Corruptie remt aanpak armoede
PZC
Bankdrama nog niet ten einde
PZC
Strijd Irak slaat
barstje in relatie
VS en Vietnam
Gezondheidstoestand
van Fidel Castro (80)
bron van speculaties
Econoom Joseph Stiglitz: koe in Europa heeft het beter dan arme Afrikaan
16 november 1956
donderdag 16 november 2006
Van eerlijke globalisering is nog
lang geen sprake. Dat moet an
ders, zegt Joseph Stiglitz. De
econoom, publicist en Nobel
prijswinnaar raast door Europa
om die boodschap te verkondi
gen.
door Thomas Olivier
Zijn collega's noemen hem
een rebel met autoriteit. Of:
de enige econoom met de status
van een rockster. Het zijn niet
typeringen die als eerste opko
men als Joseph Stiglitz de lob
by van het Ambassadehotel in
Amsterdam binnenwandelt.
Klein van stuk, rond bebaard
gezicht, brilletje en een vriende
lijke glimlach.
Zelf noemt de Nobelprijswin
naar zich liever een academisch
activist. Stiglitz heeft een mis
sie. Op tournee door Europa pro
moot hij zijn nieuwe boek, Ma
king globalization work, kort
maar krachtig vertaald als Eer
lijke globalisering. En van dat
laatste is op dit moment nog
lang geen sprake, is de stellige
overtuiging van Stiglitz.
Hij kan het weten. Stiglitz. als
hoogleraar verbonden aan de
University of Columbia (New
York), was vice-president en
hoofdeconoom bij de Wereld
bank - de kredietverlener van
de ontwikkelingslanden - en
reisde als economisch top-ad-
vieur van president Clinton de
wereld rond.
In perspectief
Reizen zet zaken in perspectief,
zegt Stiglitz. „Je begrijpt niet
hoe erg de situatie is totdat je
ziet hoe groot de armoede in ont
wikkelingslanden is. We kennen
allemaal cijfers over de armoede
in de wereld, maar cijfers zijn
abstract. Over heel de wereld
sterven mensen onnodig omdat
ze geen merkmedicijnen kunnen
betalen. Dat is de harde reali
teit." Zijn getallen dan nutte
loos? Nee, zegt Stiglitz, maar
voorzichtigheid is geboden. Ge
middeld genomen zijn we mis
schien succesvol in het bestrij
den van armoede, maar dat
Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz schreef het zojuist verschenen boek Eerlijke globalisering. „Er is niet één magische remedie voor de
armoede in de wereld", zegt hij. „We moeten ook de corruptie tegengaan. Zonder eerlijke overheden kom je nergens." foto Koen van Weel
beeld kan vertekend zijn. „In
China hebben we de armoede
misschien meer dan gehalveerd,
maar in Afrika is die verdub
beld."
U stelt dat het beter is om een
koe te zijn in Europa dan een ar
me in een ontwikkelingsland. Is
het echt zo oneerlijk verdeeld in
de wereld
„Ja, zeker als je kijkt naar de fi
nanciële situatie waarin de ar
me landen zich bevinden. Een
Europese koe ontvangt twee dol
lar subsidie per dag. De helft
van de wereldpopulatie moet
het met minder doen. We zien
niet hoeveel schade we in ont
wikkelingslanden aanrichten
met de landbouwsubsidies. Boe
ren daar zijn er de dupe van. Te
gelijkertijd leent het Westen gro
te sommen geld aan die landen
voor projecten die vaak niet wer
ken."
U heeft forse kritiek op krediet-
verlenende instellingen als het
IMF en de Wereldbank. Wat
doen zij verkeerd
„Ze verstrekken leningen in dol
lars. Als de wisselkoers van een
ontwikkelingland verzwakt,
dan moet het meer dollars terug
betalen. Zo'n land wordt dus op
gezadeld met een schuld die het
nooit kan terugbetalen. Daar
naast stellen kredietverleners ir
reële eisen. Het gaat om honder
den voorwaarden die aan lenin
gen vastzitten. Natuurlijk stelt
elke bank eisen, maar veel maat
regelen waarop het IMF en de
Wereldbank aandringen, versjte
ren de boel alleen maar. Terwijl
ze goede plannen juist ontmoedi
gen."
Zoals?
„Neem Brazilië. Dat land boekt
enorme successen met biobrand
stoffen op basis van suikerriet,
maar wel met hulp van de over
heid. Het IMF en de Wereld
bank zeggen: hé. overheidssteun
dat mag niet. Maar de VS heft
wel een belasting van 50 cent
per gallon (3,8 liter) op sui-
ker-ethanol uit Brazilië en geeft
50 cent subsidie op eigen bio
brandstoffen uit graan, terwijl
die eigenlijk niet efficiënt ver
bouwd worden in de VS."
Wat moet er veranderen
„De risico's liggen nu volledig
bij de ontwikkelingslanden. Om
te beginnen moeten leningen in
de lokale munteenheid worden
verstrekt. Dat voorkomt dat ont
wikkelingslanden met onbetaal
bare schulden worden opgeza
deld als hun munteenheid ver
zwakt."
V erantwoordelijk
Stiglitz: „Ten tweede moeten
schuldeisers verantwoordelijk
worden gesteld als een project
door hun schuld mislukt. Dan
moet de schuld worden kwijtge
scholden. Het is niet meer dan
logisch: als je een huis koopt en
het valt uit elkaar dan hoef je
ook niet te betalen."
Vorig jaar was er Live8, een
reeks concerten om de rijke lan
den van de G8 er toe te bewegen
de schulden van de armste lan
den kwijt te schelden. Hoe be
langrijk is de publieke opinie?
„Live8 speelde een centrale rol
bij het kwijtschelden van de
schulden van ontwikkelingslan
den. Dat was nooit gebeurd zon
der die druk. Zolang je zulke
schulden niet kwijtscheldt, kan
een land nooit vooruit gaan.
Een land als Moldavië bijvoor
beeld; gaf op een gegeven mo
ment 75 procent van zijn inkom
sten uit aan de schuldenlast. Er
was daar sprak van on-ontwik-
keling, de situatie ging letterlijk
achteruit."
Zijn de problemen van ontwik
kelingslanden de wereld uit als
we de subsidies en importheffin
gen afschaffen en hun schulden
kwijtschelden?
„Het is een deel van de oplos
sing, maar zo simpel ligt het he
laas niet. Er is niet één magi
sche remedie. We moeten ook de
corruptie tegengaan. Zonder eer
lijke overheden kom je nergens.
Neem het bankgeheim, daar
spinnen corrupte overheden ga
ren bij. We moeten afspraken
maken om het bankgeheim te
rug te dringen."
„Uiteindelijk moet de wereld
transparanter en democrati
scher worden. We kunnen een
succes maken van de globalise
ring, maar er is nog een lange
weg te gaan. Zolang we op een
oneerlijke manier doorgaan,
kunnen we één probleem oplos
sen, maar dan doemt het volgen
de alweer op." GPD
van onze redactie buitenland
De Amerikaanse regering
verkeert in grote onze
kerheid over de gezondheids
toestand van de Cubaanse lei
der Fidel Castro. Drie maan
den na de 'tijdelijke machts
overdracht' aan Fidels broer
Raül weet Washington nog
steeds niet wat Fidel man
keert. Anonieme woordvoer
ders van de inlichtingendien
sten hebben begin deze week
gesuggereerd dat Castro aan
kanker lijdt, maar die bewe
ring is door Cubaanse functio
narissen meteen tegengespro
ken.
Een topfunctionaris van het
ministerie van Buitenlandse
Zaken in Washington is even
wel stellig: „Het .is kanker.
Hetzij aan de maag, hetzij
aan de darmen, hetzij aan de
pancreas." Als Castro een che-
mokuur krijgt, heeft hij hoog
uit nog anderhalf jaar te le
ven. Zonder zo'n kuur tussen
de diïe en acht maanden, al
dus het State Department.
Het enige tastbare bewijs
over de gezondheidstoestand
van Castro is een videofilm
pje van 28 oktober waarop
een sterk vermagerde en erg
oud geworden man is te zien.
Castro heeft nog wel al zijn
har-en en ook zijn baard is
niet aangetast, hetgeen de be-
wei-ing dat hij een chemokuur
heeft ondei-gaan tamelijk on
waarschijnlijk maakt.
Maar veel meer indruk maak
ten de moeizame bewegingen
waarmee Castro zich voortbe
woog.
Toch zijn Amerikaanse artsen
het er niet over eens wat de
Cubaanse leider nu precies
heeft. „Hoe kun je nou een
goede voorspelling doen als je
niet eens een juiste diagnose
kunt stellen", formuleerde
een van hen dezer dagen.
Met veel belangstelling wordt
uitgekeken naar 2 december.
Op die dag wordt op Cuba de
landing, vijftig jaar geleden,
gevierd van het schip Gran-
ma dat de revolutionairen
van weleer op het eiland aan
land zette. Een maand latei-
was de val van dictator Ba-,
tista een feit.
Die tweede december moet
ook de tachtigste verjaardag
van Fidel worden gevierd. De
verjaardag op 13 augustus
was vanwege de darmopera
tie van de Cubaanse leider op
diens verzoek naar december
verplaatst. Maar of Fidel aan
die festiviteiten zal deel
nemen is nog steeds onzeker.
Een van Castro's trouwste
volgelingen, parlementsvoor
zitter Ricardo Alarcon,
twijfelt er aan. De president
herstelt en verwacht spoedig
weer aan het werk te gaan,
maar hij is nog te zwak om de
festiviteiten bij te wonen.
Alarcon: „Ik ga er van uit dat
hij wordt uitgenodigd en als
hij het bij zijn herstel
programma vindt passen, zal
hij wellicht komen." De
woordvoerder van de com
munistische partij, Fernando
Ramirez, is veel beslister:
„Het gaat steeds beter met
hem en de geruchten dat hij
niet van de partij zal zijn, zijn
vals."
Geen gewoon feest
Een gewoon verjaardagsfeest
je wordt het niet in Havana.
In de VS wordt de aan- of af
wezigheid van Castro vooral
gezien als aanwijzing voor
zijn werkelijke gezondheids
toestand. Uit de manier waar
op Cuba op het moment
wordt geregeerd valt name
lijk niets af te leiden. Het is
opmerkelijk rustig op het ei
land. Raul Castro heeft de
macht gedeeld met parle
mentsvoorzitter Alarcon, mi
nister Perez Roque van Bui
tenlandse Zaken en vice-pre
sident Carlos Lage en dat
kwartet houdt elkaar in even
wicht. En Fidel gebruikt zijn
herstel intussen om de staats
hoofden van Venezuela en
Brazilië, Chavez en Lula, te
ontvangen. En om Daniel Or
tega op te bellen om hem te fe
liciteren met zijn verkiezing
tot president van Nicaragua.
Ortega's verkiezingssucces
'vervult ons volk met vreugde
en is een klap in het gezicht
van de terroristische regering
van de VS', luidde Castro's fe
licitatie. Het klinkt allemaal
nog heel vertrouwd.
GPD/RTR
door Ans Bouwmans
Het faillissement van Van
der Hoop Bankiers vorig
jaar december veroorzaakte een
grote schok. De nasleep laat
zich tot op de dag van vandaag
voelen.
Onbegrijpelijk, moppert een ge
dupeerde rekeninghouder van
Van der Hoop bankiers uit
Noord-Holland. De curatoren
die het faillissement onderzoe
ken menen dat De Nederland-
sche Bank (DNB) eerder had
moeten ingrijpen, met name bij
de onverantwoorde handel in zo
genoemde winstvennootschap
pen. De toezichthouder wast
zijn handen echter in onschuld.
Achteraf gezien had het beter ge
kund, maar de DNB wist niet al
les, zo luidt de verdediging. De
ex-klant van Van der Hoop die
niet met zijn naam in de krant
wil, vindt het een gotspe. „Wel
link (directeur DNB, red.) zegt:
het is een hard gelag voor de
spaarders. Maar hij heeft er zelf
bij staan kijken!"
Van der Hoop Bankiers, een be
drijf in effectenkredieten dat uit
groeide tot een kleine bank,
kwam in 2005 plotseling in de
problemen. De financiën en het
management waren zwak. En al
lerlei initiatieven die werden ge
nomen om winst te maken, wa
ren slecht doordacht en lever
den vooral problemen op, aldus
de curatoren, die onlangs een
235 pagina's dik rapport uit
brachten over de teloorgang van
de bank.
Voor spaarders was dat alle
maal niet zo duidelijk. Die kre
gen pas iets in de gaten, toen
Van der Hoop in mei 2005 een
deal sloot met de Belasting
dienst over een miljoenenclaim,
die voortkwam uit de ondoor
dachte handel in winstvennoot
schappen. Die handel was be
doeld om belastingvoordeel te
verkrijgen, maar tussenpersoon
Van der Hoop had verzuimd
zijn eigen aansprakelijkheid
voor het betalen van de verkoch
te belastingschuld door de ko
per goed af te dekken.
De bank wist een schikking te
treffen met de belastingen,
maar het nieuws verzwakte de
financiële positie van Van dei-
Hoop nog verder. De bank werd
nog een half jaar overeind ge
houden, terwijl een nieuwe be
stuurder op zoek ging naar een
overnamekandidaat. Toen de
overname afketste omdat de uit
verkoren koper de risico's te
groot achtte, trok De Nederland-
sche Bank in december de stek
ker eruit.
De curatoren stellen in hun ana
lyse dat de probleem-transac
ties stammen uit 2001 en vanaf
2003 bekend waren bij de direc
tie en commissarissen, bij de ex
terne accountant Deloitte en bij
de DNB. Er had toen al wat aan
gedaan moeten worden. Of er
strafrechterlijke fouten zijn ge
maakt, wordt op dit moment on
derzocht door het Openbaar Mi
nisterie, dat zich verder in stil
zwijgen hult over de kwestie.
Belangrijker voor de gedupeer
den is de vraag of het zin heeft
om individuele bestuurders, toe
zichthouders of de externe ac
countant aansprakelijk te stel
len voor de schade die is ont
staan door het faillissement.
Vandaag komen de curatoren
bijeen met de schuldeisers en de
rechter-commissaris om daar
over te spreken. Vervolgens be
sluiten de curatoren of ze na
mens alle schuldeisers een zaak
in gang zullen zetten. Doen ze
dat niet, dan is de kans groot
dat individuele schuldeisers
naar de rechter stappen. De ban
President George Bush be
zoekt morgen Vietnam. Ruim
dertig jaar na het einde van
de oorlog is het land uitge
groeid tot een belangrijke han
delspartner van de VS. De
spoken van het verleden zijn
daarmee niet verjaagd.
door Frank Hendrickx
George Bush is de tweede
Amerikaanse president
die sinds de communistische
overwinning in 1975 een be
zoek brengt aan Vietnam. De
eerste was Bill Clinton, de
president die in de jaren ne
gentig de diplomatieke be
trekkingen met de voormali
ge vijand weer herstelde.
„Vietnam is niet alleen een
oorlog", zei Clinton om zijn
beleid te rechtvaardigen.
„Vietnam is ook een land."
Het historische bezoek van
Clinton in 2000 werd een
triomftocht. Vietnamezen
kwamen met duizenden de
straat op om de leider van het
ooit zo gehate Amerika te
zien. De komst van Clinton
was pas een paar dagen voor
zijn aankomst bekend ge
maakt door de Vietnamese au
toriteiten, maar hij werd door
de bevolking onthaald als een
superster. Het was een welko
me afwisseling, want in eigen
land was Clinton toen al
verguisd vanwege zijn affaire
met Monica Lewinsky. Het is
de vraag of de eveneens aan
geslagen George Bush, die
een rondreis maakt door
Azië, een vergelijkbaar ont
haal krijgt in Hanoi en Ho
Chi Minh Stad. Een voordeel
heeft Bush met zijn voorgan
ger gemeen: hij vocht nooit in
Vietnam. Er kwamen 1,5 mil
joen Vietnamezen en 58.000
Amerikaanse militairen om
in de oorlog, maar Bush hoef
de niet te gaan.
Hij bracht zijn dagen door op
een luchtmachtbasis in
Texas, waar hij een pilotenop-
leiding volgde.
Het beleid van Bush heeft
Vietnam geen kwaad gedaan.
De twee landen zijn de afgelo
pen jaren uitgegroeid tot han
delspartners van belang. Ame
rikaanse bedrijven exporte
ren voor 6,6 miljard dollar
per jaar naar Vietnam, een
land waar de communistische
partij nog steeds de touwtjes
in de hand heeft, maar waar
de markteconomie vrij baan
krijgt. Mede dankzij de in
spanningen van Bush treedt
het land nu toe tot de Wereld
handelsorganisatie WTO, wat
volgens analisten zal leiden
tot een invasie van Ameri
kaanse bedrijven en investeer
ders. Vietnam is met 66 mil
joen inwoners een belangrij
ke nieuwe markt die open
gaat. De goede betrekkingen
gaan verder dan alleen de eco
nomie. Zo betaalt de regering
Bush mee aan het opruimen
van de vervuiling die het be
ruchte gifgas Agent Orange
heeft veroorzaakt.
Afwijkingen
In gebieden waar de Amerika
nen het gas tijdens de oorlog
gebruikten, is het dioxinege
halte vaak honderd keer ho
ger dan toegestaan. Nog
steeds worden er in die gebie
den veel meer kinderen gebo
ren met afwijkingen.
De Vietnamezen helpen op
hun beurt bij het zoeken naar
Amerikaanse soldaten die in
Vietnam spoorloos zijn ver
dwenen. De relatie tussen
Vietnam en de VS is beter
dan ooit, maar het zal waar
schijnlijk niet voldoende zijn
voor een ontvangst zoals bij
Clinton. Het is de tragiek van
Bush' presidentschap: de oor
log in Irak overschaduwt al
les. Niet voor niets wordt
Irak nu al 'een tweede Viet
nam' genoemd. GPD
BUSBOYCOT - De zwarte be
volking van de Amerikaanse
stad Montgomery heeft de boy
cot van de stadsbussen opgehe
ven. De boycot was gericht te
gen de bepaling dat kleurlin
gen de slechtste plaatsen ach
terin de bus moeten nemen. Do
minee Martin Luther King
riep op de boycot te beëindi
gen nu het Opperste Gerecht
hof de bepaling onwettig heeft
verklaard.
MARKERWAARD - Het is de
bedoeling om de Markerwaard
binnen elf jaar droog te leg
gen. Dat heeft de minister van
Verkeer en Waterstaat laten
weten. De Dienst Zuidenee-
werken in 1967 klaar met hei
afwerken van Oostelijk Flevo-1
land. Daarna wordt met de ont
ginning van de Markerwaard
begonnen.
ONDERZOEK - Dr. J. Huizin-
ga heeft zijn antropologisch on
derzoek naar de samenstelling;
van de Zeeuwse bevolking her
vat. Zijn belangstelling gaat,
vooral uit naar Schouwen-Dui-
veland. Huizinga begon in
1951 met het nemen van vin
gerafdrukken, maar de Ramp
van '53 en een langdurige stu
diereis zorgden voor een onder
breking van het onderzoek.
Kijkdag bij Van der Hoop in Amsterdam. Zo'n honderd mensen en instanties hebben samen nog 35 miljoen euro tegoed van de failliete
bank. foto Bas Beentjes/GPD
ken die Van der Hoop geld ge
leend hebben, hebben dat inmid
dels teruggekregen. Ook voor de
1500 rekeninghouders bij Van
der Hoop is een regeling getrof
fen. Zij hebben uit de boedel 65
procent van hun tegoed terugge
kregen. Ook hebben ze op basis
van de garantieregeling 40.000
euro van de DNB gekregen. Bij
elkaar dekt dat in veel gevallen
de geleden schade maar ten de
le.
Restschuld
Volgens Petra Simons van de
Stichting Hoop-Verlies, waarin
gedupeerden zich hebben vere
nigd, zijn er bij de stichting nu
nog ongeveer honderd mensen
en instanties die met een rest
schuld van bij elkaar 35 miljoen
euro zitten. De stichting verte
genwoordigt circa 90 procent
van de schuldeisers. De advi
seur van de stichting, advocaat
Willem Jan van Andel, onder
zoekt of een rechtszaak kans
van slagen heeft. Omdat de mo
gelijkheden om geld te halen bij
de bestuurders en commissaris
sen niet zo groot zijn, ligt het
voor de hand De Nederlandsche
bank en accountant Deloitte
aan te klagen. GPD
Hoofdredactie:
Peter Jansen
Arie Leen Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
8uitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Het 's-Landshuis
Steenstraat 37,
4561 AR Hulst
Tel: (0114)371379
Fax:(0114)371380
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 A8 Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en Hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten: 0800-0231231
Maandag t/m vrijdag voor 15.00 uur
gebeld, nog dezelfde dag nabezorgd;
zaterdag vóór 12 uur.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Fax: (076)5312330
Abonnementen: 0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 21,50 n.v.t
per kwartaal: 61,50 64,50
per jaar: €236.00 239,00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorliet
einde van de betaalperiode. U ontvangt
een schriftelijke bevestiging
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,30
zaterdag: 1,85
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgens
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax:(076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0113)315570
Fax:(0113)315571
Business to Business/Onroerend goed
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: v
v.pzc nl/service/adverteren
Auteursrechten voorbehouden -
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De door"
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voororvt
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pre
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselected
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC,'"
zersservice, Postbus 31, 4460 A£ Goes.
- -
Behoort tot WeGGNeR
