Zeeland kan de krimp verzilveren
n
Mexico kleurt
de grijze winter
Ouderwets geluid
door jonge honden
p
Terugloop
kunst
Omroepen willen in digitaal pakket
Kamermuziek in
galerie Baarland
Bouw Amaliahof in voorjaar
Zwinkoor huldigt jubilarissen
Een jaar cel voor kledingdief
H Krimp groter dan 5%
Krimp kleiner dan 5%
Groei kleiner dan in
de rest van Nederland
donderdag 30 november 2006 19
door Henk Postma
Het is het schrikbeeld van de
Zeeuwse bestuurders: leegloop
van stad, dorp of buurtschap. Maar ze
kunnen er beter maar alvast aan wen
nen: het grootste deel van de provincie
krijgt te maken met krimp. De be
stuurders doen er goed aan daar niet
langer tegen te strijden. Ze moeten het
juist als een zegen zien. Anders wordt
het alleen maar erger, waarschuwt het
Ruimtelijk Planbureau.
In Zuid-Limburg hebben ze het inmid
dels begrepen. Daar is krimp inmid
dels geen kopzorg meer, maar nemen
ze de leegstand te baat om een woon-
en werkgebied te realiseren waarin
het aangenaam toeven is, zowel voor
de inwoners als voor toeristen. De ge
meenten werken eendrachtig samen
om van verloederende steden en dor
pen één grote, en bovenal aantrekkelij
ke Parkstad te maken.
Daar was wel een mentaliteitsverande
ring voor nodig. Ook in Zuid-Limburg
kenden de gemeenten aanvankelijk
maar één doel: streven naar groei. Tot
dat ze ontdekten dat ze elkaar daar
mee niet sterker, maar juist een kopje
kleiner maakten. Nog minder inwo
ners, en nog minder werkgelegenheid
waren het gevolg.
„Fixatie op inwonertallen is zinloos",
concludeert het Ruimtelijk Planbu
reau (RPB) in een lijvig rapport over
de gevolgen van krimpende inwoner
tallen. Voorspoed is niet afhankelijk
van bevolkingsgroei, maar van de ma
te waarin bestuurders inspelen op
maatschappelijke behoeften, nieuwe
technologische mogelijkheden en ver
anderend menselijk gedrag.
In Zuid-Limburg beconcurreren de ge
meenten elkaar niet langer met groei
plannen, maar werken ze eendrachtig
samen om herinrichtingsprojecten te
realiseren die zijn toegesneden op de
Zeeland loopt de komende decennia langzaam leeg. De provincie kan daar wel bij varen, meldt het Ruimtelijke Planbureau in een lijvig rapport dat dinsdag ver
scheen.
maat van de lokale omstandigheden.
Beter twee uitstekende winkelcentra,
dan dertien dorpen met elk een verloe
derende winkelstraat; beter in elk
dorp een andere, unieke attractie, dan
overal een te hoog gegrepen voorzie
ning waarmee je in de rest van het
land ook wordt doodgegooid; beter wo
ningbouw in een parklandschap, dan
leegstand in een achterstandsbuurt.
Niet te winnen
De Zeeuwse bestuurders zijn zo ver
nog niet, concludeert het RPB-rap-
port. Die zien het nog-steeds'als een
brevet van onvermogen wanneer ze er
niet in slagen groeidoelstellingen te ha
len. Terwijl gokken op bevolkings
groei gewoonweg niet realistisch is.
De bestuurders doen er goed aan de
strijd tegen krimp te staken, omdat
die gewoonweg niet te winnen is.
Nadat Zeeland er de afgelopen dertig
jaar 53.000 inwoners bij kreeg, staat
neergang voor de deur. Alleen Goes,
Middelburg, Tholen en Schouwen-Dui-
veland kunnen de komende twintig
jaar nog enige groei verwachten, maar
die zal beneden het landelijk gemiddel
de blijven. De overige negen gemeen
ten moeten zich voorbereiden op
krimp. In Zeeuws-Vlaanderen, met na
me ook in Terneuzen, is die al jaren
aan de gang. En inmiddels is er ook al
sprake van in sommige dorpen boven
de Westerschelde. Geen reden voor pa
niek, vindt het RPB. Het stelt de
Zeeuwse bestuurders voor een nieuwe
uitdaging: de vrijkomende ruimte zo
benutten dat die 'verzilverd' wordt.
De angst dat krimp de voorzieningen
uit de wijken doet verdwijnen, is onlo
gisch. Hoewel winkels, banken of ca
fés er in een buurt zitten, hangt vol
gens de RPB-onderzoekers veel meer
af van de hoeveelheid geld die bewo
ners hebben te besteden. Zolang de
welvaart niet kleiner wordt, zullen
ook de voorzieningen op peil blijven.
Het hoeft al evenmin de economie te
schaden. De mate waarin de bevol
king deelneemt aan het arbeidsproces,
en vooral de graad van arbeidsproduc
tiviteit (harder en slimmer werken) is
veel belangrijker.
Het RPB brengt Zeeland goed nieuws.
De provincie staat er in menig opzicht
gunstiger voor dan krimpgebieden in
de rest van Nederland. Zo kan Zee
land profiteren van de gunstige lig
ging: als een oase van groen en blauw
in de nabijheid van de grote stedelijke
gebieden. Bovendien, het percentage
ouderen zal er de komende decennia
flink dalen: van 25 naar 23 procent. In
Nederland stijgt dat: van 20 naar 21
procent. Terwijl Nederland veroudert,
zet in Zeeland de verjonging door.
door Ali Pankow
BURGH-HAAMSTEDE - Weel
derige kleuren in de natuur van
Mexico fleuren bij galerie Het
Oude Raadhuis in Burgh-Haam-
stede de grijze Hollandse winter
wat op. Gastvrouw Willie Kort
heeft de Belgische kunstenaar
Gilbert Swiggers uitgenodigd
een selectie van zijn schilderijen
hier tot eind januari te expose
ren.
De cultuur van Mexico waar de
ze kunstschilder jarenlang
woonde, biedt hem een onuitput
telijke inspiratiebron.
Ongrijpbare grootheden binnen
een magische godenwereld spre
ken tot zijn verbeelding. Verder
heeft Swiggers zich verdiept in
de archeologie binnen de Azteek
se en Mayaculturen. Ten behoe
ve van zijn zoektocht naar te
kens van archetypes en naar be
grippen van tijd die vreemd zijn
in de rationele westerse wereld,
heeft hij veel tekeningen en fo
to's gemaakt van mysterieuze
sculpturen.
Aanvankelijk legde Swiggers
zich vooral toe op realistisch
werk. Eén schilderij binnen
deze expositie getuigt daar nog
van: een jaguar sluipend door
het oerwoud. Het blijkt een
uiterst realistsiche weergave
van de werkelijkheid. Daar
blijft het in dit geval bij. Dit
kunstwerk voegt geen extra di
mensie toe.
BAARLAND - Het Padovana en
semble geeft zondagmiddag een
concert met muziek uit de re
naissance en barok in galerie G
achttien 88 aan de Oude Polder
dijk bij Baarland.
Het Padovana ensemble bestaat
uit Corrie Geleijnse (sopraan),
Anja Buijsse (fluit), Bert Alder-
liesten (fluit) en Bert Geleijnse
(spinet). Het gezelschap speelt
kamermuziek van de Engelse
componisten Henry Purcell en
John Dowland. Entree zes euro,
reserveren 0113-639209 of per
e-mail (mail@g-achttien88.nl).
Het optreden begint om 15.00
uur.
Swiggers heeft zijn voorkeur
inmiddels verlegd. Het direct
herkenbare in zijn werk heeft
plaatsgemaakt voor een uit
vergrote werkelijkheid waarin
de details zijn verdwenen. De
meeste van zijn schilderijen bij
Het Oude Raadhuis getuigen
van een creatieve zoektocht
naar poëtische beeldvorming.
De kunstenaar wil emoties
overbrengen, uitdrukking geven
aan levensdrift, liefde en
mystiek en gebruikt daar vooral
kleur voor.
Voor hem bieden kleuren de
kortste weg naar het hart. Hij
werkt met olieverf op doek. Met
zijn intense kleurencombinaties
weet Swiggers de beschouwer
bij een schilderij als 'Tormentu'
zijn werk 'binnen te trekken'.
Hij geeft daarin zijn persoonlij
ke interpretatie van een storm
die binnenin iemands hoofd kan
woeden.
De affiniteit met de Mexicaanse
natuur komt vooral tot uiting in
zijn werken Nopal en Sagauro
waarin hij de schoonheid van
agaves en het weelderige oer
woud weergeeft.
Rondingen
Het meest recente werk van
Swiggers kenmerkt zich vooral
door rode en okerachtige tinten.
De beelden bieden associaties
met sensuele rondingen van het
vrouwenlichaam, overweldigen
de natuur en tropische tempera
turen.
De kracht van het water ver
beeldt de kunstenaar op wat
minder subtiele wijze met domi
nante kleuren en de suggestie
van onstuimig rollende golven.
Naast het werk van Swiggers
biedt de expositie bij galerie
Het Oude Raadhuis in de vaste
collectie fraaie beeldhouwwerk
van Joop van Nugteren. Een van
zijn recente beelden betreft de
ingetogen weergave in brons
van een man en vrouw tussen
wie onmiskenbaar een liefdes
band bestaat.
De tentoonstelling is tot en met
zaterdag 28 januari te zien van
donderdag tot en met zaterdag
tussen 13.00 en 17.00 uur.
De precolumbiaanse cultuur
speelt een belangrijke rol in het
werk van Gilbert Swiggers.
foto Marijke Folkertsma
Prognose bevolkingsontwikkeling
in Zeeland 2005-2025 naar gemeente
Zanger en mondharmonica-speler Daniël Verdoorn; jonge kop, oud geluid. foto Camile Schelstraete
door Raymond de Frel
TERNEUZEN - Blues is echt
niet alleen voor oude, dikbuiki
ge motorrijders. En jazz heus
niet alleen voor opgedofte da
mes en statige heren met grijze
haren. The Marshmellows wil
len dat maar al te graag bewij
zen. Want ook al zijn ze amper
twintig jaar jong, ze zijn nu al
doordrenkt met het blues- en
jazzgevoel.
Zeeuws-Vlamingen Daniël
Verdoorn (zang en mondharmo
nica), William van Barneveld
(toetsen), Pascal Vale (drums)
en Maarten de Splenter (bas)
staken ruim een jaar geleden de
koppen bij elkaar. „Niet in de
eerste plaats om een band te
vormen, maar om samen in elk
geval één keer te laten zien dat
ook jonge mensen oude muziek
op een fatsoenlijke manier
kunnen brengen. Blues en jazz
wordt door veel mensen toch als
'ouderwets' gezien", vertelt
Temeuzenaar Verdoorn. „Maar
wij kiezen voor een andere bena
dering. Een nummer als Sum
mertime hebben we voorzien
van een reggaeritme en in Ain't
no sunshine laten we een skage-
luid doorklinken. Op die manier
willen we verrassend zijn, ook
al leunen we wel altijd op de tra
ditionele blues en jazzpatro-
nen."
Het eenmalige optreden in Por-
gy Bess smaakte naar meer,
vooral omdat het kwartet merk
te dat de combinatie 'jonge kop
pen, oud geluid' als verfrissend
werd ervaren. Na een optreden
op Schelde Jazz in Terneuzen en
Rock Around The Bridge in Sas
van Gent werd het tijd voor een
eerste cd. Zaterdag wordt in
thuishaven Porgy Bess het eer
ste schijfje, met de weinig origi
nele titel Jazz, blues en
rock-'n'-roll gepresenteerd.
Daarop prijken acht covers en
één eigen nummer.
Ratjetoe
„We gaan geen stijl uit de weg,
maar proberen wel te voorko
men dat ons repertoire een ratje
toe wordt. En tja, die titel... nee,
die is niet zo origineel. Maar
aan de andere kant staan er
bijna alleen maar covers op de
cd. Door de titel weten de men
sen wel meteen wat ze in huis
halen", aldus de negentienjarige
Verdoom, die in Utrecht muziek-
management studeert.
De debuutopnames moeten de
opstap zijn naar een volwaardi
ge cd met hoofdzakelijk eigen
werk. Verdoorn: „Die hopen we
eind volgend jaar uit te bren
gen."
Toots Thielemans
Zover is het dus nog niet, eerst
willen ze het publiek met covers
van hun muzikale kwaliteiten
overtuigen. Het kwartet krijgt
daarbij ondersteuning van Shit
Happens-gitarist Eric Larsen en
Francis Levoy-gitarist (én Da-
niëls broer) Arjan Verdoorn.
Kortom, de jonge honden krij
gen zaterdag alle ruimte en on
dersteuning om volledig los te
gaan. In het geval van mondhar
monicaspeler Daniël is dat min
of meer aan Toots Thielemans te
danken. „Toen ik hem voor het
eerst hoorde spelen, was ik ver
kocht. Dat geluid... dat wilde ik
ook."
The Marshmellows, cd-presenta-
tie, zaterdag 2 december 21.30 uur
in Porgy Bess, Terneuzen.
MIDDELBURG - Kabelexploitant Delta Comfort zou in
haar digitale basispakket behalve Omroep Zeeland ook
de andere regionale omroepen moeten opnemen. Roos,
het overkoepelend orgaan van de dertien publieke regio
nale omroepen, dringt daarop aan in een brief aan de
Zeeuwse Programmaraad.
Veel andere kabelmaatschappijen hebben wel alle regio
nale radio- en televisieprogramma's in het digitale basis
pakket zitten. Zeeuwen in Friesland, bijvoorbeeld, kun
nen daardoor ook naar Omroep Zeeland kijken en luiste
ren. Omgekeerd is dat nog niet het geval. Roos vindt dat
Delta niet achter kan blijven.
H. Burgs van Delta Comfort zegt in een reactie dat de
Zeeuwse Programmaraad wel over het analoge pakket
gaat, maar niet over het digitale. Dat is een zaak van de
exploitant zelf. „We zijn wel voornemens om de uitzendin
gen van de buurprovincies door te gaan geven."
Het opnemen van alle regionale omroepen in het pakket
is nog niet aan de orde. „Dat heeft te maken met het kos
tenaspect."
WISSENKERKE - Projectontwikkelaar Marsaki begint
komend voorjaar met de bouw van woonzorgcentrum
Amaliahof in Wissenkerke.
De bouw wordt in de komende weken gegund. Nog niet
duidelijk is, hoeveel van de 54 appartementen voor ver
koop bestemd zijn en hoeveel voor de verhum-. Omdat, on
danks de koopprijzen onder de twee ton, de belangstel
ling voor de koopappartementen tegenviel, is de verhou
ding: 22 koop- en 32 huurappartementen, losgelaten. Vol
gens Marsaki-directeur P. Kambier, heeft dat echter geen
gevolgen voor het bouwplan. „Naar gelang de vraag kun
nen we een deel van de woningen dat als koopapparte-
ment gepland is, verhuren of met een koopgarant-rege
ling verkopen.
CADZAND - Het Zwinkoor Sluis-Cadzand heeft eergiste
ren een aantal jubilarissen in het zonnetje gezet.
Mientje Risseeuw, Adrie Lako en Adrie de Neef ontvin
gen een onderscheiding, omdat zij vijftig jaar voor het
koor actief zijn.
Ria Wage zet al veertig jaar haar beste beentje voor het
koor voor. Rinus Francke (35 jaar lid), Sonja van der
Hooft (30 jaar) en Janny Luteijn (25 jaar) kregen ook een
onderscheiding.
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg heeft giste
ren een 34-jarige man uit Vlissingen voor het stelen van
kleding veroordeeld tot een jaar cel.
De Vlissinger maakte er tussen februari en 21 juni de ge
woonte van om jeansbroeken bij een plaatselijke mode
zaak weg te nemen.
De man kwam bijna wekelijks in gezelschap van een
groep jongeren in de winkel. Onder de ogen van de ver
koopsters stalen ze broeken, T-shirts en polo's. Zij durf
den niets te zeggen, omdat ze bang waren voor de Vlissin
ger. De eigenaar van de winkel zag zijn schadeclaim van
31.000 euro door de rechtbank niet ontvankelijk worden
verklaard.
Schouwen-Duiveland