Ruimtevaart kans voor Zeeland
PZC
Project Duurzaam Veilig Verkeer
eindigt na tien jaar in mineur
Overstorten Otheense
Kreek in Terneuzen
niet langer risicovol
Weinig vernieuwing
aan kop Zeeuwse
kandidatenlijst PvdA
provincie, bedrijfsleven en onderwijs slaan handen ineen
15
Satelliet
mun
Eigen huis opzoeken populair
Studenten HZ met aardgasbus mee
Kennis ruimtevaart zit bij NIVR
Vijf arrestaties
voor illegaal
vuurwerk
zaterdag 25 november 2006
faor Jeffrey Kutterink
t]0ES - Zeeland moest het Silli-
dii Valley van Nederland wor-
jen. Snelle internetverbindin-
;en maken immers korte metten
jet afstanden, was de gedachte,
ifoch komt er niets van terecht.
Klanten en kennisinstituten zit-
'.:en in de Randstad en Brabant.
|aar willen ict'ers dichtbij zit-
en. Voor de ruimtevaartindus-
:rie lijkt hetzelfde te gelden. Al
ienkt het NIVR juist van niet.
)og op Zeeland heet het project
uaarop de provincie en het Ne-
lerlands Instituut voor Vlieg-
ijigontwikkeling en Ruimte-
,-aart zich de komende jaren
achten. Het ziet Zeeland als uit
stekende plek voor het prak
tisch toepassen van satellietda-
(value adding industry).
,De Europese markt voor deze
toepassingen loopt in de honder-
ien miljoenen euro's. Een markt
tie zich in de komende jaren ver-
iubbelt", weet M. van Benthem
an het NIVR. „Er is één pro-
neem: de relevante kennis voor
:eze toepassingen is nu veelal
tpgeborgen bij de overheid en
Satellieten kunnen onder
andere ingezet worden
voor:
digitale inspecties (bij
voorbeeld om te zien of er
in een gebied gebouwen
zijn bijgekomen),
plaagalg alarmerings
dienst,
informatie over oogst en
droogte en bodemdaling,
voorspellen van de ver
spreiding van bodemdieren
(schelp- en schaaldieren en
wonnen),
luchtkwaliteit,
gewasinformatie,
veiligheid (zee en kust),
Galileo (de europese te
genhanger van het Ameri
kaanse Global Positioning
System), waar bijvoorbeeld
de auto-navigatie gebruik
van maakt.
wetenschappelijke instituten zo
als Rivm, KNMI, TNO en NLR.
Hun kennis moet versneld wor
den verspreid naar het bedrijfs
leven en onderwijs." Nederland
moet wakker worden geschud,
vindt het NIVR. „Een voor
beeld: gemeenten onderhande
len apart met dataleveranciers.
Met een paar satellietbeelden
vang je heel Nederland. Omdat
gemeenten apart inkopen, kost
dat jaarlijks 25 miljoen euro. Sa
menwerking vermindert de kos
ten aanzienlijk."
Het gebruik van satellietgege-
vens is de afgelopen decennia
door het Rijk gestimuleerd. „De
digitale gegevens van sensoren
en andere observatieapparatuur
vertellen veel over een bepaald
gebied. Ook de Europese Com
missie omarmt deze toepassin
gen. Het is belangrijk dat over
heid, bedrijfsleven en onderwijs
de handen ineen slaan. Met de
ontwikkeling van deze nieuwe
en schone industrietak in Neder
land voorkomen wij dat Den
Haag straks wezenlijke satelliet
informatie over ons eigen grond
gebied in het buitenland moet
inkopen."
De Europese ontwikkelingen
gaan snel, benadrukt Van Bent
hem. „Europa investeert de ko
mende jaren fors in de opzet van
een wereldomvattend monito-
ringssysteem, waarbij satellie
ten een belangrijke rol spelen.
Denk bijvoorbeeld aan Galileo,
de Europese variant van GPS."
Nederland is sterk in het beden
ken van slimme toepassingen
voor al die gegevens die beschik
baar komen. „Vanuit de ruimte
waarnemen vraagt veel kennis.
Gemeenten zoeken steeds meer
planologen en geologen; inge
nieursbureaus werven al noodge
dwongen in het buitenland. Het
is van het grootste belang dat
het leren lezen, verwerken en be
denken van toepassingen wordt
onderwezen. Onderwijsinstellin
gen moeten daarvoor opleidin
gen ontwikkelen."
De provincie Zeeland steekt vol
gens Van Benthem samen met
Flevoland als enige de nek uit
en is bereid om praktische toe
passingen te ontwikkelen. „Zee
Zeeland kan veel profijt hebben van satellietinformatie.
land is een provincie met alle
uitdagingen in het klein; onder
andere het bevorderen van toe
risme, versterken van kustveilig-
heid en een nog betere controle
op het vervoer van gevaarlijke
"stóffen. Zeeland kan deze uitda
gingen alleen de baas door over
de gehele linie gebruik te maken
van satellietinformatie. Plet ligt
voor de hand om van de nood
een deugd te maken. Daarom
ziet het NIVR Zeeland als de
provincie die daarin ook binnen
Europa als lanceerplatform
voor nieuwe satellietdiensten
het voortouw kan nemen. Sa
men met het bedrijfsleven en
het onderwijs heeft het provin
ciebestuur ons signaal direct op
gepakt en zijn ermee aan de slag
gegaan." In het voorjaar wordt
een conferentie gehouden waar
in concrete projecten worden
uitgewerkt. „Zeeland kan de eer
ste provincie zijn met een gede
puteerde die ruimtevaart in zijn
portefeuille heeft.
Zeeland staat aan de vooravond
van grote ontwikkelingen, zegt
gedeputeerde J. Suurmond
(WD). „Het zal wel een geleide
lijke ontwikkeling zijn, maar er
foto NIVR
liggen voor Zeeland veel moge
lijkheden open. We beginnen
met onderzoeken op het gebied
van luchtkwaliteit en breiden
dat uit naar andere gebieden.
Dit is een gouden kans voor Zee
land." Dat ziet ook A. Huismans
van ROC Westerschelde. „Het
ROC bekijkt hoe ruimtevaart en
satelliettechnologie kan worden
ingepast in de opleidingen.
GOES - Zonder er erg in te hebben, maakt iedereen ge
bruik van satellietinformatie. Google Earth bijvoorbeeld
is razend populair. Het opzoeken van het eigen huis is een
fluitje van een cent. En de Tom Tom leidt automobilisten
blind naar de juiste plek. „Plet zijn voorbeelden van hoe
je informatie van satellieten kunt gebruiken", vertelt M.
van Benthem van het NIVR. „Niemand staat er echt bij
stil, maar het is er allemaal wel." Er hangen duizenden sa
tellieten rond de aarde. „Niemand weet precies hoeveel.
Er is geen instantie die dat bijhoudt." Zeeland kan veel
profijt hebben van satellietinformatie, stelt ze vast. „Er
zijn ongelofelijk veel gegevens beschikbaar." Satellieten
kunnen bijvoorbeeld zien welke gewassen waar groeien,
hoe droog het op die plek is en hoe het is gesteld met de
bodem. Door middel van satellietgegevens kan je ook de
voor de mosselkweek schadelijke algenbloei signaleren en
volgen. Mosselvissers kunnen dan tijdig voorzorgsmaatre-
gelen nemen. Ook is te zien hoe gebieden onder water kun
nen stromen. „Die informatie kun je gebruiken bij het op
stellen van evacuatieplannen."
MIDDELBURG - Een groep van twintig studenten en do
centen van de Hogeschool Zeeland gaan woensdag in een
aardgasbus naar Innovation Playground in Den Haag.
Een etmaal uur lang denken ze er na over nieuwe techni
sche toepassingen. Innovation Playground wiow.innova-
tionplayground.net-brengt woensdag en donderdag ixx
Den Haag honderden bedrijven, managers en studenten
uit het hoger en universitair onderwijs samen. Gezamen
lijk bedenken ze toepassingen van door het bedrijfsleven
gepresenteerde innovaties. Een groep van twintig HZ-stu-
denten, docenten, en vertegenwoordigers van maatschap
pelijke organisaties (vakbond de Unie en de gemeente
Sluis) en de provincie vertrekt woensdagochtend in een
aardgasbus naar Den Haag. De Zeeuwse deelnemers gaan
naar het Senternovem; een agentschap voor duurzaam
heid en innovatie. Gedurende de eerste twaalf uur leren
de studenten door middel van workshops zorgvuldig en
gestructureerd na te denken over begrippen als innove
ren, inleven in markten en het maken van een business
concept. Het tweede deel van twaalf uur gaan de studen
ten zelf met vraagstellingen vanuit het bedrijfsleven en
technologische innovaties aan de slag. Donderdagmiddag
worden de concepten gepresenteerd, waarna een winnaar-
wordt gekozen.
Ruimtevaart kost veel geld, maar is een vanzelfsprekend
onderdeel van de samenleving. Het Nedeiiands Instituut
voor Vliegtuigontwikkeling en Ruimtevaart (NIVR) zet
Nederland op de kaart op het gebied van ruimtevaart en
de daarvan afgeleide toepassingen. Dat doet het onder an
dere door door het geven van adviezen, uitvoeren van stu
dies en verstrekken van opdrachten, subsidies en informa-
tie. „Ruimtevaart moet als het om geld gaat concurreren
met gezondheidszorg en onderwijs", zegt M. van Benthem
van het NIVR. „Omdat het ontwikkelen en lanceren van
satellieten, het onderzoeken van data en het ontwikkelen
van nuttige toepassingen veel geld kost, staat het nogal
eens ter discussie." Het NIVR, dat is gevestigd in een van
de gebouwen van de Technische Universiteit Delft, pro
beert de ruimtevaartindustrie in Nederland te bevorde-
door Ronald Verstraten
loor Euqène Verstraeten
IERNEUZEN - De vier riool-
oierstorten op de Otheense
Kreek in Terneuzen staan vanaf
find dit jaar of uiterlijk begin
volgend jaar niet meer te boek
als'risicovol'.
Burgemeester en wethouders
schrijven dat in een notitie over
de stand van zaken met betrek-
sing tot de sanering van de over
storten.
3e overstorten treden in wer-
iing als bij hevige regenval het
rioolstelsel en de waterzuive
ring het water niet meer kunnen
verwerken. Omdat er dan ver
dund afvalwater wordt geloosd
r'p de Otheense Kreek, waar ook
gezwommen wordt, zijn de vier
overstorten risicovol voor de ge
zondheid. Terneuzen werd twee
jaar geleden met nog zeven ge
meenten door staatssecretaris
Schultz op de zwarte lijst van ge
meenten gezet die nog geen eind
hebben gemaakt aan risicovolle
overstorten.
Een vorig jaar gepresenteerd
rapport concludeerde dat het
maatschappelijk niet verant
woord en niet doelmatig is om
'le overstorten in de Otheense
Kreek daadwerkelijk te sane-
"en. De kosten van de diie uitge
werkte scenario's vaxiëren van
M miljoen tot 37 miljoen euro.
3e gemeente Terneuzen heeft
daarom gekozen voor het ver-
deinen van vuiluitstoot uit de
overstorten, in combinatie met
oet uitvaardigen van een zwem-
verbod tijdens en vlak na de
overstortingen. Door het uitvoe-
ran van verschillende maatrege-
on wordt de lozing uit de over-
:'orten verkleind met ongeveer
'3 procent. Het gaat onder meer
om het afkoppelen van de riole-
ung van 6,7 hectare verhard op
pervlak en het verhogen van de
overstortdrempels.
Terwijl de gemeente en het wa
arschap samen nadachten over
óe aanpak van de maatregelen
bracht waterbedlijf Evides on
bewust een panklare oplossing.
Evides gaat huishoudelijk afval
water van de gemeente Terneu-
2en gebruiken als industxieel wa
ter. Omdat Evides zelf zorgt
voor de reiniging van een deel
van het huishoudelijk afvalwa
ter, daalt volgens B en W de
emissie uit het afvalwatersys
teem van de gemeente aanzien
lijk. Op het moment dat Evides
huishoudelijk afvalwater gaat
afnemen, naar verwachting half
december, voldoet de gemeente
Terneuzen meteen 'gemeente-
breed' aan haar wettelijke ver
plichting op het gebied van inte
graal waterbeheer. Meteen zijn
dan ook de vier ï-isicovolle over-
storten in de Otheense Kreek op
een 'zachte' manier gesaneerd.
De gemeente heeft inmiddels de
overstortdrempels verhoogd. De
6,7 hectare verhard schoon op-
pervlak afkoppelen is inmiddels
ook in gang gezet. Het gaat om
de Transportstraat en delen van
Serlippens. B en W verwachten
dat ze binnenkort een vergun
ning van het waterschap krijgen
voor het hebben van de overstor-
ten bij de kreek. Op dat moment
staan ze niet meer als risicovol
te boek.
GOES - De politie Midden- en
West-Brabant heeft woens
dagnacht vijf mensen, waaron
der één Vlissinger, aangehouden
voor de handel in illegaal vuur
werk. Ook werd zo'n 550 kilo
verboden vuurwerk in beslag ge
nomen.
De verdachten werden aange
houden na een onderzoek dat al
begin november startte. Als eer
ste werd woensdagavond een
31-jarige inwoner van Vlissin-
gen aangehouden op de A58 bij
Amemuiden. In zijn bestelbus
lag ruim 250 kilo vuui*werk,
waaronder tientallen lawinepij
len en Chinese rollen. De man
had het vuurwerk kort daarvoor
in België gekocht. Later die
avond werden op de A2 bij
Maarssen de twee leveranciers
van het vuurwerk aangehouden:
een 27-jarige Belgische en een
33-jarige Oosterhouter. In hun
auto lag 225 kilo vuurwerk.
Naar aanleiding van die vangst
deed de politie 's nachts nog een
inval in een huis in Tilburg
waar vuurwerk en een hennep
kwekerij werd gevonden. De
twee bewoners zijn aangehou
den.
TERNEUZEN - Eind december
komt er officieel een eind aan
het project Duurzaam Veilig
Verkeer. Het heeft dan 10 jaar
geduurd, twee keer zo lang als
bij aanvang was gedacht.
De afronding betekent niet dat
alles al klaar is. Het projectbu
reau houdt wel op te bestaan,
maar deelprojecten worden nog
afgemaakt onder regie van de
respectievelijke deelnemers, of
dat nu het Rijk, de provincie, ge
meentes of waterschappen zijn.
Het doel, een duurzaam veilig
wegennet, mag dan in de ogen
van de bedenkers vrijwel zijn be
reikt, het laatste jaar eindigt in
mineur. Terwijl landelijk ver-
keersbeleid al jaren uitgaat van
een kwart minder verkeers
slachtoffers in 2010 dan in 1986,
mikt Duurzaam Veilig zelfs op
60 procent.
De Zeeuwse cijfers geven echter
te denken. Met 37 verkeersdo
den tot nu toe dit jaar, ligt dat
aanzienlijk hoger dan in beide
voorgaande jaren (telkens 23).
Bedroevend
In Zeeuws-Vlaanderen en op de
Bevelanden is bovendien zelfs
sprake van een verdubbeling.
„Bedroevend, héél bedroevend",
zeg projectleider Hubert Uitter-
hoeven „Ik hoop dat het om een
incidentele uitschieter gaat. Als
dit het begin zou zijn van een
trend, dan is het natuurlijk ver
schrikkelijk. Maar, ik durf het
haast niet uit te spreken, dat cij
fer geldt voor de hele sti'eek. In
West-Zeeuws-Vlaanderen zijn
tot nu toe twee dodelijke slacht
offers gevallen. Daar houden we
gelukkig de neerdalende lijn
vast. Ten opzichte van 1986 zit
je dan ruim aan je doelstelling.
Daar zijn we dan best tevreden
over."
Aardenburg
Aanvankelijk zou het project
vijf jaar duren, maar het werd
twee keer verlengd. Binnen die
periode is vrijwel alles uitge
voerd wat was voorgenomen.
Uitterhoeve betreurt het alleen
dat de rondweg rond Aarden-
burg niet kon worden gereali
seerd. „We hadden dat dolgraag
dat project eerder opgepakt.
Maar we hebben steeds de gevol
gen moeten ondervinden van
het feit dat daar geen planologi
sche regeling voor is getroffen.
Iedereen, het project en de be-
stuurdei-s binnen het project, is
ervan overtuigd: die rondweg
hoort in dat gebied thuis. Pas
dan is er sprake van een duur
zaam veilige inrichting van het
hele gebied."
pagina 25
Duurzaam Veilig zorgde
voor voldoende deining
door Ben Jansen
MIDDELBURG - De PvdA kiest
voor bestendiging op de kan
didatenlijst voor de Statenver
kiezingen van maart volgend
jaar. Bovenaan de lijst - op wat
na de Kamerverkiezingen van
deze week verkiesbare plaatsen
mogen worden geacht - staat
maar één nieuwe naam: 34-jari-
ge juriste A. Evertz uit Wemel-
dinge.
Vier leden van de huidige
PvdA-fractie in de Staten van
Zeeland bungelen onderaan de
voorlopige kandidatenlijst: C.
Ollebek, J. Hooymeyer, J.
Luijt-Verheij en P. van der Wal.
Deels op eigen verzoek, omdat
ze als lijstduwer willen funge-
ren. Van de tegenwoordige Pv-
dA-Statenleden ontbreekt al
leen T. Luijendijk-Bergwerf op
de lijst. Zij heeft zich niet hei
kiesbaar gesteld.
Trojka
Net als het CDA heeft de PvdA
aan de kop van de ontwerplijst
een trojka van twee gedeputeer-
den en de fractievoorzitter van
nu neergezet. M. le Roy staat
logischerwijs op de eerste
plaats. Zij won vorige maand de
lijsttrekkersverkiezing binnen
dë Zeeuwse Partij van de Ar
beid. Haar collega-gedeputeer
de W. van Zandbrink is tweede
en fractievoorzitter P. Holtring
derde.
Dat de PvdA weinig vernieuwt
en toch de helft van de huidige
fractie niet laat terugkeren,
duidt op een tegenstrijdigheid.
Die valt te verklaren uit het feit
dat het bestaande PvdA-smal-
deel kleiner wordt door de ver
mindering van het aantal Staten-
zetels (van 47 naar 39) en door
de geringere populariteit van de
PvdA op dit moment vergeleken
met de verkiezingen van maart
2003. Op grond van een en an
der zou de partij van tien zetels
nu naar zeven plaatsen in de Sta
tenzaal gaan.
Lijst
De voorlopige kandidatenlijst,
die maandag wordt gepresen
teerd, is het resultaat van samen
spraak tussen de kandidaatstel
lingscommissie onder leiding
van Kamerlid E. Kalsbeek, het
bestuur van de PvdA-Zeeland
en lijsttrekker Le Roy. De ge
westelijke vergadering van de
PvdA stelt de lijst 16 december
vast.
Kalsbeek bevestigde de namen
van de eerste twaalf op de ont
werplijst: 1 M. le Roy uit Hulst,
2 W. van Zandbrink uit Aagte-
kerke, 3 P. Holtring uit Koude-
kerke, 4 M. de Koster uit Ril
land, 5 E. Hageman uit Mid
delburg, 6 A. Evertz uit Wemel-
dinge, 7 E. Kerkhaert uit Ter
neuzen, 8 P. Hamelink uit Wis-
senkerke, 9 F. Prins uit Renesse,
10 F. LindeCnberg uit Krabben-
dijke, 11 R. de Kort uit Vogel
waarde, 12 W. Brouwer uit
Goes.
COR DE JONGE
Advertentie
NU O.A. TE ZIEN:
VOORPREMIÈRE: FLUSHED AWAY
JAMES BOND Pa^IMO
CASINO ROYALE
THE DEPARTED
ROYALE
Bel 0115 - 68 88 48 en reserveer uw plaatsen
Kijk voor informatie op www.merral.nl
