PZC
De brutale straatvlegel die op het terras koekjes pikt
F
22-
Tijdig
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
zaterdag 11 november 2006
Dinsdag 14 november 2005 maakte een
kogel uit een luchtbuks een eind aan
het leven van een mus, die daarmee onsterfe
lijkheid verwierf. Precies een jaar later
wijdt het Natuurhistorisch Museum in Rot
terdam een expositie aan cultuur en natuur
van de mus in Nederland. Met de Domi
no-mus in de hoofdrol.
Natuurlijk gaat Arie den Hertog (32) dins
dag naar de officiële opening van de exposi-
tie in het Natuurhistorisch Museum in Rot
terdam. Een jaar geleden schoot hij de Do
mino-mus dood in de Expohal in Leeuwar
den. Dat heeft de Lelystedeling geweten.
Het was een staaltje vakmanschap. Gewa
pend met een luchtbuks behoedde hij de or
ganisatie van Domino Day in Leeuwarden
voor een debacle. Een rondfladderende mus
in de Expohal dreigde een paar miljoen ste
nen om te gooien. Met een welgemikt schot
haalde Den Hertog het dier neer.
Het bestrijden van overlast door vogels in
heel Nederland is voor het Lelystadse be
drijf Duke dagelijkse kost. Toch ging die
ene mus de geschiedschrijving in als 'De Do
mino-mus' en werden Den Hertog en zijn ge
zin op allerlei manieren bedreigd. Ook
kreeg het bedrijf een boete opgelegd omdat
een mus het loodje had gelegd voor een spel
letje.
Conservator Kees Moeliker van het Rotter
damse museum verwacht veel belangstel
ling voor de expositie. Die duurt van 14 no
vember tot en met 13 mei 2007. Moeliker:
„We merken dat de huismus lééft in Neder
land. Toen we de tentoonstelling aankondig
den, kwamen mensen spontaan met gedich
ten en kunstwerkjes." Ook die zijn te zien
vanaf dinsdag.
De tentoonstelling belicht 'alle aspecten
van de natuur en cultuur van de huismus in
Nederland'.
Het is een expositie van tegenstellingen. We
zijn gek op de mus, maar richten onze
leefomgeving zo in dat diezelfde mus weinig
ruimte meer krijgt. De heggen en hagen van
vroeger zijn vervangen door bouwmarkt-
schuttingen. Daar heeft de mus niets aan,
geen beschutting, geen insecten om op te ja
gen. Dakpannen zijn tegenwoordig mussen-
proof waardoor het aantal plekken om te
nestelen drastisch is afgenomen. Toch genie
ten we van de 'brutale straatvlegel die op
het terras in je koekje pikt voordat jij een
slok koffie kan nemen', omschrijft conserva
tor Moeliker.
Ook de Domino-mus leert ons een wijze les.
Van hoe een heel land in rep en roer raakte
om een dooie mus. Schutter Arie den Hertog
weet het zeker: van een dooie muis in dezelf-
zegt Den Hertog. Dat het een welgemikt
schot was, daar hoorde hij niemand over. Of
dat hij onder moeilijke omstandigheden no
ta bene een mus uit de balken had gescho
ten.
Lachend, een jaar later: „Daar werd om
heen geluld." Trouwens: als de mus onge
moeid was gelaten, was dat voor de organi
satie een ramp geweest. Als Den Hertog het
Expositie belicht leven huismus
de omstandigheden had het volk niet wak
ker gelegen.
Bijna was de Domino-mus trouwens een stil
le dood gestorven. Dat dat niet gebeurde
hebben we te danken aan een medewerker
van de Expo in Leeuwarden die tot zijn op
luchting meldde dat het dier de boel niet
meer in het honderd kon gooien. Met zoveel
camera's en verslaggevers in de buurt weet
je het dan zeker: dit is groot nieuws. „Voor
dat ik thuis was, stond het al op internet,"
dier slechts had aangeschoten, was de ramp
nog groter geweest. Voor Domino Day,
maar ook voor zijn bedrijf. Dat besefte Den
Hertog, maar van zenuwen had hij geen last
toen hij de mus in het vizier had.
Die mus mag dan wereldberoemd zijn in Ne
derland, internationaal gezien heeft hij ste
vige concurrenten. Moeliker laat ze graag
zien in Rotterdam, om zijn faam te relative
ren. Neem de mus die tijdens een wedstrijd
in Londen in 1936 werd geraakt door een
cricketbal, en stierf. Het dier staat sinds
dien in opgezette vorm in het Londense mu
seum van de Marylebone Cricket Club.
Of de mus die op 4 juli 1981 meevloog aan
boord van een vlucht tussen Los Angeles en
het Australische Sydney. Het was Onafhan
kelijkheidsdag. Die mus werd in Sydney ge
nekt, vertelt Moeliker. Want zo gaat dat
daar: je weet nooit wat het land binnen
komt uit de States. Enig voordeel: de mus
ging niet de versnipperaar maar het mu
seum in.
Ook te zien in Rotterdam: de oudst opgezet
te mus van Nederland, uit 1840. Geleend
van Naturalis in Leiden. Er is verder een na
zaat van de mussen die New York eind ne
gentiende eeuw kolonialiseerden.
Een beetje eerherstel voor de Domino-mus
is de expositie in Rotterdam trouwens wel.
Een jaar geleden was het tijdelijk graf van
de Domino-mus een Becel-kuipje. In een
koelkast thuis van een Friese opsporings
ambtenaar. Tussen de gemarineerde kippen-
vleugels en spekreepjes, zag Moeliker toen
hij de mus kwam ophalen.
Schutter Arie den Hertog zal wel zien hoe
'zijn' mus er een jaar later bij staat. Het zal
wel iets zijn met Domino-stenen en wat
krantenknipsels van een jaar terug. De kans
is groot dat Den Hertog die al gelezen heeft
Ze zullen te vinden zijn in de dikke knipsel
map bij hem thuis. Waaronder een verhaal
uit een Duitse krant. „Ze kwamen langsom
een verhaal te maken. Ze vonden ons in Ne
derland verrückt."
Mediagigant Endemol heeft overigens dit
jaar een reeks maatregelen genomen om te
voorkomen dat er opnieuw een mus - of an
dere vogel - voor problemen zorgt. Volgen
de week vrijdag, op 17 november, is de gro
te finale van Domino Day. Dan moeten alle
vier miljoen stenen omvallen. Die finale
wordt uitgezonden op televisie.
De Domino-mus die 14 november vorig jaar
zijn D-Day vond in de Expohal in Leeuwar
den, zorgt er nu dus posthuum voor dat En- j
demol maatregelen neemt. Een woordvoer
der wil echter niet zeggen wat voor maatre- j
gelen dat zijn. Maar ongetwijfeld is gedacht
aan simpele dingen als: geen open ramen.
Gerald Meijer
