De nieuwe 007 breekt met zijn voorgangers
straatbeeld
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
Mijn naam is Blond, James Blond
In de speelfilm Casino Royale zet Daniel
Craig een overtuigende nieuwe James
Bond neer. Harder, atletischer en gemener
dan zijn bekende voorgangers, maar tegelij
kertijd ook een stukje menselijker.
De Engelse pers schreef na de Britse premiè
re Casino Royale lovend over Daniel Craig.
De BBC noemde hem 'niet een goeie Bond,
maar een geweldige Bond'. De doorgaans
erg kritische krant The Guardian deed er
nog een schep bovenop: 'Daniel Craig is een
fantastische Bond, en al die zeurpieten en
nee-zeggers met hun weblogs zouden het
hoofd in schaamte moeten buigen'.
Craig was het afgelopen jaar op het internet
het mikpunt van een ware hetze. De acteur
zou Ian Flemings wereldberoemde super
spion niet mogen spelen vanwege zijn ge
drongen postuur, zijn vlezige oren én zijn
lichte haarkleur: 'Geen blonde Bond!
De kinderachtige onvrede van de fans vond
zijn oorsprong in het onvrijwillige ontslag
van Pierce Brosnan. Hij was commercieel
de succesvolste en misschien ook wel de po
pulairste hoofdrolspeler in de geschiedenis
van de serie. Volgens de producenten was
Brosnan met zijn 52 jaar te oud. Men vond
het tijd voor een beduidend jongere James
Bond - maar ook weer niet zo jong als de on
ervaren George Lazenby die op zijn dertig
ste debuteerde in On Her Majesty's Secret
Service (1969), of Sean Connery die 32 was
in de allereerste Bond-film Dr. No (1962),
De James Bond van de 38-jarige Daniel
Craig breekt in vele opzichten met zijn voor
gangers. Om te beginnen is hij de eerste 007
die een noemenswaardige karakterontwik
keling doormaakt. Zulks was ook de bedoe
ling van On Her Majesty's Secret Service,
maar die opzet strandde destijds op het ge
brekkige acteertalent van autoverkoper an
nex fotomodel George Lazenby.
De ervaren film- en theateracteur Daniel
Craig slaagt er wél in om de geheimagent
een menselijk gezicht te geven. En dat is pre
cies wat nodig is in het eerste verhaal over
James Bond, dat Ian Fleming publiceerde in
1953.
We volgen 007 op zijn allereerste missie als
een Britse 'dubbel-nul-agent' met een 'licen
ce to kill'. In de rauwe openingsscène zien
we Bond hardhandig een tegenstander tot
moes slaan, waarbij hij en passant ook nog
even een herentoilet sloopt. Ook tijdens een
adembenemende achtervolging over een
bouwput in Madagascar laat de kersverse
007 zich kennen als een allesbehalve subtie
le rauwdauwer. Maar dan wel een heel atle
tische rauwdauwer.
De stevig in zijn spieren zittende Craig rent,
sche badpak-entree van Ursula Andress in
Dr. No - gekleed in een nauwsluitende
zwembroek opdoemt uit de zee. Waar de eer
dere nulnulzevens nog gewend, waren om
wouwen vanuit een superieure positie te be
handelen als lustobject geeft Bond zichzelf
hier nadrukkelijk bloot als mannelijk seks-
symbool.
Veelzeggend genoeg zijn het in Casino Roya-
springt en tuimelt sneller, verder en hoger
dan al de andere Bonds bij elkaar. De
schurk-van-dienst, de vileine terroristenfi
nancier Le Chiffre (Mads Mikkelsen), prijst
de spion omdat hij zijn lichaam zo goed
heeft verzorgd. Dat weerhoudt de slechterik
er overigens niet van om Bond vervolgens
op man-onterende wijze te martelen.
Craigs imposante borstpartij staat ook vol
op in de schijnwerpers wanneer hij - in een
overduidelijke knipoog naar de legendari
le twee vrouwen die de ruwe diamant Bond
mogen gladslijpen. Zijn bikkelharde cheffin
M (Judi Dench) bestempelt hem in het begin
van de film weinig vleiend als 'een bot in
strument', maar blijft loyaal achter hem
staan tijdens zijn bepaald niet vlekkeloos
verlopende eerste missie. Ondertussen leert
vrouw van de wereld Vesper Lynd (Eva
Green) hem hoe hij een op maat gesneden
smoking dient te dragen.
Aan het slot is Craig de James Bond gewor
den uit Ian Flemings boeken: keihard, bere
kenend en vastberaden.
Door terug te keren naar de wortels van het
tamelijk grimmige boekpersonage hebben
de producenten wel een risico genomen. De
vorige poging om Bond gemener te maken
heette Timothy Dalton, die ondanks de mil
joenenopbrengsten voor The Living Day
lights (1987) en Licence To Kill (1989) de
schuld kreeg van het bijna instorten van het
Bond-imperium van producent Albert R.
Broccoli.
Het grootste verschil tussen Dalton en
Craig: bij Dalton kreeg je steeds het idee
dat hij zijn escapades met mooie vrouwen
beschouwde als lastige inbreuken op zijn dy
namische bestaan als moderne actieheld.
Craig lijkt oprecht te genieten van allebei:
hij holt, schiet en rijdt auto als de beste,
maar hij maakt ook graag de tijd vrij voor
het uitwisselen van stekeligheden met een
onmiskenbare erotische ondertoon. De ijzer-
sterk geschreven ontmoeting met zijn gehei
me dienst-collega Vesper Lynd ontpopt zich
als een spannend steekspel tussen volstrekt
aan elkaar gewaagde gesprekspartners.
De nieuwe Bond heeft beslist gevoel voortik
mor, maar hij neemt zijn allereerste op
dracht te serieus om zich over te geven aai
de geamuseerde ironie van Sean Connery,
de arrogante zelfspot van Roger Moore of (if
zelfingenomen geliktheid van Pierce Bros
nan.
Craigs 007 is een grimmige Bond, die zich
graag omringt met mooie spullen én vrou
wen, maar die toch minder dan ooit geeft
om uiterlijkheden. Illustratief is de instant
klassieke dialoog waarin een barman hem
waagt of hij zijn martini 'shaken' of 'stir
red' geserveerd wil hebben. 'Zie ik eruit al"
of dat mij wat kan schelen?', luidt het kort
aangebonden antwoord van de blonde
Bond. Nee, zo ziet hij er inderdaad niet uit.
Daniel Craig lijkt eerder op de man die de
komende tien jaar blakend van zelfvertrou
wen de lakens gaat uitdelen bij de langst h
pende filmserie ter wereld.
Fritz de Jom'
