Viswater Veerse Meer verandert
PZC
Sleepbootfanaten heffen stichting op
Nehalennia laat zich nog altijd niet zomaar kennen
Onderzoek behoefte
seniorenwoningen in
alle Borselse dorpen
,15
Uitzetten forel lijkt langste tijd te hebben gehad
donderdag 14 december 2006
rinnr Harmen van der Werf
jfOLPHAARTSDIJK - Het
Veerse Meer is als viswater aan
hel veranderen door het inlaten
vers en zouter Oosterschel-
Idewatcr. Voorlopige resultaten
ran een onderzoek door inge
nieursbureau Visadvies wijzen
I dit uit.
[onderzoeker M. de Lange van
Visadvies houdt nog enkele sla-
om de arm. De eindresulta-
van het onderzoek komen
2007. Het is volgens hem in
elk geval al wel duidelijk dat
het Veerse Meer meer soorten
herbergt dan voor medio
agenda
STREEKACTIVITEITEN
Advertentie
Bezorgklachten:
I 0800-0231 231
i op maandag t/m vrijdag
I gedurende de openingstij-
j den;zaterdags tot 12.00 uur
REDACTIE
bevelanden/tholen
Stationspark 28
Postbus31
4460 AA goes
Tel: 0113-315670
Fax:0113-315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Frank Balkenende (chef)
Cornelleke Blok
Willem van Dam
Mieke van der Jagt
Rob Paardekam
Koen de Vries (sport)
Harmen van der Werf
centrale redactie
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
internet
www.pzc.nl
E-mail: web@pzc.nl
2004. voor de opening van het
doorlaatmiddel in de Zand-
kreekdam bij Kats. Hij noemt
zoutminnende vissen als zee
baars en ansjovis en de trekvis
fint, die graag op de scheiding
van zoet en zout water vertoeft.
Paling en forel zijn voor gebrui
kers van het Veerse Meer de inte
ressantste vissoorten. De twee
beroepsvissers op het meer moe
ten het vooral van paling heb
ben. Onder sportvissers is forel
favoriet. Forel wordt al vele ja
ren uitgezet. Met zowel paling
als forel gaat het naar de indruk
van De Lange niet zo goed. „Ik
kan nog geen aantallen geven,
maar veel forel lijkt weg te trek
ken, in elk geval naar het Ka
naal door Walcheren waarin
veel voedsel, zoetwatergarna
len, zit."
Kanttekening
De Lange plaatst daarbij een
niet onbelangrijke kantteke
ning. Tot de ingebruikname van
het doorlaatmiddel bestond er
gelaagdheid in het water van
het Veerse Meer. Vanaf een be
paalde diepte was het water
zuurstofarm. Vissen gedijen
daar niet goed in. De gelaagd
heid is verdwenen. De Lange
sluit niet uit dat forellen dieper
zijn gaan zitten, op plekken
waar ze vanaf de oevers - de fa
voriete stekken van sportvissers
- moeilijker te vangen zijn.
Ook P. Mercy, sportvisserslid
van de visstandbeheercommis
sie Veerse Meer die opdracht
gaf tot het onderzoek, denkt dat
dit het geval is. Of er minder fo
rel in het Veerse Meer zit, blijft
voor hem de vraag.
„Forellen laten zich moeilijk tra
ceren. Met de vistuigen die zijn
gebruikt voor het onderzoek, la
ten ze zich niet vangen. Forellen
zijn zichtjagers. Ze komen ook
bijna niet in fuiken terecht.
Maar toen het water laatst wat
troebeler was, zaten er bij de
Zandkreekdam wel vrij veel in."
C. van de Kreeke uit Wol-
phaartsdijk werkt als beroeps
vissers aan het onderzoek mee,
Hij zit al vijfenveertig jaar op
het Veerse Meer. Met de paling
stand gaat het naar zijn idee
niet slecht.
„Sinds het doorlaatmiddel er is,
komen er meer kleine palingen.
Dat is goed. En we vangen zeker
niet minder dan in 2005. En in
2005 vingen we meer dan in
2004." Positief noemt Van de
Kreeke de groei van het kreef
tenbestand. „Die neemt gewel
dig toe."
Het barstte volgens hem tot no
vember ook van de kleine tonge
tjes. „Maar als het kouder
wordt, zoeken die de zee op."
Het beeld is dus nogal divers.
Het wachten is op de eindresul
taten van het visonderzoek. Tot
die tijd maakt de federatie van
hengelsportverenigingen zuid
west-Nederland een pas op de
plaats met het uitzetten van fo
rellen, meldt directeur H. den
Bakker.
Voedselrijkdom
Den Bakker vreest vooral dat
het productievermogen, de voed
selrijkdom, van het Veerse Meer
afneemt. Dat lag hoog, maar
lijkt terug te zakken tot het ni
veau van de Oosterschelde waar
het schonere en zoutere inlaat-
water vandaan komt.
ELLEWOUTSDIJK - Het Fort, 10.00 -
1700 uur: Open voor bezichtiging;
GOES - Palazzoli Huis, 14.00-15,30 uur:
Ontmoetingsmiddag voor (ex)kankerpa-
bènten- en hun naasten;
HANSWEERT - Kaj Munk, 13.00 uur:
Ssniorensoos;
KAPELLE - Complex Groenewoud,
Zwembad, 9.00-10.00 uur: Sport en spel
55-p!ussers; 9.15-10.00 uur en
12.00-13.45 uur: Zwemmen;
DeVioone, 13.00 uur: Soos, biljarten;
KRUININGEN - Ons Dorpshuis, 13.00 -
17.00uur: Biljartcompetitie senioren;
Parkeerterrein Sporthal. 15.30-17.00
uur. Pleintjes activiteiten Breedtesport;
SINT-PHILIPSLAND De Wimpel.
1)930 uur: Bloemschikken bij Platte-
landsvrouwen;
WEMELDINGE -Dorpshuis De Wemel,
13.00 uur Soos; biljarten en kaarten;
YERSEKE Het Trefpunt, 13.00-17.00
uur Biljarten.
Witte Paardstraat 1Goes
Tel,/fax: 0113 - 212 729
leinoos spelen
n Heartbreak
10ES - De Achterhoekse band
Tlie Heinoos treedt vrijdag-
vond unplugged op in liet
'léartbreakcafé aan de Grote
larkt in Goes.
ihït Happens is de support-act
fan de avond. De aanvang is om
.30, de entree is gratis.
kerstconcert
Wolphaartsdijk
WOLPHAARTSDIJK - Het
iamenwerkingsorkest Advendo-
;MM geeft zaterdag een kerst
concert in dorpshuis De Griffi-
in Wolphaartsdijk.
Bet Nicolauskerkkoor uit het
lorp werkt ook mee aan de
vond. Aanvang: 20.00 uur.
Stoomsleper Ebro in de tijd dat hij als sleepboot werd ingezet. Inzet: de aflevering van het wrak op de Piet Heinkade in Vlissingen. foto's Sleepvaartmuseum Maassluis
door Wout Bareman
MAASSLUIS - De expositieruimte is
klein, maar alle attributen, de foto's en
natuurlijk de scheepsbel roepen bij de
bezoeker nostalgische gevoelens op. Ze
ker bij de Zeeuwse sleepbootliefheb
bers, die zich ooit ontfermden over het
wrak van de eens zo trotse stoomsleper
Ebro, de laatste stoomsleepboot van het
grootste zeesleepbedrijf ter wereld, L.
Smit Co's Internationale Sleepdienst.
In die veel te kleine ruimte in het Sleep
vaartmuseum aan de Stadhuiskade in
Maassluis is de historie van de veel be
sproken sleepboot in beeld gebracht.
Het serviesgoed, de paal van de scheeps-
telegraaf, veel koperen plaatjes van de
machines en vooral ook foto's vertellen
het verhaal. De Ebro hep in 1931 van
stapel bij de werf Piet Smit Rotter-
dam-IJsselmonde. Een fraai gelijnde
sleepboot met een vermogen van 880
pk. Ter vergelijking: vandaag de dag be
schikken de grote zeeslepers over een
vermogen van 20.000 pk. Met achttien
man aan boord verleende de Ebro jaren
lang assistentie aan schepen in de ha
ven van Rotterdam en ver daarbuiten.
Nadat de sleepboot in de Tweede We
reldoorlog werd ingezet voor de gealli
eerden, werd de Ebro in 1948, ver
bouwd tot oliestoker. De kolenstokers
konden van boord.
In januari 1958 sloeg het noodlot toe.
De Ebro lag met een sleep te schuilen in
de haven van Vlissingen, toen een op
roep werd ontvangen om het vracht
schip Lindekerk, dat bij Schouwen
dreigde te stranden, te hulp te komen.
Kapitein Jan Bruins uit Maassluis be
sloot ondanks het barre weer uit te va
ren.
Eenmaal op zee bleek de golfslag zo
hoog en hevig dat het kompas door het
slingeren nauwelijks meer was af te le
zen. De sleper raakte uit koers en stoot
te vlakbij de vrachtvaarder aan de
grond, raakte lek en liep langzaam
maarzeker vol met water. Kapitein
Bruins zag dat de situatie hopeloos was,
zond een noodsein uit en gaf opdracht
de machines te stoppen. De doorweekte
bemanning wachtte anderhalf uur in de
januari-kou op de komst van de red
dingboot van schipper Minneboo uit
Veere. Het lukte alle bemanningsleden
van boord te halen en kapitein Bruins
slaagde er zelfs nog in de scheepspapie
ren veilig te stellen.
Zand
Na de storm werd de gezonken sleper
door bergers van Van der Tak Bergings
bedrijf in Vlissingen geïnspecteerd- Al
leen de schoorsteen en stukken mast sta
ken nog boven water uit. De stuurhut
was weggeslagen. Op last van de verze
kering werd het wrak niet geborgen en
al snel daarna verdween de oude stoom
sleper in het zand. Niemand, die er zich
nog om bekommerde. Tot in 1984 een
sportduiker onverwacht op de romp
van de Ebro stuitte. Het wrak bleek
door de stroming, die als gevolg van de
werken in de monding van de Ooster
schelde was gewijzigd, grotendeels
blootgespoeld. Een aantal Zeeuwse
sleepbootfanaten kreeg het gedaan dat
het restant van de sleper door de bok
Taklift 4, die was ingezet bij de bouw
van de stormvloedkering, werd gelicht
en op de wal in Vlissingen werd gezet.
Maar het bleek te laat. De restanten
van de sleper waren zo ver weggeroest,
dat restauratie onmogelijk was. De
Ebro ging naar de sloop.
De stichting, die Middelburger Jaap
Heijliger had opgericht om de oude
stoomsleper te restaureren, werd dit
jaar opgeheven.
De weduwe Riek Heijüger en de 81-jari-
ge kapitein Bruins luidden een paar da
gen geleden nog één keer de scheepsbel.
Daarmee openden ze de tentoonstelling
Gevaren, gezonken, gelicht en toch ge
sloopt. Het museum is, behalve op
maandag, dagelijks geopend van 14.00
tot 17.00 uur geopend. Óp eerste Kerst
dag en nieuwjaarsdag is het museum ge
sloten.
door Harmen van der Werf
COLIJNSPLAAT - Nehalennia,
de Romeinse godin van Zeeuwse
huize, laat zich niet zomaar ken
nen. Een speciaal archeologisch
duikteam is al tien jaar bezig de
tempel van Nehalennia voor de
kust van Colijnsplaat nauwge
zet in kaart te brengen, maar de
exacte locatie is in al die tijd
nog niet gevonden.
Urbain Sterkendries, initiatief
nemer van het duikteam, geeft
de moed nog lang niet op. Wat
wil je ook. Urbain komt hele
maal uit Belgisch Limburg, op
zo'n tweehonderd kilometer van
de Oosterschelde. „We zijn dé
plek op het moment redelijk
dicht genaderd", zei hij gister
avond hoopvol in de vismijn van
Colijnsplaat.
Ondervvaterfilm
Urbain en zijn duikteam gaven
een presentatie op de vijfde Oos
terschelde thema-avond van de
stichting Promotie Colijnsplaat
Kats. De bezoekers, verzameld
in de volle verkoopzaal van de
vismijn, kregen een onderwater-
film voorgeschoteld. Van activi
teiten van het duikteam op vier
entwintig meter diepte. Bij stil
staand water gaan de mannen
naar beneden, waar ze stukken
vloer, dakpannen en een scherf
van een bierkruik ontdekken.
Urbain: „Je hebt hooguit één me
ter zicht. Soms kun je alleen op
de tast werken."
Sinds 1996 is de Vlaming in de
ban van Nehalennia. Hij was in
het maritiem museum in Zierik-
zee, zag de expositie van in 1970
opgeviste stenen ter ere van de
godin en was verloren. „Ik heb
vrij snel daarna een boot aange
schaft en ben achter een vergun-
ning aangegaan", vertelde hij.
Alles gebeurt in samenwerking
met de provinciaal archeoloog
en landelijke onderwaterarcheo
logen. Het duikteam is welhaast
professioneel. Zo wordt na elke
duik op een kaart nauwlettend
aangegeven welke deel van de
tempelplaats is afgezocht. De
plaats is groot: tweehonderd bij
achthonderd nieter.
Vlissings intimiteitenbureau kan bijna beginnen
door Wendy van den Hurk
VLISSINGEN - De ambtelijke
molen is uitgedraaid, nu alleen
de bezwaarprocedure nog. Dan
kan Hot Item, bemiddelingsbu
reau voor intieme dienstverle
ning aan gehandicapten, star
ten. De lijst cliënten groeit.
Hot Item mag haar administra
tie houden in de Vlissingse Fles-
senstraat, heeft het college deze
week besloten. Als de bezwaar
procedure van zes weken zonder
strubbelingen verloopt, kan het
bemiddelingsbureau voor gehan
dicapten in januari haar wacht
lijst voor de dag toveren.
Die groeit, zegt directeur Yvon
ne de Graaf. „Ik denk dat er nu
een stuk of vijftien cliënten inge
schreven staan. Dat is puur Zee
land. Van de week is er een zorg
instelling uit Roosendaal bijge
komen. Daar ben ik ontzettend
blij mee. Tot nu toe kwam van
instellingen vrij weinig respons.
Misschien dat ze eerst de kat uit
de boom willen kijken. Maar als
je de instellingen hebt, word je
pas echt serieus genomen."
De handelingen vinden voorlo
pig plaats bij de cliënten thuis.
Maar De Graaf denkt al verder:
nog een pand zou nog beter zijn.
„Dat zou je dan een bordeel kun
nen noemen, hoewel ik toch een
vieze smaak in de mond krijg bij
dat begrip. Bordelen zijn door
gaans slecht toegankelijk voor
gehandicapten."
Achteraf vindt Urbain het jam
mer dat de plek in 1970 en de
eerste jaren daarna vrij slecht is
vastgelegd. „Maar ja", gaf hij
als verzachtende omstandig
heid, „in die tijd had je ook nog
geen plaatsbepaling met satellie
ten." Kees Bout, de visser van
de Tholen 6 die 14 april 1970 als
eerste een Nehalennia-steen aan
wal bracht, had daar helemaal
niet bij stilgestaan. Hij wist uit
ervaring waar hij moest zijn. Ne
halennia (van rond 200 na Chris
tus) werd na Bouts ontdekking
een ware hype.
De Tholenaar was ook in
Colijnsplaat. Hij vertelde dat
collega's achteraf zeiden: 'Oh, ik
heb die dingen ook in mijn net
ten gehad en teruggegooid'.
Bout deed dat zelf doelbewust
niet. Hij zag teksten op de ste
nen staan en wilde per se de be
tekenis weten. De 'vondst van
de eeuw' was een feit. Bout
nuchter: „Als je niet nieuwsgie
rig bent, kom je nooit iets te we
ten."
Eervolle vermelding Ichtusschool
WOLPHAARTSDIJK - Met het project 'Kunst ligt om ons
heen!' heeft de christelijke Ichtus-basisschool in Wol
phaartsdijk gisteren een landelijke eervolle vermelding
gewonnen. Aan de prijs zit een bedrag vast van vijfhon
derd euro. Voor de door het ministerie van Onderwijs uit
geschreven wedstrijd Cultuur Primair waren 326 projec
ten aangemeld. De Ichtusschool zat als enige Zeeuwse ba
sisschool bij de laatste 33 kanshebbers op de hoofdprijs
van zevenduizend euro. De prijsuitreiking was gistermid
dag in Utrecht. Alle genomineerden wisten van te voren
dat ze niet voor niets waren gekomen. Er waren 33 prij
zen te verdelen, waai*van zestien eervolle vermeldingen.
'Kunst ligt om ons heen!' bracht leerlingen van de Ichtus
school in een andere wereld. Ze werkten met lokale kun
stenaars, fotografeerden kunst om de hoek, richtten een
drukbezochte expositie in en maakten een kunstkrant. Ba
sisschool De Driemaster in Alkmaar won de hoofdprijs
van zevenduizend euro.
Veel weerrecords gebroken
RITTHEM - Zeeland heeft op weergebied een wel erg ex
treem jaar achter de rug, concludeert weerman Jos Broe-
ke uit Ritthem. Dat begon al met de drie zeer ijzige weken
in maart na een relatief zachte februarimaand.
Maar het meest opvallend is toch het breken van zowel
het hitterecord op 19 juli in Westdorpe (37,1 graden Cel
sius) als de bij na-benadering van het absolute neerslagre
cord. Op het neerslagstation in Schoondijke werd in au
gustus maar liefst 320 millimeter afgetapt, net iets min
der dan het record van 325 millimeter dat Maasland
(Zuid- Holland) in augustus 2004 vestigde. En niet te ver
geten, zo benadrukt hij, de wel extreem zachte herfst. Vol
gens de weerman ziet het er naar uit dat 2006 de boeken
in gaat als het warmste jaar sinds anderhalve eeuw jaar
in Zeeland de weergegevens worden bijgehouden.
„De herfst was nog nooit zo zacht." Hij wijst naar de 5e
december, Sinterklaasdag. „Toen was het maar liefst vijf
tien graden." Als hij kijkt naar de afgelopen jaren ziet hij
dat sinds 1987 maar liefst vijftien jaren in de top staan
van de warmste jaren van de afgelopen eeuw.
Fietsster overleden na ongeval
OOST-SOUBURG - De 58-jarige fietsster uit Middel
burg, die dinsdag gewondraakte bij een aanrijding in de
Kanaalstraat in Oost-Souburg, is gisteren in bet zieken
huis in Antwerpen overleden. De politie heeft een onder
zoek ingesteld naar de toedracht van de aanrijding.
Opening Panna Palace uitgesteld
SAS VAN GENT - De opening van het Panna Palace in
de Vlaanderenhal in Sas van Gent is uitgesteld. Dit komt
volgens mede-initiatiefnemer R. Winne doordat de leve
rancier niet tijdig de materialen kan leveren waarmee
panna wordt gespeeld. Panna is een vorm van straatvoet
bal waarbij het de bedoeling is om de bal door de benen
van de tegenstander te spelen. In Sas van Gent komen in
een hal waar nu nog tennisbanen liggen zes arena's met
een diameter van zes meter. De opening zou morgen zijn.
Winne verwacht dat het nu medio februari wordt. Niet al
leen de vertraagde levering van de arena's speelt hem par
ten, ook het tijdschema bleek te krap. „Achteraf moet je
zeggen dat wij ons er op hebben verkeken."
door Harmen van der Werf
HEINKENSZAND - In de ge
meente Borsele is een onderzoek
nodig naar de behoefte aan se
niorenwoningen in alle dorps
kernen. Adviseur van de Borsel
se seniorenraad A. Raas uit Le-
wedorp stelt dit voor.
Raas, oud-directeur van een gro
te woningcorporatie in Vlissin
gen, heeft de planning voor de
bouw van woningen de komen
de tien jaar doorgekomen. Van
de 2033 woningen die Borsele in
die periode wil bouwen, zijn er
167 speciaal bestemd voor senio
ren. „Dat lijkt al niet voldoen
de", stelt Raas voorzichtig vast
in zijn advies aan de senioren
raad.
Het is hem ook opgevallen dat
de te bouwen seniorenwoningen
- waarin ouderen zelfstandig
kunnen wonen, dus geen zorgwo-
ningen - ongelijk over de vijf
tien Borsele dorpen zijn ver
deeld. De meeste zijn gepland in
de grotere woonkernen Hein-
kenszand en 's-Gravenpolder.
Raas vindt dat niet onlogisch. In
Heinkenszand en 's-Gravenpol
der zijn de meeste voorzienin
gen, maar hij vraagt zich af of
senioren toch niet liever in hun
eigen dorp willen blijven.
Een onderzoek is volgens Raas
nodig om dat na te gaan. Hij ad
viseert de seniorenraad daar de
dorpsraden bij te betrekken en
de in Borsele actieve woningcor
poratie R B Wonen. „R B
Wonen is", stelt Raas, „bij uit
stek de organisatie die een te
kort aan seniorenwoningen kan
wegwerken, mits zij door de ge
meente daartoe in de gelegen-
Concordia speelt
kerstliederen
THOLEN - De Thoolse harmo
nie Concordia brengt zaterdag
een kerstconcert in de rooms-ka-
tholieke kerk aan de Markt in
Tholen.
Het harmonieorkest speelt met
een koperensemble gevormd uit
leden van de vereniging. Op het
programma staan bekende kerst
liederen. Het concert begint om
20.00 uur, deuren open om 19.30
uur.
heid wordt gesteld." R B Wo
nen is al actief op dit terrein. Zo
zijn onlangs in Kwadendamme
tien seniorenwoningen opgele
verd op de locatie van voorma
lig café De Kroon. Ze zijn alle
maal verhuurd, met name aan
mensen uit Kwadendamme en
omgeving, maar enkele ook aan
senioren van buiten Borsele.
Voor zijn eigen dorp Lewedorp
denkt Raas aan de bouw van se
niorenwoningen in de nieuwe
wijk West-Kraaijertpolder, op
de hoek Postweg-Korenweg. De
gemeente heeft daar welwillend
op gereageerd. Niet alleen oude
ren zijn gebaat bij de bouw van
meer seniorenwoningen, aldus
Raas, jongere woningzoekenden
zijn dat ook. Senioren die ver
huizen, laten immers een wo
ning achter. „De bouw van se
niorenwoningen bevordert de
doorstroming", geeft Raas aan.
De seniorenraad bespreekt van
daag het voorstel zijn adviseur.
Kerstfeest in
De Levensbron
RILLAND - De Levensbron aan
de Valckenisseweg 12 in Rilland
verkeert zaterdag 16 december
al volop in de kerstsferen.
De Levensbron van de protes
tantse gemeente Rilland-Bath
herbergt een levende kerststal,
is feestelijk verlicht en biedt een
veelheid aan activiteiten vanaf
15.00 uur. Enkele activiteiten
zijn: kerststukjes maken, mee
werken aan een groepsschilderij
met als thema 'kerst 2006', op
tredens van dichters en vertel
lers, van de Levensbron expe
rience band en een kerstkoor be
geleid door een organist en flui
tiste. Vanaf 19.30 uur wordt kof
fie geschonken in aanloop naar
een oecumenische kerstzang-
dienst om 20.30 uur.
Kerstconcert in
Colijnsplaat
COLIJNSPLAAT - Brassband
Wilhelmina uit Colijnsplaat ver
zorgt zondag vanaf 19.00 uur
een kerstconcert in de Hervorm
de Kerk te Colijnsplaat Het
koor Harpe Davids verleent me
dewerking aan dit concert.
