Sven Kramer ligt op schema
Dromen van het shirt van Puskas
Directeur: minder clubs in eerste divisie
Wielrennen heeft geen imagoprobleem
PZC
Wüst en Friesinger
laten zich naar
toptijd schreeuwen
Gedroomde finale
komt ronde eerder
Nederlandse schaatser is ook 's werelds snelste op een laaglandhaan
Lee en Lee
domineren
Scrum minder
gewelddadig
zaterdag 18 november 2006
door Johan Stobbe
BERLIJN - Er staat momenteel
geen maat op Sven Kramer. Vo
rige week na de World Cup in
Heerenveen verkondigde de
twintigjarige Fries dat hij dit
seizoen alle 5 kilometers wil
winnen. Kramer is aardig op
weg. Na de 5 kilometers op het
NK afstanden en de World Cup
in Heerenveen was hij gister
avond in Berlijn wederom opper
machtig. Met 6.09,78 bleef hij
slechts een seconde verwijderd
van zijn eigen wereldrecord.
Aan het wereldrecord had Sven
Kramer voorafgaand aan de ra
ce geen moment gedacht. En
ook tijdens de race niet. „Pas
drie rondjes voor het einde hoor
de ik van Gerard Kemkers dat
ik op het schema van het wereld
record zat." Maar 6.08,78 bleef
uiteindelijk buiten bereik. Bij
zijn recordrace trok Kramer
zich in de slotronden op aan zijn
opponent Carl Verheijen, deze
keer moest hij het alleen doen.
Maar de beslissende seconde ver
loor hij daar niet door. „Dit was
echt het maximaal haalbare",
zei de winnaar eerlijk.
Hap
voegd, moeten ze dat overal
maar doen. Maar als je naar de
andere tijden kijkt, komen die
aardig overeen met wat er vori
ge week in Heerenveen werd ge
reden. Ik ben deze week gewoon
een stuk sterker geworden."
Zo sterk dat er weer een (offi
cieus) wereldrecord achter zijn
naam staat. Veel waarde hecht
te Kramer er niet aan. „Het is
een wereldrecord laaglandbaan,
maar je hebt er niets aan. Er is
maar één wereldrecord en dat is
dat van mij."
Meer genoegdoening haalde hij
uit het enorme gat dat hij sloeg
op de concurrentie. Nummer
twee Carl Verheijen gaf zeven se
conden toe, wereldkampioen all
round Shani Davis zag de kloof
groeien naar een kwart minuut.
„Dat is gaaf, daar geniet ik
van", zei Kramer.
Verheijen wilde niet veel zeggen
over de superrace van zijn
TVM-ploeggenoot. „Ik heb de
rit niet helemaal gezien, want ik
moest meteen erna rijden. Hij
rijdt een geweldige race, ik iets
minder. Dan krijg je dit gat.
Maar dat ga ik dit seizoen nog
dicht rijden", zei hij strijdvaar
dig.
Kramer hoeft zich daarover
vooralsnog geen zorgen te ma
ken. Hij rijdt dit weekeinde nog
een 1500 meter en een ploegen-
achtervolging en daarna stapt
hij even van het ijs. „Donderdag
vertrekken we naar Lanzarote.
Veel fietsen en krachttraining."
Vlak voor het NK allround van
eind december is de wereldre
cordhouder terug in Nederland.
Stiekem hoopt hij dat toernooi
niet te hoeven schaatsen. „Maar
het is niet aan mij om mensen
aan te wijzen voor het EK all
round." GPD
In de vorm die Kramer gisteren
etaleerde, komt het doorbreken
van de zes-minutengrens dicht
bij. „Dan moet er nog een aardi
ge hap af. Maar ik zeg niet dat
het onmogelijk is. Als ik zo rijd
in Calgary of Salt Lake City dan
zal het nog harder gaan." In Ber
lijn ging het al erg snel. Op drie
van de vier afstanden werden
gisteren baanrecords ge
schaatst. Meteen kwam de dis
cussie weer op gang over de toe
voegingen die ijsmeester Karl
Heller zou gebruiken om zijn ijs
sneller te krijgen. „Er is een ge
heim", zei Heller. „Maar dat ga
ik natuurlijk niet verklappen. Ik
gebruik geen andere ingrediën
ten dan de ijsmeester in Heeren
veen. Het gaat om de 'finetu-
ning'. Maar olie is het zeker
niet, dat is gif voor het ijs."
Kramer vond het allemaal pri
ma. Hij haalde zijn schouders
op. „Als er dingen worden toege-
BERLIJN - De Koreanen heb
ben gisteren in Berlijn bij de
World Cup de dienst uitge
maakt op de 500 meter.
Kyou-Hyuk Lee won de sprint
in 35,08 seconden, Kang-Seok
Lee werd tweede in 35,21. Jan
Smeekens was met 35,46 op de
zevende plaats de beste Neder
lander.
Het onderlinge duel tussen Er-
ben Wennemars en Gerard van
Velde werd beslist in het voor
deel van Van Velde. Zijn 35,75
was goed voor een elfde plek,
Wennemars werd dertiende in
35,80. Jan Bos en Lars Elgersma
(36,01) deelden de zeventiende
stek. ANP
DEN HAAG - Met ingang van 1
januari komend jaar wordt het
rugby een stukje minder geweld
dadig. De Internationale Rugby
bond (IRB) heeft gisteren beslo
ten om de scrum zo te reorgani
seren, dat de twee blokken van
acht spelers niet langer in el
kaar kunnen rammen.
Bij het begin van de scrum ra
ken veel spelers geblesseerd. De
huidige regel is dat de blokken
zich voor de scrum formeren,
waarna de scheidsrechter aan
geeft dat ze elkaar mogen ra
ken. In de praktijk betekent dit
een forse dreun op de schouders
en nekwervels van de drie voor
ste spelers in de twee blokken.
Vanaf 1 januari moet de schok
achterwege blijven. Volgens
Syd Millar, voorzitter van de
IRB, moet op deze manier het
aantal blessures fors teruglo
pen. Millar benadrukte wel dat
rugby een sport blijft „waarbij
de fysieke confrontatie een es
sentieel element is ."GPD
door Roel Wiche
SITTARD - Drie keer stond de Sit-
tardse ex-international Jan Notermans
oog in oog met Ferenc Puskas, de giste
ren op 79-jarige leeftijd overleden ma
giër uit Hongarije. En drie keer hapte
hij naar adem. „Die benen konden wer
kelijk alles."
Wat had hij graag dat shirt willen sco
ren. Het magische 'blanco' van Real Ma
drid, met een kroon op de plek van het
hart. En op de rug nummer 10, voorbes
temd voor de allergrootsten. Jan Noter
mans, nu 74 jaar, had na afloop van de
voetbalshow Real Madrid-Fortuna'54
eind jaren vijftig een moord willen doen
voor een relikwie van Ferenc Puskas,
één van de grootste voetballers aller tij
den. Maar het mocht niet.
„Shirts waren in die tijd veel te duur.
Doodzonde. Hij gaf me na afloop een
hand en zei in gebroken Duits 'schönes
Spiel'. Ik was blij dat ik nog overeind
stond."
Driemaal in zijn carrière kreeg de
25-voudige international de monumen
tale opdracht om de Hongaar met het
gouden linkerbeen te schaduwen. Noter
mans zag voor het eerst een glimp van
Puskas in Boedapest, niet lang voor de
bloedige opstand van 1956. De Limburg
se middenvelder, in Hongarije met een
Nederlandse selectie, had het gevoel dat
hij in het oog van een cycloon was be
land. Als rechtsbinnen trof hij uitgere
kend het idool van de zwaar onderdruk
te Hongaren.
„Puskas was toen al een held, dat merk
te je aan alles. Voetbal was bij uitstek
de sport die het volk verenigde. In het
veld zag ik pas hoe grandioos hij was.
Een fantastische linkspoot en een gewel
dig scoringsdrift. Die benen hadden
werkelijk alles." De Hongaarse tove
naar (85 interlands, 84 goals) vluchtte
begin 1957 naar het westen, waar hij
werd opgepikt door Real Madrid, des
tijds het beste clubteam ter wereld. Na
de gewonnen Europacup-finale tegen
Stade Reims stuurden de Spanjaarden
een invitatie naar Fortuna'54, de vrij
buitersclub uit Geleen die met vier Ame
rikaanse sleeën door Europa toerde om
lucratieve oefenwedstrijden te spelen.
Fortuna nam de uitnodiging gretig aan
en Notermans brak het zweet al uit. Di
recte tegenstander: Ferenc Puskas.
Tegenhouden
„Er zaten zeker 70.000 toeschouwers in
het stadion. Real had een dodelijke lin
kervleugel met in het midden Puskas en
voorin Gento, die de honderd meter in
tien seconden liep. We durfden niet
eens aan aanvallen te denken, we waren
alleen bezig met tegenhouden. Mijn ge
luk was dat ik behoorlijk snel was.
Daardoor kon ik de schade corrigeren
als Puskas weer eens uitpakte." Het
Dreamteam uit Madrid won met 3-0 en
nodigde niet lang daarna Fortuna nog
maals uit voor een galashow: 8-3. Na af
loop zaten spelers van beide teams aan
een copieus banket en zou Fortuna-ve-
dette Faas Wilkes, terwijl hij 'Viva Es-
pana' gilde, de champagne door de zaal
hebben gespoten. Ongetwijfeld tot ge
noegen van Puskas, qua postuur een ai
mabele bourgondiër.
Notermans: „Faas was tot alles in staat.
Helaas kon ik niet zien hoe de spelers
van Real reageerden. We zaten allebei
apart."
Na afloop van het banket kregen de
avonturiers uit Geleen een spetterende
gage voor de trip naar Madrid: vijftig
gulden. Maar veel liever had Noter
mans dat maagdelijk witte shirt gehad,
het shirt van Ferenc Puskas.
„Doodzonde dat het niet mocht." GPD
door Paul Bosman
VEENDAM - De eerste divisie
moet uit minder clubs gaan be
staan. Dat is de mening van
Edwin Lugt, directeur van de
CED, de coöperatie van eerstedi-
visieclubs. Hij vindt dat er mo
menteel te veel clubs zijn die am
bitieloos meevoetballen, die fi
nancieel niet sterk genoeg zijn
en die niet kunnen bogen op een
solide achterban van sponsors
en supporters.
Lugt kwam tot zijn bespiegelin
gen tijdens een forum in de spon
sorruimte van BV Veendam, de
club die met een begroting van
1,6 miljoen ruim onder het ge
middelde van de eerste divisie
zit. Dat staat op 3 miljoen. Lugt
vergat echter niet op te merken
dat BV Veendam wel degelijk
ambitie heeft die hij bij andere
clubs niet ziet.
„En als je blijft toestaan dat
clubs geen ambitie hebben om
de eredivisie te halen, dan gaat
dat op den duur ten koste van
de kwaliteit."
De meerderheid van de CED is,
zegt Lugt, is voor terugdringing
van het aantal eerstedivisie-
clubs. „De groei naar twintig
clubs heeft uiteraard bijgedra
gen aan de huidige discussie. Ie
dereen ziet wel in dat er iets
moet gebeuren, maar voor indi
viduele partijen is het niet gun
stig natuurlijk. Dan is het als sa
men met de kalkoen het kerstdi
ner samenstellen." Het inkrim
pen van de eerste divisie hoeft
niet per se te leiden tot het op
heffen van een club.
Heel druk
Lugt merkte bijvoorbeeld op
dat Stormvogels/Telstar en
Haarlem wellicht zouden kun
nen fuseren en wees ook op de
provincie Noord-Brabant. „Het
is een gegeven dat het daar met
negen betaaldvoetbalclubs heel
druk is." Behalve het inkrimpen
van de eerste divisie streeft
De wielersport heeft een imagopro
bleem, wordt gezegd. De (ver
meende) dopinggevallen vallen als rij
pe appelen uit de boom, terwijl massale
schorsingen en andere straffen voorals
nog uitblijven. Sterker nog, het lijvige
dopingpeloton van 'Operación Puerto'
mag weer lekker gaan koersen en met
de afgezette Tourwinnaar Floyd Lan-
dis lijkt het dezelfde kant op te gaan.
Wat moet er gebeuren om de populari
teit van het wielrennen de nek om te
draaien? De wielersport is zijn geloof
waardigheid al jaren kwijt. Iedereen
ziet de rook aan alle kanten uit het cy-
clisme slaan, maar niemand ziet (of wil
zien?) waar de brand woedt. Dat zou je
een imagoprobleem kunnen noemen.
Maar goed beschouwd is het dat niet.
Het is gewoonweg het imago van de
wielersport. Al jarenlang.
Het zal ook altijd het imago blijven van
de sport. De tegenaanval van de innova
tor Bjarne Riis ten spijt. De Deense
ploegleider van CSC zadelt zijn eigen
renners komend seizoen op met zo'n
800 extra dopingcontroles; dat is onge
veer 25 per renner. Indachtig de soap
rond zijn gewezen oogappel Ivan Basso
neemt Riis nu zelf het heft in handen
om zijn renstal schoon te houden.
Het is een lovenswaardig initiatief, ook
al komt het van een oud-renner aan
wiens Tourzege van 1996 nog altijd een
dopingluchtje hangt. Maar welke ren
ner in de voorhoede van het peloton is
nog nooit in verband gebracht met do
ping? Winnen lijkt per definitie ver
dacht in wielerland. Voorbeelden te
over, uit alle tijden: van Floyd Landis
tot Tommy Simpson, van Lance Arm
strong tot Michel Pollentier.
Juist dat gegeven illustreert dat de wie
lersport niet zozeer een imagoprobleem
Lugt ook nog steeds degradatie
uit de eerste divisie na. De daar
onder te vormen topklasse lijkt
niet van de grond te komen,
maar de CED-directeur liet we
ten dat hij de indruk heeft dat
er een aantal zondagclubs is dat
toch wel voelt voor een topklas
se. Lugt bepleitte ook een ver
sterkte degradatieregeling voor
de eredivisie.
„Voor een betere doorbloeding
van het betaald voetbal", lichtte
hij toe. GPD
heeft, maar dat doping al decennialang
een onderdeel is van het imago zelf. Do
ping en wielrennen willen misschien
wel zonder elkaar, maar kunnen dat
niet. En dat zal ook nog decennialang
zo blijven, zelfs als initiatieven zoals
die van Riis navolging krijgen. De do-
pingproducten van morgen kunnen van
daag immers nog niet getraceerd wor
den.
Rudy Boogert
Gianni Romme geeft zijn pupil Anni Friesinger aanwijzingen inde
aanloop naar de 1500 meter in Berlijn. foto Gero Breloer/EPA
door Eric de Jager
BERLIJN - Anni Friesinger en
Ireen Wüst stuwen elkaar al
vroeg in het seizoen naar grote
hoogten. Opgezweept door hun
drukke coaches Gianni Romme
en Gerard Kemkers. Wüst brak
gisteren tijdens de World Cup in
Berlijn het baanrecord op de
1500 meter. Reden voor Friesin
ger om een rit later extra gas te
geven en het record in het Sport
Forum verder aan te scherpen.
Friesinger ging door waar ze
een paar dagen eerder in Heeren
veen mee was geëindigd: win
nen. Dit keer mét Gianni Rom
me als coach op het ijs. „Lek
ker",' noemde de Duitse alles-
kunner dat. „Gianni is heel en
thousiast. Ik wil geen stille
coach langs de baan." Romme,
sinds gisteren tegen een onkos
tenvergoeding in dienst van de
Duitse schaatsbond, ging inder
daad druk tekeer bij de kruising
en sprong als een wilde op toen
zijn pupil als snelste over de fi
nish ging.
Zo bont als Gerard Kemkers
maakte Romme het nog niet.
Kemkers schreeuwt zijn schaat
sers door de kruising naar de
volgende bocht en lijkt daarbij
steevast met grootse armgeba
ren de goede richting aan te ge
ven. Ook Ireen Wüst put d
kracht uit. „Het motiveert
als er zo'n wilde coach op de
kruising staat. Soms let ik
zijn technische aanwijzingen
vergeet ik dat ik een wedstrijd
rijd en aan het verzuren ben. Op
de momenten dat het minder
gaat, is een coach die zijn mond
open doet van belang."
Op de 1500 meter leverde desa
menwerking tussen Kemkers
Wüst een zilveren medaille op
Friesinger, Wüst en de Canade
se Christine Nesbitt deelden vo
rige week in Heerenveen al drie
keer het podium. Dit keer
schoof de Brabantse een p
je op ten koste van Nesbitt, on
danks een 'gigantische m
op het rechte eind.
Bij de 500 meter was er Wüst
weinig eer te behalen na drie
misslagen achter elkaar in de
bocht. „Ik was boos op mezell
Ik was van plan een persoonlijk
record te rijden, ik wilde voor
het eerst in de 38 rijden. 39,16
was niet de bedoeling."
Marianne Timmer lijkt op weg
naar haar oude vorm. Nadat ze
in Assen en Heerenveen.
Margot Boer voor moest laten,
eindigde ze in Berlijn als beste
Nederlandse (38,51) op de 50)
meter. Timmer werd vijfde,
Boer tiende in 38,95, net voor
Annette Gerritsen. GPD
van onze sportredactie
SJANGHAI - De organisatoren
hadden het ongetwijfeld graag
anders gezien, maar de twee bes
te tennissers ter wereld zullen el
kaar niet treffen in de finale van
de Masters Cup. Rafael Nadal
plaatste zich gisteren als laatste
voor de kruisfinales, zodat al
leenheerser Roger Federer van
daag al op zijn angstgegner
stuit. In de acht onderlinge con
frontaties trok de Spanjaard
maar liefst zes keer aan het lang
ste eind.
Het is al even geleden dat de
twee kemphanen een van hun
memorabele duels uitvochten.
Op 10 juli van dit jaar boekte Fe
derer op het heilige gras van
Wimbledon een van zijn twee
overwinningen op Nadal. Dat
daar tijdens het uiterst lucratie
ve slotevenement in Sjanghai
een derde zege bij komt, is niet
onwaarschijnlijk. Nadal mag
dan de enige speler zijn die Fede
rer geregeld voor onoverkomelij
ke problemen weet te stellen, de
twintigjarige linkshander wor
stelde de laatste weken nadruk
kelijk met zijn vorm.
Hij liet net als Federer het laat
ste grote toernooi (Parijs) aan
zich voorbij gaan en had tot dus
verre moeite zijn ritme te vin
den in het gigantische Qi Zhong
stadion. Zo verloor de jongeling
in zijn openingspartij verras
send van de Amerikaan James
Blake, die de koppositie in de
gouden groep daarna niet meer
uit handen zou geven. Zodoende
kon Nadal zich slechts als num
mer twee kwalificeren voor de
halve finale en werd een ontmoe
ting met Federer onontkoom
baar. De nummer één van de we
reld maakte zijn status immers
volledig waar, door in de rode
groep relatief eenvoudig David
Nalbandian, Andy Roddick en
Ivan Ljubicic onder de duim te
houden.
Zeker gezien die voorgeschiede
nis zal Federer andermaal als fa
voriet beginnen aan de halve
eindstrijd. Nadal zal daarente
gen moed putten uit de vecht
lust en veerkracht die hem giste
ren op de been hielden tegen Da-
videnko. De oerdegelijke Rus -
onlangs nog winnaar van het
toernooi in Parijs - domineerde
het gevecht aanvankelijk en
trok de eerste set naar zich toe
na een dubbele fout van Nadal.
Dat pijnlijke moment had geen
effect op het gemoed van de
mondiale nummer twee, die
vroeg in de tweede set een
forceerde en die tot het einde
toe instandhield.
Ingezwachteld
Kort na die setwinst moest Na
dal kort worden behandeld aan
zijn linkerknie, die door de
dienstdoende arts werd inge
zwachteld. De Spanjaard
er geen hinder van te ondervin
den, want hij bleef zoals
lopen op iedere bal, hoe schei?
die ook werd geslagen. Dat be
taalde zich uit bij 3-3, toen Na
dal andermaal de service vas
Davidenko kraakte. Dat ver
schil hield hij vast tot het eind',
al moest er een uiterste krachts
inspanning aan te pas koraa
om de wedstrijd uit te serveren-
Na een breakpoint tegen lukt!
dat toch.
De zege op Davidenko was
primeur voor Nadal. De twee
zijn na Federer de hoogst
schaalde tennissers, maar ston
den opmerkelijk genoeg
nooit eerder tegenover elkaar.
GPD
Ferenc Puskas in het wit van Real Madrid. Met deze Spaanse club vierde het gisteren overleden Hongaarse voetbalicoon in de jaren vijftig en zestig zijn grootste succes
sen. Inzet: Puskas in recenter jaren. foto EPA