Agressie bij peuter is normaal
Drie als gelukssymbool
PZC
PZC
Peilingen en hoe
ermee om te gaan
De beleving van een
onterend levenseinde
Gedrag op jonge leeftijd heeft voorspellende waarde voor later
m
Lezingen van
psycholoog over
angst bij kanker
Diagnose
T
t
Y
1
Premature geboorten in België
Pak tegen slaapziekte
Borstkanker door rood vlees
Allergie voor aardappels ontdekt
Puistjes maken jongeren suïcidaal
20 november 1956
m
Soi
maandag 20 november 2006
door Patricia van der Zalm
Agressie bij peuters neemt
toe tussen het eerste en
tweede levensjaar. Het bereikt
een piek in het derde jaar en
neemt daarna langzaam af.
Agressievere peuters maken bo
vendien meer van het stresshor
moon Cortisol aan, blijkt uit pro
motieonderzoek van ontwikke
lingspsycholoog Lenneke Alink.
Onderzoek naar agressief ge
drag bij kinderen en adolescen
ten wordt volop gedaan. Maar
zulk gedrag bij de allerklein
sten, van een tot vier jaar, is nog
een tamelijk onontgonnen stu
dieterrein. Lenneke Alink, ont
wikkelingspsycholoog en univer
sitair docent bij de afdeling Al
gemene en Gezinspedagogiek
Datatheorie van de Universiteit
Leiden, richtte zich als een van
de eersten juist op deze leeftijds
categorie. Eind vorige week pro
moveerde zij in Leiden.
Uit haar onderzoek. Early child
hood aggression blijkt onder an
dere dat de helft van de eenjari
ge kinderen wel eens agressief
gedrag vertoont. Dat varieert
van slaan tot schoppen en bij
ten.
Bij peuters tussen de twee en
drie jaar komt zulk gedrag zelfs
bij 75 tot 80 procent voor, meer
bij jongens dan bij meisjes.
Na die tijd neemt de agressie af.
Alink kwam aan deze gegevens
door de antwoorden die 2253
ouders van kinderen in de peu
terleeftijd invulden op een vra
genlijst. „Die curve zegt iets
over de normale ontwikkeling,
die geldt voor de meeste kinde
ren in hun eerste vier jaren",
zegt Alink.
Ouders
De ontwikkeling van agressie
hangt onder meer af van hoe
ouders zich gedragen. „We heb
ben gevonden dat als moeders
op een negatieve manier gehoor
zaamheid proberen af te dwin
gen, kinderen vaker agressief ge
drag ontwikkelen.
Maar dat gebeurt alleen als deze
moeders ook in alledaagse situa
ties weinig gevoelig zijn voor de
signalen van hun kind." Boven
dien ontdekte Alink aan de
hand van een meta-analyse (stu
die van alle bestaande onder
zoeksresultaten over een be
paald onderwerp) dat in veel stu
dies, waar dan ook uitgevoerd,
de agressiefste peuters het hoog
ste cortisolgehalte hadden.
Een opvallende conclusie, om
dat oudere agressieve kinderen
en jongeren juist minder van dit
stresshormoon aanmaken.
In onderzoek naar biologische
factoren bij agressief en delin
quent gedrag wordt ervan uitge
gaan dat dit gedrag vooral voor
komt bij mensen met een lage
hartslag en een laag cortisol-
niveau. „Het is niet zo dat we
hierdoor nu weten dat peuters
en kleuters met een hoog corti-
solniveau een groter risico lopen
op later agressief gedrag. Zover
is het absoluut nog niet, want
daarvoor is verdere studie no
dig. Maar het is wel belangrijk
om te weten wat er bij peuters
in het lichaam gebeurt
Stadium
Uit een ander onderdeel van
haar onderzoek - een jaar later -
blijkt bovendien dat agressief
gedrag van peuters al in een
vroeg stadium stabiel is. Dat wil
zeggen: als een peuter van ander
half veel schopt, bijt of slaat,
doet hij dat waarschijnlijk ook
als hij tweeënhalf jaar oud is.
„Het gedrag op heel jonge leef
tijd heeft dus voorspellende
waarde voor het gedrag in de la
tere peuterjaren."
Alink observeerde ouders en
hun jonge kinderen in een spel-
kamer. Op zeker moment moes
ten de moeders hun kind vragen
om speelgoed op te ruimen. In
een andere situatie mocht het
kind niet aan heel mooi speel
goed komen. In plaats daarvan
kreeg het een saaie stoffen
clown om mee te spelen. „Voor
kinderen zijn dat frustrerende si
tuaties. Die clown werd soms
uit pure woede door de kamer
gesmeten." Wat kunnen ouders
met peuters van haar onderzoek
leren? „Dat een beetje agressie
bij een kind normaal is, en dat
het meestal weer overgaat.
Maar niet per se helemaal van
zelf. Waarschijnlijk wordt het
vanaf het vierde jaar minder
doordat ouders vanaf de peuter-
tijd meer grenzen gaan stellen.
Ze leren hun kinderen wat wel
Agressie bij peuters neemt toe tussen het eerste en tweede levensjaar.
foto Bert Spiertz/GPD/HH
en niet acceptabel is. Het is aan
nemelijk dat juist kinderen die
dat thuis niet leren, meer agres
sief gedrag laten zien."
Alink verlegt haar onderzoek
sterrein tijdelijk naar de Vere
nigde Staten. Met een Rubicon-
beurs van NWO (Nederlandse
Organisatie voor Wetenschappe
lijk Onderzoek) vertrekt ze over
een paar weken voor een jaar
naar Minneapolis. Aan het voor
aanstaande Institute of Child
Development wil ze zich onder
andere verdiepen in nieuwe ob
servatiemethoden en biologi
sche metingen. „Daar loopt bij
voorbeeld al dertig jaar een on
derzoek naar de ontwikkeling
van psychopathologie (ernstige
emotionele en gedragsproble
men). Veel van de deelnemers
hebben intussen zelf kinderen
en die worden ook weer ge
volgd. Er is veel kennis op aller
lei gebied. Interessant om daar
te werken omdat elk onderzoeks
instituut weer een eigen invals
hoek heeft." GPD
VLISSINGEN - Medisch psycho
loog M. van Mourik van Zieken
huis Walcheren geeft twee lezin
gen over angst bij kanker. Zij
gaat in op de manier waarop
mensen de diagnose kanker ont
vangen en de angst die zij voe
len voor terugkeer van de ziek
te.
De lezing op woensdag 29 no
vember is in het ROC aan de
Bessestraat in Goes. Het Palaz-
zolihuis Goes neemt aanmeldin
gen aan: 0113 - 212936 of
palazzoli@zeelandnet.nl.
Donderdag 30 november
spreekt Van Mourik in de aula
(route 7) van Ziekenhuis Walche
ren in Vlissingen. Aanmelden
kan via het patiëntenservicebu
reau: 0118- 425850 of
psb@zwv.nl. Beide lezingen du
ren van 19.30 tot 21.30 uur. Toe
gang is g
door Jacqueline van den Hil
De afgelopen weken wor
den we er dagelijks mee
geconfronteerd: Peilingen!
In dit geval betreft het de ze
telaantallen van de verschil
lende partijen voor de verkie
zingen van 22 november.
Peilingen schieten van links
naar rechts, zetelaantallen
van boven naar beneden en
vice versa.
Maar, behalve deze verkie
zingspeilingen zijn er meer
peilingen waar we mee te ma
ken hebben.
Lijsten met de beste restau
rants, waarbij we als Zeeuw
overigens zeer trots kunnen
constateren dat we dat daar
bij goed doen, maar ook bin
nen de gezondheidszorg heb
ben we er regelmatig mee te
maken.
Soms zijn het peilingen op
een bepaald deelgebied van
de zorg, soms zijn het algemer
ne peilingen over de zieken
huiszorg in het algemeen.
De ene keer doen we het
goed, de andere keer wat min
der.
In beide gevallen blijft het be
langrijk om met beide benen
op de grond te blijven staan,
de kwaliteit hoog te houden
en verbeterplanten vast te stel
len en 'gratis adviezen' te ge
bruiken.
Uiteraard zijn niet alle facto
ren binnen een peiling of me
ting rechtstreeks beïnvloed
baar. Zo zijn we als zieken
huizen in Zeeland 'relatief
kleine' streekziekenhuizen en
kunnen we niet elke zorg bie
den.
Scoren
Op dat deelgebied valt er dus
weinig te scoren en blijven
we automatisch laag in de
peilingen. Maar, ook het niet
bieden van bepaalde specifie
ke zorg is een keuze en kan
kwalitatief juist zeer verant
woord zijn!
Als je ergens weinig ervaring
in op kunt bouwen is het
naar mijn idee beter dit toe te
geven en de klant door te stu
ren naar een ziekenhuis waar
die zorg wel optimaal gele
verd kan worden.
Gelukkig zullen we de komen
de jaren door de verdergaan
de samenwerking een aantal
zaken door bijvoorbeeld
schaalvergroting en aanschaf
van bijzondere apparatuur
wel op kunnen pakken. Maar
realistisch blijven en altijd
voor ogen houden wat het
beste is voor de klant blijft
bovenaan staan!
Natuurlijk is het vervelend
voor alle betrokkenen als be
paalde onderzoeken minder
goede, of zelfs slechte, resul
taten opleveren.
Dit levert binnen onze organi
saties geen vrolijke gezichten
op en behoorlijk wat zorgen.
Iedereen doet immers binnen
zijn eigen mogelijkheden en
randvoorwaarden zijn uiter
ste best om optimale kwali
teit te leveren.
Het blijft een schok om dan
op zaterdagmorgen bij het
nieuws van Sky Radio te ho-
ren dat jouw ziekenhuis als
laatste van de top 100 de rij
afsluit.
Voor mij leidde dit bericht
tot vluchtgedrag, koop- en
snoepdrang.
Aan een heleboel zaken kun
nen we niet direct iets veran
deren en hiervoor zijn grote
re plannen en meer samen
werking noodzakelijk.
Maar een aantal zaken kun
nen we wel veranderen.
Het begint namelijk altijd
met een glimlach aan de ba
lie, een vriendelijk woord
aan de telefoon en optimale
serviceverlening binnen de
mogelijkheden.
Ik weet zeker dat dit ook bij
onze cliënten (patiënten) za
ken zijn die zeker scoren en
meer zetels (in ons geval bed
den!) opleveren.
Beginnend met goede service,
juiste bejegening en daar
naast hard werken aan de
wat ingewikkeldere zaken
geeft voor onze ziekenhuizen
vast en zeker een hogere sco
re in de landelijke peilingen.
Jacqueline van den Hil is
iverkplekmanager beeldvorm
ende technieken SOZ en ZW
door Claudia Sondervan
Alsof je in een reeks uitzen
dingen van 'Friends' bent
beland. Zo leest het boek van de
geboren Middelburger Jan Wil
lem van der Windt aanvanke
lijk. Tot het verhaal omslaat als
een blad aan een boom. Van der
Windt verliest zijn vrouw Marie
ke en hun ongeboren kind door
een longembolie.
Dat gebeurde in februari dit
jaar. Dit najaar publiceert hij
het boek waarin hij zijn verlies
beschrijft. Om de verbijstering
en stuurloosheid in zijn bestaan
te bevechten en het nut te ge
ven. De opbrengst van zijn boek
gaat naar onderzoek naar de
ziekte trombose: bloed met over
matige neiging tot klonteren.
Die ziekte had Marieke al par
ten gespeeld op haar achttiende,
dat was metterjaren op de ach
tergrond geraakt. Alsof Van der
Windt de lezer wil inpeperen
hoe groot zijn verlies is, neemt
hij de ruimte om hun laatste ne
gen maanden te schetsen.
'Ik was één met een engel' heet
dat eerste deel van het boek.
Met alle romantiek, gekissebis
en gebabbel met vrienden en
exotische vakanties vol verza
ligd gemijmer maakt hij het
plaatje meer dan duidelijk: jong
succesvol stel, gelukkig ge
trouwd, met een fantastische
carrière en dito vrienden en ook
nog hooggewenst zwanger. Tot
en met pagina 107 zijn ze zó ge
lukkig dat je er wee van wordt.
Dan begint deel 2, 'Zolang het
V
Oud-Middelburger Jan Willem van der Windt verloor plots zijn vrouw Marieke en hun ongeboren kind.
Hij schreef een boek dat lezers die schok doet meebeleven. Foto van omslag.
mocht'Plots ligt de lezer op de
knieën naast de schrijver die pa
niekerig en onbeholpen zijn le
venloze vrouw probeert te reani
meren.
Het precieze hoe en waarom sij
pelt pas verder in het verhaal
door, als Van der Windt de ge
beurtenissen steeds doorloopt
om te laten doordringen dat hij
geen aanstaand vader meer is
maar weduwnaar. Hij neemt de
lezer zo een eindje mee in de
schok en hij doet dat knap.
Van der Windt lijdt aan chroni
sche zelfrelativering en dat redt
zijn boek van een overdosis emo
tionaliteit. De dramatischer pas
sages winnen kracht door zijn
galgenhumor,en zelfspot.
Hij is er duidelijk over: dit boek
is in de eerste plaats voor hem
zelf, deel van zijn zelfbedachte
therapie. Hij noemde het 'Drie,
door Claudia Sondervan
GOES - Nostalgie, wrok, schuld
gevoel en knagende vragen de
den Cornélie van de Reepe uit
Dishoek tien jaar na dato schrij
ven over het overlijden van haar
demente moeder. Ze had behoef
te aan ordening en uitsluitsels,
vertelt ze in de epiloog van haar
boek.
De gezochte uitsluitsels ontgaan
haar alsnog, maar de behoefte
aan ordening zal bij de schrijf
ster althans ruimschoots vol
daan zijn met dit boek. Het gaat
over het ontluisterende levens
einde van haar moeder, een
Zeeuwse boerendochter van
stand die na eervol moeder- en
weduwschap haar waardigheid
en weerbaarheid verliest aan de
mentie. Centraal staat hoe de
schrijfster dat beleeft. Van de
Reepe neemt een lange aanloop
met al haar herinneringen aan
moeder en het gezinsleven. Dat
heeft voor de lezer in zoverre
zin dat de gezinsverhoudingen
en de spelers in het verhaal hun
plek krijgen. Als de ziektege
schiedenis dan traag op gang
komt, houdt Van de Reepe zich
letterlijk en figuurlijk maar na
drukkelijk aan de zijlijn. Dat
weerhoudt haar niet van kritiek
op haar twee jongere zusters die
- ook wonend 'aan de overzijde
van de rivier' - de zorg voor
'mam' op zich nemen. Dat
maakt het geen gemakkelijk
boek. Hoe Van de Reepe haar
versie ten beste geeft van de
werkwijze van de meisjes, zoals
zij haar zusters in navolging
van haar moeder noemt, daar
zullen de zussen geen afsluiting
in vinden.
Haar eigen optreden en houding
neemt ze bij tijd en wijle ook op
de korrel, maar meer als terzij
de en obligaat mea culpa.
Op het laatste moment ontwik
kelt het boek zich als een regel
rechte whodunnit, met versluier
de verdachtmakingen rond de
verdwijning van de trouwring
en kritiek op het politieonder
zoek rondom de onnatuurlijke
dood van mam. De vrouw sterft
doordat ze, vastgebonden in een
stoel, opzij valt en met haar
hoofd een radiator raakt. Zelfs
als ze in coma raakt blijft de ver-
pleeghuisarts uit het zicht.
De beschreven verpleeghuiszorg
is inderdaad weinig verheffend,
maar dat was schrijfsters oor
deel over de omstandigheden
waarin mam met haar meisjes
het thuis probeerde te rooien
ook al niet. Misschien dat het
boek daardoor nooit aangrij
pend is, terwijl dementie juist
zo kan ontroeren. Dit boek gaat
over gezichtsverlies.
'In de schemer van het avond
land' door Cornélie van de
Reepe. Uitgeverij elfproducties,
Boxtel. €14,94.
LEUVEN - Nederlandse moeders met een kans op eet
vroeggeboren kind van jonger dan 26 weken wijken
steeds vaker uit naar België om te bevallen. Belgische art:
sen helpen de zogeheten prematuurtjes namelijk wel.
„Nederlandse kinderartsen mogen geen intensieve
verstrekken aan kinderen die voor 26 weken zwanger^
schap geboren worden en moeten ze dus uiteindelijk lat®
sterven", zegt professor Hugo Devlieger, diensthoofdneo-
natologie van de KU Leuven. „In België worden
soepeler toegepast." ANP
LEIDEN - Mensen met de slaapziekte narcolepsie hebbes
baat bij een pak dat de temperatuur van hun huid beïn
vloedt. Dat blijkt uit een studie van onderzoeker Rol;
Fronczek van het Leids Universitair Medisch Centrum
Patiënten met narcolepsie vallen overdag in slaap, maar
kunnen 's nachts niet goed doorslapen. Dit komt dooidag
ze de neurotransmitter hypocretine in hun brein missen
Dat is een stof die het slaap- en waakritme regelt. Fronc
zek ontdekte dat narcolepsiepatiënten ook continu
me handen en voeten hebben. Bij gezonde mensen neem:
de temperatuur van handen en voeten toe als ze
zijn. Uit de studie van Fronczek blijkt nu dat manipulatie
van de temperatuur van hun huid zowel overdag als 's
nachts verbetering oplevert. ANP
WASHINGTON - Jongere vrouwen (tot 45 jaar) die dage
lijks rood vlees consumeren hebben een grotere kans op
het krijgen van borstkanker. Dat blijkt uit een onderzoek
van de Harvard-universiteit onder meer dan 90.000 Ame
rikaanse vrouwen. De onderzoekers benadrukken dat e;
nog nader onderzoek nodig is, maar dat nu al geadviseeii
kan worden om de consumptie van rood vlees te bep
ken. ANP
LEUVEN - Gekookte aardappelen kunnen bij kleine kin
deren allergische reacties veroorzaken en zelfs leiden tot
tragere groei. Leuvense onderzoekers vermoeden dat e
iets is gewijzigd in de samenstelling van de aardappelea
„Het heeft me verbaasd", zegt dokter Liliane De Swert
van het universitair ziekenhuis Leuven. Ze sluit niet uit moet
dat de allergie vroeger niet bestond. De allergie voor rau- ren. 1
we aardappel was,al wel bekend. Dokter De Swert onder- 'covei
zocht acht kinderen jonger dan twee jaar van wie wen
vermoed dat ze eczeem kregen door gekookte aardappels
Zodra ze op een aardappelvrij dieet werden gezet, vermin
derden hun allergische reacties. ANP
AUCKLAND - Puistjes zijn een reden voor zelfmoord bii sischi
jongeren. Van tieners met ernstige acne heeft een derde Gref.
overwogen zichzelf te doden, 13 procent deed daadwerke-
lijk een poging. Dat blijkt uit Nieuw-Zeelands onder- vc
zoek. Aandoeningen van de huid kunnen de geestelijke ge- in i
zondheid beïnvloeden in een fase waarin jongeren op Gref.
zoek zijn naar een eigen identiteit en zelfwaarde, aldus
wetenschappers van de universiteit van Auckland. ANP
OLIE - De Belgische regering
heeft besloten dat komend
weekeinde alleen in buitenge
wone gevallen autoreizen ge
maakt mogen worden. De
maatregel houdt verband met
de vrees voor olieschaarste
door de ontwikkelingen in het
Midden-Oosten.
VLUCHTELINGEN - Neder
land is bereid tweeduizend
vluchtelingen uit Hongerije op
te nemen. In totaal hebben
34.000 Hongaren hun vader
land ontvlucht na de inval van
de Sovjet Unie. De Algemene
Vergadering van de Verenigde
Naties eist dat de Sovjet Unie
stopt met het deporteren van
Hongaren naar Rusland,
gens Cuba zouden inmiddels
75.000 Hongaren door de Sov
jets zijn 'afgeslacht'.
GERED - Een driejarig knaap
je is uit de Schelde gered na
dat hij bij de Oranjemolen in
Vlissingen van een hoge muur
het water was ingevallen. Een
moedige Vlissinger ging,
een touw om zijn middel te
hebben gebonden, het water in
en wist het kind te grijpen en
aan de kant te brengen. Het
jongetje heeft alleen een
op zijn hoofd overgehouden
aan het avontuur.
gewoon geluk', naar het getal
dat Marieke koos als symbool
voor ultiem geluk. Dat soms
heel onverwacht en definitief af
gelopen kan zijn.
Een doos tissues is voor de licht
geraakte lezers aan te raden.
'Drie, gewoon geluk', door Jan
Willem van der Windt. Uitgeve
rij GigaBoek te Heerhugo-
waard. €15 euro.
Hoofdredactie:
Peter Jansen
Arie Leen Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie a p
nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax- (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Het 's-Landshuis
Steenstraat 37,
4561 AR Hulst
Tel: (0114)371379
Fax:(0114)371380
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80.
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111 (454647
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten: 0800-0231231
Maandag t/m vrijdag vóór 15.00 uur
gebeld, nog dezelfde dag nabezorgd,
saterdag vóór 12 uur.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Fax: (076)5312330
Abonnementen: 0800-0231231
aulom. afschrijving acceptgiro
per maand. 21.50 n.v.t
per kwartaal: 61,50 64,50
per jaar: €236.00 239.00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nt
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het
einde van de betaalperiode. U ontvangt
een schriftelijke bevestiging.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,30
zaterdag: 1,85
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgen
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag' tijdens kantooruren
zondag, van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0113)315570
Fax:(0113)315571
Business to Business/Onroerend goed
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: www.pzc.nl/service/adverteren
t voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De door"
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooroni*
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en F""
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geseledeS'
de derden. Als u op deze Informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC.
e, Postbus 31. 4460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR
dat
vai
MOG
organ
hulpa
\an.4
slach
ie red
Grote
mide
biede
Iritre
tigste
lig nu
'a So:
Bensi
k 2
cierei
in de
De k
coorl
gereg
Door
Oost-
den n
kli
ler ei
«gg<
voor
'awoi
aan h
-Dit:
iiooi
politi
ijkt
lenoj
De Si
4. Gi
gemei
•And
*nh
lene
gens
Child
behoe
joenl