Nieuwe krant toch vertrouwd
PZC
Zelfs het treurige
wordt vermakelijk
595
bruna ES
20
o
15 KOPSTUKKEN UIT DE NEDERLANDSE
LITERATUUR IN ÉÉN MEESTERLIJKE SERIE
sBhb
vrijdag 1 december 2006
Lezersredacteur A. J. Snel is
bereikbaar per post op het
adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Stationspark 28,
Postbus 31,
4460 AA Goes.
Telefonisch: 0113- 315660.
E-mail:Lezersredacteur@pzc.nl
Het forum waarop lezers zich
kunnen uiten over actuele
zaken is bereikbaar via
internet: www.pzc.nl.
Een weerkerende taalkundige
kwestie: is het 'dansen naar de
pijpen van' of 'dansen naar het
pijpen van'? Vorige week zater
dag stond in de bijlage Reporta
ge van deze krant de kop: 'Ieder
een danst naar de pijpen van
president Poetin'.
H.W. Kapsenberg uit Sluis gaf
ons een lichte schrobbering.
„Welke pijpen?" vroeg ze zich
af. „Schoorsteen-, regen- of ta
bakspijpen komen niet in aan
merking. Olie- en gaspijpen ma
ken meer kans", schreef ze.
Waarop ze liet volgen: „Het
gaat hier echter om het werk
woord pijpen, dat wil zeggen
van een fluit (tamboers en pij
pers van een muziekkorps). We
zouden dus eventueel kunnen
dansen naar het pijpen van Poe
tin."
Genootschap
Eerlijk gezegd heb ik het lang
geleden ook zo geleerd. Maar
het genootschap Onze Taal
vindt beide varianten goed. Pij
pen kan ook worden opgevat als
het meervoud van het zelfstan
dig naamwoord 'pijp' (houten of
metalen fluit) en daar hoort het
lidwoord 'de' bij.
Ter vergelijking: in het Engels
zijn er meer varianten dan in
het Nederlands: to dance to a
person's pipe/ piping/ whistle
/tune(s).
En in het Duits kan men ook
nach jemandes Geige tanzen.
door A.J. Snel
Tabloid. Het woord dook voor de eer
ste maal op toen een firma uit Lon
den het in 1884 liet registreren als merk
naam voor een medicinaal tabletje. In
de loop van de tijd werd het gebruikt
voor diverse producten in compacte
vorm. Twaalf jaar na de introductie van
het tabletje werd het woord tabloid
(spreek uit tèblojt) verbonden aan het
Britse blad Daily Mail. De benaming
hield verband met de beknopte, snel
leesbare vorm waarin de artikelen wer
den gegoten.
De term kreeg een nieuwe lading toen
de Britse boulevardpers kranten op klei
ner formadt begon te drukken. Het
woord tabloid werd geleidelijk een syno
niem voor schandaalblad.
Ook die betekenis verdampte. Steeds
meer achtenswaardige kranten gingen
de laatste jaren over op de uitgave van
de krant op half formaat. Daarbij heb
ben uitgevers diep nagedacht over de
negatieve gevoelswaarde die de aandui
ding tabloid kent. Vandaar dat nogal
eens de voorkeur is gegeven aan de be
naming compact. Intussen lijkt tabloid
te zijn ontdaan van de negatieve bij
klank en wordt de aanduiding in den
brede ook voor kranten gehanteerd die
een mijnheer zijn en dat wensen te blij
ven.
Lezerswens
Op 6 februari volgend jaar verschijnt de
Provinciale Zeeuwse Courant op ta
bloidformaat. Daarmee wordt tegemoet
gekomen aan de wens van veel lezers,
die het traditionele broadsheet-formaat
niet zo handzaam vinden. Uit onder
zoek is de afgelopen jaren gebleken dat
het aantal voorstanders van het halve
formaat gestaag groeide en op basis
daarvan besloot het Wegenerconcern,
waartoe de PZC behoort, de regionale
kranten die het uitgeeft een gedaante
verandering te doen ondergaan. Het
gaat om een ingrijpende verandering
die op alle afdelingen van de kranten
een sterke doorwerking heeft.
Van de zeven regionale Wegenerkran
ten - De Stentor, de Provinciale Zeeuw
se Courant, Brabants Dagblad,
BN/DeStem, Eindhovens Dagblad, De
Twentsche Courant Tubantia en De Gel
derlander - maakte het Eindhovens
Dagblad als eerste de omslag. Op 3 okto
ber verscheen de krant in Eindhoven en
ommelanden voor het eerst op half for-
Eindhovcns Dagblad op tabloid.
maat en intussen is een hoeveelheid er
varing opgedaan waarvan de dagbladen
die volgen, ook de PZC dus, profiteren.
En waaruit ze vei'trouwen putten, want
het Eindhovens Dagblad op tabloidfor
maat is goed ontvangen. Het aantal
abonnees dat afhaakte bleef beperkt,
nieuwe lezers die voor de eerste maal of
nogmaals de Eindhovense krant pro
beerden, bleken tevreden.
„Wat heel belangxijk is gebleken," zegt
lezersredacteur Ilse Wetzel van het
Eindhovens Dagblad, „is dat we de le
zers heel gedetailleerd vextelden wat
we gingen doen. We hebben ernaar ge-
stx-eefd ze een tabloid te bezorgen waar
van ze het gevoel hadden dat ze er al
mee vertrouwd waren, niet alleen inhou
delijk, maar ook wat betreft omvang en
indeling."
Om dat te bewerkstelligen, bracht het
Eindhovens Dagblad enkele weken
voor de formaatverandering een reeks
van twaalf pagina's waarin uitleg werd
gegeven over de krant, zoals die er op
half fox-maat zou uitzien.
De PZC volgt dat voorbeeld. In de loop
van januari 2007 brengt de krant een se
rie waarin stap voor stap wordt uiteen
gezet hoe de tabloid er gaat uitzien. Er
worden voorbeelden getoond van de in
deling van de PZC in de loop van de
week, er wordt uitgelegd hoe informa
tie in segmenten opgedeeld, toeganke
lijk wordt verstrekt en er wordt aange
kondigd welke nieuwe elementen de
krant in de nieuwe vei'schijningsvoi'm
zal bevatten.
Vragen
Ilse Wetzel: „De lezers is verteld wat ze
konden verwachten, waarbij we inge
speeld hebben op de vragen die zij stel
den. Daarbij ging het om de inhoud en
ook om zaken waaraan je in eerste aan
leg weinig betekenis hecht, maar die
foto Willem Mieras
toch belangrijk zijn. Bijvoorbeeld over
de nietjes. Je kunt orxze krant op ta
bloidformaat heel makkelijk in afzon
derlijke delen, katernen, uit elkaar ha
len. Mensen die met z'n tweeën 's mor
gens de krant lezen, willen elk een ka
tern kunnen pakken. Ook daarover heb
ben we dus uitleg gegeven."
De lezers van het Eindhovens Dagblad
hebben, zoals ook was veiwacht, posi
tief gereageerd op de vernieuwing. Van
de 120.000 abonnees hebben er 123 op
gezegd vanwege de verandering van for
maat. Er zijn 18.000 pi'oefabonnemen-
ten uitgezet en daax*van zijn er intussen
zo'n 1000 omgezet in een vast abonne
ment.
Wetzel: „Orxlangs de aanloopproblemen
die bij de PZC minder zullen zijn dan
'bij ons, omdat onze ervaring beschik
baar is, hebben maar weinig mensen be
sloten de krant de rug toe te keren. Er is
dus alle reden voor vei'trouwen."
Nederland is rijk aan voetbaldeskundigen en kenners van de poli
tiek. Wij kunnen op afroep beschikken over toch wel enkele miljoe
nen voetbaltrainers, die vaak ook nog over genoeg deskundigheid
beschikken om een nieuw kabinet te formeren. Helaas bezoeken die
miljoenen zelden de groene velden en in de Hofstad moet men ze
ook met een lantaarntje zoeken. Op Forum, de digitale zeepkist van
de Provinciale Zeeuwse Courant werd een beroep gedaan op de ex
pertise van de kiezers. Hoe moet de volgende coalitie eruit zien, dat
was de centrale vraag.
„'Het volk vraagt erom'. Deze zin is al door meerdere staatshoofden
uitgesproken en later bleek dat het volk er helemaal niet om vroeg.
Dit is nu ook het geval, een betere zin zou zijn 'de linkse kiezer
vraagt ex-om'", noteerde Jan. „Er zijn in het x'echtse en linkse blok
verschuivingen geweest: PvdA-kiezers naar SP, VVD-kiezers naar
PvdV. Maar een duidelijke meerdei'heid is er zeker niet. Wat voor
mij wel duidelijk is, is dat een regering met SP of PvdV niet goed
zou zijn voor Nederland, omdat we dan binnen een jaar weer bij het
stemlokaal staan. Om een goede regering te vormen hebben we de
juiste mensen nodig, en ik vrees dat geen van beide pax-tijen die kun
nen leveren. Toch zeker niet wanneer, zoals in het geval van de SP,
er vier of zelfs vijf ministers geleverd moeten worden. Het is niet al
leen Nederland waar we mee te maken hebben; er worden grotex*e
zaken gedaan. Conclusie, zowel SP als PvdV wachten tot ze niet
alleen groot maar ook volwassen zijn, dan zijn ze aan de beurt."
Hans analyseerde: „Wat een onzin is dat toch over die 'winnaars'
van de verkiezingen? De vraag bij verkiezingen is niet wie er het
meest bij krijgt. Dat is Wilders, die is negen maal zo groot gewor
den. Maar het gaat erom wie het grootste wordt, wie er tweede
wordt, wie er derde wordt enzovoox-t. De gx-ootste partijen vertegen
woordigen de meeste kiezex-s en horen als eerste te bepalen hoe er
een regering wox-dt gevormd. En die regering hoort de méérderheid
van de kiezex-s te vex-tegenwoordigen."
J.J. de Graaff vindt dat de winst van Marijnissen gehonoreerd moet
worden. „De SP moet zeker in de coalitie. Het volk vraagt erom.
Waar kiezen we anders voor. CDA, PvdA en WD zijn veiiiezers,
hoe dan ook."
Vuile spelletjes
Marja kijkt net zo tegen de SP aan, maar ze moet het allemaal nog
zien. „Ja, de SP zou in de coalitie moeten omdat het de duidelijke
winnaar is. Maar ik heb weinig hoop dat dat ook gebeuren zal.
Denk maar eens terug naar de vorming van de coalitie in Goes."
Theo heeft zo zijn sombex-e gedachten: „De SP heeft duidelijk de
meeste winst geboekt, zowel absoluut als relatief, en is de derde par
tij in ons land. Maai- ja, het blijft politiek, en zeker als het CDA ex-
bij betrokken is, weet je dat er vuile spelletjes gespeeld worden. JP
heeft dat eerder laten zien. Brekebeen van de eerste orde, zetels ver
loren, maar toch 'goud' roepen. In de Bijbel zijn er mensen om min
der door de bliksem getroffen."
Fredde ten Berge ziet het meeste in een linkse regering „Wildex-s
kwam, de PvdA zag, de SP overwon. Een links kabinet is een eer-lijk
systeem. Angst over minder economisch welzijn hoeft men niet te
hebben. Het gaat naar mijn idee om een gelijkwaardig bestaan. De
socialisten zegeviex-en. Chapeau!"
I
Als de regering ontevreden is over het volk, waarom kiest
ze dan geen nieuw volk?
Bertolt Brecht
.ItL
Onder de naam
Kopstukken
presenteert de PZC
een vijftiendelige
serie literaire
boeken. Vandaag
het zevende deel: de
roman Fantoompijn
van Amon
Grunberg.
Amon Grunberg.
foto Cees Zorn/GPD
door Rolf Bosboom
Hij is venrit het jongste kop
stuk onder de Kopstukken.
Toch heeft Arnon Grunberg
(35) nu al een imposant en
veelzijdig oeuvre op zijn
naam staan. Met Fantoom
pijn bevestigde hij in 2000
zijn status van misschien wel
de beste romanschi-ijver van
dit moment, in elk geval van
zijn generatie.
Het boek was zijn derde ro
man, na Blauwe maandagen
(1994) en Figuranten (1997).
Die hadden al duidelijk ge
maakt dat hij een groot ta
lent was, maar Grunberg
wist zichzelf met ogenschijn
lijk gemak te overtreffen.
Want Fantoompijn was en is
nog steeds een heerlijk boek.
Grunbergiaans van begin tot
eind, dus tragikomisch, gro
tesk, op het absurde af, slap
stickachtig, hopeloos hila
risch, vx-olijk pessimistisch,
vol schrijnende humor en bij
tend sarcasme - en dat alles
uitex-st smakelijk opgediend.
De roman gaat over de aan
lager wal geraakte schrijver
Robert G. Mehlman, die zich
zelf en de wereld wil doen ge
loven dat hij nog altijd die
gevierde auteur is. in plaats
van gedoemd tot de ramsj.
Hij creëert zijn eigen mythe,
speelt de hoofdrol in zijn ei
gen toneelstuk. Uiteindelijk
produceei't hij toch een best
seller, maar wrang genoeg is
dat een kookboek: De
Pools-joodse keuken in 69 re
cepten, met als ondex-titel Ko
ken na Auschwitz.
Grunberg vertelt steevast
een ontluistei-end verhaal,
maar doet dat zo virtuoos,
dat zelfs het treurige verma
kelijk wordt. Juist het tover
middel taal, rijk aan ver
vreemdende oneliners en on
verhoedse beeldspraak,
maakt in haar magische wel
daad het leven draaglijk.
Met Fantoompijn won Grun
berg zijn eerste AKO Litera
tuurprijs. Bij de bekendma
king was de laureaat, die in
New York woont, afwezig.
Daarmee droeg hij bij aan
zijn eigen mythevorming, ze
ker omdat hij in die tijd on
der het pseudoniem Ma rek
van der Jagt de literaire we
reld op een dwaalspoor
bracht. Per e-mail liet hij we
ten: „Uw prijs maakt duide
lijk dat alleen mijn boeken
aanwezig hoeven te zijn."
'Fantoompijn' van Arnon
Grunberg is vanaf vandaag
verkrijgbaar bij de boekhan
del en Free Record Shop. Le
zers van de PZC krijgen kor
ting op vertoon van de bon
uit de krant.
Kindere" ~~m /J§Èj£^£Qp
Drie doden bij duikongeluk
KOPSTUKKEN TITELS:
1.
Hella S. Haasse
Heren van de thee
21 oktober
2.
Joost Zwagerman
Gimmick!
28 oktober
3.
J. Bernlef
Eclips
4 november
4.
Maarten 't Hart
Een vlucht regenwulpen
11 november
5.
Geerten Meijsing
Veranderlijk en wisselvallig
18 november
6.
Mensje van Keulen
Van lieverlede
25 november
7.
Amon Grunberg
Fantoompijn
2 december
8.
Harry Mulisch
De aanslag
9 december
9.
Doeschka Meijsing
Robinson
16 december
10.
Robert Anker
Een soort Engeland
23 december
11.
Jeroen Brouwers
Bezonken rood
30 december
12.
Jan Wolkers
Brandende liefde
6 januari
13.
Cees Nooteboom
Rituelen
13 januari
14. Hugo Claus
De Metsiers
20 januari
15.
Willem Elsschot
Lijmen Het Been
27 januari
GENIET VAN 15 KOPSTUKKEN
UIT DE NEDERLANDSE
LITERATUUR!
t X u
De boekenredactie van de PZC
selecteerde voor u 15 kopstukken
O m
uit de Nederlandse literatuur.
Meesterlijke boeken van schrijvers
die nationaal en internationaal
hun sporen meer dan verdiend
hebben. Kortom, de Kopstukken Collectie mag niet in uw
boekenkast ontbreken! Daarom is er exclusief voor
abonnees een éénmalige korting van 3,00 per
titel (normale prijs 8,95). Vanaf 21 oktober
verschijnt er gedurende 15 weken elke week een nieuw
Kopstuk. U kunt de boeken los kopen bij Brnna, Free
Record Shop, The Read Shop of één van de deelnemen
de boekhandels met de bon in deze advertentie. Kijk
voor online bestellingen of een distributiepunt bij u in de
buurt op www.15kopstukken.nl.
Verkrijgbaar bij:
en alle deelnemende boekhandels
KORTINGSBON
Winkelprijs 8,95
Actieprijs voor abonnees
slechts p AT per deel
