Een beetje veslaafd
balans
^^Ïe^aald geen luchtig onderwerp
balans
Donderdag 9 november 2006
Een op de tien kinderen kampt
met gezondheidsproblemen die
gerelateerd zijn aan astma.
Eczeem, allergieën en ademha
lingsklachten bezorgen hen en
hun ouders flinke kopzorgen.
Een gezond leefklimaat is bij de
aanpak van astma van groot
belang. Ook op school.
Simson (foto) is 9 jaar. Zijn hele leventje lang tobt
hij al met huidklachten. Grote en kleine ruwe
plekken die vreselijk kunnen jeuken, bijvoor
beeld als hij een pittig potje voetbal speelt. Want
zweet prikt in de gevoelige huid en blijf er dan maar
eens af. Krabben dus, met als gevolg dat de huid stuk
gaat en nog gevoeliger wordt. "Als baby ademde
Simson duidelijk hoorbaarder dan zijn broertje", ver
telt Simsons moeder. "Regelmatig zaten we bij de
huisarts en kinderarts. Die vermoedden een koemel-
kallergie en Simsons voeding werd daar op aangepast.
Soms brachten korreltjes van de homeopaat tijdelijk
verlichting. De dermatoloog onderzocht Simsons
rauwe huid en nam een test af. Simson bleek allergisch
voor gras. De arts schreef ook een zalf voor. Die hielp,
maar zodra we ermee stopten begon de ellende van
voren af aan. Soms dacht ik dat het te maken had met
iets wat hij had gegeten of gedronken en dat schrap
te ik dan van zijn menu. Maar het gebeurde wel dat het
eczeem dan nog erger werd dan voorheen. Op een
bepaald moment wist ik het echt niet meer." Op naar
de huidarts dus maar weer, die opnieuw een allergie
test liet doen. Simson bleek nu ook sterk allergisch
voor huisstofmijt. Sindsdien is er veel veranderd. Het
gaat heel goed met Simson (die volgens zijn moeder
overigens nooit heeft geklaagd), met name dankzij
een huisbezoek van longverpleegkundige Maatje
Minderhoud.
Triggerfactoren
Maatje Minderhoud, werkzaam in Ziekenhuis
Walcheren, is een ware speurneus. Op locatie zoekt zij
naar de oorzaken van aan astma gerelateerde
gezondheidsklachten. Met gerichte vragen aan de
patiënt en een onderzoekje in diens huis probeert zij
de veroorzaker(s) van de klachten in de kraag te vat
ten. Zo ook bij Simson. "Samen met zijn moeder
maakte ik een rondje door de woning. Huisstofmijt
huist in matrassen, kussens en dekbedden, maar ook
op knuffels en tapijt. Bij de juiste omstandigheden
planten ze zich in ijltempo voort. Ze produceren mas
sa's poepjes, die de allergie triggeren. Het is dus zaak
om huisstofmijt zo min mogelijk kans te geven. Dat
doe je door bijvoorbeeld tapijt te vervangen door
gladde vloerbedekking, stofnesten zoals los speel
goed op te ruimen en raambekleding zo stofvrij
mogelijk te houden. Heel belangrijk is het gebruik van
speciale hoezen voor dekbed, matras en kussen. Die
sluiten de huisstofmijt als het ware op en voorkomen
een allergische reactie." Ook kreeg Simsons moeder
ventilatie- en verwarmingsadviezen. "Te veel vocht is
slecht voor astmapatiënten, want dat bevordert
schimmelvorming. Een goede balans tussen luchten,
ventileren en verwarmen voorkomt veel ellende." De
adviezen van Maatje misten hun uitwerking niet. Al
snel knapte de huid van Simson zienderogen op en de
zalf komt er nog maar sporadisch aan te pas.
Frisse scholen
Een gezond leefklimaat kan dus een wereld van ver
schil uitmaken voor een astmapatiëntje. Fijn als daar
thuis alles aan wordt gedaan. Maar op scholen, waar
kinderen nu eenmaal een groot deel van hun tijd
doorbrengen, is het te vaak nog een onfrisse toe
stand. Dat moet veranderen, zegt Michael Rutgers,
directeur van het Astmafonds. "Zeker als je nagaat
dat gemiddeld drie kinderen per klas astmatische
klachten hebben. Over het algemeen is de luchtkwa
liteit in schoolgebouwen tweeënhalf keer zo slecht als
in kantoren. De kosten van het ziekteverzuim van per
soneel wordt belangrijker gevonden dan de afwezig
heid van een ziek kind. Dat is schokkend." Volgens
Rutgers heeft het Astmafonds in het verleden mis
schien niet duidelijk genoeg gemaakt hoe groot de
problemen van mensen met astmatische aandoenin
gen zijn. Maar dat gaat drastisch veranderen, meldt
Rutgers. "Sinds september draait het project Frisse
Scholen op volle toeren. Het Astmafonds volgt dit
project van SenterNovem, een agentschap van het
Ministerie van Economische Zaken, heel nauwlettend.
In het kader van Frisse Scholen ontvangen tweehon
derd scholen door heel Nederland een Frisse Doos,
met informatie en producten die zij kunnen gebruiken
bij verbouwingen en groot onderhoud. Als de alarme
rende situatie in schoolgebouwen niet snel genoeg
naar onze zin verbetert, zal het Astmafonds niet aar
zelen om luidruchtig aan de bel te trekken."
Een heel succesvol project van het Astmafonds zelf is
de Luchtbus, die langs zoveel mogelijk basisscholen in
Nederland trekt om kinderen spelenderwijs bij te
brengen wat het betekent om astma te hebben. Bij
veel plaatselijke GGD's kunnen scholen bovendien
een leskist 'Astma op de basisschool' lenen, met een
compleet pakket informatieve materialen. Dit kan
worden ingezet als ondersteuning bij lessen over
astma, maar bevat ook brochures met inrichtingsad
viezen en praktische tips voor schoolleiding en leer
krachten.
Nuttige internetadressen
voor kids met astma
www.astmafonds.nl
www.deluchtballon.nl. De Luchtballon, in Calfven,
Noord-Brabant, is een waar vakantieparadijs voor
kinderen met een handicap of chronische ziekte.
De vrijwilligers van Stichting De Luchtballon orga
niseren met groot enthousiasme aangepaste
vakanties, waar ook kinderen met astma van harte
welkom zijn. De Luchtballon ontving de promotie-
prijs van de Gemeente Woensdrecht en werd voor
gedragen voor Het Nationale Compliment 2006.
www.frissescholen.nl
Talloze hypoallergene producten, zoals de eerder
genoemde antihuisstofmijthoezen, vind je o.a. op
www.topgoods.nl en www.allergiewinkel.nl.
Informeer eerst bij de ziektekostenverzekeraar naar
vergoedingsmogelijkheden!
Donderdag 9 november 2006
Ruben is een veertienjarige,
blonde, sportieve jongen met
een pientere blik in de ogen.
Ogenschijnlijk een succesvolle
knul zowel op school als bij de
meiden. Maar Ruben is niet
met school bezig en ook niet
met meisjes. Een andere
gedachte overheerst:
'RunEscape', Een 'cool' compu
terspel dat Ruben in z'n macht
heeft. "Eerst wil je het spelen,
daarna moetje het doen.
Het is een soort drang."
Twee jaar geleden ontdekte Ruben het spel via z'n
broertje en al snel vond hij het supercool. "Grappig
en spannend en veel leuker dan dat saaie school
werk!" De eerste tijd ging het nog wel goed. Maar al
snel kwamen de onvoldoendes. Ruben kon het niet
meer tegenhouden, steeds vaker was hij in gedach
ten bij het spel. "Zelfs in de klas dacht ik alleen maar
aan nieuwe tactieken voor de volgende computer
sessie."
Eerst mocht Ruben van zijn ouders computeren wan
neer hij wilde. Geleidelijk deed hij dat steeds vaker en
langer. Op den duur zat hij urenlang te spelen. Elke
minuut van z'n vrije tijd ging er aan op. "Ik speelde
niet alleen mijn eigen spel, ook mijn vrienden hielp ik
naar hogere niveaus. Ze vroegen me om hulp en tips
en ik vond dat wel kicken. Ze keken tegen mij op,
omdat ik zo hoog in het spel kon komen."
kelijk. Ik ging zeuren. Echt zeuren. En onaardig
doen. Tegen mijn ouders en tegen mijn broertje.
Van alles verzon ik om maar bij de computer te kun
nen. Boos doen, of juist heel zielig. Slijmen, of
onderhandelen. Zoals beloven dat, als ik een uur op
de computer mocht, ik twee uur huiswerk zou
maken. Natuurlijk zou ik me daar niet aan houden,
dat wist ik van tevoren. En ten slotte ging ik liegen.
Steeds vaker en makkelijker."
De leugens stapelen zich op. Zogenaamd film kijken
bij een vriend, maar ondertussen daar op de compu
ter zitten. Thuis het wachtwoord veranderen en dit
daarna ontkennen. "Ach, de leugens, het zijn er zo
veel, ik wil er niet eens over praten. Ja, natuurlijk
voel je je daarna slecht. Waardeloos zelfs. Ik bedoel,
het zijn je ouders! Maar als je eenmaal weer achter
de computer zit, merk je niets meer van dat nare
gevoel. Je bent tijdens dat spel ook niet jezelf; je
bent dat poppetje met macht en kracht en je durft
en doet van alles."
Rubens moeder maakt zich nog altijd zorgen. Het
woord 'verslaafd' valt regelmatig en Ruben baalt
daarvan. "Ik vind het een naar woord, ik zie mezelf
niet als verslaafde. Nou ja, een beetje dan, want
het spel is inmiddels geblokkeerd. Daar was ik
eerst heel boos om. Waar weer veel ruzie door ont
stond. Maar nu gaat het wel. Bij vrienden kan ik het
'Het vertrouwen is weg'
spel nog wel doen, daar is de boel niet geblok
keerd. Het is wel verleidelijk om daar heen te
gaan."
Ruben doet z'n best om zich meer te concentreren op
zijn schoolwerk. Hij probeert zijn huiswerk te maken
en werkt hard om z'n ouders te overtuigen van z'n
goede bedoelingen. "Maar ze geloven mij niet meer.
Het vertrouwen is weg. Mijn moeder wil dat ik met
een psycholoog ga praten. De huisarts is het met haar
eens. Ik niet. Ik ben niet verslaafd!"
Een jongen als Ruben vindt het vreselijk om de
stempel 'verslaafd' opgedrukt te krijgen. Dit maakt
dat hij zich terugtrekt. Hij ontkent ook niet dat hij
een probleem heeft, maar bij het woord 'psycho
loog' haakt hij direct af. Samen met zijn ouders wer
ken aan een betere situatie, dat is zijn grote wens.
Zijn moeder gaat via de huisarts op zoek naar hulp
om haar zoon verder te helpen. Ruben zelf vindt het
al fijn om z'n verhaal te kunnen doen. "Ik doe dit niet
alleen voor mezelf, andere kinderen kan ik er ook
mee helpen. Op school kennen ze mijn verhaal
inmiddels ook en de rector wil er zeker aandacht aan
besteden in de klassen.
Rubens probleem is niet over. Maar praten helpt.
Thuis, op school en met de ouders van z'n vrienden.
Die kunnen er nu ook rekening mee houden.
Misschien is Ruben een uitzondering omdat hij uitein
delijk voor z'n zwakte voor computerspelletjes durft
uit te komen. "Ik wil gewoon stoppen, ik bedoel, ik
ben veertien en heb ook best nog andere interesses
waar ik tijd voor vrij wil maken. Sport bijvoorbeeld
en... uuuhm.... meisjes."
'En ten slotte ging ik liegen'
Zijn vader kreeg als eerste door dat het niet goed
zat en stelde speeltijden in. "Dat vond ik verschrik
RunEscape is een computerspel dat zich afspeelt in de middeleeuwen. In het
begin kom je met een poppetje (ook wel 'character' genoemd) in een trai
ningswereld terecht. Daar leer je wat je als character allemaal kan gaan
doen. Zo kun je gaan vissen, vuur maken, vechten, pijl en boog schieten, ste
nen hakken en wapens maken. Ook kun je met magische krachten werken en
vrienden ontmoeten.
Als je dit allemaal hebt geleerd, ga je naar de 'echte' wereld waar je nog
veel meer kunt doen. Onder andere vechten met monsters en dingen verza
melen. Door het vaak te spelen kun je groeien in niveaus en veel punten ver
dienen.
