Een glazige aardappel is funest
PZC
Psalmbewerkingen vol variatie
Van maritieme taferelen tot zelf klimmende rode laarsjes
Rekenkamer kijkt
naar uitgaven voor
werkgelegenheid
Peijs doet het echt
zo slecht nog niet
13
Zeeuwse boeren kampen met extra slechte oogst
Graffitispuiter
moet betalen
Ruim 35 klussen voor
Make a Difference Day
woensdag 18 oktober 2006
dnnrJoeri Wisse
ARNEMUIDEN - De Victo-
ria-aardappelen van boer Jo
Kodde zouden eigenlijk in zak
jes voor de Albert Heijn terecht
komen. Maar alle goede zorg ten
spijt, de Victoria's belanden
straks onverbiddelijk in het vet
van de Metfabriek. Want vijf
tien procent glazige aardappe
len in een Albert Heijnzakje,
dat kan niet, weet Kodde.
Van een magere oogst ligt de
landbouwer uit Arnemuiden
Tholenaar krijgt
taak in plaats
van celstraf
DEN HAAG - De 52-jarige Tho
lenaar die door de Middelburgse
rechtbank tot een half jaar ge
vangenisstraf was veroordeeld
wegens ontucht met een stief
dochter, hoeft die straf niet uit
Ie zitten. In plaats daarvan mag
liij 240 uur werkstraf verrich
ten.
Wel blijft de man nog een voor
waardelijke celstraf van een
jaar boven het hoofd hangen.
Het Haagse gerechtshof heeft
hiertoe beslist in het beroep dat
de Tholenaar tegen het vonnis
van de Middelburgse rechtbank
De ontucht met het jonge meisje
zou in de toenmalige woning
van het gezin in Oud-Vossemeer
hebben plaatsgevonden, vanaf
medio 2002. Het zou ongeveer
een jaar hebben geduurd. Het
meisje was toen rond de veer-
lien jaar oud. Mede omdat het
voortbestaan van zijn net gestar
te bedrijf door een celstraf in ge
vaar zou komen, had de Thole
naar om een werkstraf ge
waagd. Ook voerde hij aan dat
hij zelf een ongelukkige jeugd
had gehad. En hij vertelde het
hof dat de relatie tussen hem en
zijn dochter weer redelijk was
hersteld. Het Haagse gerechts
hof veroordeelde hem conform
de eis van de hofaanklager.
niet wakker. „Als de prijs maar
goed is. Twee jaar geleden had
den we een prachtoogst, maar
de uien waren letterlijk niets
waard. Ik kon ze gelukkig nog
bij iemand kwijt, voor niets.
Maar collega's hebben alles moe
ten uitrijden over het land."
Dat lot dreigt dit jaar ook voor
delen van de aardappeloogst.
Niet omdat de prijs zo slecht is,
maar omdat de aardappelen van
beroerde kwaliteit zijn. Door de
extreme hitte en droogte in juli
en de hevige regenval in augus
tus zijn veel aardappelen glazig
geworden.
Kodde: „Bij deze oogst is ieder-,
een een verliezer. De boeren zit
ten met slechte aardappelen, de
tussenhandel kan ze niet kwijt
en ook de frietfabrieken hebben
een slecht product. Nu liggen de
aardappels van de vroege oogst
nog in de winkel, maar straks
moet ook de consument reke
ning houden met glazige aardap
pelen. Overigens zijn deze er ge
makkelijk uit te halen door een
pieper na het schillen door mid
den te snijden. Een glazig exem
plaar is gemakkelijk te onder
scheiden van goede aardappe
len."
Glazige aardappelen zijn funest
vo'pr de landbouwer. Ze zijn on
eetbaar, dus onverkoopbaar en
ze verpesten de rest van de
oogst. „Die glasaardappelen
gaan rotten en steken de andere
piepers aan", legt Kodde uit.
Om dat te voorkomen staan
enorme ventilatoren te loeien
om een frisse wind de schuur in
te blazen.
„In mijn aardappelen zit tien
tot vijftien procent glas, maar
bij collega's waar dat percenta
ge hoger ligt, moeten er kachels
aan te pas komen om het vrijko
mende vocht te laten verdam
pen.
Normaal gesproken zouden zul
ke slechte partijen niet geaccep
teerd worden door de aardappel-
verwekende industrie. „Maar
dat zien ze nu door de vingers
Echter, partijen met een al te
hoog percentage aan glazige
aardappelen kunnen compleet
waardeloos worden. De kosten
om de goede eruit te sorteren
Boer Jo Kodde uit Arnemuiden hoopt zijn aardappelen tot het nieuwe jaar te kunnen bewaren in zijn schuur.
foto Ruben Oreel
zijn dan hoger dan de prijs waar
voor ze verkocht kunnen wor
den.
Extra pech
De aardappeltelers in Zuid
west-Nederland hebben een
extra slechte oogst dit najaar.
Kodde: „We hebben de pech dat
de temperatuur hier nog hoger
was dan in de rest van het land,
ook is in Zeeland de meeste re
gen gevallen. Verder is het zo
dat de meeste Zeeuwse boeren
hun land niet kunstmatig kun
nen beregenen vanwege het te
brakke oppervlaktewater.
Daar de Victoria-aardappelen
al in de schuur liggen, zitten de
Agria's, een ander aardappel
ras, van Kodde nog onder de
grond. „Dat is de beste bewaar-
plek, dus houd ik ze daar zolang
mogelijk. Dat is wel een grote
gok. Als het flink gaat regenen,
droogt de grond niet meer op en
wordt rooien onmogelijk. Het
andere risico is dat de nacht
vorst over de aardappelen heen
gaat, een groot deel verrot dan
alsnog."
Maar, als de Arnemuidse boer
ze nog wat langer kan bewaren,
Sinds het begin van de acht
tiende eeuw was het niet zo
warm geweest en augustus
2006 was de natste maand ooit
in Nederland. Het gevolg is
een slechte aardappeloogst,
vooral voor de Zeeuwse en
Zuid-Hollandse boeren.
e Samen zijn de twee provin-
De cijfers
cies verantwoordelijk voor een
derde van de aardappelteelt in
Nederland.
Haalt een boer normaalgespro
ken van een hectare 46 ton
aardappelen, dit jaar ver
wacht het CBS dat een hectare
36 ton Opbrengt.
9 De totale aardappeloogst
zal dit jaar waarschijnlijk uit
komen op 4,3 miljard kilo. Dat
is vijf procent lager dan vorig
jaar. Daarvan is ongeveer 0,4
miljard kilo onbruikbaar.
0 Volgens het CBS bereikt de
oogst daarmee het laagste ni
veau sinds 1998.
worden ze vanzelf meer waard.
„Door de slechte kwaliteit van
de oogst is het moeilijk om de
knollen lang te bewaren. Gé-
volg: de markt wordt nu over
spoeld met slechte aardappelen
en dat drukt de prijs. Maar na
de kerst is er weer schaarste,
dus hoge prijzen. Daarmee hoop
ik dit jaar nog wat te kunnen
verdienen aan de aardappelen."
Kodde is de enige boer in de om
geving die z'n aardappelen nog
in het groen heeft staan. „Ilc
weet niet of dat wijs is, ik kan al
leen maar hopen op gunstig
weer."
Voor hem is het dus zaak om de
weerberichten uiterst nauwge
zet in de gaten te houden. „Jos
Broeke is vaste klant bij ons
thuis. We houden zijn weerpraa-
tje 's middags angstvallig in de
gaten."
kunst
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Van organiste
Margreeth Chr. de Jong uit Mid
delburg verscheen twee maan
den geleden het vierde deel van
kaar bladmuziekserie Andach-
tige Musique, met eigen bewer
kingen van psalmen en gezan
gen in barokstijl. Hoe haar com
posities klinken, laat ze horen
opeen gelijknamige cd, die vrij
dag 27 oktober wordt gepresen
teerd.
De overhandiging van de cd aan
wethouder Hannie Kool-Blok
land is onderdeel van een con
cert dat De Jong samen met het
Middelburgs Kamerkoor geeft.
Met het optreden sluit de Com
missie Orgelconcerten Middel
burg tevens haar - succesvol ver
lopen - seizoen af.
De Jongs bladmuziekserie is be
hoorlijk in trek. „Van het laat
ste deel zijn er nu al enkele hon
derden verkocht. Ik hoor vaak
dat mensen het prettig zouden
vinden om te horen hoe het
moet klinken. Daarom heb ik de
ze cd opgenomen."
De cd bevat bewerkingen van
een dozijn psalmen en enkele ge
zangen. „Het zijn vooral de psal
men en gezangen waarvan ik
weet dat die veel worden ge
speeld en die ik zelf mooi vind.
Daarnaast streef ik naar afwisse
ling, dus uitbundig naast ingeto
gen. Ook moet je rekening hou
den met het niveau van de spe
lers. Er staan daarom zowel
moeilijke als wat makkelijkere
werken op, al merkte ik tijdens
de opname dat het over het alge
meen toch behoorlijk pittig is.
Het is lastig om het echt eenvou
dig te houden. Aan de andere
kant moet het een uitdaging blij
ven. Meestal zeggen mensen dat
ze er wel behoorlijk op moeten
studeren, maar niet dat het té
moeilijk is."
Lawaai
De cd is opgenomen in de Nieu
we Kerk. „Op het orgel daar
klinkt barokmuziek erg goed."
Lastig was wel de verstorende
invloed van wind en omgevings
lawaai. „Elk slotakkoord heb ik
wel twintig keer moeten spe
len."
De Jong treedt op 27 oktober op
samen met het Middelburgs Ka
merkoor, het gerenommeerde ge
zelschap dat sinds een jaar on
der leiding staat van Andrew
Wise. De dirigent is van Britse
afkomst en woont nu in Gent.
„Het is voor het eerst dat ik met
hem samenwerk", zegt De Jong.
„Hij is een man met een enorm
Op het programma staan twee
solodelen voor het koor, met
werken van Heinrich Schütz en
Requiem: Seele, vergift sie nicht
van Peter Cornelius. De Jong
speelt zelf Ballo del Granduca
van Jan Pieterszoon Sweelinck
(die in 1603 het eerste orgel in
de Nieuwe Kerk keurde), orgel
werken van Felix Mendelssohn
Bartholdy en drie eigen composi
ties uit het derde deel van An
dachtige Musique, waaronder
een jazzy uitvoering van Psalm
87. Koor en organiste sluiten sa
men af met Three sacred works,
geschreven door De Jong.
Diversiteit staat voor haar voor
op. „Het orgel wordt meestal ge
associeerd met saai en zwaar.
Dat beeld probeer ik te doorbre
ken met mijn psalmbewerkin
gen. Het is belangrijk te voorko
men dat het saai wordt."
„Het probleem van orgelconcer-
Organiste Margreeth de Jong presenteert volgende week haar nieu
we cd. foto Ruben Oreel
ten is verder dat het publiek de
musicus niet ziet. Je moet er dus
nog een schepje bovenop doen
om mensen geboeid te houden,
anders haken ze af."
Concert: Margreeth Chr. de Jong
en het Middelburg Kamerkoor,
tevens cd-presentatie, vrijdag 27
oktober in de Nieuwe Kerk in Mid
delburg.
Aanvang: 20.00 uur.
door Anita Tournois
OOSTBURG - De nieuwe Stellexpo
toont veertig werken van Hein Naere-
bout. Zijn kleurrijke schilderijen met
maritieme onderwerpen brengen de
buitenwereld een beetje dichter bij de
bewoners van verzorgingstehuis De
Stelle. De twee vitrines in de publieks
ruimten zijn gevuld met handgemaak
te sieraden van Anja Vastenhout-Kos
ter.
Naerebout geeft in zijn overzichtsten
toonstelling duidelijk blijk van een
grote liefde voor maritieme onderwer
pen. Het merendeel van zijn werk is
dan ook gewijd aan zaken, die met de
diverse vormen van scheepvaart te ma
ken hebben. Het is een liefde die hij
niet de paplepel kreeg ingegoten door
zijn vader, de zeekunstschilder Frans
Naerebout.
Sinds 1953 woont Hein Naerebout in
Vlissingen, waar hij zijn jeugd door
bracht op de Boulevard Bankert en de
Ruyter. In het dagelijks leven is hij
werkzaam als tekenleraar bij de Chris
telijke Scholengemeenschap Walche
ren (CSW).
Na vele jaren pentekeningen gemaakt
te hebben van schepen, is hij twaalf
jaar geleden gaan schilderen in
kleur en in gouachetechniek. Zijn
werken kenmerken zich door een
krachtige uitstraling, zowel in kleur
gebruik als in compositie. Strak
i'an belijning, zonder een al te ver
Hein Naerebout heeft voornamelijk maritieme afbeeldingen tentoongesteld in De Stelle te Oostburg. foto Peter Nicolai
doorgevoerde detaillering, realistisch
maar toch met een zekere roman
tiek, hetgeen leidt tot een boeiende ei
gen stijl, die veel mensen zal aanspre
ken.
Zijn woonplaats Vlissingen is veelvul
dig in beeld gebracht. Een ode aan de
Oude Scheldewerf, een beeld van de
Vlissingse binnenhavens en een drie
tal werken van Doorgang Keizersbol-
werk vormen enkele fraaie voorbeel
den. Ook Zeeuws- Vlaanderen - met
bekende bezienswaardigheden in Ter-
neuzen en Breskens - komt uitgebreid
aan bod in werken als Portaal van
Vlaanderen 1 en 2, Kanaal
Terneuzen/Gent en de graansilo, vis
sershaven en veerhaven van Breskens.
Het verdwijnen van de veerboot kreeg
vorm in De laatste oversteek naar
Breskens.
In werken, als At the office en Pull on
red shoes, gedomineerd door dames
schoenen, laat Naerebout zien dat hij
toch ook oog heeft voor andere zaken.
Vrouwelijk schoon in de vorm van een
paar fraai gevormde damesbenen, de
voeten gestoken in schoenen met hoge
hakken, zien we in Rust. Het werk met
de rode laarsjes, die uit zichzelf de
trap beklimmen, heeft iets mysterieus.
Je zou. het zelfs surrealistisch kunnen
noemen.
Ondanks dat zulke taferelen in de min
derheid zijn, doen ze in kwaliteit ze
ker niet onder voor de maritieme.
Vrouwelijk zijn ook de sieraden in ve
le fraaie klem-stellingen, vooral kettin
gen, die ter bezichtiging in de vitrines
liggen. Vastenhout begon met het ma
ken van één ketting. Het leidde tot
meer. Zelf beschrijft ze haar werk als
een uit de hand gelopen hobby.
Tentoonstelling t/m eind november in De
Stelle, Veerhoeklaan 7, Oostburg.
Openingstijden: dagelijks van 9.00 -
20.30 uur.
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - De Rekenka
mer Zeeland onderzoekt of het
geld dat is uitgegeven aan het
bevorderen van de werkgelegen
heid, goed is besteed. Half vol
gend jaar worden de resultaten
bekend.
De aanleiding voor het onder
zoek zijn de veranderingen in de
samenstelling van de bevolking
en op economisch gebied. De Re
kenkamer wil nagaan hoe doel
treffend de maatregelen van de
provincie zijn geweest op het ter
rein van het stimuleren van eco
nomie en werkgelegenheid.
De Rekenkamer probeert aan te
geven welke maatregelen meer
en welke minder doeltreffend
zijn geweest, tiet onderzoek
strekt zich uit over de afgelopen
tien jaar, toen de portefeuille
economie steeds in handen was
van een PvdA-gedeputeerde
(achtereenvolgens D. Bruinoo-
ge, G. de Kok en M. Ie Roy).
Het onderzoek is niet vóór de
Statenverkiezingen van 7 maart
en de daarop volgende onder
handelingen over het nieuwe da
gelijks provinciebestuur gereed.
Dat is toeval, licht secretaris M.
Blommaert van de Rekenkamer
toe. „Dat we het pas in de loop
van het tweede kwartaal vol
gend jaar kunnen afronden,
heeft gewoon te maken met de
duur van het onderzoek."
De Rekenkamer - een onafhan
kelijk instituut, dat geen onder
deel is van de provinciale organi
satie - deelt het onderzoek in
tweeën. Eerst worden gegevens
verzameld aan de hand van de
dossiers. Daarna wordt over
legd met deskundigen op het ge
bied van bevolkingsontwikke
ling en economie. Met hen
wordt een advies voorbereid, ge
richt op een doelmatig werkgele
genheidsbeleid voor de toe
komst.
Inmiddels is de Rekenkamer
ook begonnen aan een onder
zoek naar de wijze waarop de
provincie gestalte geeft aan het
beleid voor jeugdzorg. De pro
vincie is ervoor verantwoorde
lijk dat jeugdigen en hun opvoe
ders de jeugdzorg die zij nodig
hebben, ook daadwerkelijk kun
nen krijgen.
Zelf hoeft de provincie geen
jeugdzorg te verlenen, maar zij
moet er wel voor zorgen dat een
organisatie als onder meer Ago
gische Zorginstellingen Zeeland
(AZZ) die zorg kan geven. In het
onderzoek gaat de Rekenkamer
na of de provincie haar verant
woordelijkheid op dit terrein
goed invult.
Ook hier worden eerst de dos
sier doorgespit. Daarna worden
voorbeelden voorgelegd aan par
tijen die betrokken zijn bij de
jeugdzorg in Zeeland.
In beide onderzoeken zal de Re
kenkamer nadrukkelijk aan
dacht besteden aan de waag of
de provincie in voldoende mate
'sturend' optreedt. En ook of het
beleid helder is en snel genoeg
inspeelt op (nieuwe) ontwikke
lingen.
MIDDELBURG - Een 21-jarige
inwoner van Kloetinge is giste
ren veroordeeld tot 200 euro boe
te, waarvan de helft voorwaarde
lijk, voor het bekladden van een
viaduct met graffiti.
De Middelburgse politierechter
A. Janssens-van Kampen achtte
een 18-jarige Goesenaar wel
schuldig, maar legde hem geen
straf op, omdat zijn rol beperkt
was gebleven tot het mengen
van de verf.
Het tweetal werd 8 augustus bij
het viaduct richting Ploegweg
in Goes betrapt door de politie.
De Kloetinger had de onder-
grondlaag al had aangebracht.
De verfspullen werden in beslag
genomen.
De Kloetinger is al eerder ver
oordeeld voor het bespuiten van
objecten met graffiti. „Ik heb
het al meer gedaan. Er zijn agen
ten die er niets van zeggen",
was zijn verweer.
In de aanloop naar de Kamer
verkiezingen op 22 november
vraagt de PZC mensen naar de
belangrijkste problemen op ver
schillende beleidsterreinen. Wie
moeten we minister maken als
we voor die problemen een op
lossing willen? Vandaag ant
woorden van dorpsraadverte
genwoordiger Theo Rammelae-
re uit Eede, een grensdorp waar
de openbaar vervoersvoorzie
ning de voorbije jaren meerdere
keren op de tocht stond.
door Raymond de Frel
Wat is het grootste probleem op
het gebied van openbaar ver
voer?
„Dat op dit moment niet alle
Zeeuwse karnen een openbaar
vervoersvoorziening hebben.
Ook de verbindingen naar Bel
gië laten te wensen over. Spij
tig, want veel Zeeuws-Vlaamse
kinderen volgen daar onder
wijs. In mijn dorp gaat zeker de
helft over de grens naai
school."
„Wij moeten steeds weer ons
oor te luister leggen om te ho
ren wat er nu weer gaat veran
deren, om vervolgens zo snel
mogelijk aan de bel te trekken.
Een dienstregeling wordt van
het een op het andere moment
gewijzigd. Laat een vervoerder
nou eerst eens een enquête hou
den onder de reizigers, zodat ze
precies weet wat er leeft."
Hoe moet dat probleem worden
opgelost?
„Als alle beloftes worden nage
komen, wordt het probleem al
uit de wereld geholpen. Veolia,
de nieuwe vervoerder in
Zeeuws-Vlaanderen (Veolia
neemt vanaf 10 december de
buslijnen over van Connexxion,
red.), is door de provincie ver-
nSISML
Het Zeeuwse schaduwkabinet
plicht om aHe kleine kernen
aan te doen. Toch moet ik nog
zien dat dorpen als Heille, Sint
Kruis en Retranchement weer
openbaar vervoer krijgen, al is
het maar op een gepaste tijd."
Welke coalitie zou dat het beste
kunnen bewaken?
„De huidige coalitie doet het
volgens mij nog niet zo ver
keerd. Als ik zie hoeveel geld er
nu aan openbaar vervoer wordt
besteed, kan ik alleen maar zeg
gen: goed zo!"
Wie moet de volgende minister
van verkeer worden?
„Minister Karla Peijs doet het
zo slecht nog niet. Ze heeft nu
wat ervaring en zicht op wat er
nog moet gebeuren. Denk bij
voorbeeld aan de aanpak van
rijksweg N61 en de tunnel bij
Sluiskil. Natuurlijk zijn er al
tijd mensen die roepen dat ze
het niet goed doet, maar ieder
een tevreden stellen is onmoge
lijk."
door Claudia Sondervan
MIDDELBURG - Er zijn in Zee
land minstens 35 klussen aan te
pakken voor mensen die mee
willen doen aan Make a Diffe
rence Day. Zo heet de actie die
in heel het land op vrijdag 3 en
zaterdag 4 november mensen
laat kennismaken met vrijwilli
gerswerk.
Scoop, insteUing voor cultuur
en welzijn in Zeeland, coördi
neert de vrijwilligersdagen voor
Zeeland. Op de website van
www.makeadifferenceday.nl
zijn de klussen te vinden waar
mensen aan mee kunnen doen.
Plet aanbod bestaat grotendeels
uit natuurwerkdagen en collec
te-acties in alle streken van Zee
land, maar er zijn ook andere ac
tiviteiten. Zo willen ouderen in
Zierkzee wegwijs gemaakt wor
den op hun mobieltje, zijn er hel
pende handen nodig bij de Goe-
se beautymiddag voor psychia
trische patiënten, zijn er tuinen
op te knappen bij zieken, vra
gen bewoners van Terschorre in
Terneuzen een lift naar een op
treden en moeten een ruilwinkel
in Goes, Jongerencentrum Axel
en de Rode Kruisgarage in Tho-
len opgeknapt en heringericht
worden.
Aanmelden kan via de website
en bij de lokale steunpunten
voor vrijwilligerswerk.