Emissiehandel C02 in gevaar
Meier (109) heeft de Keizer nog gezien
Hoofdsynagoge München ingewijd
Dutroux vangt bot
in Straatsburg
Democraten winnen
nog een Senaatszetel
Europarlement
tegen zwaar
korten landbouw
Wetenschappers
slaan alarm
over oceanen
Systeem tegen opwarming dreigt te worden uitgehold
Strafhof geeft
slachtoffers van
orlogsmisdaden
een stem
Navo-militairen
doden tientallen
Taliban-strijders
Betere relatie Jakarta en Canberra
DDR-spionnenbaas Wolf overleden
Chavez boycot de kerstman
Weer massagraf ontdekt in Bosnië
Istanboel Culturele Hoofdstad 2010
Zeeslag voor
kust Sri Lanka
vrijdag 10 november 2006
BRUSSEL - Het Europees parle
ment heeft grote moeite met een
voorstel waardoor EU-landen
ven vijfde van alle landbouwsub
sidies mogen besteden aan ande
re doelen.
Het parlement vreest grote onge
lijkheid tussen boeren. „Het ene
land betaalt de boeren volledige
dies, het andere houdt een
vijfde in. Dat is scheve concur
rentie", waarschuwt Europarle
mentslid Jan Mulder (WD).
Boeren in de EU zouden tot cir-
6 miljard euro per jaar aan
subsidies mislopen. De regerin-
van EU-landen mogen het
geld uitgeven aan natuur, fiets-
3 'en of andere plattelandsza-
meerderheid van christende
mocraten, liberalen en mogelijk
ook anderen stemt dinsdag te-
verwacht ook Europarle
mentslid Albert Jan Maat
(CDA). Het parlement kan de zo
geheten vrijwillige modulatie
niet verwerpen, maar Wel lang
durig vertragen. ANP
NAIROBI - Wetenschappers
hebben op de VN-klimaatconfe-
renlie in de Keniaanse hoofd
stad Nairobi de noodklok geluid
over de toekomst van de zeeën
en oceanen.
door Hans Gertsen
BRUSSEL - Het Europese emis
siehandelssysteem dreigt te mis
lukken als de EU-lidstaten door
gaan met het toekennen van te
veel C02-emissierechten. Die
waarschuwing uitten vijftig
toonaangevende Europese eco
nomen gisteren in het hoofd
kwartier van de Europese Unie
in Brussel.
In een verklaring die is opge
steld op initiatief van het We
reld Natuur Fonds (WNF), stel
len de economen dat het Europe
se emissiehandelssysteem een
belangrijke bijdrage kan leve
ren aan het terugdringen van de
uitstoot van broeikasgas (CO,).
Maar dan moet dat systeem wel
serieus genomen worden dooi
de 25 lidstaten van de EU. Dat
is nu onvoldoende het geval, me
nen ze.
Het emissiehandelssysteem, de
hoeksteen van het Europese kli
maatbeleid, heeft tot doel de uit
stoot van broeikasgas fors te ver
lagen. Volgens het klimaatproto
col van Kyoto moet Europa in
2012 minstens 8 procent minder
broeikasgas uitstoten dan in
1990 het geval was. Het emissie
handelssysteem moet daarbij
helpen door een markt te creë
ren voor emissierechten.
Bedrijven zoals energiecentrales
die minder CO, uitstoten dan ze
op grond van tevoren toebedeel
de quota mogen, zouden emissie
rechten kunnen verkopen aan
bedrijven die meer rechten no
dig hebben. Op die manier
wordt een markt geschapen en
een stimulans om te investeren
in schonere technologie, is het
idee achter het systeem.
Schaarser
Daarbij is er van uit gegaan dat
emissierechten door strenger mi
lieubeleid steeds schaarser en
dus duurder zouden worden.
Maar het tegenovergestelde lijkt
nu het geval. Over de periode
2005-2007 deelden de EU-lidsta-
ten hun bedrijven meer emissie
rechten toe dan nodig bleek,
waardoor de prijzen juist ge
daald zijn.
Voor de periode 2008-2012 zijn
de vooruitzichten nog slechter.
Volgens plannen die de afgelo
pen maanden bij de EU zijn in
gediend, willen de EU-lidstaten
hun bedrijven de komende jaren
gemiddeld 15 procent meer emis
sierechten toekennen dan vol
gens Brussel redelijk en nodig
is. Europees Commissaris Di-
mas (Milieu) heeft al aangege
ven dat niet te zullen accepteren
en heeft de meeste lidstaten,
waaronder ook Nederland, ge
vraagd hun huiswerk over te
doen.
Dimas, die de verklaring van
het WNF ook ondertekende,
weet zich gesteund door de vijf
tig economen. „Wij economen
staan doorgaans te boek als ta
melijk conservatief. Als we plei
ten voor een sterk emissiehan
delssysteem, is dat omdat we ge
loven dat het de beste en goed
koopste manier is om het pro
bleem van de opwarming van de
aarde aan te pakken", aldus de
Duitse econoom Ottmar Edenho-
fer. „Het is veel goedkoper en ef
ficiënter om nu maatregelen te
nemen dan wanneer je achteraf
de schade moet gaan herstel
len." Volgens Edenhofer dreigt
'een totale uitholling' van het
emissiehandelssysteem, als de
rechten niet veel strenger wor
den toebedeeld. GPD
temperaturen leiden
tr niet alleen toe dat de zeespie
gel stijgt en land dreigt te over
stromen, maar bedreigen ook
let leven in de zee omdat het wa
ter warmer en zuurder wordt.
De onderzoekers, verbonden
een Duits wetenschappelijk
adviesorgaan, stellen dat de acti
viteiten van de mens veranderin-
teweegbrengen in de ocea-
jiien die de aarde in miljoenen ja-
i^n niet heeft gekend. Om daar-
het hoofd te kunnen bieden
drastische maatregelen no
dig, schrijven de wetenschap-
Juist daarover praten 189
landen sinds maandag in Nairo
bi. De wetenschappers willen
Évacuatieplannen voor bedreig
de gebieden. ANP/RTR/AFP
DEN HAAG - Voor het eerst in
ie geschiedenis van de interna
tionale strafrechtspleging mo
wn slachtoffers van oorlogsmis-
iaden het woord voeren voor
het Internationaal Strafhof
fCC).
Kt memoreerde de Belgische ad
vocaat Luc Walleyn gisteren op
ie eerste ICC-bevestigingszit-
iing. Hij hield een openingsplei-
iooi namens drie (voormalige)
Congolese kindsoldaten of hun
familieleden of nabestaanden.
De Brusselse jurist schetste hoe
ie slachtoffers bij het Joegosla
vië- en het Rwanda-Tribunaal
en bij de militaire tribunalen
van Neurenberg en Tokio na de
Tweede Wereldoorlog afwezig
ajn of waren, of slechts een rol
hebben gekregen als getuigen
van de aanklagers.
(Walleyn schetste het leed van
todsoldaten in de Democrati
ze Republiek Congo (RDC)
pie, ver weg van hun ouders, in
ie jungle leefden in dagelijkse
angst. Zij werden zelf gedood of
zagen hun vrienden sterven. Om
ie angst te overwinnen werden
ie kindsoldaten gedrogeerd
ioorhun ontvoerders.
Sommige kindsoldaten werden
'vrijgelaten of bevrijd. De ouders
Karen dan soms amper in staat
tol kinderen te herkennen, die
Karen omgevormd tot vechtma
chines. Vrijgelaten kindsoldaten
®oeten opnieuw worden opge
red. Sommigen slapen slecht,
aobben nachtmerries. Er is spra-
'ie van de vernietiging van dui
zenden jonge levens, aldus Wal-
feyn .ANP
KANDAHAR - Navo-militairen
Afghanistan hebben woens
dag tijdens een luchtaanval in
het district Zair, in de provincie
Kandahar, zeker 22 Tali-
han-strijders gedood.
tot hebben functionarissen van
hel Afghaanse leger en de Navo
gisteren gezegd. Volgens oogge
togen zijn bij de actie cluster
hommen gebruikt. Hierbij zou
jen vrouw zijn omgekomen.
toTaliban-beweging liet weten
oat twee van hun strijders wer-
to gedood. ANP/RTR
MÜNCHEN - Rabbijnen dragen gebedsrollen naar de nieuwe hoofdsynagoge van Mü
nchen. Dit gebedshuis werd gisteren geopend door Horst Kohier, de Duitse Bondspre
sident en Charlotte Knobloch, de voorzitter van de Centrale Duitse Joodse Raad. De
opening viel precies 68 jaar na de Reichskristallnacht, een georganiseerde aanval te
gen joden in Duitsland in de nacht van 9 op 10 november 1938. Daarbij werden in
Duitsland meer dan 260 synagogen in brand gestoken, terwijl 7500 winkels en bedrij
ven werden verwoest. Naast de nieuwe hoofdsynagoge in München komen ook een ge
meenschapscentrum en een museum. foto Matthias Schrader/EPA
Op 11 november 1918 kwam
een einde aan de Eerste Wereld
oorlog. In Frankrijk en Enge
land wordt het handjevol vete
ranen dat nog leeft ieder jaar
in het zonnetje gezet. In Duits
land niet. Robert Meier is 109
jaar en was soldaat in twee we
reldoorlogen.
door Achille Prick
WITTEN - „De jaren beginnen
nu toch wel te tellen", zegt Ro
bert Meier. De 109-jarige
maakt geen grapje. Hij staat op
uit zijn stoel en bij het raam
wijst hij naar de tuin. „Toen ik
104 was heb ik er voor het
laatst in gewerkt. Tja, je wordt
toch ouder", zegt hij schaterla
chend.
Robert Meier is de oudste man
van Duitsland. In de Eerste We
reldoorlog raakte hij gewond
en in de Tweede werd hij gevan
gen genomen door de Russen.
Sinds 1952 woont hij in Wit
ten, vlakbij Dortmund. Vanaf
zijn honderdste verjaardag
schenkt de buurt hem ieder
jaar een groot feest.
„Ik heb een vriendin en die is
pas 42", lacht Meier. „We spe
len altijd mens-erger-je-niet",
vertelt hij. Als er dan ook nog
een stuk chocola en Beierse
blaasmuziek bij komt, is het
feest voor hem compleet. Het
erelid van de socialistische
SPD geniet van zijn oude dag.
Meier woont nog steeds op zich
zelf. Een driekamerwoning,
twee hoog. De trap kan hij zelf
op en af. Hij zorgt ook voor
Robert Meier vocht in beide wereldoorlogen.
zijn eigen eten. „Havermout, ie
dere dag. In een zwart panne
tje, stamt nog uit de oorlog."
Zoon Heinz, ook al 70, maar
net als zijn vader kerngezond,
vraagt nog even uit welke oor
log. „De tweede natuurlijk",
zegt hij met verontwaardiging
over het gebrek aan kennis bij
de 'jeugd'.
Op de vlucht
Meier werd in 1897 in de Oek
raïne geboren. Zijn Duitse
ouders sloegen op de vlucht
voor de Bolsjewisten toen hij 9
was. Ze keerden terug naar
Duitsland. „De Oekraïne was
mooi, de ruimte en de beesten
die we hadden. En op het land
groeide alles wat we nodig had
den." Bij het uitbreken van de
Eerste Wereldoorlog in 1914
moest de toen 18-jarige Robert
onder de wapenen. Inmiddels
behoort hij, voorzover bekend,
tot de laatste zes Duitse vetera
nen die nog leven. In Frankrijk
en Engeland worden deze
oud-strijders ieder jaar gevierd
als helden van de natie. In
Duitsland niet, het land was
foto David Heerde/GPD
tot tweemaal toe de agressor.
„Wij wilden het ook niet, maar
we zijn nou eenmaal twee keer
mee de oorlog in getrokken",
zegt zoon Heinz. Pa glundert
als hij aan het begin van de vo
rige eeuw terugdenkt. „Ik heb
de Keizer nog gezien", roept
hij enthousiast uit. „Dat was
echt de mooiste tijd." Na een
korte stilte: „Later werd het
ook een moeilijke tijd." Maar
van somberen houdt hij niet en
begint te zingen: „De Keizer is
een lieve man - hij woont in
Berlijn. Als het niet zo zou zijn
- ging ik er naar toe." Zoon
Heinz kijkt verbaasd op. „Dat
heb ik hem nog' nooit horen zin
gen. Zo af en toe komt er weer
iets boven." Hoewel Meier
kerngezond is en ook geestelijk
fit, is het niet eenvoudig zijn he
le leven langs te lopen. „Ach,
ach, ach, wat ik allemaal heb
meegemaakt", zegt hij dan.
„Gewond in de Eerste Wereld
oorlog, een kogel in mijn knie.
In Frankrijk. In de Tweede We
reldoorlog was ik aan het Oost
front. Maar toen heb ik niet ge
vochten, ik verzorgde de aan
voer van munitie, kleding,
voedsel. Aan het eind hebben
de Russen me gepakt. In '47
kwam ik vrij. Ik heb ze gehaat.
Mens, wat was ik blij toen de
Muur viel."
Geen prettige herinneringen,
maar zijn gezicht blijft lachen.
Alsof hij getuige is geweest van
de grootste feesteeuw die Euro
pa ooit heeft gekend. „Kom, we
drinken een borrel."
Als zoon Heinz de glaasjes
heeft gevuld, slaat pa de
'Schnaps' in één keer achter
over. En begint trots te vertel
len over de buikdanseressen
die ieder jaar zijn verjaardag
feestje opluisteren.
Zoon Heinz: „Pa is niet weg te
slaan bij de dames. Toen hij
100 werd, heeft ie nog rock 'n
roll gedanst met de buur
vrouw. En in de zomer staat hij
hele dagen voor de deur. Alles
wat een rokje draagt, krijgt een
vriendelijke groet. En ze
zwaaien allemaal terug. Zijn
laatste jaren zijn denk ik zijn
beste jaren." GPD
CANBERRA - Australië en Indonesië zullen hun betrek
kingen verbeteren. Die waren slecht door de kwesties
Oost-Timor en West-Papoea. Dit kondigde de Australi
sche premier John Howard gisteren aan in The Sydney
Morning Herald.
De Austi'alische en Indonesische ministers van Buiten
landse Zaken, respectievelijk Alexander Downer en Has
san Wirayuda, bezegelen komende week een verdrag
waar twee jaar aan is gewerkt. De landen gaan samen on
der meer terrorisme en grensoverschrijdende criminali
teit aanpakken. ANP
BERLIJN - De gewezen chef van de toenmalige
Oost-Duitse inlichtingendienst, Markus Wolf, is gisteren
overleden. Hij werd 83 jaar.
Wolf behoorde in 1953 tot de oprichters van de inlichtin
gendienst voor het buitenland van de staatsveiligheids
dienst Stasi. Als hoofd van die dienst liet hij vele spion
nen infiltreren in regeringskringen en de zakenwereld in
de Bondsrepubliek.
Günther Guillaume was de bekendste spion van Wolf.
Guillaume slaagde erin tot diep in regeringskringen in de
West-Duitse hoofdstad Bonn door te dringen. Zijn ont
maskering leidde begin jaren zeventig tot de val van de
toenmalige bondskanselier Willy Brandt. ANP/DPA/AFP
CARACAS - De Venezolanen moeten het dit jaar doen
zonder kerstbomen. De kerstman zal zich ook niet verto
nen in scholen of overheidsgebouwen. Dat heeft de rege-
ring-Chavez besloten. De kerstboom en kerstman doen te
veel denken aan het Amerikaanse cultuurgoed.
Minister van Communicatie William Lai-a stelt dat de re
gering met het verbod een aanzet wil geven tot een Vene-
zolaans kerstfeest. Volgens hem moet voorkomen worden,
dat de geboorte van Christus uitmondt in een soort Ameri
kaans Halloween. Lara: „Ieder gezin moet thuis kerst vie
ren naar eigen goeddunken. Maar in overheidsgebouwen
heerst de bepaling om cle Venezolaanse tradities ten aan
zien van het kerstfeest nieuw leven in te blazen." GPD
SARAJEVO - Forensisch deskundigen hebben bij de stad
Brcko in Bosnië opnieuw een massagraf ontdekt dat da
teert uit de burgeroorlog van 1992-1995. In het graf lig
gen tientallen lichamen, aldus een woordvoerder. Het is
pas het tweede graf dat is gevonden in de regio Brcko,
waar sinds de oorlog nog steeds vijfhonderd Kroaten en
moslims worden vermist. Woensdag werd in het noordoos
ten van Bosnië een massagraf ontdekt met slachtoffers
van het bloedbad van Srebrenica in 1995. ANP/AFP
BRUSSEL - De Duitse stad Essen, het Hongaarse Pécs en
Istanboel in Turkije zijn in 2010 de Europese hoofdsteden
voor Cultuur.
De ministers van Cultuur van de 25 EU-landen besluiten
maandag over dit voorstel, dat vrijwel zeker wordt aange
nomen. ANP
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - De Belgische kin
dermoordenaar Mare Dutroux
heeft ook bij het Europees Hof
voor de Rechten van de Mens in
Straatsburg bot gevangen. Dut
roux stapte naar het Europese
Hof, omdat hij vond dat hij geen
eerlijk proces heeft gekregen.
Zijn klacht is niet-ontvankelijk
verklaard.
Dutroux werd in juni 2004 door
het Hof van Assisen in Aarlen
tot levenslang veroordeeld voor
de moord op vier, en het sek
sueel misbruik van zes jonge
meisjes. Zijn advocaat Xavier
Magnée vond dat Dutroux door
de buitensporige aandacht van
de media en door de bevindin
gen van de parlementaire enquê
tecommissie, geen eerlijk proces
heeft gehad. De commissie
kwam in 1997 al tot de conclu
sie dat Dutroux schuldig was,
volgens Magnée. Ook was vol
gens hem de redelijke termijn
overschreden. Dutroux werd in
augustus 1996 gearresteerd. Het
onderzoek naar de ontvoeringen
en verkrachtingen nam acht
jaar in beslag. De advocaten
van de ex-echtgenote Michèle
Martin, veroordeeld tot dertig
jaar cel, waren die mening even
eens toegedaan.
Ze probeerden in eerste instan
tie hun gelijk te halen bij het
Hof van Cassatie in Brussel. Dat
veegde alle bezwaren van de ad
vocaten van Martin van tafel en
haalde scherp uit naar Magnée,
omdat die zijn bezwaarschrift te
laat had ingediend.
Magnée besloot daarop naar het
Europees Hof voor de Rechten
van de Mens te stappen. Dat hof
wijst erop dat Magnée zijn be
zwaarschrift te laat indiende en
dus niet van de mogelijkheid ge
bruik heeft gemaakt om het von
nis van het Hof van Assisen in
Aarlen in eigen land aan te vech
ten. GPD
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De Democra
ten hebben de laatste senaatsze
tel gewonnen die nog op het spel
stond in de Amerikaanse parle
mentsverkiezingen van dinsdag.
De Republikeinse senator Ge
orge Allen in de staat Virginia
heeft zijn verlies gisteren toege
geven tijdens een persconferen
tie.
Aliens uitdager James Webb
had eerder op de dag de overwin
ning al opgeëist. De Democra
ten hadden zich al verzekerd
van een meerderheid in het Huis
van Afgevaardigden. Dankzij de
steun van twee onafhankelijke
senatoren zijn zij ook in de Se
naat de grootste partij.
Webb won nipt met bijna 9000
stemmen voorsprong van in to
taal 2,4 miljoen geldige stem
men, bleek uit de voorlopige uit-
slag:
Het was dinsdag al duidelijk
was geworden dat de Democra
ten een meerderheid in het Huis
van Afgevaardigden hadden ver
overd.
Het is voor het eerst in twaalf
jaar tijd dat de Democraten de
meerderheid in beide kamers
van het Amerikaanse Congres
lijken te krijgen.
De verkiezingsnederlaag voor
de Republikeinen betekent dat
hun partijgenoot Bush nog twee
moeilijke jaren in het Witte
Huis tegemoet gaat. De Demo
craten kunnen, nu zij een meer
derheid hebben, allerlei onder
zoekscommissies instellen en
wetgeving blokkeren. ANP/RTR
COLOMBO - De Srilankaanse
marine is gisteren voor de kust
van het schiereiland Jaffna
slaags geraakt met de Tamil Tij
gers (LTTE).
De LTTE meldde dat 25 zeelie
den en vijf opstandelingen zijn
omgekomen. Het leger zei dat
de strijd ontstond nadat de
LTTE poogde een schip met bur
gers te torpederen. De marine
meldt dat 22 boten van de LTTE
zijn vernietigd. De rebellen zei
den dat de marine als eerste aan
viel. ANP/RTR/AFP