Paradijsgevoel in
voor mali
299-
p&ople's choice
■152
Can. Eilanden
ALL INCLUSIVE
Reis in 5 clicks
mm
Deze reportage kwam tot stand in samenwerking met KLM en reisorganisa
tie/ cess Suriname Travel www.surinametravel.com
Dóén: Fort Zeelandia (Paramaribo)
De legstranden van de reuzeschildpadden op Galibi
De gevangenis waar Papilion gevangen zat in buurland Frans Guyana
Het reuzeschildpaddenmuseum in Yalimapo (Frans Guyana)
Zangvogelwedstrijden op het Onafhankelijkheidsplein (elke zondag)
Visum halen bij het Surinaamse Consulaat in Amsterdam www.consulaatsurina-
me.nl
Muggenspray met DEET en malariatabletten meenemen en bij de GGD (of
www.lcr.nl) nformeren welke injecties nodig zijn. Websites: www.qosurina-
me.net en www.suriname.paqina.nl
Niet doen: Geld wisselen bij straathandelaren.
André is niet alleen badmeester, hij
blijkt ook een soort kruidendokter te
zijn.
'Ga zitten jongen, ik wil je wat laten
proeven.' Hij glimlacht geheimzinnig,
loopt naar een kast en haalt een contai
ner tevoorschijn. Schenkt een bodem
pje bruin vocht in een glas en lengt het
aan met water. Wat is het? 'No span',
zegt hij, maak je geen zorgen. 'Drink.
In één keer', gebiedt hij. Het drankje
heeft een wat bittere smaak.
Als het glas leeg is, wil hij wel uitleg
gen wat de mysterieuze drank is. 'Ik
was twee jaar verlamd, moest 39 ver
schillende pillen slikken. Ik werd er
ziek van. Van de artsen mocht ik niet
stoppen met de medicijnen. Als ik dat
zou doen, zou ik dood gaan. In een
droom is mij toen verteld dat ik 29 krui
den moest verzamelen en daar een
drank van moest maken. Nu kan ik
weer lopen. Dit drankje is overal goed
voor, het reinigt je. Ik ben er ijzersterk
van geworden. Voel maar.'
Hij biedt zijn linkeronderarm aan. Die
voelt aan als een staalkabel. Een man
komt voor een bestelling. André over
handigt hem twee bronwaterflesjes
met zijn kruidendrank, de man steekt
het geld over.
André is ook zakenman.
Redactie bijlagen: 0113-315680
www.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 31,4460 AA Goes
Advertentie-exploitatie:
Noord- en Midden-Zeeland: 0113-315520
Zeeuws-Vlaanderen: 0113-315570
Nationaal: 020-4562500
zaterdag 9 december 2006
Reizen
Suriname. Voormalige
kolonie, voormalig
rijksdeel. Bovenal nog niet
ontdekt door de grote
toeristenmassa. Prima
vakantieland waar de
eeuwenlange band met
Nederland op elk moment
van de dag merkbaar is.
sen van de zee... Die combinatie zorgt
voor het ultieme paradijsgevoel.
Danpaati
Overal langs de Surinamerivier zijn
vrouwen en kinderen te zien. Marrons,
nazaten van weggelopen slaven. In
soms felgekleurde traditionele kleder
dracht. Kinderen zwemmen of vissen.
De moeders doen de was of de afwas.
Ze zwaaien terug naar de inzittenden
van de boot.
Vanaf Paramaribo is het dik vijf uur rij
den naar Atjoni, het eindpunt van de
bus. Wie verder wil moet de reis per ge
motoriseerde korjaal vervolgen.
Suriname nog
niet echt ontdekt
door toeristen
De bootsman schroeft halverwege de
reis het toerental van de buitenboord
motor terug. In de korjaal worden digi
tale camera's in gereedheid gebracht.
Hoog in de bomen, op de oever van de
Surinamerivier, slingert een groep luid
ruchtige kwatta-apen van tak tot tak.
Danpaati betekent eiland bij het dorp
Dan. Tegen de achtergrond van een
adembenemende zonsopgang, verzor
gen vele duizenden cicaden 's ochtends
vroeg een oorverdovend concert. Een
soort welkomstgroet aan de gasten die
in een lodge tot zichzelf komen. In de
verte vaart een korjaal met enkele inzit
tenden voorbij. In de vroege ochtend
dragen hun stemmen ver over het wa
ter dat er rimpelloos bij ligt. Evenals op
andere plekken in de rivier liggen
dicht bij Danpaati eeuwenoude granie
POferries.nl
020 - 201 33 33
ot bij uw reisbureau
F&OV" Ferries
Vakantiehuisjes
Lekker op vakantie in een ver land
wanneer en voor hoelang je maar
wilt. Geen gezeur met beschikbare
dagen en storende hotelgasten,
ledereen droomt wel eens van een
eigen vakantiehuisje. Maar in welk
land zou u een vakantiehuisje
willen hebben?
Stem mee in de Graadmeter. Ga
naar de website van deze krant 4)
en klik op de rubriek Reizen.
Liever thuis met de kerst
door DELANO WELTEVREDEN
ten rotsblokken in het water. Donkere
mastodonten, door moeder natuur op
een schijnbaar achteloze manier in het
water 'geplant'. Als een extraatje, de
slagroom op het kunstwerk Danpaati.
Twa twa
Ze zijn overal in Suriname te zien: man
nen met een zangvogel in een kooitje.
Op de fiets of wandelend, sommigen
nemen de tere vogeltjes zelfs mee naar
hun werk. De bekendste vogelsoorten
zijn picolet, rotie (niet te verwarrën
met het gerecht roti), gele bek en
twa-twa.
Op zondagmorgen staan de mannen in
alle vroegte met hun vogels op het On
afhankelijkheidsplein in het centrum
van Paramaribo. Voor wedstrijden of
gewoon om te peilen hoe hun vogels
het doen als ze in de nabijheid van
krachtige soortgenoten. Op enkele me
ters van elkaar worden de vogels gehan
gen aan een trot, een stole in cle grond.
En dan fluiten ze dat het een lieve lust
is.
Edmund 'Mundo' Alberg, staat vaak
met zijn twa-twa op het plein. Een zang
vogel op peil brengen kost tijd. aan
dacht en geld, legt hij uit.
'Je moet je vogel kennen, weten waar
hij van houdt. Mijn vogel krijgt ver
schillende soorten zaad.' Het is moei
lijk te geloven, maar sommige van die
kwetsbare vogeltjes zijn goud waard.
'Laatst is hier een twa-twa geruild voor
een four-wheel drive Toyota. Een auto
met een waarde van 15.000 euro.'
In Kwamalasemutu, nabij de grens met
zuiderbuur Brazilië, wordt in nauwe sa
menwerking met de Trio indianen een
toeristisch project opgezet. 'Communi
ty based' zoals dat zo mooi heet, ofte
wel alles wat nodig is gebeurt door de
mensen zelf. Je leunt er jagen, wildtoch-
ten maken, indiaanse kleding kopen of
lokaal brood eten. Waar de indianen
weer van profiteren en in hun levens
onderhoud kunnen voorzien.
Kruidendokter
Soela, stroomversnelling, in de Surinamerivier.
Zwiep, zwiep, zwiep, klets. In
het stikdonker draagt het ge
luid van zweepslagen ver
over het zandstrand van Gali
bi. Zwiep, zwiep, klets. Het constante
ruisen van de Atlantische Oceaan bege
leidt de geselachtige ldanken. Die wor
den veroorzaakt door de flippers van
een reusachtige lederschildpad die
haar eieren met zand bedekt. Om te
voorkomen dat wasbeertjes, stropers
en andere rovers er met haar legsel van
door gaan.
Een halfuur eerder is de pyaka, een zee
waardige houten motorboot, op het
strand aangekomen. Op zee konden de
inzittenden geen hand voor ogen zien.
Toch koerste de bootsman trefzeker af
op zijn bestemming, af en toe gehol
pen door het schijnsel van de zaklan
taarn van gids Benito.
Op het strand is het speuren naar spo
ren van de zeeschildpadden. De eerste
schildpad die wordt gespot kan haar
draai nog niet vinden.
Ze heeft een beschut plekje opgezocht
achter een zandheuvel, weg van de
nieuwsgierige toeristen die willen zien
hoe ze haar eieren legt. Even verder
zoeken. Na een half uur is het raak. Een
forse lederschildpad wordt 'betrapt' ter
wijl ze haar eieren toedekt.
Het is een joekel van een kleine 1.80
meter, maar afgezet tegen het wereld
record van 2.74 meter/917 kilogram,
zijn haar afmetingen bescheiden.
Zwiep, zwiep, klets. Als de voorflippers
het schild raken, klinkt een nieuwe
zweepslag. De leatherback (in Surina
me aitkanti genoemd, vanwege het
achtkantige schild), lijkt wel in trance.
Ze gaat onverdroten voort, de toeschou
wers negerend. Haar ogen tranen. Als
of ze nu al afscheid neemt van haar on
geboren jongen. In werkelijkheid is
het zilte traanvocht bedoeld om de
ogen van het dier tegen uitdroging te
beschermen.
Vol ontzag kijkt haar publiek toe. Een
kwartier later praten de toeschouwers
na, op het strand. Terwijl aan de aan
vankelijk donkere hemel langzaam het
'licht' aanfloept, in de vorm van vele
duizenden sterren. Een adembene
mend gezicht! De roes na het zien van
de lederschildpad, de sterren, het rui-
Rotterdam Zeebrugge Huil
Calais Dover
Groot-Brittannië: wij doen het 27 keer per dag
Iedereen kent André en André kent ie
dereen. Poolman André Kendo (toe
zichthouder bij het zwembad) zit al
sinds mensenheugenis bij hotel Torari-
ca, het grootste hotel van Suriname.
Vlotte babbelaar met een ondeugende
lach en een natuurlijke charme. Maar
Of het nou met het dure leven te
maken heeft of dat u de voorkeur
geeft aan huiselijke sferen. Dit jaar
viert u in elk geval kerst massaal thuis
bij uw eigen boom. Wij vroegen u:
Hoe viert u kerst dit jaar?
De uitslag:
Q Thuis 60%
Bij familie 25%
Alleen 4%
(2|5 Ik ga uit eten 4%
Ik zoek de zon op 3%
(||i Bij vrienden 2%
Qj) Ik ga op wintersport 2%
Vraag antwoord
Rotterdam - Huil
per enkele reis
incl. cabin aan boord
De kerstvakantie is het uitgelezen moment om
uw culturele bagage uit te breiden. Met deze
nogal aparte tentoonstellingen is het extra ge
nieten. Zo is het tegenwoordig flink griezelen
in Amsterdam, in The Amsterdam Dungeon.
En altijd willen weten wat James Bond alle
maal gebruikt in het dagelijks leven van spion.
Ga dan naar Top Secret-Bond more.
Fascinerend menselijk lichaam: www.bodie-
samsterdam.nl
Griezelen: www.theamsterdamdunqeon.nl
James Bond: www.industrion.nl
Vette skeletten: www.natuurmuseumqronin-
qen.nl
Tijdsreizen: www.dedubbeldepalmboom.nl
Welke maatregelen moetje nemen voordatje met de
auto op wintersportvakantie gaat?
Marcus Van Tol van de ANWB: 'De auto hééft
een grote beurt nodig. Alleen een APK-keuring
is dus niet voldoende. Je kunt dan denken aan
de remschijven, olie verversen en verwarming-
installatie controleren. De auto moet langdu
rig winterse omstandigheden aankunnen. Wij
raden mensen aan sowieso winterhanden aan
te schaffen. Hierdoor heb je meer grip op de
weg en dat is een stuk veiliger rijden.
De Duitse overheid heeft bij winters weer de
winterhanden zelfs verplicht gesteld. Voor wie
niet zoveel geld wil uitgeven; deze banden zijn
ook te huur. Vergeet ook niet sneeuwkettin
gen mee te nemen. Op sommige hooggelegen
bergwegen zijn deze verplicht. Dit wordt met
een verkeersbord aangegeven.'
Heeft u ook een vraag! Mail naar
redactie@weqenermultimedia.nl Voor meer vra
gen en antwoorden: ga naar de website van de
ze krant en ldik op de rubriek Reizen.
Foto's NHD
«5
Het strand van de indianendorpen Christaankondre en Langamankondre. Prima logeermogelijkheden. Ook uitvalsbasis voor trips naar de legstranden van de reuzeschildpadden.
Boskamf
Moenj
Groningen
Nieuw Nickerie
Brokopondo
Apoera
FRANS-
GUYANA
Pokigron
BRAZILIË
Kwamatasemutu
i