Polonium nekte oud-spion
zc
Dubbelzinnigheid troef bij Belgisch rookverbod
Ü1B
gezond koken
Doorbraak in Poolse
kwestie blijft uit op
top EU en Rusland
Terrorist dreigt met brandbom in Noord-Iers parlement
passleux
at is
lolonium?
'olitie voorkomt
lanval op school
Wraakactie
ref't soennieten
Litvinenko vergiftigd met radioactieve stof
Opstanden in
[evangenissen
Servië voorbij
Vliegtuigje crasht op snelweg
Ruim 800 drankdoden in België
Le Pen scoort 17 procent in peiling
Leger Soedan valt burgers aan
Drinkwatertekort in steden China
Duits schandaal rond bedorven vis
Parachutemoord
werk deskundige
zaterdag 25 november 2006
polonium is een hoogradioac-
tieve stof die in 1898 door
larie Curie werd ontdekt. Het
,emoemd naar haar geboorte-
ind Polen.
Een ton uraniumerts bevat
lichts 100 microgram polo-
;um. Het wordt ook wel gewon-
sn door het metaal bismut te
ewerken met neutronen in een
actor.
Polonium wordt onder meer
sbruikt als een lichtgewicht
iarmtebron in de ruimtevaart,
én gram levert 140 watt ener-
je. Het wordt ook gebruikt om
latische elektriciteit te verwij
den in de paper- en metaalin-
jjstiie. Polonium wordt ook toe
last in borstels voor de verwij
ding van stof of fotofilm.
Polonium zit in sigaretten-
look. Het is de enige component
3 die rook die door inademing
[anker doet ontstaan.
Polonium is oplosbaar in wa-
»ren kan zich zonder proble-
nen door het menselijk lichaam
ierplaatsen. Het werd onder
r gevonden in de urine en
iet bloed van rokers.
Polonium veroorzaakt in men-
ielijk weefsel genetische scha
lt. Het kan lever- en blaaskan-
$r veroorzaken, maagzweren,
lükemie, levercirrose alsmede
art- en vaatziekten. GPD
iERLIJN - De Duitse politie
leeft een aanval op een middel-
are school door een van de
diolieren verijdeld. Dit heeft
k politie van Berlijn gisteren
[emeld.
De politie ging tot actie over na
tip van een medescholier
ran de verdachte. Bij huiszoe-
vond de recherche aan-
rijzingen dat de verdachte een
ianval beraamde, onder meer
jlannen wie er wel en niet om
iet leven zouden worden ge-
'iracht.
Maandag' schoot een scholier in
iet West-Duitse Emsdetten op
njn school in het wilde weg met
ien vuurwapen en blies zichzelf
ip. De kennelijk rancuneuze da
ler had zijn acties op internet
mgekondigd. ANP/AFP
IAGDAD - Bij een aanval giste-
tn op een soennitische enclave
een sjiitische wijk van de
iraakse hoofdstad Bagdad zijn
fertig mensen om het leven ge-
tomen en raakten 48 gewond.
luizen en moskeeën werden in
bnd gestoken, aldus de poli-
De.
nwoners van het soennitische
listrict in het overwegend sjiiti-
i ïche Hurriya spraken van twin
tig of meer doden. Volgens de au-
oriteiten vielen gewapende
mannen van waarschijnlijk sjii
tische milities vier moskeeën
aan en staken ze de gebedshui-
in in brand.
De aanvallen zijn kennelijk een
wraakactie voor aanslagen een
lag eerder in het sjiitische Sadr
•City die 215 levens eisten.
m'RTR
door Esther Gotink
LONDEN - De Russische ex-
spion A. Litvinenko, die donder
dagavond in een ziekenhuis in
Londen overleed, is vergiftigd
met de radioactieve stof polo-
nium-210. Een hoge dosis van
deze giftige isotoop is aangetrof
fen in zijn urine, aldus de direc
teur van het Britse bureau voor
de bescherming van de volksge
zondheid (HPA), P. Troop.
Litvinenko werd drie weken ge
leden met vergiftigingsverschijn
selen opgenomen in het zieken
huis, nadat hij met twee Russen
in een sushi-bar had gegeten.
Nabestaanden van de ex-spion
beschuldigen 'kwade krachten'
in Rusland ervan achter zijn
dood te zitten. Scotland Yard
concentreert het onderzoek ech
ter op Groot-Brittannië.
Medische deskundigen hadden
in eerste instantie de suggestie
verworpen dat radioactieve mid
delen waren gebruikt voor de
vergiftiging. Gistermiddag ech
ter rukten politieteams met spe
ciale apparatuur uit om Litvi
nenko's woning in Londen te on
derzoeken, alsmede het hotel en
de sushi-bar die hij op de dag
van vergiftiging had bezocht.
Op alle drie lokaties werd radio
actieve straling aangetroffen.
Een autopsie moet nog uitwij
zen hoe hoog de dosis polo-
nium-210 is geweest die de Rus
het leven kostte. Troop wilde
niets zeggen over de zaken die
de politie en de patholoog nog
onderzoeken.
Medisch onderzoeker D. Good-
head gaf echter aan dat vergifti
ging met polonium-210 alleen
kan door inname van hoge do
ses. „Polonium-210 bestaat in
kleine hoeveelheden in onze
natuurlijke omgeving, in de aar
de, in voedsel en in het mense
lijk lichaam", aldus Goodhead.
„Maar vergiftiging is enkel mo
gelijk als je grote hoeveelheden
inneemt en verteert. Die zijn
niet zomaar te vinden, die moe
ten worden gemaakt."
Zeldzaam
Het element is zeldzaam, vol
gens Troop de reden waarom art
sen de suggestie van radioactie
ve vergiftiging van Litvinenko
eerder verwierpen. Zij noemde
de vergiftiging 'een ongehoorde
gebeurtenis in Groot-Brittan
nië'. „Het is een situatie waar
wij nog nooit eerder op zijn ge
stuit. In alle jaren dat ik met ra
dioactieve wetenschappen heb
gewerkt, ben ik dit niet tegenge
komen."
Litvinenko heeft de Russische
president Poetin voor zijn dood
verantwoordelijk gesteld. In een
verklaring die hij op zijn sterf
bed liet opmaken en die gisteren
door een vriend werd voorgele
zen staat: „Je kunt erin slagen
één persoon het zwijgen op te
leggen, maar meneer Poetin, het
gejoel van protest vanuit de hele
wereld zal voor de rest van je le
ven in je oren weergalmen."
Poetin liet in Helsinki bij de
EU-Ruslandtop weten dat de be
trokkenheid van het Kremlin he
lemaal niet bewezen is. GPD
Veiligheidsmensen ontwapenen de loyalistische paramilitair Michael Stone in de lobby van het parlementsgebouw Stormont in Belfast.
door Esther Gotink
BELFAST - Een Noord-Ierse
moordenaar wist gisteren bin
nen te dringen in het parle
mentsgebouw Stormont in
Belfast. Politici hielden daar on
derhandelingen over de vor
ming van een regering.
Michael Stone, een loyalistische
paramilitair die ooit het vuur
opende op een IRA-begrafenis
en daarbij drie mensen doodde,
gooide een tas de lobby van het
gebouw in. Uit de tas kwam
rook. De terrorist riep dat er een
brandbom in zat. Veiligheids
mensen hebben Stone onmiddel
lijk omsingeld en voerden hem
af naar een politiewagen.
Hoe Stone wist binnen te komen
is nog onduidelijk. De Britse mi
nister van Noord-Ierse zaken,
Hain, heeft direct een onder
zoek naar de beveiliging van
Stormont gelast. Na de bommel
ding werd Stormont ontruimd,
waarmee een einde kwam aan
de onderhandelingen voor vrede
in Noord-Ierland. Onder de poli
tici waren dominee Paisley van
de loyalistische partij DUP en
Adams van het rivaliserende
Sinn Fein.
De ontmoeting was van groot be
lang. Betrokken partijen zouden
hun kandidaten naar voren
schuiven voor het premier- en vi-
cepremierschap van Stormont.
De Britse premier Blair en zijn
Ierse college Ahern hadden dit
ultimatum gesteld in de laatste
vredesbespreking in Saint
Andrews vorige maand. Zouden
DUP en Sinn Fein er niet uit ko
men, dan wordt het parlement
voor altijd ontbonden.
foto Stephen Hird/RTR
De inval van Stone volgde net
nadat Paisley binnenskamers
had geweigerd iemand als pre
mier te nomineren. De rechtlijni
ge dominee zei dat pas te willen
doen op het moment dat Sinn
Fein de Noord-Ierse politie er
kent. Steun aan het politieappa
raat is een heikel punt voor het
katholieke Sinn Fein, omdat dit
vroeger een protestantse instel
ling was. GPD
joor Pascale Thewissen
3RUSSEL - In België geldt van-
si 1 januari volgend jaar een
rookverbod in de horeca. Maar
Ie nieuwe wet geldt niet voor ie
dereen. In het ene frietkot mag
Ȏl en in het andere niet meer
gerookt worden. Hierdoor weet
?ccn café-, restaurant- of friet-
lot-eigenaar nog hoe het pre-
ties zit.
Bij opstanden in twee ge-
ïangenissen in Servië zijn giste
ren meer dan vijftig gedetineer
den gewond geraakt. De politie
beft volgens de autoriteiten de
wde inmiddels hersteld in de ge-
rangenis van de stad Nis en een
W Pozarevac.
De aanleiding voor de ongere
mdheden as het besluit van
'd parlement de stemming over
Kn amnestieregeling opnieuw
mtte stellen, dit keer tot 21 ja
nuari
regeling zou celstraffen met
kwart kunnen bekorten met
uitzondering van straffen opge
ld in verband met georgani-
fcei'de misdaad of terrorisme.
mR.TR
Dat beweert het Neutraal Syndi
caat voor de Zelfstandigen, dat
met enkele brouwerijen en siga-
rettenproducenten een voorlich
tingscampagne is begonnen. Op
de website www.comprendo.be
kunnen horeca-uitbaters lezen
hoe de wet nou precies in elkaar
zit, maar vooral ook hoe zij het
rookverbod kunnen omzeilen.
Volgens L. De Bauw, secreta
ris-generaal van Horeca Vlaan
deren, is er echter helemaal
geen sprake van een onduidelij
ke situatie. „Gebaseerd op de er
varingen in het buitenland, en
dan vooral Ierland waar de
pubs hun omzet flink zagen da
len, hebben wij besloten om bier
cafés te ontzien. Voor restau
rants en eetcafés geldt wel een
rookverbod. De zestigduizend
horecazaken in België hebben al
in mei een brief gekregen waar
in dat allemaal duidelijk wordt
uitgelegd. Wie nu nog niet weet
hoe het vanaf 1 januari 2007
moet, wil het ook niet weten",
stelt De Bauw.
Het uitgangspunt van de nieuwe
wet is dat roken en eten niet sa
mengaan. Nicotineverslaafden
mogen straks alleen een sigaret
opsteken in zaken die, zo
schrijft de wet voor, 'het opdie
nen van dranken, waaronder al
coholische en geestrijke dran
ken als belangrijkste activiteit
hebben'.
Volgens comprendo.be hangt al
les af van de oppervlakte en het
soort horecagelegenheid. In een
restaurant mag per 1 januari vol
gend jaar niet meer worden ge
rookt. Zoveel is duidelijk. Voor
eetcafés en brasseriën zijn de re
gels al een stuk minder uitge
sproken. In een zaak waar de
maaltijden minder dan één
derde van de omzet uitmaken en
waar alleen kleine gerechten
worden geserveerd, mag ge
woon gerookt worden. Staan er
uitgebreidere gerechten op het
menu, dan mag er alleen in apar
te rokersruimten gewoon gepaft
worden. De vraag is wat 'kleine
ESSEN - Wrakstukken van een tweemotorig vliegtuig liggen op de snelweg bij het Duitse Essen.
Het toestel stortte gisteren neer tijdens een landingspoging op een naburig vliegveld. Twee passa
giers raakten zwaargewond bij de crash. De verwondingen van de piloot vielen mee. foto RTR
BRUSSEL - In België overlijden jaarlijks ruim achthon
derd mensen door drankmisbruik. Drankdoden zijn bij de
zuiderburen een groter probleem dan de drugsslachtof
fers: 209. Dat blijkt volgens de krant Het Nieuwsblad uit
een overheidsrapport over 2004. De maatschappelijke kos
ten door ziekteverzuim of ongelukken door drankmis
bruik worden geschat op 6,2 miljard euro.
De Vlaamse minister Vervotte van Volksgezondheid en
Gezin wil daarom meer acties om misbruik te voorkomen.
Het beleid is nu te veel gericht op het achteraf opruimen
van de schade, vindt Vervotte. ANP
PARIJS - Zeventien procent van de Franse kiezers is van
plan volgend jaar te stemmen op de uiterst rechtse Franse
presidentskandidaat Le Pen van het Front National. Dit
blijkt uit een gisteren in de krant Le Monde gepubliceer
de peiling.
Het gaat hierbij om bijna twee keer zo veel kiezers als de
9 procent van de ondervraagden die in 2002 van te voren
zei in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op
Le Pen te gaan stemmen. Le Pen verraste politiek Frank
rijk vervolgens door in de eerste ronde van die verkiezin
gen tweede te worden. ANP/AFP
GENÈVE - Soedanese strijdkrachten hebben deze maand
nog burgers aangevallen en daarbij elf burgers gedood in
de streek Sirbia in Darfoer, in het westen van Soedan.
Dat heeft het bureau van de Hoge Commissaris voor de
Mensenrechten van de Verenigde Naties in Genève giste
ren laten weten.
Meer dan honderd huizen werden 11 november platge
brand door het leger bij de aanval van die dag. Acht bur-
gers werden neergeschoten. Waarnemers van de Afiïkaan-
se Unie berichtten eerder dat bij deze aanval naar schat
ting dertig doden en veertig gewonden vielen. ANP/AFP
PEKING - Twee derde van de Chinese steden kampt met
een tekort aan schoon water. Het is daarmee een van de
grootste problemen voor het snel urbaniserende land, al
dus Chinese staatsmedia.
Meer dan vierhonderd steden hebben een tekort aan wa
ter waarvan honderd 'in ernstige problemen verkeren', ci
teert de krant China Daily een anonieme functionaris van
het ministerie van Waterbeheer. De belangrijkste ooi-zaak
van de tekoi-ten is vervuiling. ANP/RTR
ROSTOCK - Na een aantal schandalen i-ond de vex-koop
van bedorven vlees blijkt er in Duitsland ook aan de vis
een luchtje te zitten.
Bij een handelaar in Rostock is vis gevonden waarvan de
houdbaarheidsdatum al zeven jaar is verlopen. Gevreesd
wox-dt dat een deel van de bedorven vis in de handel te
recht is gekomen.
In totaal wei-d daar 2,9 ton vis en blikken gi'oenten in be
slag genomen die niet meer voor de handel geschikt wa
ren. GPD
gerechten' zijn. Volgens com-
pi-endo.be gaat het om maal
tijden die met hrood worden ge
serveerd. Garnalenkroketten
mogen wél in een café waar
wordt gerookt, aardappelkroket
ten niet. Bloedworst en witte
woi-sten mogen ook, biefstuk
niet.
Dus wie slim is, schrapt die van
het menu en ook patat is uit den
boze. Wie wil roken, eet voor
taan 'vol-au-vent' (in Neder
land een pasteitje of koninginne-
hapje) zónder Belgische frieten.
In een frietkot met maximaal
zestien zit- of staanplaatsen zijn
nicotineverslaafden welkom.
Ook in cafés met een oppervlak
te van minder dan 50 vierkante
meter mag nog gewoon gerookt
worden. In zaken groter dan 50
vierkante meter, moet dan weer
een aparte rokerszone met apar
te afzuiging woi'den ingericht.
In die rokei-szone mag niet wor
den gegeten, in principe mag er
nog geen pinda geconsumeerd
woi-den. In sportkantines geldt
hoe dan ook een i-ookverbod.
Helft
Naar schatting is jaer 1 januari
de helft van de Belgische horeca
rookvrij.
De vereniging RookVrij had het
liever anders gezien, namelijk
een algemeen rookverbod net
als in Italië, Ieiiand en Schot
land. Dat was - aldus RookVrij -
heel wat minder dubbelzinnig
geweest.
door Patrick Selbach
HELSINKI - De Europese Unie
en Rusland hebben gisteren op
een topontmoeting in het Finse
Helsinki geen akkoord kunnen
sluiten over een nieuw partner
schapsverdrag. EU-lid Polen
wil er niks van weten en heeft
een veto uitgesproken over on
derhandelingen.
Warschau vindt dat Moskou pas
over nauwere banden met de
unie mag gaan praten als een
Russische boycot van Pools
vlees en Poolse groente van tafel
gaat.
De Poolse blokkade is een gevoe
lige politieke nederlaag voor de
Europese Commissie. De feeste
lijke start van onderhandelin
gen over het nieuwe partner-
schapsvei'drag zou een van de
hoogtepunten zijn geweest van
de topontmoeting. De Russische
president Vladimir Poetin en
vooi'zitter José Manuel Barroso
van de Europese Commissie
spraken elkaar gisteren in Hel
sinki.
BaiTOSo riep Poetin op de blok
kade op te heffen, maar hij
kreeg van de Russische presi
dent gisteren geen positief ant-
wooi'd.
Rusland verbood vorig jaar de
import van Pools vlees en ande
re levensmiddelen, nadat was ge
bleken dat sommige vetei-inaire
certificaten waren vervalst. De
Polen beschuldigen de Russi
sche regeling ervan dat politie
ke motieven ten gi-ondslag lig
gen aan de blokkade.
De Nedeiiandse minister Ben
Bot van Buitenlandse Zaken be
treurt de blokkade die Polen op
werpt.
De CDA-bewindsman zei giste
l-en het 'jammer' te vinden dat
een 'bilaterale affaire' de onder
handelingen doorkruist.
ANP/DPA
TONGEREN - De Belgische po
litie vermoedt dat alleen een des-
kundigde de dader kan zijn van
de parachutemoord zondag. Zo
wel de gewone als de reservepa
rachute van een ervaren Bel
gische springster bleek te zijn
gesaboteerd, waarna de vrouw
te pletter sloeg in een tuin.
Bij een van de parachutes bleek
een touwtje doorgeknipt. „Een
leek kan zoiets niet doen", zei
een ingewijde gisteren.
De 37-jarige Es van Doren uit
Lier, moeder van twee kinderen,
behoorde tot de toptien van de
Belgische formatiespringsters.
Zij bewaarde haar parachute
thuis. Alleen enkele uren voor
de sprong lag het valscherm in
de hangar. ANP
Advertentie
10% INRUILPREMIE
ESPRESSO V0LAUT0MATEN
LAATSTE WEEK!