De AOW kan betaalbaar blijven
Supermarkten zweren bij huismerken
Theezetkampioenschap
Persoonlijke tips
energiebesparing
Voorzitter SVB ziet vergrijzing niet als onontkoombaar probleem
NedCar poogt ontslag te vermijden
Ondernemers krijgen terreurfolder
Toezicht Franse begroting gestaakt
Nut etiket dierenwelzijn betwijfeld
Alarm AFM over Imperial Trust
profijt
donderdag 30 november 2006
De Algemene Ouderdomswet
(AOW) bestaat een halve eeuw.
En de honderd jaar haalt ze met
gemak. „Als je maar wilt", zegt
Erry Stoové, bestuursvoorzitter
van de Sociale Verzekerings
bank. „Je moet kiezen: steek je
het qeld in wegen of vul je de
AOW-kas?"
BOEN - Autofabrikant NedCar voelt er wel wat voor om
de vrijwillige vertrekregeling' bij het bedrijf met enige
tijd te verlengen. Het bedrijf in Born hoopt zo gedwongen
ontslag van circa 150 werknemers te voorkomen. Dat
bleek gisteren tijdens overleg met de vakbonden.
FNV Bondgenoten stelde eerder op de dag voor de vertrek
regeling te verlengen. De afgelopen drie maanden hebben
meer dan 1000 NedCar-werknemers van de afvloeiingsre
geling gebruik gemaakt. Ongeveer de helft daarvan heeft
inmiddels al een andere baan, zo is tijdens het overleg ge
bleken. Dat resultaat is buiten verwachting, vinden zowel
bonden als directie. Beide partijen gingen er aanvanke
lijk vanuit dat hooguit 300 tot 400 werknemers van de re
geling gebruik zouden maken. De regeling loopt morgen
af. GPD
door Lianne Sleufjes
AMSTELVEEN - 'Trekken van
Drees' is sinds 1957 een begrip.
Het toen ingevoerde basispen
sioen staat nog steeds overeind.
„De AOW is een van de weinige
symbolen van de solidaire Ne
derlandse samenleving", zegt Er
ry Stoové, voorzitter van de
raad van bestuur van de Sociale
Verzekeringsbank (SVB), de in
stantie die onder meer de AOW
uitkeert.
DEN HAAG - Minister Remkes (Binnenlandse Zaken) wil
het bewustzijn van het bedrijfsleven voor de bestaande
terreurdreiging vergroten. Daarom overhandigde hij giste
ren de brochure 'Bedrijven en terrorismebestrijding' aan
de leiding van werkgeversorganisaties.
De brochure bevat tips aan ondernemingen waarmee ze
kunnen beoordelen of hun bedrijf kwetsbaar is. Verder
staat er in hoe ze hun bedrijf kunnen beveiligen. ANP
„Jongeren betalen voor de oude
ren, solidariteit tussen de gene
raties. Die gedachte van de
volksverzekering koester ik.
Mensen weten: als het moment
daar is, wordt er ook voor mij
betaald. Daar ben ik voor verze
kerd." Nu krijgen ruim 2,6 mil
joen mensen AOW. Tegen 2040
zijn dat er zo'n 4,5 miljoen.
Maar dan zijn er minder jonge
ren dan nu die de AOW-premie
van 17,9 procent over hun inko
men betalen. De inkomsten wor
den dus lager en de uitgaven ho
ger. Nu al kan het basispensioen
niet geheel worden betaald uit
de premie-opbrengsten. Zo'n 20
procent van de AOW-kas wordt
aangevuld met belastinggeld.
„Trek je de lijn door, dan wordt
de AOW in 2040 voor de helft ge
financierd door de premieop
brengsten en voor de helft via
de belasting. Je ziet dat de op
eenvolgende regeringen daar al
op vooruitlopen door te zorgen
dat de staatsschuld daalt." Geld
dat je niet meer kwijt bent aan
rente over de schuld, kan im
mers naar andere zaken zoals de
AO W-uitkeringen
Babyboomers
Desondanks waarschuwen eco
nomen en politici steeds vaker
dat de vergrijzing onbetaalbaar
BRUSSEL - Frankrijk hoeft niet langer onder toezicht te
staan vanwege een extreem begrotingstekort, zo heeft de
Europese Commissie gisteren voorgesteld aan de EU-lan-
den. Het overmatige tekort ontstond in 2002 en liep in
2003 op tot 4,2 procent van de economie. Het tekort daal
de in 2005 tot 2.9 procent en zal verder afnemen, ver
wacht Brussel.
De EU-ministers van Financiën besluiten naar verwach
ting op 31 januari over Frankrijk. Dan staan nog tien lid
staten onder toezicht wegens grote tekorten. Dat zijn
Duitsland, Tsjechië, Griekenland, Italië, Hongarije, Mal
ta, Polen, Portugal, Slowakije en Groot-Brittannië. ANP
Erry Stoové, bestuursvoorzitter van de Sociale Verzekeringsbank. Stoové: „Je kunt voorspellen hoeveel mensen straks in de AOW zitten. Dus is de uitkering ook houdbaar."
foto David van Dam/GPD
wordt. De huidige AOW zou
niet meer te handhaven zijn. „Ik
hou me verre van dergelijke
doemscenario's. Absoluut", zegt
Stoové. „Je kunt immers voor
spellen hoeveel mensen straks
in de AOW zitten. Dus is de uit
kering ook houdbaar. Want je
kunt er als gemeenschap voor
sparen. Je kunt maatregelen tref
fen. Zorg ervoor dat iedereen
Werkt die nog geen 65 is. Nu is
dat maar de helft van alle men
sen tussen de 55 en 65 jaar. Als
die hele groep werkt, gaat auto^--
matisch ook de opbrengst'uit de
AOW-premie omhoog." Stoové
wijst ook op redelijke goede pen
sioenen die de huidige baby
boomgeneratie over een jaar of
tien gaat genieten. Daarover be
talen ze inkomstenbelasting.
Dat geld kan weer naar de
AOW-kas vloeien.
„Het is een verdelingsvraag
stuk. Onze totale inkomsten zijn
voldoende van omvang om de
AOW betaalbaar te houden. Het
is de keuze: waar geef je je geld
aan uit? Steek je de algemene be
lastingopbrengsten in wegen of
in lastenverlichting voor het be
drijfsleven? Of vul je de
AOW-kas? Het zal niet verbazen
dat ik voor dat laatste kies."
Werken na het 65e levensjaar
wijst Stoové niet af. Maar dan
toch eerst op vrijwillige basis.
„Mensen van 65-plus kunnen
veel. Uitzendbureaus voor die
leeftijdscategorie schieten als
paddenstoelen uit de grond."
Als hij straks zelf gepensioneerd
is, wil Stoové (59) ook wel iets
doen: maaltijden bezorgen bij
andere ouderen bijvoorbeeld.
Wennen
„Mensen van die leeftijd hóeven
nu niet te werken. Daardoor vin
den ze het interessant. Zou je
doorwerken tot het 67e levens
jaar willen verplichten, dan
moet je dat lang van tevoren
voorbereiden. Zodat mensen er
aan wennen." Dat proberen ka
binetten al twintig jaar met de
afschaffing van de AOW-part-
nertoeslag. „Dat is al in 1985 be
sloten. En nog weet ruim tach
tig procent niet dat die in 2015
verdwijnt."
Stoové is bang dat straks veel
mensen, met name de huidige
vijftigers, voor een onaangena
me financiële verrassing komen
te staan. Nu krijgen AOW'ers
met een partner jonger dan. 65
jaar een toeslag als die partner
een laag inkomen heeft. Wie in
2015 of later 65 jaar wordt,
krijgt die toeslag niet meer. Dat
kan jaarlijks zo'n 7600 euro
schelen. In 2015 gaat het direct
om 68.000 mensen met een jon
gere partner.
Overbruggen
Bij (hetero)paren is de vrouw ge
middeld zeven jaar jonger. Dat
betekent een inkomstenderving
voor een gemiddeld echtpaar
van zo'n 58.000 euro, heeft de
SVB uitgerekend. „Die moeten
die jaren straks financieel zien
te overbruggen. Ze kunnen bij
stand aanvragen, maar liever
zie ik dat ze werken tot hun 65e.
Zeker in verband met de betaal
baarheid van de AOW." GPD
AMSTERDAM - Etiketten over dierenwelzijn en de her
komst van vlees en vis leiden vooral tot 'vriendelijker'
consumeren bij mensen die al bovenmatig in sociale recht
vaardigheid en duurzaamheid geïnteresseerd zijn. De fei
ten op de verpakking leiden niet automatisch tot vaste
keuzes voor diervriendelijk voedsel bij andere mensen.
Dat blijkt uit onderzoek waarop C. Hoogland 11 decem
ber promoveert aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Zij tempert zo de hooggespannen verwachtingen bij D66,
GroenLinks en de Partij voor de Dieren. ANP
DEN HAAG - De Autoriteit Financiële Markten (AFM)
heeft gisteren gewaarschuwd niet in te gaan op aanbiedin
gen van effectendiensten cloor Imperial Trust LLC.
Imperial Trust biedt in Nederland effectendiensten aan
zonder dat zij beschikt over een vergunning. De AFM
heeft een klacht ontvangen van iemand die in Nederland
door Imperial Trust telefonisch is benaderd. GPD/Novum
door Brenda van Dam
Als het goed is, heeft ieder
een in Nederland met
een eigen elektriciteitsaan
sluiting de afgelopen week 52
euro op de bank- of giroreke
ning bijgeschreven gekregen.
Het geld, uitbetaald door de
energienetbeheerders, is een
gebaar van de overheid: een
tegemoetkoming in de al
maar stijgende energiekos
ten.
U kunt het bedrag natuurlijk
gebruiken als extraatje voor
de komende december
maand. Maar u zou het ook
kunnen investeren om uw
energiekosten op de langere
termijn omlaag te brengen.
De Energielastenverlager, te
raadplegen op het Internet,
kan daarbij gerichte advie
zen geven.
Van die 52 euro zou je bij
voorbeeld zeven tot acht
spaarlampen kunnen kopen.
Dat scheelt elk jaar gemid
deld zo'.n 60 euro op de ener
gierekening, heeft voorlich
tingsorganisatie Milieu Cen
traal berekend.
Het is een bekende, algemene
tip om energie te besparen.
Niks mis mee, maar algeme
ne tips zeggen eigenlijk niet
zo veel: ieder huishouden is
immers anders.
De Energielastenveriager.nl,
een interactieve website van
Milieu Centraal, Vereniging
Eigen Huis en de Nederland
se Woonbond, houdt reke
ning met de specifieke woon
situatie, de aanwezige appa
raten en de voorkeuren van
een huishouden.
Het resultaat is een persoon
lijke brochure met tips om te
besparen op gas en stroom.
Die kunnen goed van pas ko
men, want de afgelopen tien
jaar is de energierekening ver
dubbeld. Een gemiddeld huis
houden betaalt inmiddels cir
ca 2000 euro per jaar aan gas
en elektriciteit. Wie de Ener
gielastenverlager om advies
vraagt, kan de energiereke
ning gemiddeld met rond 800
euro omlaag brengen.
Waar zitten de grootste be
sparingsmogelijkheden? Wo
ningisolatie staat wat dat be
treft bovenaan. „De gemid
delde woning in Nederland is
matig tot slecht geïsoleerd",
vertelt Puk van Meegeren,
hoofd Communicatie van Mi
lieu Centraal. Daar kan ge
middeld genomen 300 euro
winst per jaar op behaald
worden.
Huizen van na 1993 zijn goed
geïsoleerd. Daar valt weinig
te besparen. Maar in oudere
huizen en dan met name van
vóór 1975 waar weinig aan
verbeterd is, valt de nodige
winst te behalen.
In een slecht geïsoleerd huis
is per jaar ongeveer 2000 ku
bieke meter gas nodig voor
de centrale verwarming. In
een goed geïsoleerd huis is
dat maar 700. De meeste
winst is te behalen bij dakiso
latie. Van belang is verder te
kiezen voor materialen met
een hoge isolatiewaarde
(R-waarde) en deze ook zorg
vuldig aan te (laten) brengen.
Verder valt er veel te bespa
ren in de badkamer. Een ge
middeld huishouden betaalt
per jaar circa 220 euro voor
warm water, als de warmwa
tervoorziening op gas werkt.
Bij een elektrische boiler is
dat al snel ongeveer 360 euro.
Door het gebruik van een wa
terbesparende douchekop in
combinatie met iets korter
douchen, kan een gemiddeld
huishouden 90 euro per jaar
besparen. Een doorstroombe-
grenzer op de wastafelkraan
is voor één euro te koop en le
vert een tientje winst op.
Een sauna, bubbelbad, elek
trische vloerverwarming en
een douche met meerdere wa
terstralen kunnen het energie
verbruik juist fors verhogen.
Stookgedrag
„Als je niet gewend bent om
op je stookgedrag te letten
valt ook daar de nodige winst
te behalen", vult Van Meege
ren aan. Zet de verwarming
een uur voor het slapen al op
de nachtstand, houd tussen
deuren dicht, zet de verwar
ming op 15 graden als er nie
mand thuis is. Ongebruikte
ruimtes kun je net zo goed
niet verwarmen.
Van Meegeren: „Het leuke
van de Energielastenverlager
is dat er uitgerekend wordt
hoeveel geld dat precies in je
eigen woning kan opleve
ren." GPD
Hoeveel water jaag je er door met
een afwasje? Nee, de vraag is niet
hoeveel water je nodig hebt voor de af
was, maar hoeveel water je daarbij ver
morst. Van een hoogrendement verwar
mingsketel met een boiler voor warm
bad- en afwaswater denk je dat de boi
ler ook wel hoog rendeert. Maar waar
staat die installatie? Niet naast het af
wasteiltje.
Tot mijn schrik (pas deze week geme
ten) en schaamte vergiet ik zes liter
koud water voor er warm water uit de
kraan in de keuken komt. Het warme
water moet het koude water eerst de lei
ding uit duwen. Dus in de leiding blijft
ook zes liter warm water achter dat
weer afkoelt en later weggeduwd
wordt. Wat een verspilling.
Beter een warmwater boilertje dicht
bij de afwas? Het hangt er maar van af
wat het boilertje presteert en met hoe
veel energie. Ze vreten stroom. Dan
zijn er waterkokers, los op het aanrecht
met een draad naar een stopcontact.
Een proefopstelling van de Quooker.
Als je zo'n ding aanzet voor theewater
dimt de verlichting in huis, zoveel
stroom eist het apparaat op. En veel
mensen koken meer water dan ze nodig
hebben.
De kampioenschappen snel en energie-
zuinig thee zetten worden met gemak
gewonnen met een Quooker. Een effi
ciënt boilertje in de kast onder het aan
recht met een afzonderlijke kraan er bo
ven. De enige ter wereld waar kokend
water uit komt. Precies zoveel, dus
precies zo weinig als je nodig hebt. Een
koekje er bij pakken is meer werk dan
de kop thee zelf.
De Quooker wordt al een tiental jaren
gemaakt en had allang wereldberoemd
moeten zijn, maar wordt vrijwel uitslui
tend in Nederland verkocht:. Hij staat
nu in ongeveer 100.000 huishoudens.
Uitgevonden .in Rotterdam, gemaakt in
Ridderkerk.
Het ging aanvankelijk niet om kokend
water maar om soep. Henri Peteri, hoge
functionaris bij Unilever, moest mee
praten op een vergadering op topni
veau over grootse plannen voor een su
persnelle droge soep. Er moest alleen
heet water bij en je kon er onmiddellijk
van slurpen.
Peteri dacht over die soep niet na,
maar over het hete water. Water maakt
een snelle soep alsnog langzaam als je
moet wachten tot het kookt. Bij instant
soep hoort instant kokend water. Pete
ri nam ontslag bij Unilever om thuis
een nieuw ding uit te vinden met een
kraan er aan waar kokend water uit
komt, de Quooker.
Het principe. Water staat onder druk
in de waterleiding. Dat is mooi meege
nomen. Laat je dat water in een vaatje
lopen en het vaatje is vol, dan heb je
daarin ook gratis druk en die heb je no
dig. Het kookpunt gaat omhoog. Water
onder druk kun je tot boven honderd
graden verhitten zonder dat het gaat
koken.
In de Quooker is het 110 graden. Zet de
kraan op het vat open, dan komt dooi
de druk in het vat het hete water naar
buiten dat bij het wegvallen van de
druk onmiddellijk kookt.
Door goede isolatie van het vaatje gaat
geen warmte uit het water verloren zo
lang er niet getapt wordt. Maar dit prin
cipe versleutel je niet in twee dagen tot
een slim en zuinig apparaat.
Een van de zoons van Henri Peteri (nu
88 jaar), Niels Peteri heeft de vondst
van zijn vader geperfectioneerd. Onder
meer door warmte isolerend materiaal
in de dubbele wand te vervangen door
een vacuüm, waar hij octrooi op ver
wierf.
De investering in een Quooker verdient
een huishouden niet makkelijk terug
met besparing op energie. De goedkoop
ste kost ruim 800 euro.
Maar het plezier dat je hebt van ko
kend water zo uit de kraan is enorm.
Op de website www.quooker.nl met
goede technische uitleg, staan voorbeel
den van wat er mee kan. Speen en zuig
fles voor baby steriliseren, bijvoor
beeld.
Maar dit wisten ze in Ridderkerk nog
niet: een stukje vis is al gepocheerd
voor je de tafel hebt gedekt. En je kunt
je onverwachte gast een snelle voortref
felijke (noedel)soep voor toveren waar
Unilever niet eens van durft te dromen.
Wouter Klootwijk
Fabrikanten als Unilever en
Campina zullen ermee moeten
leren leven: hun plek in de super
markt wordt kleiner. Onder aan
voering van Albert Heijn zetten
grootgrutters de uitbreiding van
hun huismerken onverdroten
voort.
door Dylan de Gruijl
ZEIST - Voormalig inkoopdirec
teur van ClOOO-keten Aad van
der Vaart ontving zo'n zes jaar
geleden een onbekende fabri
kant die koffie-pads had ontwik
keld. Bijna niemand wist nog
wat die dingen waren, maar de
ondernemer had de noviteit al
afgekeken van Douwe Egberts.
„Dat was twee weken voordat
de Senseo op de markt kwam",
vertelt hij. „Toen Douwe Eg
berts bij me langskwam om over
hun uitvinding te praten, heb ik
die gekopieerde pads pontifi
caal op mijn bureau gezet."
Treffender kan Van der Vaart
de opkomst van huismerken
niet illustreren. Bekende fabri
kanten zoals Unilever (Unox,
Dove), Campina en Douwe Eg
berts laten zich in de hoek drij
ven, terwijl supermarkten hun
eigen merk prominent in de
schappen zetten.
De nieuwste cijfers van markt
onderzoeksbureau Gfk onder
strepen de groei van huismer
ken in supermarkten. Het omzet-
aandeel is de afgelopen vier jaar
met 8 procent gestegen naar
ruim 34 procent. Daarin zijn
Lidl en Aldi, die vrijwel alleen
eigen merk verkopen, meegeno
men.
Daarnaast is Albert Heijn onbe
twist koploper. De marktleider
haalt tegenwoordig 35 procent
van zijn inkomsten met zijn
huismerken. „Huismerken ste
ken de A-merken naar de
kroon", aldus Gfk-onderzoeker
Lucien van der Hoeven. „Vooral
Albert Heijn maakt er echt
werk van." Nieuw onderzoek
van Gfk onder vijfhonderd con
sumenten laat zien dat klanten
nauwelijks nog onderscheid
zien tussen A-merken en huis
merken. Het eigen label van Al-
bert Heijn en Cl000 wordt al als
kwalitatief gelijkwaardig be
schouwd. „Die zijn Smiths al
voorbij gestreefd in merk-
kracht." In Europa staan Neder
landse supermarkten op de vier
de plek wat betreft het aandeel
huismerken in hun assortiment,
Alleen Zwitserse, 'Ierse en Britse
supermarkten verkopen meer
producten onder hun eigen la
bel.
Maar de groei is er in Nederland
nog lang niet uit. Supermarkten
Onder aanvoering van Albert Heijn zetten grootgrutters de uitbreiding van hun huismerken voort.
foto Evert-Jan Daniels/GPD
gaan het succes van Albert
Heijn kopiëren, voorspelt Van
der Hoeven. Er zal onderscheid
komen tussen huismerken - zo
als nu al bestaat tussen het dure
AH Excellent en de goedkope
Euroshopper. Daarnaast zal het
assortiment uitbreiden. „Je zult
vooral een groei naar vers zien.
Dat laten de merkfabrikanten
liggen."
Van der Vaart, sinds kort inge
huurd door supermarktconcern
Lamms om Super de Boer weer
op de kaart te zetten, stemt daar
mee in. „Merkfabrikanten roe
pen het rampscenario ook over
zichzelf af. Ongelooflijk dat zij
nooit zijn ingesprongen op de
panklare (voorgesneden, red.)
groenten. Dat heeft de winstge
vendheid van verse groenten ver
driedubbeld, maar ze laten het
gewoon liggen. Tja, dat is voor
supermarkten kat in het bak
kie."
Scharrelkoeien
Is er dan geen lichtpuntje voor
concerns als Unilever? Volgens
Gfk-onderzoeker Van der Hoe
ven toch wel. Als zij maar pro
ducten bedenken die nauwelijks
zijn te kopiëren. „Neem Campi
na met z'n 'scharrelkoeien' die
aangepast voer krijgen. Dat is
niet makkelijk te klonen."
Een andere oplossing is exclusie
ve samenwerking, zoals Unile
ver en Albert Heijn doen met
het verse Blue Band-brood.
Van der Hoeven: „Bovendien is
er een plafond voor huismerken.
In Groot-Brittannië is het verza
digingspunt bereikt. Daar
neemt het aantal huismerken
iets af. En in Duitsland zie je
dat discounter Lidl vooral
groeit door A-merken te verko
pen." GPD
