
aangelegd. Dat zwembad komt
terecht in de groeicijfers, want
dat is productie. Ging daardoor
mijn welvaart omhoog? Welnee,
omlaag natuurlijk."
Ook Kleinknecht vindt het groei
cijfer geen uitdrukking voor wel
vaart. „Steeds meer tweeverdie
ners besteden werk uit. Ramen
lappen, kinderopvang, eten ko
ken. Dat levert productie op, en
dus groei. Als je al die dingen
zelf blijft doen, is dat geen
groei. Nergens meer tijd voor
hebben is geen welvaart."
Wennen
Volgens de officiële cijferbrij
die de burger krijgt voorgescho
teld, is de welvaart geëxplo
deerd. „Ik ben drie keer zo rijk
als mijn vader was," zegt Joop
Hartog, „maar zeker niet drie
keer zo welvarend. Het pro
bleem is dat mensen aan inko
men wennen. Ze zetten hun eco
nomische positie af tegen die
van de buren."
Hartog: „Je kunt je niet onttrek
ken aan je buren of aan de
groep waarbinnen je leeft. Het
is heel goed mogelijk dat. een
boerengezin dat heel geïsoleerd
woont in de polder, heel veel
welvaart ervaart met een heel
laag inkomen. In de stad dringt
de vergelijking met anderen
zich de hele dag op."
De Britse econoom Richard La-
yard wordt aangehaald. Hij
stelt dat mensen met een inko
men van zo'n 25.000 euro al ge
lukkig zijn. Elke euro die daar
bovenop komt verhoogt hun ge
luksgevoel niet meer.
Kleinknecht: „Daar ben ik het
mee eens. In de jaren tachtig
Welvaart is lastig te meten, want het is vaak erg subjectief. De eco
nomie bloeit weer, de banenmotor draait en de koopkracht stijgt,
maar zijn we ook gelukkiger? illustratie Marco Jeurissen/GPD
ging ik steeds wat meer verdie
nen, en dat was fijn. Al in de ja
ren '90 werd ik niet meer echt
Joop Hartog: „Een inspirerende
omgeving, dat is voor mij wel
vaart."
gelukkiger als mijn inkomen
groeide. Layard heeft gelijk."
Hartog: „Stel, we bevriezen on
ze huidige welvaart, ons inko
men dus, tot in de eeuwigheid.
Is dat erg? Ik denk het niet."
Eijffinger: „De vraag is of dat
kan." Hij denkt dat dat heel
moeilijk is door de sterk toene
mende concurrentie vanuit ande
re werelddelen. „Voor je het
weet ga je achteruit, en daar
zijn we niet op ingesteld."
Wel denkt Eijffinger dat men
sen doorhebben dat ze hun inko
men op een andere manier moe
ten aanwenden. „Uit onderzoek
blijkt dat ze willen investeren in
onderwijs, mobiliteit, veiligheid
en een goede leefomgeving. Men
sen zijn niet dom, ze snappen
heel goed wat belangrijk is." Ge
dragen ze zich ook zo? Eijffin
ger bespeurt hier een paradox
die in meer westerse landen
speelt.
Eijffinger: „Ik erger me in toene
mende mate aan de private rijk
dom en de publieke armoede. Ik
woon in een mooi, groen Bra
bants dorp, waar rijke vrouwen
hun kinderen in een SUV-wa-
gen naar een school brengen,
waar het dak lekt en de wc het
niet doet. Waarom accepteren
ze dat? Bij hun thuis liggen de
kinderen toch ook niet in een
lekkende slaapkamer?" Ze ac
cepteren deze publieke armoe
de, omdat ze blijven volhouden
dat hier een overheidstaak ligt,
vermoeden de drie. „Tegelijker
tijd wordt de overheid de midde
len ontnomen om in de publieke
taak te investeren", zegt Klein
knecht.
Vakantie
Eijffinger: „In de Verenigde Sta
ten wordt veel langer gewerkt,
en ze hebben niet de helft van
de hoeveelheid vakantie als wij.
Dat levert inkomen op, maar
moeten wij dat willen? Hier er
varen we minder vrije tijd snel
als welvaartsverlies. Mensen kie
zen voor deeltijdwerk, dat is
blijkbaar goed voor hun welbe
vinden. Tegelijkertijd verschui
ven hier ook de preferenties van
mensen. Er zijn er die gaan wer
ken, omdat dat geld oplevert. Ze
denken dat het nodig is om wel
vaart te bereiken."
Hartog: „Het is jammer dat het
zo moeilijk is gelukkig te zijn
met weinig inkomen. Als je weet
dat de inkomens toenemen, dan
wil je toch niet achterblijven? Ik
zou de stelling willen deponeren
dat de welvaart juist daalt door
de publieke discussie over de
topinkomens van de laatste
tijd."
Interessant
Stel dat we geen groeicijfers
meer publiceren?
Hartog: „Dat zou een interes
sant experiment zijn. Het maakt
uit, want mensen richten hun ge
voel naar die cijfers. Optimisme
en pessimisme bewegen altijd
met de groei mee. Een paar jaar
geleden waren er aanhoudend
slechte cijfers, en dus waren
mensen somber over de econo
mie. Nu er weer goede cijfers
zijn, groeit het optimisme. Dat
verbaast me als econoom niks."
Met alle optimisme van het mo
ment vinden de drie een waar
schuwing op z'n plaats. „Wel
vaart moet je onderhouden. Als
je nu vijf miljard extra in het on
derwijs stopt, dan heb je daar
pas over tien jaar resultaat van.
Dat moeten we wel willen. Onze
politici dringen ons een veel te
korte horizon op", zegt Eijffin
ger. „Ze willen direct resultaat,
Alfred Kleinknecht: „Nergens
meer tijd voor hebben is geen
welvaart."
waardoor de noodzakelijke in
vesteringen uitblijven." Klein
knecht voorspelt dat de econo
mie in de nabije toekomst in een
lagere snelheid blijft groeien,
profiterend van de toenemende
wereldhandel.
Joop Hartog doet een wens: „Ik
wil wel een beetje groei, want
dan kun je de welvaart gemakke
lijker verdelen. Ik wil vooral
een dynamische maatschappij,
een inspirerende omgeving, die
sociaal is. Dat is mijn idee van
welvaart."
Eijffinger: „Ik zat gisteravond
in mijn trein vanuit Den Haag
naar Brabant, waar ik twéé
goederentreinen voor moest la
ten gaan. Ben uren langer onder
weg geweest, daardoor. Dat is
omdat we twee decennia niet
wilden investeren in de spoorwe
gen. Op tijd thuis, dat is ook wel
vaart!" GPD
Ford en Toyota mogelijk samen
TOKIO - De topmannen van de autoconcerns Ford en
Toyota hebben vorige week onderhandelingen gevoerd
over een mogelijke samenwerking. Dat meldden Japanse
zakenmedia. Een woordvoerder van Toyota bevestigde de
ontmoeting gisteren, maar wilde niet ingaan op de inhoud
van het gesprek.
Volgens bronnen rond de zaak had het gesprek plaats in
Tokio op initiatief van Ford. Het verlieslijdende Ameri
kaanse autoconcern zou vooral geïnteresseeixl zijn in de
kennis van Toyota op het gebied van milieuvriendelijke
autotechnologieën. ANP/AFP/RTR
Britten betalen oorlog af
LONDEN - Ruim zestig jaar na het einde van de Tweede
Wereldoorlog doet Groot-Brittannië de laatste afbetaling
op de leningen die het land sloot bij de Verenigde Staten
en Canada. Morgen maakt Londen 43 miljoen pond (64
miljoen euro) over aan de toenmalige Amerikaanse bond
genoten. Canada krijgt 17,3 miljoen euro bijgeschreven.
Groot-Brittannië leende in 1945 4,3 miljard Amerikaanse
dollars en 1,3 miljard Canadese dollars. ANP
Rodamco stapt in Russische markt
ROTTERDAM - Rodamco Europe stapt in de Russische
vastgoedmarkt. De beursgenoteerde vastgoedbelegger
steekt 200 miljoen euro in de ontwikkeling van een groot
winkelcentrum in Moskou. Dat heeft Rodamco Europe
gisteren bekendgemaakt.
De exploitant van winkelcentra heeft een belang gekocht
van 50 procent in Metropolis, gelegen in de dure wijk Voi-
kovsky dicht bij het centrum van Moskou. Rodamco Euro
pe verwacht dat het winkel centrum een van de beste win
kelcentra van Moskou wordt.
De andere helft van het winkelcentrum blijft in handen
van de Amerikaanse investeerder Capital Partners. De
verwachting is dat Metropolis in de zomer van 2008 zijn
deuren opent. ANP
Essar wil zakenpartner uitkopen
NEW DELHI - De Indiase Essar Group heeft een bod uit
gebracht op het belang van 67 procent in het Indiase tele-1
combedrijf Hutchison Essar dat in handen is van zaken
partner Hutchison Whampoa.
Dat meldde de Indiase zakenkrant Economie Times giste
ren. Essar bezit 33 procent van de op drie na grootste aan
bieder van mobiele telefonie in India. Volgens de krant
wordt Hutchison Essar met het bod gewaardeerd op 17
miljard tot 18 miljard dollar. ANP/AFP/RTR
Meer terughaalacties
DEN HAAG - Dit jaar zijn er meer terughaalacties ge
weest voor producten die niet deugen.
De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) maakte in 2006
melding van ongeveer 56 van zulke spullen, die kopers
naar de winkel konden terugbrengen. Vorig jaar waren
het er 39. Volgens een woordvoerster van de VWA komt
de stijging deels doordat producenten en importeurs
sinds begin dit jaar verplicht zijn de overheidsdienst op
de hoogte te brengen als er iets met hun producten aan de
hand is. ANP
van onze redactie economie
DEN HAAG - De Nederlandse
Spoorwegen kopen vijftig nieu
we dubbeldeks-intercity's. In to
taal leggen de spoorwegen voor
ie treinen een bedrag van 433
Biljoen euro op tafel. De trei
len zijn moderner dan de huidi-
je dubbeldekkers.
De uitbreiding past in de strate
gie van de NS om zich meer op
ie zakelijke reizigers richten.
Dertig procent van de dubbel
dekkers wordt ingericht met stil-
pzones, waarin reizigers rustig
pinnen lezen of werken. Daar
naast komen in de eerste klas
Stopcontacten, zodat klanten
un elektrische apparatuur als
aptops kunnen aansluiten, öok
jrordt het onderscheid tussen de
lerste en de tweede klas beter
achtbaar.
Groot comfort
De dubbeldekkers worden ge
touwd in de Duitse fabrieken
van de Canadese treinenbouwer
Sombardier en zien er hetzelfde
jiitals de huidige dubbeldeksrij-
luigen. Een trein bestaat uit
her rijtuigen, waarmee de ca-
pacteit met 200 wagons wordt
uitgebreid. De NS hebben al
568 van deze rijtuigen rijden.
•Omdat steeds meer mensen kie-
sn voor de trein investeren wij
in extra capaciteit met groot
comfort", zegt NS-directeur
Bert Meerstadt. „Met een aantal
verbeteringen laten wij dit effi
ciënte treintype nog beter aan
sluiten bij de wensen van de in
tercityreizigers.
Wel hebben de NS rekening ge
houden met de vele klachten
over ruimtegebrek in de dubbel
dekkers en het feit dat Nederlan
ders steeds dikker en groter wor
den. De trappen naar de bene
den- en bovenverdieping wor
den breder. Ook de airco-instal
laties in de trein worden verbe
terd.
Groei
De nieuwe treinen moeten over
twee jaar rijden. Met de aan
schaf van de rijtuigen breidt de
NS de capaciteit uit met 20.000
stoelen. De spoorwegen zijn al
langer bezig met de uitbreiding
van capaciteit, omdat het aantal
reizigers veel sneller groeit dan
verwacht.
De NS vervoeren dagelijks zo'n
1,1 miljoen passagiers. In 2004
steeg het aantal treinreizigers
nog met 2,5 procent. Maar over
2006 verwachten de NS al 7 pro
cent meer kaartjes te verkopen.
Eerder dit jaar hebben de spoor
wegen al besloten om tweehon
derd treinen extra te leasen, die
goed zijn voor het vervoer van
12.000 zitplaatsen. GPD
- op eigen benen -
door Rob Paardekam
HEINKENSZAND - Nee. ze
maakt nog geen winst met
haar bedrijfje De Franse
Hangoor. „Misschien over
drie jaar", zegt Ingrid Collig-
non uit Heinkenszand. „En
dan nog zal het geen vetpot
zijn."
In het geval van Ingrid is dat
geen ramp. Haar man heeft
een prima baan, dus haar be
drijfje hoeft geen groot geld
op te brengen. Onder de
naam De Franse Hangoor
fokt en verkoopt Ingrid sinds
juli Franse hangoorkonijnen.
En dat terwijl ze, zo geeft ze
toe, niet eens zo gek is op ko
nijnen. „Niet op van die klein
tjes", legt ze uit. „De Franse
hangoor is de grootste onder
de konijnen. Die vind ik ge
weldig." Wat de soort zo bij
zonder maakt is volgens In
grid de brutaliteit. In tegen
stelling tot andere konijnen
is de Franse hangoor hele
maal niet schuw. „Het is een
echt huisdier en springt ge
woon op je schoot."
De klanten komen inmiddels
uit het hele land. Niet gek als
je bedenkt dat de soort maar
Ingrid Collignon wilde eigenlijk helemaal geen bedrijfje begin
nen. „Maar als mensen gaan vragen naar kooien en dat soort
dingen, ben je opeens winkelier." foto Willem Mieras
Een eigen bedrijf beginnen is worstelend proberen boven
te komen. In Op Eigen Benen vertellen ondernemers hoe
ze de klus klaren. Vandaag: Ingrid Collignon van De
Franse Hangoor in Heinkenszand.
door een paar mensen wordt
gefokt. Overigens moet In
grid het qua opbrengst niet
zozeer van de konijnen heb
ben, maar meer van de acces
soires die ze ook verkoopt.
Denk daarbij aan kooien,
drinkflessen, voederbakken
en nagelschaartjes. De ko
mende jaren wil ze alle winst
die ze haalt steken in het uit
breiden van haar assorti
ment. „Daarna ga ik hier mis
schien een keer echt iets mee
verdienen."
Eigenlijk was het nooit de be
doeling om een bedrijfje te be
ginnen. „Maar als mensen
gaan vragen naar kooien,
drinkflessen en dat soort din
gen ga je op een gegeven mo
ment een grens over. Dat ben
je opeens winkelier."
In de achtertuin heeft Ingrid
vele hokken en kooien vol ko
nijnen staan. De jonkies gaan
op zijn vroegst de deur uit als
ze acht weken oud zijn. „En
ik verkoop meestal niet aan
gezinnen met kinderen", zegt
de nieuwbakken onderneem
ster. „Meestal hoor ik de men
sen een beetje uit aan de tele
foon. Als ik dan merk dat de
ouders vooral een konijn wil
len, omdat de dochter zo
zeurt, maar er zelf niet echt
achter staan, praat ik het
hun uit het hoofd. Je weet
hoe dat gaat. De eerste twee
weken vinden ze het leuk,
maar daarna kijken ze er niet
meer naar om.
Meer info is te vinden op de web
site www.fransehangoren.com.
rip voor aspirant-rijkaards. Ga stui
vers sparen. Niet bij de bank. Ge-
loon in een spaarpot. Tot je er twintig
lebt. Verkoop ze dan aan de visboer.
Bijgeeft er 1,20 euro voor. Twintig pro
tent rente! Zo zijn er meer die graag
wat wisselgeld kopen.
Wie het behendig aanpakt en telkens
ia schooltijd wat stuivers bijeen sprok
kelt wisselt zich rijk. Langzaam maar
zeker. Banken doen niet anders.
Geld kopen? Jazeker. Een winkelier
"nat voor kleingeld naar zijn bank. Hij
krijgt het in rolletjes. Voor elk rolletje
betaalt hij 20 cent bovenop de waarde
tan de 20 munten in het rolletje. Stui
ters (eurocenten zijn alweer afge
blaft, behalve bij Aldi) zijn bij de
tank dus twintig procent duurder dan
ze in het betalingsverkeer waard zijn.
Voorheen betaalde een bank wat rente
voor het bruikleen van iemands loon.
Die rente op gewone bankrekeningen is
allang afgeschaft en veel rekeninghou
ders moeten nu betalen voor het in
bruikleen geven van het eerlijk verdien
de maandloon. Als je langs het hoofd
kantoor van de Postbank fietst, of dat
van de ABN-Amro of de Rabo, hoor je
ze lachen, de nette pakkenmannen. Ze
hebben ons geld en laten ons er voor be
talen om het terug in handen te krijgen
voor de dagelijkse boodschappen. De
Postbank was de laatste met een gratis
pinpas. Die gaat voortaan 11 euro kos
ten, elk jaar opnieuw. Het moet van Eu
ropa, zeggen de witte boordenmannen.
Postbankrekeninghouders kunnen
geen kant op. Verhuizen naar de Rabo
helpt niet, die pakt ook centjes en pro
centjes.
Als je een rekening opent en er hon
derd euro op zet waar je niet aan komt
zul je zien dat het telkens minder
wordt. Na tien jaar ben je blut.
Maar intussen. Veel winkeliers en
tankstationhouders hebben jarenlang
om contante betaling gevraagd bij lage
bedragen. Wou je toch pinnen, dan
kreeg je boete. Want bij pinnen pakt de
bank dubbeltjes en er zijn telefoonkos
ten. Zo is er een visboer in Amster
dam die nog steeds op een karton heeft
staan: 'Bij pinnen van bedragen onder
de 16 euro rekenen wij 20 cent.' Niet
echt vriendelijk. Het merkwaardige is
nu dat vooral kruideniers steen en been
klagen over, let op, de kosten van con
tante betalingen. Er werd dit jaar zelfs
openlijk overwogen om gezamenlijk af
te spreken klanten voortaan te laten be
talen voor... contant betalen! Er is voor
de brave belasting betalende burger
nog maar weinig touw aan vast te kno
pen.
Neem reizen. Ga je vaak met de trein
dan koop je een voordeelurenkaart
voor een jaar. Twee keer op en neer tus
sen Groningen en Maastricht en je hebt
hem er al uit. Omdat het kaartje dan 40
procent goedkoper is. Verrassing van
de NS als je oud geworden bent en ei
genlijk zoveel niet meer op pad hoeft:
gratis reizen.
Bejaarde houders van voordeeluren-
kaarten krijgen (kregen) elk jaar een
paar kaartjes voor een gratis reisje bui
ten de spitsuren. Nieuwe verrassing
voor de ouden van dagen: voortaan
moet je voor een gratis reis betalen, en
wel een jaar vooruit. Niet veel, een
paar euro, maar toch, de lol is er alweer
af.
En zelfs het kopen van een gewoon
treinkaartje kost geld. Als je het koopt
bij een levende loketbediende. Uit de
automaat kost een kaartje wat het kost
en je betaalt met je pinpas. Gek ge
noeg, visboer, ook als het kaartje maar
1,50 euro kost. Maar gezellig bij het lo
ket moet je boete betalen als je om een
treinkaartje durft te vragen. En weer
niet als je alleen maar een Mars koopt
en Fanta.
Maar een kaartje dat de automaat niet
heeft? Dan hang je helemaal. Probeer
maar eens naar Parijs te komen met de
trein. Dat kost niet alleen een kaartje
en een toeslag maar je moet ook het uur
loon van de lokettist betalen die dat
kaartje helemaal voor je moet uitprin
ten.
Betalen kost geld. En in 2007 zal het
weer meer zijn.
Wouter Klootwijk
profijt
door Brenda van Dam
Informatie over pensioen
vinden we over het alge
meen vervelend en ingewik
keld. Even inkijken en snel in
een archiefmapje opbergen:
zo gaat het bij de meeste men
sen. De Pensioenwet, die per
1 januari 2007 in gaat, moet
daar verandering in brengen.
De nieuwe Pensioenwet stelt
namelijk hogere eisen aan
pensioencommunicatie. Die
moet voortaan 'tijdig, juist en
begrijpelijk' zijn.
De Pensioenwet schrijft pre
cies voor op welke momenten
en door wie u geïnformeerd
moet worden. Om te begin
nen op het moment dat u bij
een werkgever in dienst
treedt. Bij diverse werkge
vers is er een pensioenver
plichting. Is dat niet het ge
val, dan moet de werkgever u
binnen een maand informe
ren of hij u een aanbod zal
doen om een pensioenover
eenkomst aan te gaan. En
ook wanneer het pensioen zal
ingaan en bij welke uitvoer
der het pensioen wordt onder
gebracht.
De werkgever moet er vervol
gens voor zorgen dat de pen
sioenuitvoerder (fonds of ver
zekeraar) de werknemer vol
ledig informeert. Dit gebeurt
aan de hand van een start-
brief.
Deze moet in duidelijke taal
uitleggen hoe de pensioenre
geling in elkaar steekt: welke
pensioenvormen er zijn en
hoe de indexering geregeld
is. Maar ook hoe u het pen
sioenreglement kunt opvra
gen, of er misschien een vrij
willige pensioenregeling is.
En welke keuzemogelijkhe
den er zijn: zoals uitruil van
ouderdomspensioen naar na
bestaandenpensioen (of omge
keerd), de mogelijkheid om
de effecten van waardeover
dracht te laten berekenen.
Opgave
De Pensioenwet schrijft voor
dat deelnemers ieder jaar een
schriftelijke opgave moeten
krijgen van de verworven
pensioenaanspraken. Daarin
moet ook meegenomen wor
den wat het te bereiken pen
sioen zal zijn, wat de aan
groei het afgelopen jaar is ge
weest (factor A) en hoe bedra
gen worden aangepast aan de
inflatie (indexering). Pen
sioenuitvoerders zullen hier
voor vanaf 2007 het Uniform
Pensioenoverzicht gaan ge
bruiken, dat door de branche
zelf is ontwikkeld. Op deze
manier kunnen bedragen uit
verschillende pensioenover
zichten bij elkaar worden op
geteld. Eenmaal met pen
sioen moet u ook ieder jaar
bericht ontvangen waarin
aanspraken op pensioen, na
bestaandenpensioen, indexa
tie en dergelijke uit de doe
ken worden gedaan.
Scheiden
Tijdens de rit kan er van alles
gebeuren: werknemers raken
arbeidsongeschikt, gaan
scheiden, of worden werk
loos. Op dit soort momenten
moeten pensioenuitvoerders
uitleggen wat de gevolgen
daax*van voor het pensioen
zijn. Dat is ook het geval als
u van werkgever verandert
en naar een andere pensioen
uitvoerder gaal. Dan moet u
weten wat uw aanspraken tot
dan toe zijn en of deze wor
den aangepast aan de infla
tie. Vervolgens krijgt u nog
eens per vijf jaar bericht van
uw oude pensioenuitvoerder.
Begrijpelijk
Pensioeninformatie moet
vooi*taan begrijpelijk zijn.
Toezichthouder AFM zal in
de gaten houden of de pen
sioenuitingen inderdaad tij
dig, juist en begrijpelijk zijn.
Wat dit laatste betreft: „On
geacht opleiding of achter
grond, consumenten vinden
pensioeninfoi-matie eigenlijk
altijd ingewikkeld", vertelt
Jan van Miltenburg, project
leider toezicht pensioenuit
voerders van de AFM. „Wij
zullen dan vooral ook nagaan
of pensioenuitvoerders laten
onderzoeken of hun bood
schappen inderdaad begre
pen worden." GPD
Meer informatie Uniform
Pensioenoverzichl wwtv.vb.nl
www.duidelijkpensioen.nl ei
gen pensioenfonds
