Klederdracht naaien is niet truttig
PZC
J
1
Jonge vrouwen redden de Volendamse traditie
weer
Oplosbaar
4"
m
Jjp m
®e4,
puzzel
10
15
16
21
24
22
Heer Bommel en de uitvalsels
recept
Chocolade brownies
woensdag 6 december 2006
van onze redactie binnenland
Misschien dat nog dertig Vo-
lendammers dagelijks in
klederdracht lopen. En die zijn
allemaal van een respectabele
leeftijd. Maar verdwijnen? Nee,
dat niet. Een groep jonge Volen
damse vrouwen leert inmiddels
hoe je klederdracht moet ma
ken, zodat die kennis en traditie
niet verloren gaan.
Eigenlijk had de Stichting Kle
derdrachten het bijltje er enkele
jaren geleden bij neergegooid.
Met het vastleggen op papier en
in beeld van de Volendamse kle
derdracht was de opdracht vol
tooid.
In het straatbeeld van Volen-
dam is klederdracht immers een
uitzondering geworden.
Festiviteiten
De aanstaande jubileumfeesten
in Edam (het nabijgelegen pro
testante stadje kreeg 650 jaar ge
leden stadsrechten) maakte in
het katholieke dorp Volendam
echter wat los.
Volendam is namelijk ook wel
kom op de festiviteiten in
Edam, waarmee het één gemeen
te vormt. „En die Edammers zit
ten er straks allemaal in kleding
uit die tijd bij", zegt sporthalbe
heerder Bram Visser.
Na een gesprek met Aaf Som
broek van de Stichting Kleder
drachten Volendam stelde hij
zijn ruimte open voor die organi
satie. Want er moest wat gebeu
ren met de klederdracht.
Sombroek maakte dankbaar ge
bruik van het aanbod. Er zijn
jonge vrouwen gevonden die de
kunst van de klederdracht wil
len leren.
Praktijk
De dracht is dan wel in boek
vorm vastgelegd, tussen theorie
en praktijk zit veel verschil.
„We willen de kennis doorge
ven, zoals die vroeger ook ons is
geleerd", vertelt Sombroek.
„Daarom is de deelname van de
jeugd zo belangrijk. Wij hebben
dat zelf nog gedragen. Dat ging
met veel emoties. Had je als
meisje een mooie plooirok, nou
dan was je wat."
Dus zitten er op een regenachti
ge woensdagavond vijftien Vo
lendamse vrouwen rond een
enorme tafel. Jong en oud. Zij
naaien de kleding voor zichzelf
of voor de stichting.
De ouderen helpen de jongeren.
Sombroek: „Als je één keer per
maand zonder verplichting bij
elkaar komt, geef je zoetjesaan
alle kennis door."
Joyce Koning (37 jaar) is er voor
het eerst. „Ik vind het belang
rijk dat de klederdracht blijft
bestaan. Het is erg mooi en dus
Nederland vandaag Nautisch bericht
Aaf Schilder (links) is een van de weinige Volendannners die nog dagelijks in klederdracht is gehuld. Zij heeft het - doordeweekse - jak
aan. Aaf Sombroek (midden) en Neel Keizer dragen de zondagse dracht. Ze leren een jonge generatie de klederdracht te maken.
foto Ella Tilgenkamp/GPD
zonde als het verdwijnt." Ze
naait net als Alida Smit (19) en
Sabrina Spanjaart (24) een ei
gen setje klederdracht. „Omdat
je de traditie wilt bewaren", be
vestigt Sabrina.
En nee, ze vinden het niet trut
tig.
„Het leukste is het kletje (kort
vrouwenjack, red.) En omdat je
het naar je zin hebt leer je het
snel." GPD
Het mooiste van deze tijd is misschien wel
dat er oplossingen bedacht worden voor
problemen die niet bestaan. Symbool voor deze
onnutte oplossingen is het vaatwastablet. De re
clame vertelt me dat ik nu een tablet met verpak
king en al in de vaatwasser kan stoppen. Ver
baasd kijk ik naar de innovatie die de wereld zo
intens veel beter maakt. „Voor welk probleem
vormt dit een oplossing?", vraag ik me af. Het
antwoord wordt door Unilever zelf gegeven:
„Het tablet is verpakt in een dunne film van po-
lyvinylalcohol(PVA). Deze volledig in water op
losbare film geeft de consument nog meer dose
ringsgemak, doordat het tablet nu mét folie di
rect in het doseerbakje kan worden ge
plaatst... Omdat de film nu met het tablet wordt
meegedoseerd, hoeft de consument niet meer di
rect de ingrediënten van het tablet aan te raken,
wat de consument als een voordeel ervaart."
Wie is die consument? Waar is die consument
ttÈtVl
Marleen Blommaert
bang voor? Dat ie een beetje zeeppoeder aan zijn
handen zou krijgen? Of zitten er zulke agressie
ve stoffen in, dat zijn handen er niet aan blootge
steld mogen worden? De idiotie om nu oplosbare
verpakkingen te maken voor zaken die al ver
pakt zijn is duizelingwekkend. De tabletten zit
ten namelijk al in een doos met plastic binnen-
verpakking.
Waarom moeten er oplosbare films aan het mi
lieu worden toegevoegd?
Werkt er iemand bij Sun met een inpakfetisj?
Of heeft de bond van mensen met smetvrees met
een rechtszaak gedreigd?
Het is natuurlijk heel knap bedacht. Zo knap
dat er patent op is aangevraagd. De bollebozen
van Unilever zijn er natuurlijk erg blij mee. Ik
niet.
Aangezien manlief bij het boodschappen doen,
het eerste het beste pak tabletten uit het schap
trekt en niet zijn vrije uren besteed aan uitvoeri
ge productvergelijkingen hebben wij ze nu ook.
Als gebruiker heb ik nu echter een probleem. De
tabletten met verpakking zijn alleen met kurk
droge handen te gebruiken. Ze zijn immers in
water oplosbaar. Wanneer ik met de vaat bezig
ben, zijn mijn handen altijd wel wat vochtig.
Het gevolg is dat wanneer ik met een paar drup
pels aan mijn handen het tablet in de vaatwas
ser wil stoppen, ik vieze plakkerige handen
krijg. Om in de termen van Sun te spreken: „Dit
ervaar ik als consument niet als een voordeel."
De logische stap is, dat ik eigenlijk de in water
oplosbare folie eraf zou moeten halen. Maar dat
kan weer niet met natte handen. Mijn antwoord
is echter eenvoudiger: ik kondig een eenzijdig in
koopveto op deze tabletten af.
Het antwoord van Sun zal wel een ingenieuze
productinnovatie zijn. De onzichtbare in lucht
oplosbare tablet of de elektrische tablettoedie-
ner. Eenvoudig te monteren op uw wasmachine.
Met de gratis bijgeleverde haken van twee meter
en mondkapje plaatst u de doos tabletten in de
machine.
Terwijl het land onregeerbaar dreigt te worden,
de wereld in brand staat en poolkappen smelten,
word ik geconfronteerd met een in water oplos
baar probleem dat ik als een voordeel moet erva
ren. Het werkelijke probleem is een overdaad
aan verpakking en een gebrek aan inhoud. De
stijgende zeespiegel zal uitwijzen of dit pro
bleem in water oplosbaar is.
@0
Krachtige zuidwestenwind,
kracht 6. Goed zicht. Het zee
water is ongeveer 12 graden.
Verwachte extremen
Laagste verwachte min. temp.
Hoogeveen 6°C
1 i
Hoogste verwachte max. temp.
Wilhelminadorp 12°C
<39
r\
Bron: Meteo Consult
8.34 16.35
17.12 10.43
Nederland verwachting
Do Vr Za Zo
Ma
weer
min. temp.
617 719 5/7 3/7
6/8
max.temp.
9/11 9/11 8/9 7/10
9/11
wind
Z 6 ZW5 ZW4 ZW4
ZW4
uren zon
13 3 3
2
neersl.kans
90% 80% 50% 40%
90%
Extremen Nederland
HORIZONTAAL:
1. Beroep; 9. oevergewas; 10.
oorlogsgod; 11. persoonlijk
vnw.; 12. schortje; 14. symbool
van barium; 15. broodsuiker;
17. tijdperk; 19. voorzetsel; 21.
aarden vaas; 22. zenuwtrek;
23. deel van een fuik; 25. inge
beeld meisje; 27. dans; 30.
voorzetsel; 32. kunsttaal; 33.
bazige vrouw; 34. regelmaat;
36. trekjuk; 38. afdeling in een
trein.
VERTICAAL:
1. Particulier; 2. loofboom; 3.
muzieknoot; 4. boerenplaats;
5. vogel; 6. bijwoord; 7. vogel
bek; 8. voormalige Russische
heerser; 13. nagerecht; 15. ver
koopplaats; 16. zacht hout
onder de schors; 18. storm
loop; 20. oude Franse munt;
23. kostbare stof; 24. deel v.d.
vinger; 26. fietsraam; 28.
molenarm; 29. deel van
Londen; 31. voor (Latijn); 33.
hoofddeksel; 35. muzieknoot;
37. uitroep van pijn.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
11
13
14
17
18
19
20
22
23
2b
26
28
29
30
3,
33
34
35
36
37
38
©Toonder Studio's
Extremen van 7 december in De Bilt
hoogste min. temperatuur
hoogste max. temperatuur
laagste min.temperatuur
laagste max. temperatuur
hoogste neerslagsom
8,6°C in 1979
13,0°C in 1914
-11,8°C in 1925
-1,5°C in 1925
17 mm in 1941
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eind
letters van het eerste woord
zijn meteen de beginletters
van het tweede woord.
HORIZONTAAL:
5. Gaf een bot cadeau (6);
Thuisspeler (7);
6. Bijna gejaagd (5);
Het appartement van de
omroep (6);
7. Niet echt een complete mis
lukking (5);
Muziek voor doetjes (4,3);
8. Net voor het vrouwelijke
DNA (5);
Heeft zijn oorsprong in de
bijbel (7).
VERTICAAL:
1. Eierschotel (6); Vrucht van
een bejaarde vis (6);
2. Op zijn hoogst om te confereren (3); Aansporen om te verbranden (8);
3. Gemerkt leesteken? (6);Tot hierin zijn de broodjes verzorgd (7);
4. Vreselijk voor een gewichtige zanger (7); Vat in dit geval een drankje (5).
Begin bij vakje 1. Bij
elk volgend cijfer
begint een nieuw
woord. De laatste
letter van een woord
is telkens de eerste
letter van het vol
gende woord. Bij
goede invulling, is in
de licht gekleurde
vakjes een woord te 1. Desalniettemin; 2. dwaalleer; 3. provincie van Ethiopië; 4.
lezen. giftige plant; 5. cassettebandje.
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Laars, plaat, krant, stomp, braam, krent, sport, vlaag, stern, sterk, vloer, stipt,
vrons, kwaad. Het citaat is van Lord Samuel: "Steek je paraplu niet op voor het
begint te regenen."
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Misère; 6. dore; 7. tetter; 8. vorstvrij; 10. paring.
Verticaal: 1. Zicht; 2. wegdrijven; 3. genre; 5. beroep; 9. sar.
Toevoegen: Golfplaat
Kraak de Code: 1 - 6- 3-1 - 5- 2
Puzzelland.com
Eerst leek dal ook wel zo te zijn. Kwetal haalde zijn buidel
uit het kastje, en nadat hij daar een soort naald en een rolle
tje draad had uitgehaald, ging hij op de grond zitten en be
gon het vale gordijn te bewerken. Maar toen Tom Poes ach
ter zijn rug geluidloos en met ingehouden adem op de bo
venste traptrede stapte, slaakte de dwerg een ongeduldige
uitroep.
„Noop!" riep hij uit. „Waarom sguffel je zo? En waarom
horkte je achter dat luik?"
Tom Poes trok bedremmeld zijn voet terug en liep naar hem
toe.
„Heer Bommel vond het niet goed. dat ik naar de zolder
ging", legde hij uit. „Daarom verborg ik me. Maar nu be
grijp ik, waarom hij me hier niet wilde hebben. Jij bent het
natuurlijk, die de ketting van de burgemeester gemaakt
heeft, en de televisie van Joost. En dat rare veterdrop van
de markies was ook van jou."
„Het is noppig om voor Bommel te voegen", mompelde het
ventje, terwijl het met grote snelheid zijn draad door de
stof trok. „En de toef is hier goed. Maar het wordt te glan-
dig."
„Wat bedoel je?" vroeg Tom Poes. Die vraag was zo dom,
dat Kwetal korzelig opkeek.
„Voel je het soms niet?" vroeg hij. „Hier is zonwieling. Ik
ben bang, dat Bommel de iel niet aan een legeerbolling
heeft gehutseld. Er komt te veel stroel in de vanger, en dal
is kwalig."
Toen hij het onbegrip van zijn toehoorder voelde, verdiepte
hij zich weer driftig in zijn werk, en Tom Poes ging naar be
neden.
Waterstanden
Hoog water
Laag water
woensdag
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
2.21
240
14.37
254
8.45
196
21.06
190
Terneuzen
2.40
263
14.56
279
9.16
207
21.36
200
Cadzand
1.57
227
14.12
241
8.26
193
20.42
187
Roompot Buiten»
2.16
179
14.32
194
8.29
138
20.56
132
Roompot Binnen
3.50
146
16.10
159
9.45
118
22.15
112
Zierikzee
4.05
170
16.25
183
9.55
134
22.20
129
Krammersluizen West
4.36
176
16.55
191
10.00
140
22.20
133
Hansweert
3.18
273
15.27
288
9.42
218
22.00
211
Stavenisse/Yerseke
4.10
171
16.30
184
9.53
136
22.13
129
donderdag
Vlissingen
3.05
233
15.25
250
9.30
198
21.48
177
Terneuzen
3.26
256
15.43
275
9.58
207
22.15
185
Cadzand
2.40
220
14.57
237
9.05
195
21.22
174
Roompot Buiten
3.01
173
15.17
191
9.11
142
21.35
122
Roompot Binnen
4.36
143
16.56
159
10.35
123
22.55
103
Zierikzee
4.50
166
17.10
184
10.45
139
23.00
120
Krammersluizen West
5.16
173
17.42
192
10.46
144
23.00
123
Hansweert
4.06
266
16.15
285
10.27
219
22.42
197
Stavenisse/Yerseke
4.56
167
17.19
185
10.56
140
23.06
120
Europa vandaag
Weersverwachtingstabel
Het mooie van chocoladeletters is dat
je ze niet in stukjes kunt snijden, maar
dat ze gebroken moeten worden. En het
stukje dat je er afbreekt is altijd groter
dan je bedoelt.
Nu leent mijn naam zich wel goed voor
een chocolade letter, de K bestaat im
mers uit 3 strepen, maar je zult maar
Isaac heten of letje. Zo'n I kun je niet eens
in stukken breken, die wil alleen maar
doormidden. De stip wordt er ook nooit
bijgeleverd dus kom je er maar bekaaid af
met zo'n naam. Het beste kun je natuur
lijk Willem heten wat betreft de chocola
deletters. Daar zit de meeste chocolade
aan. Hoewel, een bevriende banketbakker
heeft me ooit verzekerd dat alle chocola
deletters het zelfde gewicht hebben. Be
halve de I dus. Wat ben ik blij dat ik geen
Innocentius heet.
Ingrediënten:
250 gram donkere chocolade 250
gram boter 180 gram bruine suiker
150 gram bloem 2 losgeklopte eieren
1 theelepel vanillesuiker 125 gram ge
hakte walnoten
Smelt de helft van de chocolade met de
Klaas Kasma
helft van de boter au bain marie. Spatel
er vervolgens de brgine suiker, de bloem,
de losgeklopte eieren, de vanille suiker
en de gehakte walnoten door. Beboter
een passend bakblik van ongeveer 20 cen
timeter en schep het chocoladebeslag er
in. Bak het 25 minuten in een voorver
warmde (180 graden) oven. Laat het daar
na afkoelen. Smelt ondertussen de over
gebleven chocolade en boter. Laat dit af
koelen tot een ietwat taaie massa en strijk
die op de bovenkant van de plak brow
nies. Laat deze nu verder koelen tot het
chocolademengsel stevig is en snijd de
plak vervolgens in vierkantjes.
Plaats
norgei
overmorgen
Plaats
morgen
Alicante
4
8
18
4
11
19
Mallorca
4
6
17
4 11
17
Athene
4
8
15
4
9
16
Malaga
4
10
17
4 11
18
Barcelona
4
7
15
4
10
16
Nice
4
9
18
4 8
14
Berlijn
6
10
4
6
11
Oslo
4
-1
4
4 2
5
Boedapest
4
6
10
4
4
1.1
Parijs
4
5
11
4 7
11.
Bordeaux
4
10
14
4
9
12
Praag
4
5
9
4
9
Brussel
4
7
11
4
8
10
Rome
4
13
16
4 12
17
Faro
4
10
19
4
14
18
Stockholm
4
6
7
5
7
Genève
3
9
4
6
10
Warschau
4
7
10
4 6
12
Hamburg
4
7
8
4
7
10
Wenen
4
8
9
4 8
14
Helsinki
<SL
7
8
4
4
7
Bangkok
4
27
33
4 26
33
Heraklion
4
10
17
4
11
17
Johannesburg
4
17
28
4 17
27
Istanbul
7
12
4
8
14
Los Angeles
10
19
4 11
20
Kopenhagen
4
7
8
4
6
9
Melbourne
7
20
0 7
26
Las Palmas
4
17
22
4
17
22
New York
4
5
8
4 -2
2
Londen
4
8
12
4
7
10
Peking
-3
6
4 -3
4
Luxemburg
3
6
4
5
8
Tokyo
4
8
14
4 7
12
Morgen nat
Na de extreem hoge temperaturen
van gisteren - in Zeeland werd o
het ongeveer 14 graden - is het w|s
vandaag minder zacht maar
zeker niet koud voor de tijd van
het jaar met maximaal 11 a
12 graden. De zon schijnt
regelmatig en het blijft
op de meeste plaatsen
droog, al kan aan de kust
wel een bui(tje) vallen.
Er waait een matige tot
vrij krachtige, op het
strand krachtige zuid- \X£U
westenwind (kracht Zivjö
6).Vanavond raakt
het vanuit het westen r
bewolkt, vannacht ge-
volgd door regen en een
iets aantrekkende zuidelijke wind. Morgen gaat het flink regenen door
toedoen van een actieve oceaanstoring die over onze omgeving trekt.
Er valt misschien tussen 10 en 15 millimeter regen in de regio. De wind
is daarbij zuid tot zuidwest en vrij krachtig tot hard, mogelijk storm
achtig aan zee (kracht 8). Bovendien kunnen er net als gisteren zware
windstoten optreden met vlagen van rond 75 km/u. Het wordt onge
veer 10 graden. Op vrijdag lijkt de wind iets af te nemen, verder houdt
het onbestendige weer aan. Momenten met zon en buien wisselen
elkaar dan geregeld af. Het blijft vrij zacht met maximumtemperaturen
rond 10 graden. In het weekeinde wordt het naar verwachting droger
en waait het niet al te hard meer, dankzij een uitloper van hoge lucht
druk. De nachten pakken dan wat kouder uit, maar de kans op vorst is
klein. Overdag wordt het 9 graden.
