PZC
Blijf niet weg om de pijnfabel
Gekke bek tegen rimpels
KRAS.NL
Meer borstsparende operaties sinds 1990
Griep: ophokken of
preventief ruimen?
Middelburgse borstkankerpatiënte boos om bangmakerij rond onderzoek
Diai
lagnose
fill 6ars
Horen met
'nieuuue' oren?
Mooi SAUERLAND
Busreis BERLIJN
Ontdek THURINGEN
Shoppingcruise DUITSLAND
Shoppingcruise ANTWERPEN MAASTRICHT
VELUWEMEER
maandag 30 oktober 2006
(Advertentie)
door Claudia Sondervan
Geen vrouw mag het bevol
kingsonderzoek naar borst
kanker ontlopen door verhalen
over de pijnlijke borstklem voor
de foto's. „Ik ben bang dat vrou
wen door die verhalen wegblij
ven. Het is onterecht. Ik weet
nu: het is niet lekker, maar pijn:
absoluut niet", benadrukt Nel
Reynierse. Zelf is zij een van de
vrouwen bij wie deze herfst bij
de onderzoeksronde op Walche
ren borstkanker is gevonden.
Het was haar eerste oproep.
Deze week wordt de Mid
delburgse opgenomen in Ziek
enhuis Walcheren voor een
borstamputatie en het begin van
een borstreconstructie. „We zijn
er vroeg bij", zegt ze vol vertrou
wen. Het steekt haar dat zelfs
artsen meepraten over het pijn
lijke van het borstonderzoek.
Daarbij worden de borsten één
voor één platgedrukt om een
röntgenfoto te krijgen die al het
weefsel in de borst doorlicht.
„Ik ben zelf een behoorlijke
angsthaas als het om pijn gaat.
Maar achteraf bleek die angst
onterecht. Ik heb het er met
vriendinnen over gehad en tot
nu toe is er niet één die zei pijn
te hebben gehad bij het onder
zoek. Het is heel verkeerd als
dat idee van pijn vrouwen weer
houdt van het bevolkingsonder
zoek. Het is tenslotte vrijwillig,
maarzo belangrijk!"
Nel Reynierse: „Ik ben zelf een behoorlijke angsthaas als het om pijn gaat. Maar achteraf bleek die angst onterecht." foto Lex de Meester
Aanvaarding
loog B. Hamerslag las. Pijn is
een voorwaarde voor een goede
foto, stelde hij. Dat moet de we
reld uit, vindt Nel. „Als ik maar
één mens over de streep trek
door mijn verhaal te vertellen,
is dat het me waard." In 1999
liet Nel Reynierse;al eens haar
borsten onderzoeken op eigen
initiatief. Er leek bloed te ko
men uit een tepel, maar de uit
slag was goecl. Controle geeft
Ze verkeert in een merkwaar
dige gemoedstoestand sinds ze
dinsdag 17 oktober van oncolo
gisch chirurg H. ten Thije de
boodschap kreeg: „U heeft kan
ker. Schrikt u daarvan?"
Ja en nee, merkte Nel. Sinds
dien ervaart ze zowel kalm be
sef en aanvaarding van de ziek
te en de komende ingreep als he
vige emoties en onzekerheid.
„Ik merk dat ik me aan het wa
penen ben voor de strijd", con
stateert ze.
Aan publiciteit hebben zowel zij
als haar man geen behoefte. Tot
ze vorige week in de PZC de
woorden van de Goese radio-
door Claudia Sondervan
Het tweejaarlijks bevolkingsonderzoek
borstkanker wordt sinds 1990 gehou
den onder alle vrouwen van vijftig tot
vijfenzeventig jaar. Tachtig procent van
de vrouwen komt op voor onderzoek. Van
hen wordt anderhalf procent verwezen
voor verder onderzoek.
De controle verhoogt de kans op vroegtij
dige ontdekking van borstkanker, waar
door er inmiddels een kwart minder vrou
wen aan de ziekte sterven. Inmiddels!
brengt het bevolkingsonderzoek een derde;
van alle gevonden borstkankers aan het
licht. Jaarlijks wordt bij 10.000 wouwen!
borstkanker ontdekt. Per jaar sterven i
3500 vrouwen aan de ziekte. De gevallen 1
van borstkanker die bij het bevolkingson-
derzoek worden gevonden, zijn veelal in
een beter te behandelen stadium dan de tu
moren die buiten het bevolkingsonderzoek
gevonden worden. Daardoor kan nu bij de
helft van de gevonden borstkankers uit
het bevolkingsonderzoek een borstsparen
de behandeling worden gegeven.
De Zeeuwse ziekenhuizen hebben de borst-
kankerzorg ondergebracht in mammapoli
klinieken waarin specialisten samenwer
ken om zo snel mogelijk diagnose en even
tuele behandeling te bereiken. Mamma is
de latijnse naam voor borst of melkklier.
Voor informatie over het bevolkingsonder
zoek:
ivww.bevollcingsonderzoekborstkanker.nl
echter geen garantie voor jaren,
ondervond Nel. Op donderdag
21 september reageerde ze op de
uitnodiging om voor het eerst
mee te doen aan het bevolkings
onderzoek borstkanker. „De uit
slag krijgt u over veertien dagen
thuisgestuurd, zeiden de dames
van het onderzoek. Zeven dagen
later belde mijn huisarts."
Er waren cystes gevonden in de
ene borst en kalkspatjes, minie
me witte vlekjes in het borst-
weefsel op de röntgenfoto, in de
andere. Diezelfde donderdag
middag hoorde ze dat ze de
maandag daarop in het zieken
huis moest zijn voor onderzoe
ken. „Ik was het meest bezorgd
over die cystes. Ten Thije maak
te me duidelijk dat die kalkspat
jes in het weefsel hem meer ver
ontrustten. Die cystes stelden
niks voor." Op 4 oktober hoorde
Nel dat een biopsie nodig was,
kleine stukjes weefsel uit de ver
dachte borst. Die kon op 11 okto
ber plaatsvinden. „Dat gebeurt
onder verdoving. Daar had ik
geen last van, maar dat zal heel
persoonlijk zijn. Misschien vond
ik het niet erg omdat je wilt mee
werken aan een goede bood
schap."
Decolleté
Zes dagen later bracht de onco
logisch chirurg haar de slechte
boodschap. Donderdag 26 okto
ber hoorde ze de datum van
haar operatie. Als die dag aan
breekt heeft ze twee weken moe
ten wachten op de ingreep die
haar van de kanker verlost en te
gelijk een begin maakt met het
weer heel maken van haar decol
leté. Het onderzoeksverloop is
bij Nel bepaald niet binnen de
streeftijden gebleven van de
mammapoli, de geconcentreerde
zorg die Ziekenhuis Walcheren
nastreeft voor borstkankerpa-
tiënten. „Maar dat vind ik niet
zo erg. Het geeft mij tijd om te
wennen. Je maakt gigantische
emoties mee. Ik krijg nu de kans
om alles op een rijtje te zetten,"
Afgelopen week ontmoette ze
daarvoor plastisch chirurg D.
Goossens. Hij gaf haar alle ver
trouwen in een goede, maar ook
mooie afloop, zegt ze dankbaar.
door Jan van Roosendaal
Bij wijze van hobby houd
ik een paar zwarte scha
pen op een weilandje. Het
zijn kleine, makkelijk te hou
den schapen; tegen alle weers
omstandigheden bestand en
ze staan dan ook het hele jaar
door buiten. Nooit ziek, nooit
slecht gehumeurd. Ze lamme
ren makkelijk af en ze zijn
zeer aaibaar.
Als ik me grieperig voel ben
ik wel eens jaloers op Bep, Ni-
na en hun zussen. Ze hebben
een mooi leven, zonder ziek
tes. Eens per jaar worden ze
geschoren, krijgen een injec
tie tegen wormen en knip ik
de hoeven bij. Verder niks.
Ze eten brokken, hooi en
gras. Natuurlijk staan ze gere
gistreerd bij het ministerie, ik
betaal daarvoor en ik word
op de hoogte gehouden van
de voorschriften.
Ik voer een complete admini
stratie, maar dat heb ik voor
deze lieve beesten gaarne
over. Die gele oormerken
staan eigenlijk best wel leuk
bij dat zwart en ik hoor ze
nooit klagen over dat het
zweert of irriteert.
Knut
Deze overzichtelijke, vredige
situatie is wreed verstoord
door een brief van het ministe
rie,.
In verband met het feit dat er
in IJzendijke.een schaap de
bluetongue-ziekte bleek te
hebben zijn er scherpe maat
regelen getroffen.
Ik woon op Walcheren maar
de knutten (een soort mug
gen) die de ziekte overbren
gen, schijnen zich niet aan de
Schelde te willen storen.
De situatie in IJzendijke
wordt daarom tot op Walche
ren als alarmerend ervaren,
althans door het ministerie.
Het zieke IJzendijkse schaap
is alweer aan de beterende
hand. De ziekte is niet dode
lijk en niet direct overdraag
baar, het zijn die knutten die
de hele zaak aan het rollen
brengen.
Ik moet de schapen 's nachts
ophokken en insekticiden
spuiten.
Als ik de schapen opsluit in
de geïmproviseerde stal kij
ken ze mij schaapachtig aan.
Ze kunnen er met hun pet
niet bij. Ikzelf trouwens ook
niet.
Maatregelen
Dergelijke strenge maatrege
len worden bij mensen nooit
getroffen. Indien een griepge
val in Driewegen wordt opge
merkt, heb ik nog nooit een
ophokplicht afgekondigd ge
zien voor alle Goesenaren.
SARS en andere enge kwalen
leiden uitsluitend tot ophok
ken van de zieke, nooit van de
gezonde mens.
Zelfs een vervoersbeperking
heb ik nooit uitgevaardigd ge
zien en iedereen zal snappen
dat aan preventief ruimen in
dit verband al helemaal nooit
is gedacht.
De reden, zo vermoed ik, zal
de economische situatie zijn.
Het heeft vast te maken met
export, deviezen, de goede
naam van het Nederlandse,
vee in het algemeen en het Ne
derlandse schaap in het bij
zonder.
Minderwaardig
De Nederlandse mens is in dit
opzicht kennelijk minder be
langrijk dan het schaap.
Begrijp me niet verkeerd. Ik
hou natuurlijk van dieren en
al helemaal van schapen,
maar dat ze belangrijker ge
vonden worden dan mensen
vind ik schandalig.
Ik voel me dan ook tekort ge
daan en voel me in mijn eco
nomische waarde aangetast.
Dat is een 'knutgevoel', dat
kan ik u verzekeren.
Ik eis van de minister een op
hokplicht indien een griep-
golf zich aankondigt. Of an
ders afschaffing van de op
hokplicht van mijn schapen.
Ze worden er gek van elke
avond opgesloten te worden,
Dan maar liever bluetongue!
Jan van Roosendaal is Hoofd
sector Faciliteiten van Zieken
huis Walcheren
door Gonny de Weerd
Hamsterwangen, overhangen
de wenkbrauwen en onder
kinnen. Plastisch chirurgen ver
dienen een dikbelegde boter
ham met het gladtrekken en in
korten van overtollig vel dat
door de jaren is ontstaan. Maar
waarom moet het mes er in als
een paar minuten gezichtsgym-
nastiek per dag ook werkt?
Elke dag een paar grimassen
trekken en alle rimpels verdwij
nen als sneeuw voor de zon. Dat
belooft Hilde Docter weliswaar
niet met haar workshops en cur
sussen gezichtsgym. Maar voor
veel minder doet ze het niet.
„De spieren in je gezicht wor
den weer sterker, korter en dik
ker. Zo wordt je huid weer opge
vuld en zie je er jonger uit. Ik
zag zo'n onderkin hangen toen
ik mezelf acht jaar geleden op
een foto bekeek", zegt Docter.
„Daar moet ik iets aan doen,
dacht ik."
In haar nachtkastje lag een sta
peltje gezichtsoefeningen uit
tijdschriften, uitgeknipt voor
het geval dat ooit nodig zou
zijn. Ze sloeg aan het oefenen
en merkte resultaat. „Mijn oog
leden waren aanmerkelijk gelift
en mijn onderkin was echt ge
slonken." Docter zocht 'een
clubje voor gezichtsgym', waar
ze trainingen kon volgen, maar
dat bleek niet te bestaan. Dus
besloot Docter dat zelf te begin
nen, ondanks dat ze geen enkele
ervaring op dat gebied had. De
cursussen en workshops die
Docter na uitgebreide zelfstu
die opzette, werden een groot
succes. Ze bouwde een heel net
werk op van twintig 'schakels',
die nu in het hele land cursus
sen en workshops gezichtsgym-
nastiek verzorgen. Ook geeft ze
zelf trainingen in haar studioo-
tje aan huis in Amersfoort.
Lachen kun je in ieder geval bij
de cursussen gezichtsgymnas-
tiek van Hilde Docter. Deze och
tend volgen de vier buurvrou
wen Harma, Jannie, Jokelien en
Phyleen een workshop. „Het is
een verjaardagscadeau voor Jan
nie", vertelt Harma. „Meestal
geven we elkaar een boek ca
deau. Dit is een keer helemaal
iets anders." Toch wordt de
workshop door de veertigers
niet alleen voor de gein ge
volgd. Harma: „Ik wil die oefe
ningen écht gaan doen. Ik heb
net zulke lijnen als mijn vader
in mijn gezicht en die wil ik pro-
bex-en weg te krijgen." Onder
het motto 'Hou het strak alle
maal', begint Docter haar Work
shop. Na wat ontspanningsoefe
ningen start het echte gekke
bekken trekken voor een 'strak
gezicht. „Om de hals en kaak
lijn te verstevigen steek 'je je
tong zo ver mogelijk uit na!ar je
neus en dan naar je kin," D'e hi
lariteit is groot, maar de Oefe
ning valt nog niet mee. „Mijn
tong is veel te kort", klinkt' het
van alle kanten. „Nu een oefe
ning voor de hals- en kaaklijn",
vervolgt Docter. „Trek je onder
lip over je bovenlip. Lach nu
breed met je mondhoeken naar
voren en span daarbij je hals
spieren aan." „Zo lach ik 'al
tijd", schertst Phyleen. De vrien
dinnen krijgen spontaan een
nieuwe lachstuip. Maar ook de
ze oefening is niet simpel als je
hem goed wilt doen. „Ik voel
mijn spieren heel erg", kladgt
Harma.
Een 'lift voor de mondhoeken'
heeft Docter ook: „Houd je lip
pen tegen elkaar. Span de mond
hoeken aan tot stevige knopen
en zuig ze langs de zijkant van
je kiezen naar achteren. Je voelt
dat het gaat branden", waar
schuwt ze. „Dat branderige ge
voel komt door de melkzuurver
branding. Dat betekent dat de
spieren behoorlijk aan het werk
worden gezet." „Ik kan het
niet", verzucht Jannie. „Ik voel
het niet branden." „Ik zie wel al
lemaal goeie gezichten", stelt
Docter gerust. Die opmei'king
leidt weer tot een lachsalvo.
Maar Docter gaat onverstoor
baar verder. „Als we ouder wor
den, krijgen we rimpeltjes rond
de mond. Plooirokjes noemen
we dat ook wel. Daar gaan we
ook nog aan werken." Volgens
Docter hebben die 'plooirokjes'
alles met hormonen te maken.
„Mannen hebben geen last van
die plooitjes, omdat hun hor
moonhuishouding anders is."
Mannen
Toch komen bij Docter steeds
meer mannen iangs voor een
cursus of workshop. „Die man
nen hebben ook onderkinnen en
rimpels in hun voorhoofd." Om
resultaat te zien moet je wel
twee maanden lang elke dag de
oefeningen doen. „Je traint dan
alle 57 spiergroepjes in je ge
laat", weet Docter. „Daar ben
je wel zo'n twintig minuten mee
in de weer. Daarna is vier keer
per week een paar minuten vol
doende," Volgens Docter kun je
de oefeningen makkelijk in je
dagelijkse werkzaamheden inte
greren.
„Bijvoorbeeld als je je hondje
uitlaat. En de televisie is ook
Goes
Schuttershof 30, 0113 - 25 17 51
Middelburg
Korte Delft 2,0118-61 73 60
Zierikzee
Oude Haven 54, 0111 - 41 10 45
Roosendaal,
Mill Hillplein 110165 - 56 79 00
(t/o winkelcentrum Roselaar)
Gezichtsgymnastiek. Jannie werkt met deze oefening aan de spier in haar onderkin.
foto Sacha Wunderink/GPD
niet altijd boeiend. Het moet
een gewoonte worden, net als
tandenpoetsen." Elke dag een
paar minuutjes oefenen lijkt
wel te doen. Maar helpt het dan
ook echt? Hilde Docter heeft
zelf voor een 62-jarige opval
lend weinig rimpels. „Maar het
vergt doorzettingsvermogen om
de oefeningen te blijven volgen.
Als je stopt val je terug" in de si
tuatie zoals die was. Daarom
moet je de oefeningen de rest
van je leven doen." GPD
(Advertentie)
Opnieuw horen? Laaf uw gehoor
analyseren door een ervaren
audicien van All Ears,
3-/4-/S"/8"«Saagse aaatoreis Duitsland
Vrijwel iedere ma. en vr. van 3/11 t/m 30/3
verblijf Mercure Lüdenscheid****, ligt aan rand van het stadspark
o.a. liften, restaurant, diverse bars, solarium en massage
heerlijk wandelen en fietsen door het prachtige heuvellandschap
vestingstadje Attendorn, met de druipsteengrotten de Attahöhle
bij voldoende sneeuw kunt u heerlijk skiën en langlaufen van
de hellingen in het prachtige Winterberg en Willingen
Altena, middenin de heuvels, met haar schitterende Burcht
Hagen, met de Johanniskirche en het Karl Ernst Osthausmuseum
Reisnummer AUTO 73.609, zie www.kras.nl/73609
SpedtaciuiSaiir geprijsde 4-daagse reis
Vrijwel iedere maandag van 13/11 t/m 18/12
verblijf in Van der Valk Berliner Ring****, met o.a. zwembad
o.a. bar, uitstekend restaurant en gezellige lounge
extra aanbieding uitgebreide stadsrondrit slechts 15
de Brandenburger Tor en de indrukwekkende Rijksdag
Kurfürstendamm, met vele winkels en uitstekende restaurants
de Gedachtniskirche, Alexanderplatz en de Berliner Dom
het schitterende warenhuis KaDeWe en Unter den Linden
vanaf eind novemberweer kerstmarkten op o.a. de Alexanderplatz
Reisnummer HW 72.611zie www.kras.nl/72611
rALMNCLUSIvirj
S-Zfi-Z^/S-dlaagse aoiittoreis Duitsland
Vrijwel iedere ma., za. en zo. van 11/11 t/m 26/3
verblijf in Fair Resort Hotel Jena****, ligt aan de Klassikerstrasse
o.a. restaurant, ruime lobby/ bar, gratis gebruik sauna en stoombad
Jena, met het 14e eeuwse raadhuis en de St.Michaelkerk
vele wandel- en fietsmogelijkheden in de schitterende omgeving
Weimar, bakermat van de Duitse klassieke literatuur en Erfurt
de Saalfelder Feeëngrotten en Naumburg met het marktplein
de kunst- en cultuurstad Leipzig, met o.a. de Madlerpassage
Rudolstadt, met het Schloss Heidecksburg,een sierlijk barokpaleis
Reisnummer AUTO 17.512, zie www.kras.nl/17512
3=daag$e rivSercraSse miaar Düsseldlorf eet Keulen
22-24*-29/111 *-6-13-15*-20/12
verblijf op het comfortabele MS Abel Tasman incl. ontbijt en diner
o.a. restaurant, lounge, zonnedek,fitness en sauna
comfortabele buitenhutten voorzien van douche, toilet en airco
Düsseldorf met de Berliner Allee en de Königsallee waar u een
bónte verzameling vindt van vele elegante etalages
sfeervol Keulen met de Schildergasse en Maastrichter Strasse
Vanaf ca. 23 november vinden de kerstmarkten weer plaats in
deze Duitse steden met de vele sfeervol verlichte kraampjes
Reisnummer CRUW 72.715, zie www.kras.nl/72715
Heerlijk© 3=daagse riwfieircruBse
22-24*-29/111 *-6-8*-13-15*/12
verblijf op het MS Victoria Amazonica inclusief ontbijt en diner
o.a. bar, restaurant, gezellige lounge en stoellift (alleen bovendek)
comfortabele buitenhutten voorzien van douche, toilet en airco
bruisend Antwerpen met de talloze restaurantjes en café's
vanaf ca. 8 december gezellige kerstmarkt op de Grote Markt
Maastricht, u vindt hier alles op het gebied van design en mode
vanaf ca. 25 november is het Vrijthof omgetoverd in een gezel
lig winterlandschap met vele kramen en schaatsbaan
Reisnummer CRUW 72.716, zie www.kras.nl/72716
3-Z4-ZS-daag$e autoreis Gelderland
Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 3/11 t/m 30/3
verblijf in Mercure Hotel**** direct aan het Veluwemeer
o.a. ruime comfortabele lounge, restaurant met meerzicht
GRATIS gebruik sauna,Turks stoombad en fitnesscenter
het nationaal park De Hoge Veluwe, met prachtige bossen
hèt zeedierenpark van Europa, het Dolfinarium in Harderwijk
het oude centrum van Amersfoort met vele smalle straatjes
de pittoreske plaatsjes als Putten, Ermelo, Elburg en Hattem
een heerlijk dagje winkelen in de steden Apeldoorn of Utrecht
Reisnummer AUTO 17.758, zie www.kras.nl/17758
Informatie, voorwaarden en boekingen:
khasO www.kras.nl
073 - 5 999 999 ma. t/m vr.: 08.30-18.00 uur, za.: 10.00-15.00 u
Of boek bij één van onze reisbureaus!
www.kras.nl www.kras.nl www.kras.nl
