PZC
CharteiWeb.nl
Raften tussen
de zwarte bergen
Vliegtickets v.a. 29.-
Vraag antwoord
Disneyland®
Resort Paris
p&ople's choice
Redactie bijlagen: 0113-315680
www.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 31, 4460 AA Goes
Advertentie-exploitatie:
Noord- en Midden-Zeeland: 0113-315520
Zeeuws-Vlaanderen: 0113-315570
Nationaal: 020-4562500
Zaterdag 11 november 2006
Reizen
ADVERTENTIE
"Tri
Bovenste twee foto's: De Tara Canyon.
Derde foto: De Tara rivier heeft een diepe kloof getrokken.
Onderste foto: Na een dag raften wordt er aangelegd voor een
overnachting.
Vakantierestaurant kiezen
Lekker eten en vakantie. Het is
een logische combinatie voor
velen. Maar hoe komt u nou bij
dat goede restaurant terecht?
Daar zijn vele manieren voor. Hoe
kiest u een restaurant op
vakantie?
Stem mee in de Graadmeter.
Ga naar de website van deze
krant en klik op de rubriek
Reizen.
Overdreven
handbagagemaatregels
Montenegro, het land van de; zwarte
bergen, heeft een beeldschone kust om te
zwemmen en te luieren. Nog maar
weinigen hebben de echte parel ontdekt:
de stroomversnellingen in de 1300 meter
diepe kloof van de rivier Tara.
Met niet meer dan een paar sokken
aan de voeten het metaaldetec
tiepoortje doorlopen. Op veel
vliegvelden van de Verenigde Staten is
het eerder regel dan uitzondering. We
vroegen naar overdreven
handbagagemaatregelen.
De uitslag:
(j) Schoenen uittrekken 35%
Consumpties niet mee 17%
Max. 100 ml lotions e.d. 8%
(JjD Nagelschaartje niet mee 6%
Doorzichtige tassen 5%
Aanstekers e.d. niet mee 1% i
Iets anders 1%
Alleen bij de stroomversnellingen is het echt een adrenaline avontuur op het water.
Wélke souvenirs kun je beter niet kopen?
Clarisse Buma van het Wereld Natuur Fonds:
'Wij zijn er voor de bescherming van verschil
lende plant- en diersoorten. We zorgen ervoor
dat leefgebieden veilig gesteld worden, maar
houden ons ook bezig met de illegale handel
in met name bedreigde dieren en planten. Rei
zigers doen er verstandig aan goed op te letten
wat ze aanschaffen in het buitenland. Je helpt
er namelijk niet alleen de natuur mee, maar
het bespaart jezelf ook veel problemen. Als je
verboden souvenirs zoals ivoor en koraal in
voert, loopje de kans op een boete van de
douane. De souvenirs moetje dan ook inleve
ren. Plant- en diersoorten die vaak de dupe
worden van souvenirhandel zijn krokodillen,
slangen, vlinders, zeeschildpadden, tijgers, pa
pegaaien, olifanten, schelpdieren, bepaalde
cactussen en orchideeën. Het advies is om bij
twijfel het product niet te kopen.'
door MARLOES DE KONING
op een klein zandstrandje even pauze
ren, een flikflak achterover van de rots
af. Mei, als het water kolkend door het
landschap beukt, dat is het echte I
werk, zegt hij nonchalant. Het kristal- V
heldere water is 13 graden, ijskoud,
maar lekker voor twee minuten.
Haarspeldbochten
Na 2,5 uur varen komt veel te snel onze
eindbestemming in zicht, naast de brug
die de officiële grens tussen de twee delen
van voormalig Joegoslavië vormt. De rit
vervolgens van de grensovergang naar de
Montenegrijnse kust duurt bijna drie uur.
De vaak slecht onderhouden bergwegen
vol tunnels en haarspeldbochten maken
het onrealistisch meer dan zestig kilome
ter per uur op te schieten.
We zoeven langs een enorm stuwmeer.
Montenegro, nu nog een van de armste
landen van Europa, hoopt geld te gaan ver
dienen met schone energie uit de hoogte-
BOSNIÉ
SERVIË
Mist bij het ontbijt. Als we on
ze blokhut uitkomen, is de
blauwe rivier aan onze voe
ten een wolk geworden die
goed kleurt bij de glinsterende spinnen
webben in het gras. Langs de uit de berg
helling gegraven trap gaan we op de geur
van koffie, vers brood en eieren af. Het is
half negen 's ochtends en kok Dragan
schuift al een half lam in de houtoven
naast de open keuken. Hij verwacht 's
avonds zestig man met een gezonde eet
lust.
Op zaterdag zakken de meeste groepen in
rubberboten de rivier af naar Kamp Grab,
de traktatie aan het einde van een dagdeel
raften op de Tara, de grensrivier tussen
hetbergstaatje Montenegro en Bosnië-Her-
zegovina. Veel vleesschotels uit de lokale
keuken moeten uren garen op de hete as.
De Servische vriendengroep met wie we
vrijdagnacht het kamp op de oever van de
Tara deelden, knort goedkeurend over
zijn bereidingswijze.
Bikinitijd
Tegen elf uur is de wolk opgelost en is het
warm genoeg om de dikke fleecetrui te
verwisselen voor bikini en surfpak. Schip
per Nikola vindt het tijd voor het tweede
deel van ons adrenaline avontuur: raften
op de Tara. Helmen op, reddingsvesten
aan en peddelen in de brede platte rubber
boot, die hoog op het water ligt.
We zouden er met z'n tiepen in kunnen,
maar vandaag delen we het rood zwarte
vaartuig met twee Polen. Nikola, in de win
ter student, in de zomer gespierde rafting-
instructeur, stuurt bij.
Zijn instructies zijn kort: 'Ok. Let's go', als
we kracht moeten zetten. 'Stop', als we de
stroming het werk moeten laten doen. In
gebrekkig Engels legt hij uit dat de traptre
den die langs de steile rotswand zijn ge
maakt, gebruikt werden door de partiza
nen die probeerden tijdens de Tweede We
reldoorlog de nazi's voormalig Joegoslavië
uit te schoppen. Een ingestorte brug speel
de ooit een rol in houttransporten langs
de rivier.
De 1300 meter diepe kloof van de Tara ri
vier staat sinds 1980 op de Unesco wereld-
erfgoedlijst. Na de Colorado kloof in de
Grand Canyon is het de diepste kloof ter
wereld. De natuur is er adembenemend
mooi. In september staat het water in de
Taralaag.
Adrenaline avontuur was daarom een wat
te sterk uitgedrukte verkoopterm. Tussen
de stroomversnellingen is het een ijzig
blauwe spiegel, omringd door stevige rots
partijen en hoge bomen. Hier en daar
druppelt een waterval met smeltwater van
de gletsjers tussen de bomen door. Aan de
begroeiing op de rotsen is te zien dat het
water gemakkelijk tot een meter hoger
komt. Schipper Nikola hoeft zich weinig
in te spannen om de rubberboot tussen de
rotsen door te laveren.
Hij steekt een sigaretje op en doet, als we
Bijelo Potje
iEGRO
=@Niksic
KOSOVO
KROATIË
„Kotor V Podgorica
'WCetinje f ©l
Budva
ALBANIË
Heeft u ook een vraagMail naar
redactie@weqenermultimedia.nl
Voor meer vragen en antwoorden: ga naar de
website van deze krant en klik op de rubriek
Reizen.
Bergwandelingen en rafting-tochten worden aan-
m geboden door Montenegro Adventures, een reis-
|l bureau dat aan duurzaam toerisme werkt.
www.monteneqroadventures.com
Twee keer 2,5 uur raften plus overnachting, ontbijt en di
ner kost 54 euro per persoon. Een slaapplaats aan de kust
bij een particulier (de beste en goedkoopste optie) kost on
geveer vijftien euro per nacht. Een dagdeel varen langs dé
eilanden en grotten voor de kust kost tussen de vijf en tien
euro per persoon.
Een diner kost inclusief wijn tussen de vijftien en twintig eu
ro p.p. Langs de kust zijn verschillende campings met cara-
vanplekken.
Vanuit Nederland gaan weinig vluchten naar Montene
gro, maar wel naar buurland Kroatië. Vanaf vliegveld Du-
brovnik is het drie kwartier rijden naar de Montenegrijnse
grens. Twee uur naar de kloof waar je kunt raften. Trans
port vanaf de kust of de hoofdstad is mogelijk voor ca. tien
euro.
Meer links en toeristische tips op: www.bureaubelqra-
do.nl
In Montenegro is
meer te doen dan
alleen luieren
Nu IJsland de commerciële walvissenjacht
heeft hervat, loopt het niet bepaald meer
storm met het aantal boekingen naar het ei
land. Het toerisme naar het land is enorm te
ruggelopen. Dat betekent een miljoenenstrop
voor het land. Walvissen bekijken is altijd een
belangrijke trekpleister voor IJsland geweest.
Maar reizigers kunnen ook op andere plekjes
naar de prachtige zoogdieren kijken.
verschillen en watervoorraden die het rijk
is. Energie zou na toerisme d'e tweede in
komstenbron van het land moeten wor
den. Nu de bergstaat - Montenegro bete
kent 'zwarte bergen' - zich eerder dit jaar
losgemaakt heeft uit een unie met buur
land Servië, moet het ook economisch op
eigen benen staan.
Ongeveer drie maanden per jaar concen
treert vrijwel alle economische activiteit
zich vooralsnog aan de kust. Een miljoen
toeristen per jaar verschansen zich in de
poezelige door de Venetianen gebouwde
havenstadjes aan de voet van de bergen.
Het is nog niet zoveel als in het topjaar
1987, voor de oorlog waarmee Joegoslavië
uiteen viel en de toeristenindustrie volle
dig instortte, maar de Montenegrijnen
constateren tevreden dat ieder jaar meer
mensen het vakantieparadijs terug weten
te vinden.
Jongeren trekken naar de steden Bar en
Budva, om te zien en gezien te worden.
Kroaten ontvluchten hun eigen kust, die
snel duurder is geworden en luieren in het
kleine buurland. Rustigere toeristen gaan
naar de middeleeuwse steden langs de die
pe baai van Kotor.
De meesten vergeten dat de bergpartijen
die het decor vormen voor de prachtige
stadjes, ook een attractie op zichzelf zijn.
Een weekendje raften of een meerdaagse
wandeling naar de herders en hun kuddes
is prima afwisseling van in een strandva-
kantie.
Hoewel de boottochten naar stranden,
grotten en eilandjes en het mosselmaal
toe niet snel vervelen. De Montenegrijnen
verbouwen hun eigen wijnen en dankzij
Venetiaanse invloeden smaakt de espres
so er uitstekend.
Noorwegen: www.whalesafari.no
Nieuw-Zeeland: www.whales.co.nz
Groenland:
www.qreenland-quide.dk/aasiaat-tourist
Zuid-Affika: www.hermanus.co.za
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Rotterdam Zeebrugge Huil
Calais Dover
Calais - Dover
Rotterdam - Huil
autorelour vanaf
per enkele
VOLWASSENEN
1 NACHT 1 DAG
GRATIS!
Nu 3 overnachtingen in een Disney Hotel
en 4 dagen entree tot de Disney* Parken
van 686,-jtu voor354^~
prijs o.b.v. 2 volwassenen oo 2 (gratis) kinderen
Geldig op: 1 t/m 6 januari
1, 8, 14, 15, 21 en 28 februari.
Groot-Brittannië: wij doen het 27 keer per dag
POferries.nl
020 201 33 33
of bij uw reisbureau
Boeken? Go naar «_i <J
uw reisadviseur, kijk
op www.oad.nl of bel:
0900 - 8482 (0,20 pm) IR EIZ E NI
P&OVr Ferries