KRAS.NL
Bijna-thuis-huis is geopend
Muziek bindmiddel in Ellemeet
150 VOLVO OCCASIONS
Herfstwandeling rond Zonnemaire
PZC
GEEN 0CCASI0NDAGEN... WEL LAGERE PRIJZEN
Met oog voor cultuurhistorie
Vergadering
Rode Kruis
Dockheer wint
fotowedstrijd
Disneyland® Resort Paris
Stedenspecial BERLIJN
Historisch THÜRINGEN
TEUTOBURGERWA
yrijwilligers hospice krijgen advies van pastor stervensbegeleiding
EIFEL MOEZEL
Mooi SAUERLAND
maanaag zj
Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 3/11 t/m 30/3
verblijf in Mercure Schwaghof**** in Bad Salzuflen
in mooie bosrijke omgeving, net over de grens in Duitsland
gratis parkeergelegenheid, gebruik zwembad,fitness en sauna
vele prachtige wandel- en fietsmogelijkheden in de fraaie natuur
de oude stad Lemgo met het prachtige Rathaus en vakwerkhuizen
de gezellige stad Osnabrück waar u heerlijk kunt winkelen
Hameien, bekend van het sprookje de Rattenvanger van Hameien
de gezellige Altstad van Bielefeld met vele interessante musea
Reisnummer AUTO 73.632, zie www.kras.nl/73632
Informatie, voorwaarden en boekingen:
www.kras.nl
073 - 5 999 999 ma. t/m vr.: 08.30-18.00 uur, za 10.00-15.00 u
Of boek bij één van onze reisbureaus!
WWW.KRAS.NL WWW.KRAS.NL WWW.KRAS.NL
Dweilband Liever Ier As Tuus tijdens het optreden in Ellemeet.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Ali Pankow
ELLEMEET - De viering van
het honderdjarig bestaan van
een dorpsfanfare is wel bijzon
der, maar geen uitzondering in
Zeeland. Anders wordt het als
de muziekvereniging in 1955 al
ter ziele is gegaan en in 2006
toch het honderdjarig bestaan
wordt gevierd. In Ellemeet ge
beurde dat zaterdagavond.
„Nou ja, in de vorm van een
hommage aan de muziek in het
algemeen dan", legt initiatiefne
mer Riny de Glopper uit. Het
fanfarekorps Kunst na Arbeid
zou dit jaar een eeuw hebben be
staan, ware het niet dat eenen
vijftig jaar geleden al de stekker
eruit werd getrokken, de instru
menten, wegens eerder verstrek
te subsidie naar de gemeente
gingen en ze later verkocht wer
den aan Nieuw Leven in Ouwer-
kerk.
„Maar dat wil niet zeggen dat er
geen muziek meer zit in Elle
meet", zegt De Glopper. Hij
weet in elke straat minstens één
iemand te wonen die muziek be
oefent, Dat was voor hem reden,
met medewerking van de plaat
selijke talenten eens een feeste
lijke avond in het dorpshuis op
touw te zetten. Het fictieve jubi
leum van Kunst na Arbeid bood
dan een aardige kapstok.
Bovendien waart de geest van
de fanfare nog steeds rond, in de
vorm van het vaandel. Dat is be
waard gebleven, maar verdien
de een betere locatie dan zo
maar open en bloot aan de muur
in het dorpshuis. In die wens is
voorzien. „Met dank aan dorps
bewoners Dick en Agnes van
Advertentie
Krimpen is er een prachtige vi
trine voor het vaandel ge
maakt", vertelt De Glopper.
Met een korte plechtigheid werd
zaterdagavond de kast onthuld.
Voor die officiële handeling wa
ren drie oudere, voormalige
dorpsbewoners uitgenodigd:
Leentje Lokker en het echtpaar
Krijn en Lena Horst. „Zij zijn
de enige nog in leven zijnde vroe
gere sponsors van de fanfare.
Jammer dat mevrouw Lokker
wegens griep verstek moet laten
gaan vanavond", zegt De Glop
per uit. Veel woorden worden er
verder niet gesproken. Het
draait immers om de muziek, in
vele genres en verschijningsvor
men. Een beetje bedeesd nog zin
gen zeven kinderen een liedje.
Het zijn de pupillen van de oplei
ding Algemene Muzikale Vor
ming (AMV), die de Zeeuwse
Muziekschool op locatie in Elle-
BLUEKEIUS
www.bluekens.com
Bergen op Zoom - Roosendaal
Breda - Oosterhout
Digna van den Broek geeft tijdens de wandeling uitleg over de natuur in het poldergebied rond Kijk Uit.
door Ali Pankow
ZONNEMAIRE - „Sommige mensen
doen er lyrisch over, maar dit land was
er gewoon", zegt Niek Deïst gistermor
gen, voorafgaand aan de herfstrondwan-
deling door de polder van Zonnemaire,
onder leiding van Digna van den
Broek-Mielard. Niek en zijn vrouw Es
ther zijn de eigenaren van Kijk Uit, des
tijds de eerste landschapscamping in
Europa.
Kijk Uit geldt als begin en eindpunt
voor de ruim negen kilometer lange
tocht op deze grijze, winderige zondag
ochtend.
Deïst vertelt in het kort over het ont
staan van het idee, zijn agrarisch be
drijf te combineren met recreatie en na
tuurontwikkeling. Zijn liefde voor het
cultuur-historische landschap ligt daar
aan ten grondslag. Veel van het oude is
verloren gegaan. „Het hollebolle land
werd veranderd in platte stukken", vat
hij de resultaten van landinrichting en
herverkaveling samen. Sommige stuk
jes land en kreken leenden zich niet
goed voor omvorming tot akkerbouw
grond. „Pas later zagen de instanties de
waarde in van het behoud van die gron
den", zegt Deïst. Zelf zocht en vond hij
de combinatie die het mogelijk maakt
met die grond 'op menselijke maat' een
boterham te verdienen. Met 'op mense
lijke maat' bedoelt Deïst te zeggen dat
hij niet uit is op grootscheepse recreatie
ve ontwikkelingen. De landschapscam
ping richt zich op een specifiek, natuur-
bewust publiek. „Niet op jongeren die
wedstrijden houden in het bouwen van
metershoge muren van bierkratten. Hoe
wel dat ook prachtig is, ik ben ook jong
geweest. Maar die moeten in Renesse
zijn", licht hij toe.
Initiatiefneemster Digna van den Broek
vond in Niek en Ester Deïst enthousias
te partners voor het organiseren van de
rondwandelingen door de polder. „Ver
tel me een idee en morgen doe ik mee",
verklaart de eigenaar van Kijk Uit zijn
deelname. Digna heeft met hem gemeen
dat ook zij graag de unieke waarden
van haar dorp en de omgeving onder de
aandacht brengt.
Lucie en Teo Talmon wonen sinds drie
kwart jaar in Zonnemaire, even buiten
het dorp aan de Rietdijk. „We zijn ver
liefd geworden op dit dorp toen we
vaak bij vrienden hier in de tuin zaten.
We wonen hier nu zelf heerlijk, maar
we weten zo weinig over het ontstaan
en over de historie. Daarom wandelen
we vandaag mee"zegt Lucie.
Vleermuiskelder
Het gezelschap wandelaars blijkt di
vers. De deelnemers komen onder meer
uit Noordgouwe, Vlissingen, Noord- en
Zuid-Beveland. Digna gaat hen voor,
richting Zeedijk. Op de hoek van de
Dwarsdijk wijst ze de wandelaars nog
even op de mooie natuur rond de boer
derij en de landschapscamping met kar-
reveld, kreken en uitkijkheuvel. De
vleermuiskelder wordt aan het gezicht
onttrokken, maar vormt ook onderdeel
van 'KijkUit'.
Lopend over de zeedijk hebben de wan
delaars een prachtig uitzicht over het
8RUINISSE - Het Rode Kruis
lelingDuvelant houdt vrijdag-
kond de jaarlijkse algemene le
denvergadering in het eigen ge-
louw aan de Dorpsweg 32a in
Burinisse. De bijeenkomst be-
jint om 20.00 uur.
HEINKENSZAND - 'Meeuwen
lussen windmolens' was de titel
ran de foto van Annemiek Doek-
leer (49) uit Middelburg. Ze
won zaterdag de eerste prijs bij
ilefotowedstrijd 'Borselse bees-
leii in beweging'.
>e Culturele Raad Borsele zette
Ie fotowedstrijd dit jaar voor de
weede keer uit. De jury be
tond onder meer uit Gerard
Smallegange en fotograaf Wil
lem Mieras.
De tweede prijs ging naar Els
dijn (18) uit 's-Gravenpolder
a de derde prijs werd gewon-
cen door Cora te Beek (59) uit
pingen.
losa de Nooijer (10) uit
's-Heer-Abtskerke won de
jeugdprijs van de fotowedstrijd.
Vrijwel iedere ma., do. en vr. van 27/10 t/m 30/3
Hotel Tryp Michendorf, rustig gelegen vlakbij het metrostation
in slechts een halfuurtje middenin hartje centrum van Berlijn
o.a. restaurant, bar, terras, fitness met sauna en solarium
de bekende 18-eeuwse neoklassieke poort de Brandenburger Tor
de bekende winkelstraat Unter den Linden, het hart van de stad
monumentale gebouwen als het Zeughaus en de Staatsbibliotheek
Alexanderplatz met de bekende televisietoren van wel 365 m hoog
vele interessante musea op het Museuminsel, het museumeiland j
Reisnummer AUTO 17.723, zie www.kras.nl/17723
Luxe hotel en
inclusief entree
3-,/4-daagse aotoreis Frankrijk
Vrijwel iedere vrijdag van 27/10 t/m 22/12
verblijf in het super-de-luxe Radisson SAS at Disneyland®***'*"1
1 inclusief ontbijtbuffet en 1 dag entree voor resort naar keuze
1! gelegen op ca. 10 minuten van Disneyland® Resort Paris
o.a. wellness-en fitnesscentrum met binnenzwembad
Disneyland® Park: een dag vol magie, meer dan 50 attracties,
shows en parades, o.a. Mainstreet U.S.A. en Fantasyland
Walt Disney Studios® Park: film, televisie en animatie, 4 productie
zones met non-stop actie, attracties en optredens
Reisnummer AUTO 17.702, zie www.kras.nl/17702
I Vrijwel iedere maandag en vrijdag van 30/10 t/m 11/12
zeer gezellig familiehotel direct aan de oever van de Moezel
o.a. restaurant,,bar, binnenzwembad, sauna en beautysalon
Koblenz met de'Deutsche Eek'en rotsvesting Ehrenbreitstein
de bekende wijnplaatsen Cochem,Traben-Trarbach en Wittlich
vele wijnkelders en wijnlokalen en middeleeuwse kastelen
de Eifel, een mooi gebied met schitterende glooiende heuvels
Natuurpark Saar-Hunsrück met ook een zeer fraai landschap
-Trier, een zeer bezienswaardige eeuwenoude stad
Reisnummer AUTO 17.518, zie www.kras.nl/17518
Vrijwel iedere maandag en zondag van 5/11 t/m 26/3
j| luxe 4-sterren hotel ligt middenin het centrum van Olsberg
|j ontbijtbuffet en voldoende gratis parkeergelegenheid
jj o.a. restaurants en gratis gebruik groot overdekt zwembad
j Keulen met o.a. haar imposante Dom en moderne architectuur
winkelstad Düsseldorf met de bekende en chique Königsallee
heerlijke wandel- en fietstochten door de prachtige omgeving
I bij voldoende sneeuw zijn er volop wintersportmogelijkheden
I nabij de gezellige plaatsjes Winterberg en Willingen
Reisnummer AUTO 73.608, zie www.kras.nl/73608
(Advertentie)
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag ge
durende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
REDACTIE
SCHOUWEN-DUIVELAND
Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB zierikzee
Tel: 0111-454647
Fax:0111-454657
E mail: redzzee@pzc.nl
Marcel Modde (chef)
Piet Kleemans
Ali Pankow
Esme Soesman
Melita Lanting
Rudy Boogert (sport)
centrale redactie
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
internet
www.pzc.nl
E-mail: web@pzc.nl
3-/4-/5-daagse aiutoreis Duitsland
5-/6-/7-/8-daagse autoreis Duitsland
Vrijwel iedere ma., za. en zo. van 11/11 t/m 26/3
comfortabel 4-sterren hotel gelegen aan de'Klassikerstrasse'
o.a. restaurant, ruime lobby/bar, sportcentrum met zwembad
massage, solarium en gratis gebruik sauna, stoombad
wandel- en fietsmogelijkheden door de schitterde omgeving
de plaats Weimar, de bakermat van Duitse klassieke literatuur
het prachtige Erfurt met vele prachtige middeleeuwse gebouwen
het lieflijke oude stadje Naumburg met zeer mooi marktplein
de kunst- en cultuurstad Leipzig met historische binnenstad
Reisnummer AUTO 17.512, zie www.kras.nl/17512
4-/5-daagse autoreis Duitsland
4-/§-daagse autoreis Duitsland
4-/5-/6-/8-daagse autoreis Duitsland
jnnrAli Pankow
klMKZEE - „Pas nadat het
dels aanvaard is, wordt alles
mogelijk", houdt Marinus van
jen Berg uit IJsselmonde, pas-
lorin de palliatieve zorg, de vrij-
jrilligers van het gloednieuwe
Hospice Schouwen-Duiveland
iöor.
ij het programma tijdens de
jtukbezochte officiële opening
i ian het bijna-thuis-huis in Zie-
jjkzee zaterdagmiddag is ook
lijd ingeruimd voor de inhoude
lijke kant van stervensbegelei
ding, Van den Berg kan bogen
H) een rijke praktijkervaring
daarin.
jAandacht doet meer dan je
Met", houdt hij de vrijwilli
gs voor. In plaats van de vaak
gebezigde uitspraak 'wij kun
nen niets meer voor u doen', kan
specifieke aandacht binnen het
«pice juist heel veel beteke
ien. Dat geldt niet alleen voor
je mens die gaat sterven, maar
ook voor 'de meekomers', de
partners, kinderen en naaste
vrienden dus. „Vraag ook hoe
lel met hen gaat, hoe zij de si
tuatie ervaren. Vaak zijn ze op
Jat moment uitgeput, overver
moeid geraakt als mantelzor
gen. Velen hebben gevoelens
san schuld, omdat ze zich on
machtig voelen hun taak af te
siaken", weet de pastor.
Ondanks alle zorg en aandacht
inhet hospice heeft de sterven-"
je mens vaak heimwee naar
luis. Hoe fraai een
lijha-thuis-huis ook is inge
licht. „Bij verdriet is niks
Eooi". zegt Van den Berg. Hij
budt zijn gehoor voor die heim
wee niet te negeren. „Laat de be
woner vertellen over zijn thuissi
tuatie. Hoe zijn huis is ingericht
en welke herinneringen hij er
aan bewaax-t", luidt zijn advies.
Plaats inruimen om je als zorg
verlener te laten bedanken, acht
hij een ander belangrijk aspect.
Volgens de pastor hoort dankbe
tuiging aan cle stervensbegelei
der bij het proces van afscheid
nemen voor de mens die dood
gaat.
Goede zorg in technisch en des
kundig opzicht; vindt Van den
Berg van groot belang. Daar
naast acht hij empatische zorg
essentieel. Hij maakt in dit ver
band op basis van een praktijk
voorbeeld onderscheid tussen
'wassen' of 'schoonmaken' van
een patiënt. „Wassen gebeurt
met betrokkenheid en liefde, de
zorgverlener die 'schoonmaakt'
voert alleen de handelingen
uit." Streven naar verzoening
op het sterfbed verdient, vol
gens de pastor, niet altijd de
voorkeur. „Soms is er zoveel ge
beurd, is er zoveel gekwetst.
Soms moeten mensen elkaar
maar beter niet meer zien. Soms
zul je als hulpverlener moeten
aanvaarden dat je dingen maar
moet laten zoals ze zijn."
Waken bij een stervende vergt
geduld. Dat staat haaks op de
snelle maatschappij waarin de
naasten vaak leven, weet de
spreker. Moeite hebben met on
macht wekt wagen op als 'duurt
dit nog lang?' of opmerkingen
als 'dit heeft vader niet gewild'.
Van den Berg wenst het Hospice
Schouwen-Duiveland 'een huis
vol verhalen toe', want gesprek
ken met de stervende mens zijn
van het grootste belang bij palli
atieve zorg. „Laten we op basis
van die verhalen over vijf jaar
eens een kringgesprek houden",
stelt hij initiatiefneemster Lau
ra van der Voorde en de vrijwilli
gers van het bijna-thuis-huis in
Zierikzee voor.
meet verzorgt. Bij een Russische
aandoend dansje toont het
groepje al wat meer flair en la
ter in de zaal blijkt het jeugdig
publiek zelfs over veel bravoure
te beschikken.
Speedy Gonzales
Duitse schlagers, flarden van Ra
vels Bolero, Speedy Gonzales,
Zorba de Griek en het Kleine ca
fé aan de haven passeren de re
vue in het eerste optreden van
dweilband Liever Ier As Tuus
(LIAT). Artistiek leider Riny de
Looze benadrukt nog even de
binding tussen LIAT en Elle
meet. „Onze dweilband is zes
jaar geleden hier ergens in een
schuur op het dorp geboren."
Na de bombast van deze groep,
vormt het solo-optreden van
dorpsbewoonster Elly Kurvers
een fraai contrast. Zij speelt ac
cordeon en doet dat normaliter
in groepsverband binnen het
Zeeuws Accordeonorkest Con
certina. Voor een optreden al
leen heeft ze voor zichzelf een
flinke drempel moeten nemen,
maar ze verrast het publiek met
enkele fraaie nummers, waaron
der de bekende Libertango van
Piazzolla.
Andere muzikale verrassingen
deze avond biedt het trio Betsie
de Graaf (gitaar, zang), Leo Juf
fermans (accordeon en mondhar
monica) en Jan de Pagter (gi
taar) evenals de herleving van
het duo De Stamgasten.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Grevelingenmeer, terwijl de watervo
gels boven hun hoofd de aandacht trek
ken. Het tempo moet erin blijven, want
ook de Naterskreek en de haven van
Bommenede wachten nog langs dit deel
van de route. „Hier werden vroeger de
schepen met peejen geladen", vertelt
Digna als de groep is aangekomen bij
de werkhaven. Later wijst ze de deelne
mers ook op de oude weegbrug, die ver
scholen ligt in het gras langs de Veeiv
dijk. Daar werden de wagens met sui
kerbieten gewogen, voordat ze ver
scheept werden. Overigens duidt de
naam Veerdijk natuurlijk pp het feit
dat hier vroeger een pontje moet heb
ben gevaren,.maar dat veronderstelden
de wandelaars al. Ook bij De Korenmo
len, daterend van 1873, wordt even stil
gestaan en later in het dorp wordt No
belprijswinnaar Pieter Zeeman, de be
roemdste zoon van Zonnemaire, onder
de aandacht gebracht.
Digna is vast van plan het volgend sei
zoen meerdere rondwandelingen te ma
ken. Eén ervan staat al gepland: een cu
linaire fakkeltocht op zaterdag 20 ja
nuari. Meer informatie daarover komt
binnenkort op haar website www.Zon-
nemaire.eu.
88
