Stress lijkt oorzaak van poliepen
PZC
Sterren nemen volgens zangpedagoge te veel hooi op hun vork
versluis willeboer
Klassiek
puzzel
Heer Bommel en de uitvalsels
Casper Hobbes
recept
Honing en peperijs
weer
4
ÉT
f8
a
4*
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
zaterdag 9 december 2006
door Hans Visser
Frans Bauer en René Froger
moesten concertreeksen af
zeggen vanwege problemen aan
hun luchtwegen en stemban
den. Volgens zangpedagoge Ma
ria Rondèl nemen de zangers te
veel hooi op hun vork.
„Vergelijk een poliep op je stem
banden maar met een blaar op
je voet", zegt Rondèl. „Die is
ook lastig, maar ook even on
schuldig. Ze kunnen zo'n poliep
zelfs net zo moeiteloos polikli
nisch weghalen. Over de stem
men van Frans Bauer en René
Froger hoeven we ons dus geen
zorgen te maken, met die twee
komt het echt weer goed."
Alle paniek in de Nederlandse
showbusiness na het afzeggen
van de concerten door Bauer en
Froger was dus voor niets. Toch
is het opmerkelijk dat er de laat-
(Advertentie)
A/pK
Arnesteinweg 27
4338 PD Middelburg
Telefoon: 0118-629056
BEL VOOR EEN
OFFERTE
VLAKGIAS - KUNSTSTOF- EN ALUMINIUM KOZIJNEN
ste tijd weer veel van dergelijke
verhalen opduiken. Al eerder de
den onder anderen Gerard Jo
ling, Gordon, Jan Smit, Jim
Bakkum, Dennie Christian,
Guus Meeuwis en Xander de
Buisonjé er wel eens voor korte
re of langere tijd gedwongen
het zwijgen toe.
Het gaat vaak om goedaardige
poliepen op de stembanden.
Waar komen ze vandaan?
„Meestal is het een kwestie van
verkeerd stemgebruik, zoals
slecht spreken en ademhalen",
zegt Rondèl, die doceerde aan
de conservatoria van Amster
dam en Alkmaar. „Maar de be
langrijkste boosdoener is de
spanning. Frans Bauer heeft
zijn stem echt niet verkeerd ge
bruikt. Hij nam gewoon teveel
hooi op de vork. Kijk maar eens
naar wat hij de laatste tijd alle
maal heeft gedaan: een kleding
lijn, een real life soap, veel rege
len voor de concerten in Ahoy,
interviews en ik heb hem ook
nog zien rappen. Dan pleeg je
roofbouw op jezelf."
Droge keel
Wat spanning met een stem
doet, blijkt eigenlijk heel lo
gisch te zijn. „Ben je gespannen
en is ook je lijf moe, dan gaan
de spieren in je keel zich span
nen, de stembanden trekken
aan, je gaat sneller ademhalen
en je krijgt een droge keel. Er
wordt dan heel snel, heel veel
lucht langs die banden geperst.
Door de wrijving van de lucht
ontstaan de poliepen. Dagelijk
se stem- en ontspanningsoefe
ningen kunnen veel ellende
voorkomen."
Dat het Bauer en Froger juist in
november overkomt, verbaast
Rondèl niets. „November is het
begin van de instortingsperio
de. Het weer slaat behoorlijk
om. Als je moe bent, zul je meer
vatbaar zijn voor verkoudheid.
Op zich is een of twee keer wat
neusverkouden zijn gezond. Het
is natuurlijk vervelend, maar
zangers met getrainde stemmen
kunnen toch blijven optreden."
Rondèl vindt het jammer dat
zangers in het lichte genre ken
nelijk drempelvrees hebben om
een zangleraar te bezoeken. „Ze
zijn vaak bang dat ze dan klas
siek gaan zingen, terwijl zo'n le
raar weet dat het deze zangers
juist gaat om het natuurlijke ka
rakter van zo'n stem. Zangers
zouden ze ook naar een logope
dist kunnen gaan, want ze zin
gen uiteindelijk met hun spreek
stem. En verder moeten ze voor
al rust nemen en vitamine C. Je
kunt gewoon af en toe je glaasje
wijn drinken. Je hoeft heus niet
te leven als een non." GPD
Soms geeft het leven je een cadeautje. Ik
werd door de Avro gevraagd om tijdens de
eerste week van de nieuwe dagelijkse uitzending
De Klassieken op Radio 4, beurtelings gepresen
teerd door Maartje van Weegen en Nelleke van
der Krogt, vijf maal een klassiek muzikaal eitje
te leggen. Dat betekende dat de van muziek door
trokken vriendelijke jongeman Stefan mij kwam
opzoeken om mij een microfoon onder de neus te
duwen en mij uit te horen over mijn highlights
in het muzikale. Nu, dan ben je bij mij aan het
goeie adres!
Niets heerlijker dan te mogen verhalen waarom
ik zo houd van de syncopen in het derde deel
van het zesde Brandenbui'gse Concert van Bach
en waarom ik weliswaar een tikkeltje ben uitge
keken op de Piazolla tango's, maar wanneer het
Groningen Gitaarduo ze spelen ik eigenlijk ogen
blikkelijk op tangoles wil! Die heren weten Pia
zolla zo meeslepend ten gehore te brengen, dat
Marjan Berk
de voeten een eigen leven gaan leiden!
En oh...ik wil zo graag nog eens Madonna Kind
je van Catharina van Renesse, door Jo Vincent
horen zingen. Dat roept mijn hele jeugd, vóór en
in de oorlog, tevoorschijn. Mijn moeder met
haar mooie mezzosopraan, die eindelijk een ra
diorecital mocht geven. Maar dan moest ze lid
van de Kultuurkamer worden. Dat verdomde ze!
Af en toe nam ze nog eens een zanglesje bij een
gerenommeerde pedagoge. Toen werd ze onge
neeslijk ziek; er lag een ongeopende brief waar
van mijn moedertje dacht dat die een rekening
bevatte, die ze niet kon betalen... En toen wij na
haar dood dan eindelijk de envelop openden, la
zen wij: „Lieve Lenie. Kom toch gerust nog eens
een lesje halen. Maak je geen zorgen over geld,
dat is geen punt. Je zingt minstens zo mooi als
Jo Vincent!"
Ja, dat was een bitter ogenblik... En Jo Vincent
was DE sopraan van Nederland. In een inter
view werd haar gevraagd hoe ze het toch deed,
dat zingen. Waaxup ze onbekommerd antwoord
de: „Ach...je doet gewoon je strot open!
Daar was ook het pianoconcert van Ravel, ik
noemde het jarenlang ten onrechte 'het langza
me deel van het concert voor de linkerhand'.
Maar wanneer ik er dan naar luisterde dacht ik
altijd: dat zijn toch wel hele virtuoze sprongen
met die ene hand! Blijkt dat ik het andere piano
concert bedoelde. Hartbrekende tranentrekken
de muziek, met behalve de verleidelijke melodie
ook de onheilspellende dissonanten en scheve no
ten waar Ravel het patent op heeft! Ik raakte
HORIZONTAAL:
1. Slang; 7. bevlieging; 8. grote
zak; 10. soort papegaai; 12.
nagerecht; 13. grond; 16. tropi
sche boom; 18. Griekse letter;
20. klein café; 21. bewijsstuk;
23. klef; 26. gemeendheid; 28.
lof; 30. tuinhaag; 32. drank; 34.
schaamte; 35. pronkkastje.
VERTICAAL:
1. Plaaggeest; 2. gelijkmatig; 3.
muzieknoot; 4. waterstand; 5.
appelkruintje; 6. hoeveelheid;
7. keukengerei; 9. schaapka
meel; 11. paardenslede; 14.
kleur; 15. Engels werpspel met
pijltjes; 17. vaartuig; 19. dandy;
21. levenslucht; 22. verbouw;
24. verdovingsmiddel; 25.
volksoverlevering; 27. voorzet
sel; 29. herkauwer; 31. een
zekere; 33. bazige vrouw; 34.
persoonlijk vnw.
©Toonder Studio's
10 11 12 13
„Vermizool?", herhaalde heer Bommel verbaasd. „Wilt u
vermizool hebben? Ik bedoel: het komt me bekend voor,
maar wat bedoelt u?"
„Kom, amice", zei de markies over zijn schouder. „Dat mid
del tegen de vapeurs, waarmee ge me laatst van dienst zijt
geweest."
„O, dat?", riep heer Olivier uit. „Kwetal... eh... Ik weet het
al, bedoel ik. Ik zal mijn best doen, hoor."
„Daar zult ge geen spijt van hebben", beloofde de edelman.
„Adieu, tot morgen."
Hij liep weg en liet heer Bommel onzeker achter. Hij zag er
tegen op om Kwetal opnieuw om zo'n geneeskrachtige sten
gel te vragen. „Vooral omdat hij bezig is een pofjurk met
glitters te breien", mompelde hij. „Hij moet zijn gedachten
bij zijn werk houden, want dat is belangrijk."
HORIZONTAAL:
1. Baljuw, drinkgerei; 2. herintreding,
hotelbeheerder; 3. een examen gaan
afleggen, donkerrood; 4. lelieachtige
plant, elk; 5. nood, duister; 6. scherp van
smaak, soort olie; 7. zangstuk, zekere
afmeting, slot; 8. ernstige partner in een
komisch duo, voertuig; 9. tussen, onder
scheiding.
VERTICAAL:
1. Droogstoppel, zeearm; 2." vlaskam,
land in Azië; 3. dierlijk vet, kleur; 4. die
renverblijf, verdieping; 5. metselspecie,
naar omlaag; 6. club van schilders,
bridgewedstrijd; 7. honingbij, uitbouw; 8.
ontzag, naar persoon; 9. gewest, groei
stof; 10. naaldboom, gekheid; 11. staat,
etensrestje; 12. wandpilaster, slot; 13.
onbewogen, motief.
C.O. Vrijst
Heerlen
De letters van naam en woonplaats
van deze man, vormen in een andere
volgorde de naam van zijn beroep. Wat
doet hij voor de kost?
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
-m--j-s-b
zanghuide
-roer-eik
egel-peso
-i--d--ko
ontwerper
-are-a-tl
- ae-party-
kletskoek
KLETSEN
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Reissom; 5. inhouding;
8. job; 9. kwijt; 10. misère;
Verticaal: 1.Prentje; 2. rioolbuis; 3.
loei; 6. dekbed; 7. naijver.
Zoekwoord:
MIDDELVINGER
D Puzzelland.com
De derde president van de VS, Thomas
Jefferson, was een veelzijdig mens.
Naast herenboer was hij politicus, jurist,
architect en uitvinder. Bovendien was hij
gek op eten.
Tijdens zijn regeerperiode (1801-1809)
werden banketten geserveerd, die kon
den bestaan uit achtereenvolgens rijst
soep, gebraden ossenhaas, gevulde kal
koen, schaapskoteletten, gekookte ham,
kalfslende en hartige macaronitaart.
Uiteraard volgden daarna nog desserts
als puddingen en taarten, maar Thomas
Jefferson was degene die voor het eerst
in de geschiedenis van de VS ook roomijs
na de maaltijd liet serveren. Een gebruik
dat nog steeds nagevolgd wordt. Ik ben
benieuwd welke culinaire nalatenschap
de huidige Amerikaanse president voor
ons in petto heeft.
Ingrediënten:
2 eetlepels zwarte peperkorrels
4,5 deciliter melk
2,5 deciliter room
10 eierdooiers
100 gram bruine suiker
160 gram honing
Rooster de peperkorrels in een pan tot je
ze begint te ruiken. Haal ze uit de pan en
Alpensneeuw
12
C0--:"
W\4
0
Oostburg --
In de Alpen is het winter geworden,
bij ons blijft het voorlopig herfst.
De middagtemperaturen liggen
rond een graad of 9 en van
nachtelijke vorst is nog geen
sprake, of het moet vlak boven
de grond net tot tegen het
vriespunt komen. In heel
wat skigebieden is het
momenteel wel een
stuk kouder dan nul
graden. Bovendien is
er gisteren en afge
lopen nacht fors wat
sneeuw gevallen,
vooral in de zuidelijke
Alpen. Die sneeuwval
begon in de hoogste
delen, met elders regen.
Dit leidde tot een gigantische föhnwind, die vanuit de zuidelijke Alpe
noordwaarts blies. In de Zuid-Duitse plaats Oberstdorf leidde die wir;
tot een temperatuurstijging van maar liefst 15 graden in een uur tijd
Van 2 graden naar 17 graden in 60 minuten, de föhn in optima form:
Overigens daalde de sneeuwgrens snel en transformeerde de regen
in de lagere delen ook in sneeuw. Bij ons in Zeeland gaan we van
9 graden vanmiddag, naar een graad of 5 a 6 vannacht. Er waait een
matige westelijke wind vandaag en er is een mix van wolkenvelden
en opklaringen. Plaatselijk kan er een bui vanaf zee binnendrijven,
maar waarschijnlijk is dat we ons in de zogeheten regenschaduwvan
Engeland bevinden. De dag van morgen ziet er ook fraai uit. Hoge
wolkensluiers geven wel aan dat een weersverandering nakende is;
morgenavond gaat het vanaf zee regenen en waaien.
Nederland vandaag I Nautisch bericht
Fraxxs Bauer tijdens één van zijn Ahoy-concerten in 2003. Dit jaar
moest de zanger zijn concerteixreeks afzeggen, vanwege eexx poliep
op zijn stembanden. foto Rob Verhorst/GPD
niet uitgepraat, daar op de grond tussen de CD's
en platen zittend en Stefan van de Avi'o gedul
dig luisterend naar mijn opgewonden verhalen.
Over mijn oudste zoontje, zes jaar, waarvan ik
vond dat het de tijd werd dat hij met Bach ken
nis moest maken. Thuis speelden zijn vader en
ik op de piano wel de Inventionen en cle Kleine
Praeludiën, en vader Berk greep ook geregeld de
viool om Bach te doen herleven. Maar ik vond
dat het de hoogste tijd werd dat mijn zesjarig
kind de concertzaal in ging. Helaas speelde ik in
die tijd avond aan avond bij Wim Kan of elders,
er was werkelijk geen avond vrij, zodat een goe
de vxdend werd uitgenodigd mijn zoon te begelei
den naar het concert in de Kleine Zaal van violis
te Johanna Maxizy! Razend benieuwd vroeg ik
de volgende ochtend naar zijn ervaringen. Ern
stig keek hij mij aan: „Ze droeg een witte jurk!
Ondanks deze witte jurk heeft hij met succes het
Amsterdams Conservatorium gevolgd.
nm
- J
zv>
m
ÉËtc
Bron: Meteo Consult
@0
(50
Er waait een matige westelijke i
wind, 4 Bft. Het zicht is goed en?
wordt geen onweer verwachtte
binnenwater is circa 10 graden.
Verwachte extremen
Laagste verwachte min. temp
Deelen 3^
Hoogste verwachte max. temp
IJmuiden 10°C
8.37 16.34 21.07 12.22
Nederland verwachting
Toen werd hij plotseling de burgemeester gewaar, die be
hoedzaam langs het muurtje naderde.
„Gelukkig, dat ik je tref", zei de magistraat. Hij wierp een
vlugge blik opzij, en toen hij zag dat de vorige bezoeker ach
ter de heuvel verdwenen was, vervolgde hij op gedempte
toon: „Je kunt me een groot genoegen doen, Bommel. Kijk,
morgen is er een feestje. Daar zie ik erg tegen op, onder ons
gezegd. Ik zou me graag wat minder bezwaard voelen. Als
jij nu kunt zorgen, dat ik goed voor de dag kom, zou me dat
erg verlichten.'
Voordat heer Ollie verdere navraag had kunnen doen, trok
de heer Dickerdack het roestige hangslot uit zijn zak en
stak het hem toe.
„Maak deze ketting weer zoals hij was", fluisterde hij drin
gend. „Je zult er geen spijt van hebben".
Zo
Ma
Di
Wo
Do
weer
éÊL 4
min. temp.
3/7
S/10
6/9
4/8
4/8
max.temp.
7/7 7
9/12
9/11 8/11
7/10
wind
ZW4
ZWS
ZW4 ZW4 ZW4
uren zon
4
0
4
4
3
neersl.kans
10%
9<
Wo
30% 20%
10%
Waterstanden
Hoog water
Laag water
zaterdag
uur
cm
uur cm
uur
cm
uur:
Vlissingen
4.35
209
16.58 225
10.55
189
23.05 j
Terneuzen
4.56
231
17.15 248
11.25
196
23.36 S
Cadzand
4.08
196
16.31 212
10.35
186
22.46 l|
Roompot Buiten
4.35
-153
16.55 171
10.45
142
22.59
Roompot Binnen
5.56
131
18.21 146
11.55
127
Zierikzee
6.05
153
18.35 171
12.10
145
Krammersluizen West
6.14
158
18.56 177
12.04
147
I
Hansweert
5.25
244
17.49 263
11.52
209
23.58 H
Stavenisse/Yerseke
6.10
155
18.39 172
12.04
144
zondag
I
Vlissingen
5.19
194
17.46 205
11.46
181
23.50:
Terneuzen
5.37
216
18.06 228
12.11
188
Cadzand
4.55
181
17.20 193
11.14
177
23.25!
Roompot Buiten
5.14
142
17.49 157
11.35
139
23.55
Roompot Binnen
6.31
124
19.00 135
0.15
88
12.45'
Zierikzee
6.40
145
19.15 160
0.15
105
12.55:
Krammersluizen West
6.51
152
19.27 166
0.14
107
12.55'
Hansweert
6.09
230
18.36 244
12.36
200
Stavenisse/Yerseke
6.46
147
19.16 160
0.26
105
12.44
maandag
Vlissingen
6.06
177
18.36 184
12.30
171
Terneuzen
6.26
199
18.56 207
0.16
142
12.56
Cadzand
5.40
165
18.10 172
12.10
167
Roompot Buiten
6.05
131
18.46 142
12.25
134
Roompot Binnen
7.06
116
19.35 123
0.45
83
13.15
Zierikzee
7.15
135
19.55 147
1.00
100
13.40
Krammersluizen West
7.26
145
20.00 155
1.05
102
13.40
Hansweert
6.55
215
19.26 224
0.35
156
13.18
Stavenisse/Yerseke
7.26
139
19.55 148
1.10
100
13.40
Europa vandaag
zonnig 'f
-v J
opklaring Reykjavik
bewolkt
4Ê.
regen
**-
bu'ien
door Bill Watterson
onweer
hagel {jxibiin
sneeuw
m
mist
Qr/i
J Tallinn
^^^^fKopenhagen
9i
J O Amsterdam j
(w)""""
r
Mo)
r- f
Wind... mb
®V!r/iene -
Weersverwachtingstabel
Klaas Kasma
laat ze iets afkoelen. Kneus ze met de on
derkant van een zware pan. Breng de
melk samen met de room en de gekneus
de peperkorrels aan de kook.
Draai het vuur laag en laat het mengsel
tien minuten zachtjes sudderen. Klop on
dertussen de dooiers schuimig met de
bruine suiker.
Giet de hete melk bij de eidooiers en roer
alles goed door elkaar. Giet alles terug in
de pan en laat het al roerende met een
garde op een zacht vuurtje binden. Voeg
de-honing toe en giet alles door een zeef
in een kom.
Laat het mengsel afkoelen en maak er ijs
van in een ijsmachientje.
Plaats
morge
overmorgen
Plaats
otge
0**
Alicante
6
14
10
18
Mallorca
4
14
A 7
Athene
ié.
8
17
9
15
Malaga
6
18
4ft 1!
Barcelona
7
14
6
14
Nice
5
16
- 5
Berlijn
ié
5
8
3
7
Oslo
-4
3
Boedapest
7
9
3
8
Parijs
4ft
2
9
4
Bordeaux
3
10
3
10
Praag
<6.
3
7
4ft 1
Brussel
4
7
5
10
Rome
4ft
10
16
6
Faro
6
15
8
17
Stockholm
4ft
4
5
Genève
éi
2
5
0
4
Warschau
■A
6
8
ft 5
Hamburg
5
9
4
8
Wenen
6
8
Helsinki
7
8
3
6
Bangkok
26
34
ft 26
Heraklion
ié
11
18
13
18
Johannesburg
15
23
ft'!
Istanbul
8
14
9
12
Los Angeles
12
19
- 11
Kopenhagen
5
8
5
8
Melbourne
oft
12
28
ft IC
Las Palmas
16
20
15
20
New York
2
9
ft 3
Londen
1
11
10
12
Peking
-5
6
u -4
Luxemburg
2
4
1
5
Tokyo
-ft
6
12
ft 6
m.ROMiim
WA5 HIJ ZIJN STEM
KWIJT, MAAK HET
1 LIJKTAL50F...
BETAAL 'RWK5, HOOR/
N/TniPI UBTR
ALHT.
WAT MEEK, MIJN
5CW AT. 7 f ÓOUEÓEU?
I50E5T
irTTl n H0°ó-
K-IE
(7EHELE
M0HV ZO
ÓEWEE5T7
50KKy PAT WE ZO LAAT ZIJN,
f1005. LI6TÓA5PÉKIN0EC?
MAM' PAP/ ZIJNJULLIE
PAT? 15 PE 0PPA5WE6?
EELUKKId ZIJP JULLIE
NEEPTHUI5/
